ایسنا: دکتر زهرا سید معلمی به بهانه روز دندانپزشکی (چهارشنبه ۲۳ فروردین‌ماه) ، با اشاره به اینکه گسترده‌ترین شبکه دندان پزشکی کشور در حوزه بهداشت فعال است، گفت: تعداد ۳۴۰۰ مرکز خدمات جامع سلامت دارای واحد دندانپزشکی در نقاط شهری و روستایی گسترده هستند.
وی با اشاره به اینکه خدمات و مراقبت‌های دندانپزشکی در دو بخش ارائه می‌شود، اظهار کرد: یکی بحث مراقبت‌های سلامتی اولیه دهان و دندان است که در خانه‌های بهداشت و مراکز جامع خدمات سلامت ارائه می‌شود که عمدتا برای گروه هدف مشخص یعنی مادران باردار و شیرده، کودکان از بدو تولد تا ۶ سالگی و کودکان مقطع دبستان است.
جزئیات سطح اول خدمات مراقبت سلامت دهان و دندان
وی با بیان اینکه عمده این خدمات توسط بهورزان و مراقبین سلامت انجام می‌شود، تصریح کرد: این افراد در زمینه مراقبت‌های دهان و دندان آموزش دیده‌اند و اطلاعات سلامت دهان و دندان را به مادر باردار منتقل می‌کنند و یا در مورد کودکان زیر دو سال مسواک انگشتی همراه با آموزش نحوه استفاده به مادر داده می‌شود تا مادران بتوانند بهداشت دهان را از بدو رویش دندان برای کودک اجرا کنند. در مورد دانش آموزان ابتدایی در مدارس، آموزش و معاینات و فلوراید زدن به دندان‌ها توسط بهورز و مراقب سلامت انجام می‌شود. در واقع سطح اول خدمات مراقبت سلامت دهان و دندان توسط افراد غیر پزشک ارائه می‌شود و این بخش بسیار مهمی است.
او درخصوص خدماتی که توسط دندانپزشکان و یا بهداشت‌کاران دهان و دندان در مراکز خدمات جامع سلامت انجام می‌شود، تصریح کرد: در سال گذشته برای گسترش دسترسی مردم به خدمات دندان پزشکی اقداماتی انجام دادیم و سعی کردیم کمیت و کیفیت این خدمات بهبود یابد، اما موضوع بسیار مهم در این بخش شکل‌گیری مطالبه مردمی است.
۲ کار مهم وزارت بهداشت در حوزه سلامت دهان و دندان
وی افزود: گسترش دسترسی مالی و گسترش دسترسی فیزیکی مردم به خدمات دندان پزشکی دو اولویت و اقدام مهم ما در سال ۱۴۰۱ بود. در بحث راه‌اندازی مراکز جدید یا بهبود استانداردها در مراکز موجود گام‌های مثبتی برداشته شد تا شرایط در مراکز به نحوی باشد که خدمات با کیفیت بهتری ارائه شود. در مورد گسترش دسترسی مالی نیز در سال گذشته تعدیل تعرفه‌ها به استناد مصوبه هیئت وزیران به نحوی انجام شد که پرداخت از جیب مردم بسیار کاهش پیدا کرد و حتی در روستاها پرداخت از جیب مردم برای گروه هدف رایگان بود.
گسترش بیمه خدمات دندان پزشکی هدف اصلی ۱۴۰۱
او با اشاره به اینکه در مناطق شهری و در افراد غیر گروه هدف نیز تعرفه‌های دندان پزشکی تعدیل یافته است، بیان کرد: به طور کلی در خدمات سلامت، سهم بیمه ۷۰ درصد و سهم بیمار ۳۰ درصد است. در سال‌های گذشته برخی خدمات دندان پزشکی مانند فلوراید زدن، شیارپوش دندان ۶ و کشیدن دندان‌ها تحت پوشش بیمه بود، اما در سالی که گذشت گسترش بیمه خدمات دندان پزشکی را هدف اصلی قرار دادیم و اتفاقات خوبی در این زمینه رخ داد.
وی افزود: بحث شیارپوش دندان‌های ۶ و ۷ را تا سن ۱۴ سالگی دنبال کردیم تا تحت پوشش بیمه قرار گیرد. بعلاوه ترمیم یا پرکردن دندان‌های شیری و دائمی، هم با مواد همرنگ دندان و هم با آمالگام را سال قبل تحت پوشش بیمه بردیم. در کل ۷ ردیف خدمتی به خدمات دندانپزشکی تحت پوشش بیمه‌های پایه اضافه شد. این یک اتفاق بسیار مهم در حوزه دندانپزشکی کشور است که پس از ۱۰ سال خدمات دندان پزشکی جدیدی بیمه شد و ان‌شاءالله با همکاری مناسب سازمان‌های بیمه‌گر پایه این اتفاق مبارک به خوبی اجرایی شود.
احتمال افزایش خدمات دندانپزشکی تحت پوشش بیمه
سیدمعلمی تاکید کرد: برای سال ۱۴۰۲ هم در نظر داریم که ۱۰ ردیف خدمتی دیگر نیز تحت پوشش بیمه برود تا بتوان خدمات بهتر و بیشتری نظیر ترمیم دندان‌های جلویی، درمان ریشه دندان، دندان مصنوعی برای افراد بالای ۶۵ سال، روکش استیل برای دندان شیری کودکان و… را ارائه کرد. این افزایش پوشش بیمه در مراحل اولیه تصویب شده و در حال طی کردن مراحل بعدی است.
او با تاکید بر لزوم افزایش آگاهی و اطلاعات مردم در حوزه بهداشت دهان و دندان، اظهار کرد: همانطور که گفتم در مراکز خدمات جامع سلامت، سهم بیمه ۷۰ درصد و سهم پرداختی بیمار کمتر از۳۰ درصد و حتی در مواردی رایگان است. مردم باید بدانند که چنین خدماتی با قیمت مناسب ارائه می‌شود و برای دریافت آن اقدام کنند. این خدمات ذکر شده ۸۰ درصد نیاز مردم به خدمات دندان پزشکی را برآورده می‌کند؛ یعنی اگر مردم این خدمات را دریافت کنند، نیازشان به خدمات پیچیده‌تر و پرهزینه‌تر دندان پزشکی در آینده برطرف می‌شود.
اصلاح برنامه “دندانپزشک خانواده” با هدف ترغیب ارائه دهندگان خدمت
وی ادامه داد: در مورد خدمت دهندگان یعنی دندان پزشکان و بهداشت‌کاران دهان و دندان نیز سعی کردیم راه‌های انگیزشی گوناگونی پیاده کنیم که ارائه دهنده خدمت با انگیزه و توان بهتری خدمت ارائه کند. در قدم اول بحث دندانپزشک خانواده بود که در مناطق روستایی و شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر، برنامه پزشک خانواده با اصلاحات و تغییرات زیادی در بخش دندانپزشکی نسبت به نسخه قبل ابلاغ شد و اکنون در مرحله اجرا قرار دارد و انتظار می‌رود دندانپزشک با انگیزه بهتری به مردم خدمت ارائه دهد. برای شهرهای بالای ۲۰هزار نفر نیز برنامه متمرکز خود را در سال ۱۴۰۲ اجرا خواهیم کرد.
مدیرکل سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت، گفت: اکنون در مراکز خدمات جامع سلامت به طور متوسط حدود پنج خدمت در هر شیفت کاری در روز ارائه می‌شود و اگر برنامه‌هایی که مد نظر داریم و ابلاغ شده است به شکل بهینه اجرا شود؛ خدمات هم از نظر کمی افزایش و هم از نظر کیفی بهبود می‌یابد.
او تاکید کرد: در سال جاری قصد داریم در بحث کیفیت ارائه خدمات، بحث آموزش دندان پزشکان و سایر نیروهای مرتبط با این بخش را جزء برنامه‌های اصلی قرار دهیم. البته این آموزش‌ها فقط شامل دندان پزشکان بخش دولتی نیست و دندان پزشکان بخش خصوصی هم می‌توانند از این آموزش و بازآموزی منتفع شوند.
برنامه‌هایی برای توزیع عادلانه دندانپزشکان
وی با تاکید بر لزوم توزیع مناسب نیروی دندانپزشکی، خاطرنشان کرد: هدف دیگر ما حرکت به سمت توزیع عادلانه‌تر و بهتر خدمات است تا در کلیه مراکزی که خدمت ارائه می‌دهیم بتوانیم دندانپزشک داشته باشیم و دسترسی مردم به دندانپزشک تامین شود. در حال حاضر ۲۸۸۳ دندانپزشک در مراکز خدمات جامع سلامت کار می‌کنند، البته این عدد متغیر است؛ چون بخش عمده این دندانپزشکان به عنوان نیروی طرحی فعال هستند.
افزایش ارائه خدمت با افزایش شیفت‌های خدمتی
وی افزود: در کل این تعداد دندانپزشک از تعداد مراکز فعال که خدمات دندانپزشکی ارائه می‌دهند کمتر است و از این رو در برخی از مراکز مثلا دو روز در هفته دندانپزشک وجود دارد. اما به سمت افزایش حضور دندانپزشکان پیش می‌رویم و حتی بر روی فعال سازی شیفت بعدازظهر و حتی شب در برخی مراکز هم تمرکز کرده‌ایم.
او به طرح عدالت آموزشی اشاره کرد و گفت: در این طرح تعدادی دندانپزشک برای ارائه خدمت در مناطق محروم کشور تربیت شدند که به تدریج از سال قبل وارد سیستم شده‌اند.
وی اقدام دیگر وزارت بهداشت در حوزه دندانپزشکی را اینگونه، تشریح کرد: در مورد آلودگی‌های زیست محیطی ناشی از فعالیت‌های دندانپزشکی سیاست کاهش مصرف محصولات حاوی جیوه را دنبال می‌کنیم که سعی ما این است که مصرف آمالگام را در ترمیم‌های دندانی کاهش دهیم و به دنبال این هستیم که درمان جایگزین آمالگام در کودکان هم تحت پوشش بیمه برود. هدف دیگر در سال جاری ارتقای سواد سلامت دهان و دندان مردم و افزایش خود مراقبتی در این زمینه است. توانمند سازی مردم بویژه مادران در ارائه مراقبت و خدمات بهداشتی مثل فلوراید زدن برای کودکان‌شان از برنامه‌های پیش رو است.
او با اشاره به گسترش همکاری وزارت بهداشت با سایر نهادها و سازمان‌ها با دو هدف ارائه خدمات پیچیده‌تر دندانپزشکی و افزایش گروه‌هدف، گفت: در این زمینه همکاری خوبی با وزارت آموزش و پرورش از گذشته داشته‌ایم که ان‌شاءالله تقویت شود و برای ارتقاء سلامت دهان و دندان دانش آموزان بتوانیم موثر باشیم. به علاوه همکاری و پروژه‌های مشترک با انجمن‌های علمی، سازمان بهزیستی و … هم در دستور کار قرار دارد.
احتمال اجرای پیمایش جدید دهان و دندان در سال جاری
او درخصوص وضعیت شاخص پوسیدگی‌های دندانی، گفت: آخرین پیمایش ملی در سال ۱۳۹۵ انجام شده است. برنامه‌ریزی برای پیمایش جدید را انجام داده‌ایم تا بتوانیم در سال جاری آن را اجرا کنیم. بر اساس پیمایش قبلی شاخص پوسیدگی دندان در ۱۲ ساله‌ها ۱.۸۴ است، به معنای این که هر کودک ۱۲ ساله ایرانی به طور متوسط نزدیک به ۲ دندان دارد که به نوعی متاثر از پوسیدگی است.
وی در پایان با تبریک روز دندانپزشکی، تصریح کرد: امیدوارم سلامت دهان و دندان به عنوان یکی از ارکان مهم سلامتی، با خودمراقبتی توسط مردم و حمایت دندانپزشکان از برنامه‌های سلامت، برای تک تک افراد جامعه محقق شود.
نظرات