ایالت فارس در آن روزگاران چهار برابر استان فارس امروزی بود، به گونه ای که از شمال سرحد آن به قمشه ( شهرضا) و از جنوب به تنگه هرمز و بنادر مهم خلیج فارس از جمله بندر عباس و بوشهر می رسید.
این مطلب صرفا دیدگاه نویسنده آن می باشد و انتشار آن در اول فارس به معنای تایید و رد آن نبوده ، شما هم میتوانید در پایین همین صفحه نظرتان را در نقد ، تصحیح و تکمیل آن برای ما و دیگر کاربران بنویسید یا از طریق “ تماس با اول فارس ” با ما در ارتباط باشید
علی اصغر صیادلک : قبول مشروطیت توسط مظفرالدین شاه، مهر پایانی بر استبداد کبیر دوران پدرش ناصر الدین شاه، و نور امیدی بود بر جان و دل مردم بلا کش ایران.
در آن روزگاران، ایالت فارس ،چهار برابر استان فارس امروزی بود، به گونه ای که از شمال سرحد آن به قمشه ( شهرضا) و از جنوب به تنگه هرمز و بنادر مهم خلیج فارس از جمله بندر عباس و بوشهر می رسید.
و از شهر بابک سیرجان تا بهبهان پهنای آن بود.
اینها را گفتیم که اهمیت ایالت فارس و نقش آن در جنوب ایران معلوم گردد.
از دیر باز دو قدرت مهم محلی در فارس،از جمله ایلخانی قشقایی و خاندان قوام الملک نایب الحکومه فارس در رقابت و کشمکش بودند، البته گاهی نیز در صلح و سازش بودند که، وصلت هایی بین آنها صورت می گرفت، از آنجمله در یکی از این وصلت ها گروهی از «توللی ها» به همراه به همراه «حاج قمر بی بی» دختر « حاج نصرالله خان » ایلخانی قشقایی دختر مرحوم «حاج نصرالله خان» ایلخانی که با حبیب الله خان قوام ازدواج کرده بود به شیراز آمدند که بعدها شاعر معاصر، « فریدون توللی» از میان همین جماعت توللی برخاست و پر آوازه گردید.پدر فریدون بعدها پیشکار و صندوقدار قوام شد.
به هر روی، مشروطیت ایران بعد از فوت مظفرالدین شاه دیری نپائید و محمد علی شاه، فرمان پدر را لغو و به کمک لیاخوف، صاحب منصب روسی مجلس را به توپ بست و خانه ملت را تعطیل نمود. از این پس «استبداد صغیر» آغاز گردید و دو دستگی در میان مردم پدید آمد، چنانکه در اغلب ایالت ها، گروهی طرفدار مشروطه و گروهی دیگر هوادار محمد علی شاه گردیدند.از سرداران بزرگ مشروطه خواه، «ستار خان» و «باقر خان»از آذربایجان و «سردار اسعد بختیاری» از اصفهان به سمت تهران برای احیای مشروطییت حرکت کردند.
در فارس نیز «صولت الدوله» ایلخانی قشقایی قصد تهران داشت که اتفاق و تفرقه ای بزرگ پدید آمد، از آنجایی که ایلخانی تمام قد از مشروطه خواهان فارس حمایت می کرد، دچار کار شکنی، طرفداران محمد علی شاه از جمله حاکم فارس گردید و اندکی بعد از ایلخانیگری عزل شد و حکم ایلخانی به نام «ضیغم الدوله » زده شد. این حکم باعث نگرانی اعضای «انجمن ایالتی فارس» گردید و این در حالی بود که عده زیادی از مشروطه خواهان فارس در تلگرافخانه شیراز و مسجد نو تحصن کرده بودند.
صولت الدوله باحضور در بین مردم متحصن در تلگرافخانه شیراز ، بار دیگر اعلام حمایت خود از آنان و دیگر مشروطه خواهان ایران را نمود و وعده همکار تا حصول پیروزی داد.
از این رو حکم ایلخانی صولت الدوله این بار نه از طرف حاکم ،بلکه از طرف انجمن ایالتی فارس صادر گردید که تا پایان عمر ایشان موثر بود.
عارف بزرگ «نیر شیرازی» می نویسد: « سران انجمن ایالتی از طرف ملت حکم ایلخانی را نوشتند و به او دادند».
صولت الدوله پس از این حکم مستقیما به درون ایل رفت و عمده مردم ایل نیز از ایشان پشتیبانی نمودند و حکم انجمن ایالتی فارس را محترم شمردند.
در این هنگام که ایل در حال کوچ بهاره به سمت ییلاق بودند، در حوالی «قره چمن کودیان» دو گروه متخاصم رو در روی هم قرار گرفتند و جنگ سختی در گرفت که عده زیادی از دو طرف به قولی ۱۵۰ و روایتی دیگر حدود ۵۰۰ نفر در این جنگ کشته شدند، در بین کشته گان هوادار مشروطه ،علمدار خان کشکولی برادر زن صولت الدوله و کلبعلی خان کشکولی بودند که پیکر های کشتگان مشروطه را بر سر و دست مردم شیراز به تلگراف خانه شیراز بردند و برای آنها با جوش و خروش نوحه سرایی نمودند.
اخبار این واقعه در تهران و دیگر ایالت ها انعکاس فراوان یافت و قره چمن کودیان فارس در تاریخ معاصر این سرزمین جاودانه شد.
