پوپولیسم در لغت به معنای عوامگرایی است و این پدیده یک پدیده انتزاعی نیست. افرادی به این سمت و سو گرایش پیدا میکنند که غالبا تمایل دارند تا با عوامفریبی و حربههایی این چنینی مردم عادی را به دنبال خود بکشانند. این افراد در خود ضعفهایی دارند که با شعار و فریاد میخواهند این ضعفها را پوشش دهند. آدمهای سطحینگر غالبا فریب افرادی با گرایشهای پوپولیستی را میخورند و باید تأکید داشت که رفتارهای پوپولیستی آفت بزرگی برای هر جامعهای است.
در کشورهای توسعه یافته انتخاب فرد اصلح و شایستهسالاری حرف اول را میزند و عملا این امر به حاشیه رفته است اما همیشه استثناهایی وجود دارد. از نظر افراد شایسته قطعا نظر عوام اهمیت ویژهای دارد اما هیچوقت با فریب و نیرنگ آنها را به دنبال خود نمیکشند. اینکه سیاستمدار تصمیماتش به نظر عوام دوخته شده باشد سبب میشود تا جامعه نتواند راه پیشرفت را طی کند. در جریان انتخابات سال ۷۶ این بحثها وجود داشت و ما از آن زمان این دغدغه را داشتیم.
اصلاح قانون انتخابات در این عرصه بسیار مفید واقع خواهد شد و کمک خواهد کرد تا کشور از سیاستمداران پوپولیست در امان بماند. مثلا در قانون انتخابات سال گذشته افراد غیرمتخصص و کم سواد به راحتی میتوانستند کاندیدای انتخابات شوند و امروزه شاهد هستیم این تا حدودی اصلاح شده است و شرط سواد برای نامزدی انتخابات را ارتقا دادهاند اما باید توجه کرد با وجود تغییر و تحولات موجود دیگر توانمندی یک فرد در مدرک تحصیلی خلاصه نمیشود. سیاستمدار یک نفر نیست و صرفا برای خودش تصمیمگیری نمیکند بلکه سرنوشت ۸۰ میلیون نفر در دستان اوست. در سازمانها، شرکتها و هر اجتماع دیگری شاهد هستیم معمولا فردی به عنوان مدیر و مسئول انتخاب میشود که کارایی بیشتری دارد و برای انجام امور تخصص دارد. ما باید این امر را در سطح وسیعتر که انتخابات است نیز نهادینه کنیم و از افرادی که با نیرنگ به دنبال کسب مقام هستند فاصله بگیریم. در سایر کشورها شاهد هستیم که با گفتوگو و بحثهای فراوان و بلندمدت در بستر احزاب فرد شایستهتر به مراحل بالاتر میرسد.
با این روند موجود در انتخابات مجلس کشورمان به راحتی نمیتوان فرد اصلح را شناخت و راه برای پوپولیستها همچنان باز خواهد ماند. افراد بسیاری در این عرصه حضور دارند که فقط خودشان بر این باورند که توانمند هستند. انتخاب اصلح صرفا محدود به بستر حزب نیست و این امر در هر فضایی که گفتوگو بتوان کرد و بتوان سیاستمدار را در کفه ترازو سنجید، محقق خواهد شد. راه دیگر برای مقابله با پوپولیست این است که سابقه فرد را مشاهده کنیم و این بر ما ثابت شود که فرد مورد نظر قبلا در سمتهای دیگر موفق بوده است. همه اینها زمانی نتیجه میدهد که یک پروسهای طی شود و ظرف مدت کوتاهی ما تحت تاثیر شعارها گرد یک نفر جمع نشویم و تحت تاثیر جو رای ندهیم.