موز با نام انگلیسی Banana یکی از میوه های خوشمزه و محبوب است و در همه ماه های سال یافت می شود. حتما در هنگام خوردن موز با نقطه های کوچک و تیره رنگی در وسط میوه مواجه شده اید، این نقاط کوچک بذر هستند و قابلیت کشت دارند.

به گزارش سرویس کشاورزی و محیط زیست اول فارس ، موز بزرگ‌ترین گیاه گلدار علفی است. همه بخش‌های موز که روی زمین هستند از ساقه پیاز مانندی که «کورم» نامیده می‌شود به‌وجود می‌آیند.

ساقهٔ گیاه موز معمولاً بلند و نسبتاً محکم است. درازای شاخه‌های موز می‌توانند بین دو تا هشت متر و برگ‌های آن نیز به حدود سه و نیم متر برسد. میوهٔ موز به‌صورت خوشه در انتهای ساقه، تشکیل می‌شود.

موز در انواع مختلفی از خاک، تا زمانی که حداقل ۶۰ سانتی‌متر و دارای زهکشی خوب بوده و فشرده نشود رشد می‌کند.

از آنجا که ساقهٔ گیاه موز نسبتاً بلند، مستقیم و محکم است اشتباهاً به آن «درخت » گفته می‌شود. در حالی‌که آن‌ها تنها شاخه‌هایی هستند که پس از دادن میوه، خشک شده و از بین می‌روند. به این ساقه‌ها «ساقه کاذب» یا Pseudostem می‌گویند.

انواع گیاه موز

موز گیاهی با تنوع بسیار بالاست و حدود ۶۰ تا ۷۰ گونه متنوع دارد. از معروف ترین گونه های آن میتوان به موز دوارف کاوندیش، موز روبوستا، موز گروس میشل، موز ویلیام، موز پوآن و موز لال کلا اشاره کرد.

گیاه موز بعد از چند سال میوه می دهد

گیاه موز ارقام گوناگونی دارد. موزهای پاکوتاه و اصلاح شده جز گیاهان یک ساله محسوب شده و پس از میوه دهی در پاییز از تنه قطع می شوند اما رشدشان متوقف نمی شود. رشد این گیاه از طریق پاجوش هایی که از کنار تنه بیرون آمده اند ادامه پیدا می کند.

اگر به گیاه موز علاقه مند هستید، ممکن است به این فکر افتاده باشید که خودتان گیاه موز بکارید. با اینکه ساکنان مناطق نیمه گرمسیری تمایل دارند که گیاه موز را در حیاط خانه ی خود بکارند، اما می توان گیاه موز را در داخل یک گلدان کاشت و در خانه نگهداری نمود. در صورتی که از مواد مناسبی استفاده کنید و سپس گیاه موز را بکارید و از آن به درستی نگهداری کنید، به راحتی می توانید گیاه موز را در خانه  پرورش دهید.

آموزش تهیه کردن مواد مناسب برای کاشت گیاه موز

خاک گیاه موز باید کمی اسیدی باشد، و از زهکشی خوبی برخوردار باشد.
گیاه موز در خاکی که از زهکشی مناسبی برخوردار باشد، به خوبی می روید. وقتی که به دنبال خاک مناسب برای کاشت گیاه موز می گردید، توجه کنید که این خاک باید ترکیبی از پیت ماس و پرلایت و ورمی کولیت باشد. برای تهیه ی خاک مذکور، می توانید به فروشگاه کشاورزی مراجعه کنید.

• برخی از انواع خاک ها، برای رشد گیاه موز مناسب نیستند. مثلا خاک گلدان یا خاک باغچه.
• میزان pH گیاه موز باید بین ۵.۶ تا ۶.۵ باشد.

یک گیاه کوچک موز تهیه کنید.
ارتفاع یک گیاه موز استاندارد، به بیش از ۱۵ متر می رسد و در یک گلدان معمولی جا نمی شود. وقتی که می خو اهید یک گیاه موز خریداری کنید، توجه کنید که این گیاه باید کوچک باشد. گیاه موز مذکور، می تواند ۱.۵ تا ۴ متر رشد کند. و در داخل گلدانی که تهیه کرده اید جا می شود. برای اطلاع از انواع گیاه ان موز، می توانید در اینترنت جستجو کنید.

برای کاشت گیاه موز، یک گلدان عمیق تهیه کنید بطوری که آب اضافه از سوراخ زهکش آن خارج شود.
گیاه موز تهیه شده را در یک گلدان به عمق ۱۵ سانتی متر یا ۲۰ سانتی متر بکارید. در زیر این گلدان ها باید یک حفره ی زهکشی وجود داشته باشد. هرگز گیاه موز را در یک گلدان که از زهکشی خوبی برخوردار نیست نکارید.
اطمینان حاصل کنید که گلدان شما از عمق مناسبی برخوردار باشد، تا ریشه های گیاه موز به خوبی بتوانند رشد کنند.

• وقتی که گیاه موز از گلدان خود بزرگتر شد، می توانید آن را به یک گلدان بزرگتر منتقل کنید.
• وقتی که گیاه موز به اندازه ی کافی بزرگ شد، باید هر دو یا سه سال، به میزان ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر، سایز گلدان را افزایش دهید.

یک پیازچه یا گیاه کوچک موز را خریداری کنید.
پیازچه ی گیاه موز، در بردارنده ی ریشه های گیاه موز است. اگر نمی خواهید پیازچه ی گیاه موز را خریداری کنید و آن را بکارید تا بزرگ شود و ریشه بزند، می توانید یک گیاه کوچک موز را خریداری کنید. خریدن گیاه موز، راحت تر از کاشت پیازچه ی آن است.

• همچنین می توانید گیاه موز را از یک گلخانه خریداری کنید.

آموزش کاشت گیاه موز

برای کاشت پیازچه ی گیاه موز، یک حفره ی کوچک ایجاد کنید.
ابتدا با استفاده از خاکی که از فروشگاه کشاورزی خریداری کرده اید، گلدان را پر کنید، سپس در وسط آن، یک حفره به عمق ۷.۵ سانتی متر ایجاد کنید. وقتی که پیازچه ی موز را در گلدان می کارید، باید ۲۰ درصد از بالای پیازچه، در بیرون از خاک قرار گیرد.

اکنون پیازچه ی گیاه موز را در  حفره قرار دهید و  ریشه های آن را با خاک بپوشانید.
وقتی که دارید پیازچه ی گیاه موز را می کارید، آن را از گوشه های گلدان به مقدار ۷.۵ سانتی متر فاصله دهید، تا ریشه های موز بتوانند به خوبی رشد کنند. تا زمانی که پیازچه ی گیاه موز شروع به روییدن برگ نکرده است، باید ۲۰ درصد از بالای آن، بیرون از خاک باشد .

به گیاه موز آب بدهید.
به محض اینکه گیاه موز را کاشتید، با استفاده از یک شیلنگ، به طور کامل به گیاه  آب بدهید به طوری که خاک دور پیازچه ی گیاه موز، به خوبی خیس شود. سپس گلدان گیاه موز را به بیرون منتقل کنید تا آب های اضافی از طریق سوراخ های زهکشی خارج شوند. پس از آبیاری اولیه، با استفاده از یک آبپاش، همواره خاک گلدان را مرطوب نگه دارید اما آن را در آب غرق نکنید.

• در زیر گلدان گیاه موز، زیرگلدانی قرار ندهید، زیرا آب در آن جمع می شود و باعث ایجاد باکتری و خراب شدن ریشه ی موز می شود. البته با حفظ فاصله بین گلدان و زیرگلدانی می توان بنحوی عمل کرد که زمان خارج شدن آب اضافه از سوراخ های زهکش، ته گلدان در آب خارج شده قرار نگیرد. مثلا می توان چند تخته سنگ صاف در زیر گلدانی قرار داد و سپس گلدان را روی آنها قرار داد.

آموزش مراقبت از گیاه موز

هر ماه، یک بار به گیاه موز کود بدهید.
برای رشد گیاه موز، از یک کود سرشار از منیزیم و پتاسیم و نیتروژن استفاده کنید. اگر بطور منظم به گیاه موز کود بدهید، مواد مغذی و معدنی ریشه ی این گیاه تامین خواهد شد و باعث رشد این گیاه می شود.

• اگر امکان تهیه ی کود محلول مخصوص گیاهان گرمسیری برای شما وجود ندارد، می توانید از یک کود متعادل با نسبت ۲۰-۲۰-۲۰ استفاده کنید.

به طور منظم به گیاه موز آب بدهید.
هر روز بررسی کنید که خاک زیر گیاه موز مرطوب باشد. برای انجام این کار، می توانید انگشت خود را در داخل خاک فرو کنید، تا بفهمید آیا خاک مرطوب است یا نه.خاک گیاه موز باید تا عمق ۱.۲ سانتی متر مرطوب باشد. سعی کنید هر روز به گیاه موز آب دهید.

به طور غیر مستقیم گیاه موز را در معرض نور خورشید قرار دهید.
گیاه موز در نور غیرمستقیم آفتاب رشد می کند و مناطق سایه دار را ترجیح می دهد. اگر در مناطق با آب و هوای فصلی زندگی می کنید، می توانید در فصل تابستان وقتی که هوا گرم است، گیاه موز را به بیرون از خانه منتقل کنید. گلدان گیاه موز را در کنار شاخ و برگ گیاه ان قرار دهید تا از تابش مستقیم نور خورشید در امان باشد. گلدان گیاه موز را به طور منظم بچرخانید تا نور خورشید به تمام بخش های آن برسد. اگر گلدان گیاه موز در خانه است، آن را نزدیک یک پنجره  ی بزرگ قرار دهید تا از نور خورشید استفاده کند.

• برای رشد بهتر گیاه موز، دمای آن بایدبین ۲۶ تا ۳۰ درجه ی سانتی گراد باشد.
• اگر دمای هوا، کمتر از ۱۴ درجه ی سانتی گراد باشد، در اکثر موارد، گیاه موز رشد نخواهد نمود.

گیاه موز را هرس کنید.
پس از گذشت ۶ تا ۸ هفته، گیاه موز باید هرس شود(در صورتی که به خوبی و به درستی رشد کرده باشد). وقتی که گیاه موز شروع به رشد می کند، در کنار آن تعدادی ساقه ی رونده(جوانه) ایجاد می شوند. تنها باید یکی از این ساقه ها را نگه دارید و بقیه را بچینید. بنابراین، ساقه ای که از همه بزرگتر و سالم تر است را انتخاب کنید و بقیه را با استفاده از قیچی باغبانی از پیازچه جدا کنید. همچنین وقتی که گیاه موز شروع به رشد میوه کرد، دوباره باید آن را هرس کنید. پس از برداشت محصول گیاه موز، آن را هرس کنید به طوری که ارتفاع آن از سطح زمین ۷۶ سانتی متر شود اما به ساقه ی اصلی آسیب نرسانید. پس از هرس کردن گیاه موز، در دوره ی بعد، محصول بیشتری تولید خواهد شد.

• اگر ساقه های اضافی گیاه موز را مجددا بکارید، گیاه های موز جدیدی پدید می آیند اما باید مقداری از ریشه های آن که به پیازچه متصل هستند را باقی بگذارید.

وقتی که هوا سرد است، گلدان گیاه موز را به داخل خانه بیاورید.
بادهای سرد و سهمگین، برای سلامتی گیاه موز مضر هستند و می توانند از میوه دادن گیاه جلوگیری کنند. اگر اطلاع دارید که در حیاط خانه ی شما باد سرد می وزد، می توانید قبل از اینکه هوا سرد شود،  گلدان گیاه موز را به داخل منتقل کنید، و یا می توانید آن را با شاخ و برگ گیاه ان بپوشانید. همچنین اگر فصل در حال تغییر است، قبل از اینکه هوا سرد شود، گلدان گیاه موز را به داخل خانه بیاورید.

• گیاه موز در دمای ۱۰ درجه ی سانتی گراد از بین خواهد رفت.

وقتی که ریشه ی گیاه موز بزرگ شد، آن را به یک گلدان بزرگتر منتقل کنید.
قبل از اینکه ریشه های گیاه موز دچار درهم پیچیدگی شوند، گیاه موز را به یک گلدان بزرگتر منتقل کنید.
در گلدان جدیدی که می خواهید گیاه موز را قرار دهید، مقداری خاک بریزید، سپس گیاه موز را به داخل آن منتقل کنید، سپس بقیه ی خاک را در داخل گلدان بریزید. وقتی که در حال انتقال گیاه موز هستید، توجه کنید که به ریشه ی گیاه موز آسیب نرسد.

• اگر گیاه موز از گلدان بیرون نمی آید، می توانید به اطراف گلدان کمی ضربه بزنید.

خیلی باهوشی ؟ میتونی روباه پنهان در جنگل تاریک را در ۲۹ ثانیه پیدا کنی!