سایش تایر را معمولا می توان در خودروهای قدیمی مشاهده کرد.در عین حال خوب است نشانه های سایش تایر ماشین و عوامل آن را بشناسید.در ادامه با ما همراه باشید تا با تمام این موارد آشنا شوید.
انواع لاستیک سایی چیست؟
لاستیک سایی خودرو چه انواعی دارد و چطور رخ می‌دهد؟
۱-ساییدگی وسط لاستیک‌ها
فقط کم‌بودن باد لاستیک‌ها نیست که موجبات ساییدگی را فراهم می‌کند. اگر باد بیش از حد باشد هم ساییدگی در کمین خواهد بود. باد زیاد موجود در تایرها باعث می‌شود که لاستیک‌ها در بخش وسط خود دچار ساییدگی شوند. باد زیاد بخش وسطی تایر را تحت‌فشار قرار می‌دهد و آن را ساییده می‌کند.
۲- ساییدگی کنار لاستیک‌ها
اگر باد لاستیک‌ها کم باشد، به قسمت‌های کناری لاستیک‌ها فشار وارد می‌شود و دچار ساییدگی خواهند شد. پس کنترل باد تایرها همیشه بسیار مهم است.
۳-تیزشدن لبه لاستیک‌ها
تیزی لبه لاستیک‌ها هم می‌تواند در نتیجه تنظیم‌نبودن چرخها و زوایای مربوط به آنها باشد. پس دقت کنید و این نشانه را هم جدی بگیرید.
۴-ساییدگی لبه‌های بیرونی لاستیک
کمبر و کستر هم می‌توانند به هم بخورند و مشکل ساییدگی را به‌وجود بیاورند. اما سوال اینجاست که کمبر و کستر (camber & caster) چیست؟ این‌ها زوایایی هستند که موقعیت چرخ را بیان می‌کنند. تنظیم صحیح این‌ها موجبات طول عمر قطعات مختلف خودرو از جمله تایرها را فراهم می‌کند. ساییدگی لبه بیرونی می‌تواند نشانه به‌هم‌خوردن تنظیمان کمبر و کستر باشد.
۵- پله‌شدن لاستیک
اگر چرخها بالانس نباشند یا سیستم فنربندی دچار نقص باشد، لاستیک خودرو پله‌پله می‌شود. منظور از پله‌شدن لاستیک این است که بخشی از سطح آن دچار فرورفتگی و بیرون‌زدگی می‌شود.
برآمدگی و تورفتگی لاستیک‌ها هم ریشه در مشکلات فنربندی خودرو دارد. حمل بار هم لبه‌های داخلی لاستیک را دچار ساییدگی می‌کند.
نشانه های ساییده شدن تایر ماشین
۱. فرمان خودرو
اگر خودرو شما به هنگام رانندگی به یک سمت کشیده می‌شود (بخصوص زمانی که فرمان را رها می کنید)، اولین کاری که باید انجام دهید این است که میزان بودن باد لاستیک ها را چک کنید.اما اگر باد لاستیک ها را چک کردید و تنظیم بودند، آن‌گاه ممکن است اشکال در جای دیگری باشد.ممکن است، میل فرمان نامیزان باشد یا زاویه کمبر و کستر درست نباشند یا فرمان درست در مرکز تنظیم نشده باشد.در صورتیکه فرمان ماشین شما بیش از اندازه نامیزان باشد یا به سختی بپیچید، باید مارپیچ فرمان و قطعات داخلی جعبه فرمان را حتما بررسی کنید.
۲-همراستایی
یکی دیگر از این موارد هم راستا بودن چرخ ها است که برای هدایت کردن مناسب و درست خودرو و جلوگیری از ساییدگی لاستیک ها امری ضروری است.این کار باعث می شود که از ساییدگی و اصطکاک و سر خوردن چرخ ها جلوگیری شود.ضمن اینکه میزان مصرف سوخت هم کاهش می یابد و از وارد آمدن فشار بر روی فرمان و سیستم فنر بندی کاسته می شود و هدایت خودرو راحت تر می باشد.برای همراستایی و تنظیم چرخ های خودرو سه نوع تنظیم وجود دارد: زوایای کبر، کستر و تفارب و تنافر زاویه چرخ ها
۳-فنر بندی
فنر بندی ماشین از اجزای متعددی تشکیل شده است در این حالت لازم است که هم راستایی چرخ ها و یاتاقان های آنها و بوش و میله تعادل و بازوهای کنترل فنر و خود فنرها را بررسی کنید.اگر بخش هایی از فنر ها دچار سائیدگی شده یا صدمه دیده اند باید تعویض شوند.چون اگر این کار صورت نگیرد باعث فرسودگی و صدمه دیدن پیش از موعد سایر بخش های سیستم فنر بندی و خودرو می شود.
۴-بالانس نبودن چرخها
چرخهای خودرو نیز باید بصورت مجزا کاملا بالانس باشد و لنگی نداشته باشد. اما بالانس بودن به چه معناست.در جواب باید گفت رینگ و لاستیک های استاندارد خودروها با تمامی متعلقات خود حدود ۲۰ کیلوگرم وزن دارد.اما اگر این ۲۰ کیلوگرم در تمامی نقاط یک چرخ بصورت متوزان توزیع نشده باشد، باعث ایجاد ارتعاش و عدم بالانس بودن خواهد شد.فراموش نکنید در یک شاهراه که با سرعت ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت در حال حرکت هستید، هر تایر حداقل ۱۴ بار در ثانیه در حال چرخیدن است در نتیجه تغییر ناچیز ۱۵ گرم می تواند باعث این موضوع گردد.عدم بالانس بودن لاستیک ها منجر به آسیب به جلو بندی و پلوس ها خواهد شد، که در نتیجه آن لاستیک سایی به سراغ خودروی شما خواهد آمد. برای اطلاع از عدم بالانس بودن خودرو باید به لرزش فرمان و یا بدنه خودرو دقت کرد چرا که اگر فرمان خودرو به لرزش درآید یعنی یکی از چرخ های جلو بالانس نیست و اگر بدنه در حال لرزش است این چرخ ها عقب هستند که از بالانس در آمده اند.برای برطرف کردن این موضع کافی است به آپارتی مراجعه کرده تا با افزودن وزنه های بسیار سبک به بخش از رینگ، باعث بالانس شدن چرخ شوند.پیشنهاد می گردد هر ۲۰ هزار کیلومتر با مراجعه به آپاراتی از بالانس بودن چرخها مطمئن شوید.
۶- زوایای کمبر، کستر و تفارب و تنافر زاویه چرخها (toe out و toe in)
اصطلاحات کمبر و کستر به معنی مقدار بیرون بودن و داخل بودن قسمت جلوی چرخ می باشد.در واقع هدف از این تنظیم توزیع بار خودرو بطور متوازن بر روی سطح جاده است.این موضوع موجب می شود که فرمان دهی خودور به راحتی باشد و از ساییدگی لاستیک ها جلوگیری شود.زاویه کستر میزان داخل یا بیرون بودن زاویه چرخ هاست.تنظیم بودن زوایه کستر سبب می شود که چرخاندن فرمان خودرو راحت تر باشد.حرکت ماشین بر روی جاده از تبات بهتری برخودار باشد و برگشت فرمان در هنگام پیچیدن بهتر صورت گیرد. زوایای: ” تو این ” و ” تو اوت ” هم از این جهت مهم هستند.اگر آنها را با پاهای خودتان مقایسه کنید، اگر قسمت جلوی چرخ ها بطرف داخل متمایل باشد همانند حالتی است که نوک پاهای شما به طرف داخل متمایل است و به عکس ” تو اوت ” به معنی متمایل بودن نوک انگشتان بطرف خارج است.دراین صورت تنظیم نبودن این زوایا موجب ساییدگی لاستیک ها خواهد شد.
۷-جلو بندی
جلوبندی خودرو از اجزایی شامل فنرها، کمک فنرها، بوش یا سیبک و طبق‌ها تشکیل شده که هرکدام وظیفه و عملکرد مشخص و معینی را دارا هستیم.از آنجایی که جلو بندی خودرو بصورت مستقیم با چرخ ها درگیر هستند، خرابی هر یک از قطعات باعث ایجاد لاستیک سایی خواهد شد.از این رو هرگاه صدای نامناسبی از جلو خودرو شبیه به تق تق به گوش شما رسید سریعا به مکانیک مراجعه نمایید.
نکاتی در خصوص افزایش عمر لاستیک های خودرو
همانطور که اشاره شد لاستیک های قطعاتی نستبا گران قیمت هستند که در صورت مراقبت از آنها عمر مفیدشان افزایش خواهد یافت از همین رو بهتر است برای این منظور موارد ذیل را رعایت نمایید.
۱- تنظیم باد لاستیک ها
همانطور که اشاره شد تنظیم باد تایر ها می تواند نقش مهمی در عدم لاستیک سابی داشته باشد. بهتر است تنظیم باد لاستیک ها در زمانی صورت گیرد که لاستیک ها سرد هستند.
۲-بالانس لاستیک و چرخ ها
بازدید دروه ای چرخها خودرو از نظر بالانس بودن بسیار حایز اهمیت است.
۳-بازدید دوره ای لاستیک ها بصورت عینی
به طور مدام و در بازهای منظم لاستیک های خودرو بصورت عینی بازرسی کنید و هر گونه خوردگی غیر معمول را جدی بگیرید.
۴-دپوی مناسب لاستیک ها در محلی بدور از نور مستقیم خورشید و بدون رطوبت
لاستیک را باید در محیط تمیز به صورت عمودی انبار کنید، جایی که از نور مستقیم آفتاب یا نورهای مصنوعی شدید، حرارت، موتورهای الکتریکی (به دلیل ایجاد اوزون) و هیدروکربن ها (برش های نفتی) دور باشد.اگر لاستیک را روی رینگ نگه می دارید، باد آن را روی ۱۵psi تنظیم کنید تا از ترک برداشتن جلوگیری شود.
۵- خارج کردن اشیایی نظیر سنگ و شیشه از بین عاج لاستیک ها
سنگریزه ها و خورده شیشه هایی که بعضا در بین عاج خودروها گیر کرده اند می توانند به مرور زمان باعث سوراخ شدن لاستیک ها گردند.
۶-جابجا کردن ضربدی لاستیک های عقب و جلو
چرخها جلو خودرو بدلیل فرمان پذیر بودن زودتر ساییده خواهند شد.از این رو بهتر است مطابق دفترچه راهنمای خودرو جای چرخ ها جلو و عقب خودرو را پس از هر ۲۰ هزار کیلومتر و به صورت ضربدی با یکدیگر تعویض نمایید.
نکته‌ای درباره تایرهای زمستانی و تابستانی
تایرهای تابستان مناسب فصول گرم و خشک هستند و برای مناطقی مناسب‌اند که چنین آب‌وهوایی را در بیشتر زمان‌های سال تجربه می‌کنند. لاستیک‌های تابستانی سخت‌تر از لاستیک‌های دیگر هستند و آج‌های کمتری هم نسبت به تایرهای دیگر دارند.
تایرهای زمستانی برای موقعیت‌هایی مناسب‌اند که جاده‌ها لغزنده هستند و سُرخوردن خودرو در جاده‌ها محتمل‌تر است. این لاستیک‌ها نرم‌تر از انوع دیگر تایر هستند و شیارهای بیشتری روی سطحشان وجود دارد تا آب و برف روی سطح زمین را راحت‌تر و بیشتر به اطراف پخش کنند. یادتان باشد که این شیارها روی سطح تایر متقارن هستند.
نظرات