به گزارش اول فارس ؛ شمع از اجزای مختلفی تشکیل شده است. پس از اینکه کوئل خودرو جریان با ولتاژ پایین را از باتری خودرو دریافت کرد ولتاژ آن را افزایش می‌دهد و سپس این جریان ولتاژ بالا به شمع منتقل می‌شود. پس از این اتفاق جریان بین دو الکترود مرکزی و جانبی موجود در شمع که یکی مثبت و دیگری منفی است افزایش یافته و ساختار گازهای موجود در محفظه را تغییر می‌دهد. با افزایش ولتاژ گازهای موجود یونیزه می‌شوند و رسانای جریان الکتریکی شده و در محفظه ایجاد احتراق می‌کنند.
بروز ایراد‌های وابسته به خرابی شمع‌ها یکی از این دست مشکلات برقی است که در صورت عدم آگاهی و آشنایی با علائم آن می‌تواند شما را تا روز‌ها درگیر کند.
شمع چیست؟
شمع یا Spark Plug در پیشرانه‌های درون سوز بنزینی وسیله‌ای است که به منظور وقوع انفجار حتمی ترکیب سوخت و هوا، به هنگام کمپرس شدن این ترکیب، اقدام به جرقه زدن می‌کند. عدم جرقه به موقع یا درست شمع می‌تواند عدم پایداری کارکرد و عدم صحت عملکرد پیشرانه را به همراه داشته باشد که نتیجه آن افت شدید توان پیشرانه و کندی خودرو است.
علائم خرابی شمع
از اولین علائم خرابی شمع خودرو می‌توان به استارت نخوردن و کاهش شتاب خودرو اشاره کرد. در ضمن ایجاد تغییرات یا صدمات فیزیکی در شمع نیز از نشانه‌هایی است که زمان تعویض آنها را مشخص می‌کند. شکسته شدن عایق چینی شمع یا تغییر اندازه سر شمع و تغییر رنگ عایق چینی آن نیز از دیگر علائم خرابی شمع است.
خرابی شمع‌ها علائم مختلفی دارد که هریک وابسته به موردی خاص و تحت شرایطی مشخص بروز می‌کند. به یاد داشته باشید شمع‌ها بر اساس دما عملکرد هریک متناسب با یک پیشرانه به خصوص انتخاب می‌شوند. هر چند در ایران حتی حرفه‌ای‌ترین مکانیک‌ها نیز هیچ چیزی در رابطه با “دمای شمع” نشنیده‌اند، اما انتخاب شمع استاندارد و متناسب با دمای کارکرد موتور مورد نظر ارتباط مستقیمی با صحت و سلامت کارکرد پیشرانه دارد.
معمولا به هنگام بروز ایراد در شمع‌ها پیشرانه به سختی استارت می‌خورد. مخصوصا اگر سایر دشواری‌های محیطی، چون هوای بسیار سرد نیز گریبان پیشرانه را بگیرد. ممکن است پیشرانه در حالت خلاص به خوبی دور بگیرد و لرزه نداشته باشد، اما صدای اگزوز با عطسه‌های خفیف همراه است و زمانی که خودرو در حرکت است شتابگیری کند شده و صدای عطسه اگزوز زیاد می‌شود. این حالت در خودرو‌های مدرن‌تر امروزی با روشن شدن چراغ چک همراه خواهد بود.
این علائم نشان دهنده عدم جرقه صحیح یک یا چند شمع است. هرچه تعداد سیلندر‌ها بیشتر باشد، خاموش شدن یا از کار افتادن یک شمع تاثیر کمتری در عملکرد پیشرانه مورد نظر خواهد گذاشت. به عنوان مثال در یک پیشرانه ۲ سیلندر، از کار افتادن یک شمع موجوب خاموشی پیشرانه می‌شود. اما در یک پیشرانه ۴ سیلندر با لرزه و افت شدید توان همراه خواهد بود. اما در پیشرانه‌های ۶ و ۸ سیلندر و به بالا شاید حتی نتوان به سادگی به از کار افتادگی یکی از شمع‌ها پی برد.
رسیدگی‌های مورد نیاز
۱- شمع قطعه‌ای است که بهتر است عملکرد آن هر ۲۰ هزار کیلومتر یا حداقل سالی ۲ بار چک شود و سلامتش مورد بررسی قرار بگیرد. یکی از رایج‌ترین ایراد‌ها از دست رفتن فیلر استاندارد بین کانتکت‌های شمع است که باید با هر بار باز کردن مجدد فیلر شوند. شمع سالم در پیشرانه سالم باید خشک و عاری از دوده و رسوب باشد.
۲- پس از کارواش رفتن و موتورشویی یا برخورد هرگونه مایعات با خود پیشرانه بهتر است از خیس ماندن پیشرانه و حفره‌های آن مخصوصا حفره‌هایی که شمع در آن بسته می‌شود اطمینان حاصل کنید. وجود آب در این ناحیه می‌تواند موجب برق دزدی یا عدم جرقه صحیح شمع شود. استفاده از باد فشار قوی برای خشک کردن حفره‌های پیشرانه از آب بهترین روش است.
۳- هر از گاهی هر دو سر وایر‌ها و نحوه اتصال آنها را به خوبی چک کنید چرا که گذر از دست انداز‌ها و لرزش‌های مداوم پیشرانه و یا برخورد ناخواسته دست با وایر‌ها می‌تواند موجب شل شدن آنها و عدم انتقال صحیح جریان الکتریکی شود. بهتر است بخش فلزی وایر‌ها را با سنباده ار رسوب پاک و با انبردست کمی محکم کنید.
۴- کویل‌ها وظیفه تامین برق ولتاژ بالا مورد نیاز برای جرقه شمع‌ها را بر عهده دارند. ضعف این واحد و ضعیف شدن یا سوخت آن جرقه‌های ضعیف شمع را به همراه دارد و می‌تواند مستقیما موجب بد کار کردن یا از کار افتادگی پیشرانه شود. تعویض کویل نیم سوز شده تنها راه حل است.
۵- دوده زدن شمع‌ها بر اثر احتراق نامناسب یا روغن‌سوزی می‌تواند باعث ایجاد رسوب بر کانتکت‌های مثبت و منفی شمع شده و عدم جرقه با کیفیت را باعث شود که گاهی با عطسه و انفجار شدید اگزوز همراه است. نظافت و سمباده زدن کنتاکت‌های شمع روشی موقتی است. استفاده از شمع با دما بالاتر یا تقویت سیستم جرقه می‌تواند موثرتر واقع شود، اما در نهایت باید مشکل روغن سوزی پیشرانه را رفع کنید.
نظرات