قدمت زندگی در این محل به سه‌هزار سال قبل از میلاد مسیح برمی‌گردد. آب رود تنگه کافرین از کوه بزرگ و عظیم کبیرکوه سرچشمه می‌گیرد و به‌خاطر همین گردشگران با سوار شدن بر قایق از این تنگه و زیبایی‌های آن لذت می‌برند.

لیلی نیاکان (سرپرست هیأت کاوش در تنگ کافری) گفت : نتایج کاوش‌های فصل گذشته درمحدوده جغرافیایی تنگ کافری در استان ایلام و درگورستان  چم پایی نشان داد که تاریخ استقراری در تنگ کافری به هزاره سوم پیش از میلاد می‌رسد.

او افزود: تاریخ گذاری این محوطه با توجه به نوع گورها و آثار به دست آمده گورستانی را در بازه زمانی مفرغ میانی تا اوایل عصرآهن ظاهر ساخت که نظیر آن در این حوزه فرهنگی تاکنون گزارش نشده است.

بررسی‌ها نشانگر این است که می توان مطالعات گسترده‌ای در روند شناخت استقراری این محوطه و نوع ساختارهای معماری و اقتصاد معیشتی این دوره انجام داد .

وی افزود: با توجه به ساختارهای معماری با پلانی منظم ،بافت سنگ چین با ملات گل  ،  کف های استقراری و سفالینه های به دست آمده در این فصل از کاوش ، تاریخ گذاری این محوطه به دوران مفرغ قدیم می رسد.

محوطه عصر ساسانی تنگ کافری

نیاکان گفت:در ادامه بررسی تنگ کافری و در ۵۰۰ متری محوطه کاوش عصر مفرغ ، با پایین آمدن تراز آب دریاچه سد سیمره و شسته شدن خاک ها بقایای از بخش های ساختار های معماری یک بنای بزرگ کشف  شد.

او افزود :از این رو عملیات کاوش های نجات بخشی آغاز و منجر به  شناسایی یک بنای فاخر دوران ساسانی شد.

وی در ادامه  به نوع ساختار های معماری به دست آمده نظیر طاق های قوسی شکل ، طاقچه ها ، پایه ستون های بر جای مانده و تزیینات وابسته به آن شامل گچ بریها و نمونه هایی از آجر های تزیینی و نمونه سفال ها و قطعات شیشه های رنگین اشاره کردو اظهار داشت: اینها نشانگر این است که در این محدوده جغرافیایی هنوز آثار ارزشمندی که بتوان برگ هایی از هویت تاریخی ساکنان این حوزه فرهنگی را روشن کرد وجود دارد.

تنگه کافری از جاهای دیدنی ایلام یکی از جاذبه‌های گردشگری ایلام است که اگر ایرانی هستید و تا به‌حال به این منطقه سر نزده‌اید یکی از زیبایی‌های بکر طبیعت را از دست داده‌اید. این تنگه در فاصله ۱۵ کیلومتری شهر بدره قرار دارد.

شهر بدره یکی از شهرهای استان ایلام است که با مرکز استان آن ۳۸ کیلومتر فاصله دارد و به‌جز تنگه کافری، تنگه برنجان تنگه الماس و تنگه رازیانه را در خود جای داده است.

علت شکل‌گیری این تنگه زیبا کوه‌های دینارکوه، کبیرکوه و مانشت هستند. بعد از سوار شدن به قایق و پیمودن مسیری زیبا که تداعی کننده بخشی از بهشت است به چشم‌انداز خیره‌کننده سد رودخانه سمیره می‌رسیم. متاسفانه ریسک‌های زیادی محوطه زیبای تنگه کافری را تهدید می‌کند که آن را در معرض خطرات شدید انسانی و طبیعی قرار داده‌ است.

کاوش و کشفیات در تنگه کافرین

زمانی که سوار بر قایق مسیری را برای رسیدن به انتهای زیبای تنگه کافرین طی می‌کنیم، آثاری از معماری‌های دوره‌های مختلف تاریخ را می‌بینیم. در طول کاوش‌هایی که باستان‌شناسان در این منطقه انجام داده‌اند، بقایایی مانند رواق‌ها با طاق‌های قوسی شکل، گچبری‌های نفیس، اشیای فلزی و پایه ستون‌هایی را پیدا کرده‌اند که مربوط به عصر نوسنگی دوره ساسانی و عصر آهن ‌می‌شوند.

شاید کاوشگران هم به‌اندازه بازدیدکنندگان این محل عاشق کار کردن در آن هستند به‌همین علت زمان زیادی را برای بررسی آن صرف می‌کنند. ساختارهای معماری با نقش‌های اول فارسظم بافت سنگچین، ملات گل، سفالینه‌ها و نوع کف‌ها در این محل نشان دهنده قدمت تنگه شداد در دوره مفرغ قدیم است.

در فصل پاییز و زمستان سرمای هوای این اول منطقه ممکن است برای بازدیدکنندگان غیرقابل تحمل باشد؛ اما اهالی تنگه کافرین به آن عادت کرده‌اند. اگر به آب‌وهوای سرد و کوهستانی عادت ندارید، بهترین زمان برای بازدید اوایل اردیبهشت تا اواخر مرداد است. آب‌وهوای تنگه کافرین معتدل کوهستانی است. اگر قصد دارید با چادر زدن در این محل مدت بیشتری مهمان تنگه کافری باشید، لازم است بدانید که معمولاً در هنگام شب هوا خیلی سرد است، پس به‌همراه داشتن لباس‌های گرم را فراموش نکنید.

پوشش گیاهی و جانوری اول فارس طقه چگونه است؟

تنگه شداد در میان انبوهی از گیاهان و درختان قرار دارد. وجود پوشش گیاهی وسیع در این منطقه آن را به یکی از مناطق رویایی در ایران و جهان تبدیل کرده است. جنگل‌های بلوط این منطقه زیستگاه گونه‌های مختلفی از گیاهان و جانوران است که سنجاب ایرانی شاخص‌ترین گونه جانوری آن است.

سنجاب ایرانی جانوری ریزجثه است که اگر خوش‌شانس باشید، هنگام قدم زدن در بین درختان بلوط تعدادی از آن را خواهید دید. رنگ سنجاب ایرانی قرمز است و نسبت به سایر گونه‌های سنجاب‌ها به‌راحتی قابل تشخیص است. ممکن است هنگام سفر به این تنگه در فصل بهار و پیمودن مسیر هیجان‌انگیز در جنگل‌های بلوط، فرزندان کوچک این سنجاب ایرانی را ببینید که در کنار مادر خود در حال بازی هستند.

تفریحات تنگه کافرین

تفریح در بین صخره‌های مرتفع زاگرس حس و حال خوبی را در بازدیدکنندگان ایجاد می‌کند. تفریحات تنگه کافرین بسته به سلیقه شما متفاوت است. این تفریحات عبارتند از:

طبیعت گردی

اولین صحنه هیجان‌انگیز که با وارد شدن به منطقه تنگه کافرین با آن روبرو می‌شوید، جنگل درخت‌های سر به فلک کشیده بلوط است. صدای سنجاب ایرانی و بالا پایین پریدن آن حس نابی است که با قرار گرفتن در جنگل‌های تنگه شداد تجربه خواهید کرد. کافی است فصل مورد علاقه خود را برای سفر به این منطقه انتخاب کنید. دوست دارید در بین درختان شکوفه‌دار در فصل بهار قدم بزنید یا برگ‌های نارنجی و حنایی با خزان این جنگل به پیشواز شما بیایند؟

قایقرانی

تا به حال تجربه پارو زدن بین صخره‌های پوشیده از درختان سرسبز را داشته‌اید؟ بدون شک حتی برای افرادی که علاقه شدیدی به قایقرانی دارند هیچ طبیعتی نمی‌تواند به اندازه تنگی کافرین زیبا و بکر باشد. جریان آب این تنگه مسیر مناسبی برای قایق‌رانی است تا با عبور از میان صخره‌ها محو جذابیت‌های طبیعت شوند.

اگر سررشته‌ای از قایقرانی ندارید، بومیان این منطقه به کمک شما می‌آیند و تمام تلاش خود را می‌کنند تا از این مسیر لذت ببرید. ارتفاع آب این رودخانه چیزی در حدود ۷۰۰ متر است، پس پوشیدن جلیقه نجات خود را فراموش نکنید.

عکاسی

امکان ندارد در این طبیعت قرار بگیرید و هوس عکاسی نداشته باشید. اگر جزو آن دسته از افراد هستید که عکس‌های خوبی می‌گیرند با خیال راحت دوربین خود را به همراه داشته باشید تا با یک تصویر کارت پستالی از این منظره در کنار سوغاتی‌های ایلام اطرافیانتان را از این سفر بی بهره نگذارید.

بدون شک با هر بار نگاه کردن به این عکس‌ها حال‌وهوای خوب تنگه کافرین در ذهن شما تداعی خواهد شد. هوس سفر دوباره به تنگه شداد و لذت بردن از جاذبه‌های گردشگری ایلام با نگاه کردن به عکس‌ها دلیلی است تا چندین بار به این محل سفر کنید.

ماهیگیری

اگر در ماهیگیری مهارت دارید و می‌توانید همسفرهای خود را به یک ماهی کباب مهمان کنید، چوب ماهیگیری خود را فراموش نکنید. ایرانی‌ها علاقه زیادی به ماهیگیری دارند که تنگه شداد و رودخانه سمیره محل مناسبی برای صید ماهی‌های خوش طعم خواهد بود.

دیدنی‌های اطراف تنگه کافرین

جاذبه‌های گردشگری ایلام به‌قدری متنوع و زیاد هستند که با مسافرت به این منطقه می‌توانید چندین هدف را نشانه‌گیری کنید. ایلام درست در میان رشته کوه‌های زاگرس قرار دارد و این موضوع سبب شده دره‌ها و تنگه‌های مختلفی را در خود جای دهد. طبیعت بکر و زیبای این منطقه در طول سال‌ها مقصد گردشگران ایرانی و خارجی است. برخی از این دیدنی‌ها برای ما آشنا نیستند که در ادامه معرفی کوتاهی برای آن‌ها خواهیم داشت.

سد بره هله

تمام قسمت‌های تنگه کافرین دیدنی است؛ اما به نظر اول فارس در انتهای مسیر قایق روح شما را به نوازش درمی‌آورد. انتهای این مسیر چشم‌انداز و منظره دیدنی از بقایای سد «بره هله» است که اگر خوش‌شانس باشید، تماشای غروب آفتاب در این منطقه را تجربه خواهید کرد. دیدن این منظره حسی است که هر کسی در طول زندگی خود آن را نمی‌چشد.

برکه آب زمزم

در فاصله یک کیلومتری از ورودی تنگه کافری، برکه آب زمزم قرار گرفته تا با خنکی آب خود در فصل تابستان پیشواز مهمانان باشد. عمق این برکه حدود ۱۰ متر است پس به فکر شنا کردن در آن نباشید!

رودخانه سیمره

سیمره یکی از بزرگترین و پرآب‌ترین رودخانه‌های ایلام است و از طرفی مهم‌ترین سرشاخه رود کرخه شناخته می‌شود. آب گل‌آلود این رودخانه سبب شده تا نام سیمره را بگیرد. سیمره از قله‌های زاگرس مسافت طولانی را طی می‌کند تا به تنگه کافری برسد و مسافران را مهمان قایقرانی هیجان‌انگیز کند.

غار شداد

غار شداد نمایشی از آثار تاریخی مربوط به دوران ساسانیان است که بخشی از آن به خاطر افزایش سطح آب رودخانه به زیر آب رفته و دچار آسیب شده‌اند. بازدیدکنندگان از غار کافرین با قرار گرفتن در این محیط قدمت طولانی این منطقه را احساس می‌کنند.

آتشکده کلم

تاسیس آتشکده کلم به اواخر دوره‌های تاریخی پس از اسلام مربوط می‌شود. این محل به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و در فاصله ۱۲۰ کیلومتری از جنوب شرقی شهر ایلام قرار دارد؛ اما چه‌چیزی باعث شده تا آتشکده کلم به یکی از مراکز دیدنی این استان تبدیل شود؟ رودخانه کلم و قرارگیری این بنا در بین دو کوه با دره سرسبز، زیبایی‌های هستند که شما را غافلگیر خواهند کرد.

بهترین زمان سفر به تنگه کافرین چه وقت است؟

تنگه کافرین در منطقه کوهستانی قرار دارد به‌همین علت اگر سرمایی هستید، پاییز و زمستان نمی‌تواند انتخاب مناسبی برای سفر به این تنگه باشد. علاوه بر آن زیبایی‌های فصل بهار و تابستان کمک می‌کند تا از این محل بیشتر لذت ببرید. بهترین زمان سفر به تنگه کافرین ماه‌های فروردین و اردیبهشت است تا در کنار آب‌و‌هوای عالی با سرسبزی جنگل‌های بلوط لذت سفر خود را دو چندان کنید.

بهترین مسیر دسترسی به تنگه کافری

بهترین مسیر برای رسیدن به تنگه کافرین جاده ایلام به بدره است. ابتدای این مسیر آسفالت و ادامه آن که به جاده فرعی تنگه کافری مشهور است در حدود چهار کیلومتر به حالت خاکی و بی‌کیفیت است. بنابراین انتخاب ماشین مناسب برای این مسیر اهمیت خواهد داشت. اگر در شهر ایلام اقامت دارید این مقصد جزو مسیرهای تاکسی نیست و برای مراجعه باید از ماشین شخصی یا بومیان منطقه کمک بگیرید.

شرایط اقامت در تنگه کافرین

کمتر مسافری اقامت در این تنگه را انتخاب می‌کند؛ اما اگر قصد چادر زدن برای کمپینگ دارید یا شرایط اضطراری برای شما به‌وجود آمده، شهرک ولیعصر یکی از بزرگ‌ترین روستاها در این منطقه است و محل مناسبی برای چادر زدن خواهد بود. همچنین سراب دره و دره شهر محل‌هایی هستند که اغلب اوقات ماهیگیران به خاطر امنیت بالا چادر زدن در این محل‌ها را انتخاب می‌کنند.

امکانات رفاهی تنگه کافرین چیست؟

اگر از گردش طولانی مدت در این منطقه خسته شده‌اید و دوست دارید محلی را برای خوردن ناهار یا شام انتخاب کنید، استفاده از غذاهای خانگی یا خریدهای محلی انتخاب مناسبی برای برطرف کردن گرسنگی خواهند بود. برای استفاده از امکانات رفاهی تنگه کافرین لازم است به روستاهای اطراف مراجعه کنید؛ اما امکانات تفریحی نظیر ورزش‌های آبی و لوازم مورد نیاز آن‌ها در این منطقه وجود دارند.

تجهیزات مورد نیاز در سفر به کافرین
انتخاب کوله پشتی و قرار دادن لوازم مورد نیاز در آن کمک می‌کند تا به‌راحتی در میان انبوه درختان بلوط تنگه شداد قدم بزنید؛ اما چه چیزهایی باید در کوله پشتی خود قرار دهید؟ کلاه نقاب‌دار، عینک آفتابی، وسایل لازم برای پیک نیک، بطری آب، خوراکی، لباس گرم، دارو، لوازم شخصی و تجهیزات تخصصی برای ورزش‌های آبی و ماهیگیری مواردی هستند که باید با خود به همراه داشته باشید.

تنگه کافرین یکی از جاذبه‌های منحصر به‌فرد در طبیعت ایران است که قدمت آن به میلیون‌ها سال قبل برمی‌گردد. طبیعت بکر این منطقه در شرایط حساسی قرار دارد، پس هنگام مراجعه به آن در پاکیزگی محیط اطراف خود تلاش کنید و هرگز به فکر شنا در رودخانه‌های این منطقه نباشید.

آیا شما هم تجربه‌ سفر به تنگه کافرین را دارید یا در این بار چیز بیشتری می دانید؟ برای ما بنویسید