به‌طور‌معمول کسانی که با این اختلال آشنایی اندکی دارند، از شنیدن نام آن دچار ترس می‌شوند. همچنین کسانی که علائم و نشانه‌های این اختلال روانی را در نزدیکان و آشنایان خود مشاهده میکنند، دچار اضطراب و وحشت می‌شوند. بنابراین توصیه می‌کنیم مطالب زیر را با دقت مطالعه کنید و با دید بازتر و ذهن آرام‌تر به این اختلال بپردازید.
در این مطلب از اول فارس با اختلال دو قطبی، علائم آن، علل ابتدا، مشکلات افراد مبتلا به دو قطبی و درمان دو قطبی و دیگر جنبه‌های این اختلال روانی آشنا می‌شویم. تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
اختلال دو قطبی یا بایپولار چیست؟
بیماری دوقطبی چیست؟ اختلال دوقطبی (اختلال دو قطبی به انگلیسی Bipolar) یک اختلال روانی و یکی از بیماری های اعصاب و روان است که در گذشته به آن شیدایی افسردگی می‌گفتند. فردی که به این حالت روانی مبتلا باشد، حالات مختلفی از دوره‌های شیدایی و فرازهای احساسی (مانیا و هایپومانیا) و دوره‌های افسردگی و نشیب‌های روانی (دپرسیون) را تجربه می‌کند.
هنگامی‌که شخصیت دوقطبی به علائم افسردگی دچار میشود، احساس ناراحتی و ناامیدی پیدا می‌کند. معمولا در این اپیزود، فرد نسبت به فعالیت‌های روتین روزمره اشتیاقی ندارد. او برای انجام فعالیت‌های جدید هم تمایلی نشان نمی‌دهد. هنگامی‌که مود و حالت روانی فرد به مانیا یا همان شیدایی تغییر می‌کند (و یا‌هایپومانیا که حالت خفیف‌تر مانیا است)، رفتارهایی پرانرژی از خود نشان‌می‌‌دهد. همچنین نسبت به بیشتر مسائل اطراف خود، اشتیاق بی‌اندازه و غیرعادی نشان‌می‌‌دهد.
البته می‌توان با یک برنامه درمانی مناسب و کاربردی، نشانه‌ها و علائم این اختلال را تخفیف داد و در ادامه بحران‌های تغییر حالات روانی را مدیریت کرد. در بیشتر موارد مبتلایان نسبت به درمان دارویی و سایکوتراپی به خوبی پاسخ میدهند و کیفیت زندگی آنها به طور چشم‌گیری افزایش مییابد. این بیماری از انواع بیماری های روانی است و از آنجایی که درمان آن به‌تنهایی سخت است، توصیه می‌کنیم از مشاوره تلفنی اعصاب و روان که در سایت اول فارس فراهم‌شده استفاده کنید.
تفاوت اختلال شخصیت مرزی و دوقطبی چیست؟
تفاوت اختلال شخصیت مرزی و انواع اختلال دو قطبی این است که افراد مبتلا به اختلال دوقطبی تمایل به تجربه شیدایی و افسردگی دارند، در حالی که افراد مبتلا به BPD درد عاطفی شدید و احساس پوچی، ناامیدی، خشم، ناامیدی و تنهایی را تجربه میکنند.
علائم اختلال دوقطبی کدامند؟
همان‌طور که می‌دانید هر بیماری و یا اختلال روانی علائم و نشانه‌های مختص به خود را دارد. برخی از نشانه های اختلال دو قطبی، جزو شکایات خود بیمار هستند. از طرفی برخی علایم اختلال دو قطبی هم توجه متخصص و یا اطرافیان بیمار را به خود جلب میکنند. در ادامه به نشانه‌های دوقطبی در حالت‌های مختلف روانی می‌‌پردازیم:
۱. علائم مانیا و هیپومانیا در یک فرد مبتلا به اختلال دوقطبی
مانیا یا شیدایی و هیپومانیا یا نیمه شیدایی دو فاز متفاوت با علائم نسبتا مشابه هستند. مانیا یا شیدایی نسبت به هیپومانیا حالت شدیدتری است و دارای علائم برجسته‌تری است. علائم اختلال افسردگی شیدایی سبب ایجاد مسائل و مشکلات جدی در زمینه کاری، تحصیلی، احساسی و روابط فرد میشود. مانیا می‌تواند سبب سوق دادن فرد به سمت روان‌پریشی شود و روانشناس را مجبور به بستری کردن بیمار در بیمارستان کند. بیماران در هر دو حالت مانیا و هیپومانیا حداقل ۳ مورد از علائم ذکر شده را دارند.
- به شکل غیرقابل کنترلی شاد، پرانرژی و هیجان‌زده هستند.
- فعالیت، انرژی و اضطراب آنها به شکل قابل توجهی افزایش مییابد.
- دچار حالتی به نام یوفوریا می‌شوند که عبارت است از اعتماد به نفس بیش‌از‌حد و احساس خوبی داشتن.
- احساس نیاز به خواب نمی‌کنند و دچار کم‌خوابی می‌شوند.
- به طرز عجیبی پرحرف می‌شوند.
- افکار مغشوش و پراکنده بسیاری دارند و ایده‌های بسیاری در سر آنها می‌‌گذرد.
- نمی‌توانند به خوبی تمرکز کنند و دچار حواس‌پرتی می‌شوند.
- نمی‌توانند به خوبی و عاقلانه تصمیم‌گیری کنند. به‌عنوان مثال، سرمایه‌گذاری‌های اشتباه و نادرست میکنند و یا ولخرجی‌های بی‌دلیل انجام میدهند. همچنین تصمیمات پرخطر در حیطه ارتباطات جنسی خود می‌گیرند.
۲. حالت افسردگی شدید در یک فرد با اختلال دوقطبی (افسردگی دو قطبی)
اپیزود دیپرشن ماژور یا افسردگی شدید به اندازه‌ای قوی و طوفانی است که می‌تواند در فعالیت‌های روزانه فرد اختلال ایجاد کند و کار، تحصیل و روابط او را تحت تاثیر قرار دهد. البته که انواع افسردگی متفاوت هستند. این حالت معمولاً شامل ۵ مورد و یا بیشتر از علائم زیر است:
- مود و حالت افسرده داشتن که شامل غمگین بودن، ناامید بودن، احساس پوچی و بغض داشتن است. این حالات در کودکان معمولا به شکل تحریک‌پذیر‌بودن و حساسیت شدید خود را نشان میدهد.
- بی‌تمایل بودن نسبت به همه یا اکثر فعالیت‌ها و نداشتن اشتیاق
- کاهش وزن قابل توجه یا افزایش وزن علی‌رغم رژیم غذایی. کاهش وزن در کودکان می‌تواند خود را به شکل عدم مطابقت با الگوی افزایش وزن نشان‌دهد.
- خوابیدن بیش از اندازه و یا بی‌خوابی (اینسامنیا)
- بی‌قراری یا آهستگی در انجام کارها
- خستگی مفرط و یا نداشتن انرژی برای انجام کارها و فعالیت‌های معمول
- احساس بی‌ارزش بودن و یا عذاب وجدان شدید
- عدم تمرکز و کاهش توانایی تفکر و اختلال در تصمیم‌گیری
- افکار خودکشی و یا حتی اقدام به خودکشی.
سایر ویژگی‌هایی که یک فرد مبتلا به اختلال دو قطبی ممکن است داشته‌باشد، شامل اضطراب و استرس، مالیخولیا و یا روان‌پریشی نیست. زمان ظهور علائم می‌تواند مختلط و یا آنی باشد. تغییر حالات می‌توانند در زمان حاملگی و یا با تغییر فصول سال رخ دهند.
۳. تفاوت علائم اختلال دوقطبی در مردان و زنان
اختلال دوقطبی در مردان و زنان تقریبا به یک اندازه مشاهده میشود. هرچند نشانه‌های شاخص در بیماران با جنسیت متفاوت، می‌تواند مختلف باشد. در بیشتر موارد زنان و مردان با تشخیص دوقطبی ممکن است موارد زیر را نشان دهند:
| اختلال دوقطبی در زنان | اختلال دوقطبی در مردان |
|---|---|
| دیرتر و در سنین بالاتری مانند دهه سوم و چهارم زندگی تشخیص داده‌شوند. | معمولا زودتر از زنان تشخیص داده‌می‌شوند. حتی در سنین نوجوانی هم امکان تشخیص آن وجود دارد. |
| حالت‌های خفیف‌تری از مانیا را نشان دهند. | دارای حالات شدید شیدایی یا افسردگی دو قطبی هستند. |
| بیشتر حالات افسردگی را تجربه کنند. | افکار خودکشی در مردان بیشتر بروز می‌کند. |
| سیکل‌های تند و سریع از تغییر حالت را از خود بروز دهند. مثلا در یک سال، ۴ بار یا بیشتر حالات مانیا و افسردگی را تجربه کنند. | سیکل‌های بیماری بای پولار ثابت و متغیری دارند. |
| بیماری‌ها و اختلالات همراه دیگری را هم داشته‌باشند. این موارد می‌توانند شامل میگرن، پرکاری یا کم‌کاری تیروئید، چاقی، اختلالات اضطرابی و تحریک پذیری باشند. | در اپیزودهای مانیا رفتارهای پرخطر بیشتری از خود نشان میدهند. |
| مصرف الکل در آنها بیشتر است. | معمولا سوءمصرف مواد دارند. |
زنانی که دارای این اختلال هستند ممکن است دچار برگشت‌های مکرر حالات شوند و این به دلیل بالا و پایین شدن هورمون‌های آنان طی قاعدگی و همچنین یائسگی است. اختلال دوقطبی در زنان پیچیدگی‌های بیشتری نسبت به مردان دارد. مردانی که به دوقطبی مبتلا می‌شوند، معمولا کمتر از زنان به دنبال درمان این اختلال می‌روند و احتمال خودکشی در آنها بالاتر است.
۴. علائم اختلال دوقطبی در کودکان و نوجوانان
شناسایی علائم دوقطبی در کودکان و نوجوانان آسان نیست. تشخیص این مسئله که حالات آنها به خاطر پستی‌ها و بلندی‌های معمول زندگی است که برای اولین بار آنها را تجربه میکنند، یا نتیجه ترومایی است که به آنها وارد شده‌است و یا علائم یک اختلال روانی چون دوقطبی است، بسیار دشوار است.
کودکان و نوجوانان دوره‌های واضح افسردگی، شیدایی و نیمه‌شیدایی را تجربه میکنند، اما الگوی زمانی ظهور علائم آنها و تغییرشان نسبت به بالغین متفاوت است. این دوره‌های می‌توانند به سرعت تغییر کنند و علائم هم به سرعت ناپدید شود. یکی از مهم‌ترین علائم دوقطبی در کودکان و نوجوانان، تغییر حالت‌های روانی (مود سویینگ) فاحش است که نسبت به هم سن و سالان آنها غیرعادی به‌نظر‌می‌رسد.
تشخیص اختلال دو قطبی در کودکان و نوجوانان سخت‌تر از بزرگسالان است. یکی از مهم‌ترین علائم این اختلال در کودکان و نوجوانان، تغییر خلق یا مود سوئینگ است.
با دیدن علائم دو قطبی به چه دکتری مراجعه کنیم؟
در صورتیکه با هر یک از علائم دوقطبی مواجه شدید، بهتر است که قبل از اینکه بر روی خود تشخیصی بگذارید، به دنبال تشخیص درست علت آن باشید. یکی از مهم‌ترین مواردی که در تشخیص علت دوقطبی و درمان آن موثر است، این است که به موقع و به دکتر مناسب مراجعه کنید.
اگر علائم مانیا و یا افسردگی را تجربه می‌کنید، می‌توانید به دکتر روانشناس و یا دکتر اعصاب و روان مراجعه کنید.
علت ایجاد اختلال دو قطبی چیست؟ (بیماری افسردگی شیدایی)
اختلال دو قطبی چگونه به وجود می آید؟ علت اصلی ابتلا به اختلال دوقطبی ناشناخته است، اما فاکتورهای متعددی می‌توانند در ایجاد آن تاثیرگذار باشند. این فاکتورها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- تفاوت‌های بیولوژیکی: افرادی که اختلال دوقطبی دارند، تفاوت‌هایی در ساختار مغز آنها نسبت به افراد عادی مشاهده میشود. علت اینکه چرا این تغییرات در مغز رخ میدهد همچنان ناشناخته است، اما امید است که با انجام تحقیقات بیشتر بتوان اطلاعات کمک‌کننده‌ای در این زمینه به دست آورد.
- ژنتیک: احتمال ابتلا به دوقطبی در افرادی که بستگان درجه یک آنها (خواهر و برادر و یا یکی از والدین) با این اختلال دست‌و‌پنجه نرم می‌کند، به مراتب بیشتر از سایر مردم عادی است. محققان در حال بررسی ژن‌هایی هستند که ممکن است مسبب ایجاد این اختلال باشند.
متن انگلیسی: «Childhood traumatic events are risk factors for developing bipolar disorders, in addition to a more severe clinical presentation over time (primarily an earlier age at onset and an increased risk of suicide attempt and substance misuse).»
ترجمه فارسی: «رویدادهای آسیب‌زا در دوران کودکی، علاوه بر آن تظاهرات بالینی شدیدتر در طول زمان (عمدتاً سنین پایین‌تر، سو مصرف مواد مخدر و افزایش خطر اقدام به خودکشی) عوامل خطر برای ایجاد اختلالات دوقطبی هستند.»به نقل از سایت ncbi.nlm.nih.gov
عوامل خطر ابتلا به این اختلال روانی کدامند؟ (عوامل تشدید کننده اختلال دو قطبی چیست؟)
عواملی که ممکن است احتمال ابتلا به این اختلال را بالا ببرند و یا سبب شروع حالت‌های روانی شیدایی، نیمه شیدایی و یا افسردگی شوند عبارت‌اند از:
- داشتن بستگان درجه یک با اختلال دوقطبی
- تجربه شرایط پر‌استرس برای مدت نسبتا طولانی، مثلا از‌دست‌دادن عزیزان و یا آسیب‌های دیگر در زندگی فرد
- سوءمصرف مواد مخدر و الکل.
آیا بیماری دوقطبی ارثی است؟
احتمال اینکه اختلال دوقطبی از پدر و مادر به فرزندان به ارث گذاشته شود، وجود دارد. تحقیقات نشان‌دهنده وجود ارتباط قوی بین ژنتیک و اختلال دو قطبی است. اگر یکی از نزدیکان شما به این اختلال مبتلاست، احتمال بروز دو قطبی در شما ۴ تا ۶ برابر بیشتر است.
هر چند این بدان معنی نیست که هر کسی که دوقطبی در او تشخیص داده‌می‌شود، دارای بستگانی با این اختلال است. از طرفی داشتن بستگان مبتلا به دوقطبی تضمین‌کننده بروز آن در فرد مورد نظر نیست. به‌هر‌حال، ژنتیک نقش مهمی در ابتلا به دو قطبی بازی می‌کند. در‌صورتی‌که یکی از نزدیکان شما به این اختلال روانی مبتلاست، به بررسی‌های بیشتر سلامت روان خود بپردازید.
تشخیص دوقطبی چگونه است و از کجا بفهمم بیماری دو قطبی دارم؟
تشخیص بایپولار نوع یک نیازمند حداقل یک دوره یا بیشتر مانیا و یا ترکیب مانیا و افسردگی است. اختلال شیدایی افسردگی نوع یک ممکن است شامل افسردگی ماژور هم باشد. اما تشخیص افسردگی شیدایی نوع دو نیازمند یک یا بیش از یک دوره افسردگی شدید و حداقل یک دوره نیمه‌شیدایی است.
توجه داشته‌باشید زمانی می‌گوییم که بیمار اپیزود شیدایی یا مانیا را تجربه کرده‌است که علائم ذکر شده در او حداقل یک هفته یا بیشتر ادامه داشته‌باشند و نیازمند بستری در بیمارستان باشد. همچنین این حالات باید تمام این روزها در بیمار وجود داشته‌باشد. از طرف دیگر، دوره‌ای را افسردگی شدید می‌نامیم که علائم مذکور در بیمار حداقل به مدت ۲ هفته پایدار باقی بمانند.
تشخیص دوقطبی بسیار دشوار است؛ زیرا تمایز مود سویینگ یا تغییر خلق در بیماران مختلف، متفاوت است. این تشخیص در کودکان و نوجوانان از درجه دشواری بالاتری برخوردار است، زیرا تغییرات خلق‌و‌خو در این گروه سنی گسترده‌تر و بیشتر است.
اختلال دوقطبی در صورت درمان نشدن، بدتر میشود و اپیزودهای شیدایی و افسردگی می‌توانند طولانی‌تر شوند و بیشتر اتفاق بیفتند. اما در‌صورتی‌که روند درمان آغاز شود، کیفیت زندگی بهبود چشم‌گیری پیدا می‌کند. کلید این کار تشخیص به هنگام و درست است.
تست اختلال دو قطبی قابل اطمینان است؟
امروزه برخی از تست‌های آنلاین بایپولار و یا دوقطبی یا تست افسردگی شیدایی در دسترس هستند که می‌توان آنها را امتحان کرد. هرچند باید به خاطر داشته‌باشید که تنها با دادن این تست‌ها نمی‌توان متوجه این شد که به اختلال دوقطبی مبتلا هستید یا نه! بلکه ابتلا باید به دکتر روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنید و بررسی‌های دقیق‌تر برای شما انجام شوند.
از آنجا می‌توان متوجه این مسئله شد که آیا به این اختلال مبتلا هستید یا نه! برخی از این تست‌ها دقیق نیستند و برخی دیگر از دقت بالاتری برخوردار هستند. به هرحال نباید به این تست‌ها چندان اعتماد کرد و همیشه بررسی‌ها و شرح حالی که دکتر از شما می‌گیرد، دقت بالاتری دارد. بهتر است اگر می‌خواهید تست بدهید، از تست معتبر اختلال دو قطبی یا در مرحله اول تست شخصیت شناسی مانند تست شخصیت شناسی mmpi استفاده کنید.
درمان اختلال دوقطبی چیست؟ (آیا اختلال دو قطبی قابل درمان است؟)
هرچند اختلال دوقطبی درمان قطعی ندارد و این بیماری تا آخر عمر بیمار همراه اوست، اما درمان‌های موجود به کنترل حالت‌های مختلف بیماری کمک میکنند و عملکرد او را در زمینه‌های مختلف زندگیش بهبود می‌بخشد. در ادامه به طور خلاصه درمان‌هایی که برای این بیماری وجود دارند را نام می‌بریم:
- درمان دارویی
- سایکوتراپی
- سایر درمان‌های موجود
- تغییر سبک زندگی.
۱. داروی اختلال دو قطبی
معمولاً برای کنترل دوره‌های شیدایی یا هیپومانیک، متخصصان داروهای تثبیت‌کننده خلق و خو را تجویز میکنند. نمونه هایی از تثبیت‌کننده‌های خلقی یا قرص اختلال دو قطبی عبارت‌اند از:
- والپروئیک اسید (Depakene)
- قرص اولانزاپین
- دیوالپروکس سدیم (Depakote)
- کاربامازپین (Tegretol، Equetro)
- داروی دپاکین
- قرص ترانکوپین
- قرص لیتیوم Lithobid (قرص لیتیوم برای چیست؟ این دارو توسط بسیاری از متخصصان اعصاب و روان برای درمان افسردگی شیدایی استفاده میشود)
۲.درمان اختلال دو قطبی در طب سنتی
در طب سنتی، برای درمان بیماری هیپومانیک درمان قطعی وجود ندارد اما می‌توان با استفاده از روش‌های زیر که اشاره می‌کنیم یا گیاه درمانی اختلال دوقطبی، میزان ابتلا آن را کاهش داد و از شیوع آن جلوگیری کرد:
| روش درمانی | کابرد | عوارض جانبی آن |
|---|---|---|
| روغن ماهی | کاهش تحریک پذیری و پرخاشگری حفظ ثبات خلق و خوی کاهش علائم افسردگی بهبود عملکرد مغز |
حالت تهوع سوزش سردل دل درد نفخ آروغ زدن |
| تکنیک‌های آرامش بخش | ماساژ درمانی یوگا طب سوزنی مراقبه |
سردرد و خوابالودگی |
| ریتم درمانی بین فردی و اجتماعی (IPSRT) (نوعی روان درمانی است که برای کمک به درمان دوقطبی استفاده میشود) |
مدیریت رویدادهای استرس‌زا | هنوز آزمایش‌های گسترده‌ای برای اثبات تاثیر آن صورت نگرفته است. |
| ایجاد سبک زندگی جدید | اگرچه اقدامات سبک زندگی اختلال دوقطبی را درمان نمی‌کند، اما برخی از روش‌های آن ممکن است درمان شما را بهبود بخشد و به تثبیت خلق و خوی شما کمک کند. ورزش منظم خواب کافی |
عوارض جانبی خاصی نداشته و به انگیزه شما بستگی دارد. |
۳. درمان اختلال دوقطبی با هیپنوتیزم
هیپنوتیزم درمانی می‌تواند به فرد کمک کند تا احساسات اضطراب، استرس و غم را کاهش دهد و آنها را بهتر کنترل کند. همچنین برای درمان رفتارهای منفی یا اختلال دو قطبی در نوجوانان که افسردگی فرد را بدتر میکنند، استفاده میشود.
۴. زالو درمانی در بیماری دو قطبی
این یک بیماری روانی است و برای درمان آن باید به دکتر روانشناس یا دکتر روانپزشک مراجعه کنید. تنها در این صورت می‌توانید برای درمان بیماری قدم درستی بردارید. روش‌های سنتی و یا روش‌هایی مانند زالودرمانی به هیچ عنوان به طور قطعی جوابگو نیستند و نمی‌توانید به آنها اعتماد داشته‌باشید.
نقش ما به عنوان همراه در زندگی فردی که به اختلال دوقطبی مبتلا است، چیست؟
یکی از مهم‌ترین کمک‌هایی که به فردی که به اختلال دوقطبی مبتلاست و در کنار شماست، می‌توانید بکنید، افزایش آگاهی و آموزش درباره این اختلال است. در‌صورتی‌که علائم دوقطبی را در دوستان، نزدیکان و عزیزان خود می‌‌بینید، آنها را حمایت کنید و با روش‌های درست آنها را ترغیب کنید به دنبال درمان بیماری خود باشند. علاوه‌بر این، همیشه مراقب افکار خودکشی در این بیماران باشید!
تیم درمان بیماری دو قطبی از چه دکترهایی تشکیل شده است؟
تیم درمانی این بیماری از دو دکتر خوب برای اختلال دو قطبی شامل روانشناس و دکتر روانپزشک تشکیل شده‌است. برای اینکه این بیماری را درمان کنید، معمولا بعد از دیدن علائم به دکتر روانشناس مراجعه می‌کنید و بعد از تشخیص بیماری، دکتر روانشناس شما را به دکتر روانپزشک ارجاع میدهد. گاهی نیز ممکن است که ابتدا به دکتر روانپزشک مراجعه کنید و در صورت لزوم دکتر روانپزشک شما را به دکتر روانشناس ارجاع میدهد. برای اطلاعات بیشتر، توصیه می‌کنیم ابتدا از مشاوره روانشناسی تلفنی در سایت اول فارس استفاده کنید و در صورت لزوم به تعین نوبت حضوری اقدام کنید.
انواع اختلال دوقطبی کدامند؟
انواع مختلفی از بایپولار و اختلالات مرتبط با آن وجود‌دارد. بایپولار ممکن است شامل حالات افسردگی یا دپرشن، شیدایی یا مانیا و نیمه‌شیدایی یا هیپومانیا باشند. اختلال دوقطبی انواع مختلفی دارد که در ادامه به معرفی آنها می‌‌پردازیم:
۱. اختلال دوقطبی نوع یک
در این نوع از اختلال، افراد دو قطبی حداقل یک دوره مانیا را تجربه می‌کند. معمولاً یک دوره نیمه شیدایی یا افسردگی شدید به دنبال آن ایجاد میشود و یا قبل از آن برای او اتفاق افتاده‌است. در برخی از موارد، بیمار در اختلال دو قطبی نوع یک مرز واقعیت و خیال را تشخیص نمی‌دهد و دچار سایکوزیس یا روان‌پریشی میشود.
۲. اختلال دوقطبی نوع دو
بیماری که به اختلال دو قطبی نوع دو مبتلاست، حداقل یک دوره افسردگی و نیمه شیدایی را تجربه کرده‌است. البته هرگز دچار دوره شیدایی نمی‌شود.
تفاوت اختلال دوقطبی نوع یک و دو چیست؟
اختلال دو قطبی نوع دوم به طور کلی از اختلال دو قطبی نوع ۱ متفاوت است. درواقع نمی‌توان آن را مورد خفیف‌تر نوع اول دانست. حالت مانیا در اختلال نوع یک می‌تواند بسیار خطرناک و شدید باشد. از طرفی فرد مبتلا به اختلال دو قطبی نوع ۲ معمولا برای مدت‌های طولانی افسرده می‌ماند.
۳. اختلال خلق دوره ای
در اختلال خلق ادواری، حداقل ۲ سال (و یا ۱ سال برای کودکان و نوجوانان) از دوره‌های افسردگی و یا هیپومانیا برای فرد رخ‌می‌‌دهد و معمولا این دوره‌ها شامل افسردگی‌های شدید نمی‌شوند.
۴. انواع دیگر بیماری اختلال دو قطبی
این مورد شامل اختلال دو قطبی خفیف و موارد مرتبط با آن میشود. معمولاً در اثر سوءمصرف مواد مخدر، الکل و یا وجود برخی بیماری‌ها همچون سندروم کوشینگ، مالتیپل اسکلروز (MS) یا سکته ایجاد‌می‌شوند. توجه داشته‌باشید که اختلال دوقطبی نوع دوم به طور کلی از نوع یک متفاوت است. درواقع نمی‌توان آن را مورد خفیف‌تر نوع اول دانست.
حالت مانیا در اختلال نوع یک می‌تواند بسیار خطرناک و شدید باشد. از طرفی فرد مبتلا به دوقطبی نوع دوم معمولا برای مدت‌های طولانی افسرده می‌ماند. این مسئله می‌تواند آسیب‌های جدی به بیمار وارد کند. اختلال دوقطبی می‌تواند در هر سنی رخ‌دهد. البته بیشتر مواقع در نوجوانان و یا در اوایل دهه سوم زندگی تشخیص داده‌می‌شود. علائم و نشانه‌ها برای هر مورد متفاوت است.
متن انگلیسی: «Bipolar disorder commonly runs in families: ۸۰ to ۹۰ percent of individuals with bipolar disorder have a relative with bipolar disorder or depression.»
ترجمه فارسی: «اختلال دوقطبی معمولاً در خانواده‌ها دیده می شود. ۸۰ تا ۹۰ درصد افراد مبتلا به اختلال دوقطبی یکی از بستگانشان مبتلا به دو قطبی یا افسردگی بوده است.»به نقل از سایت psychiatry
عوارض اختلال دوقطبی و مشکلاتی که فرد مبتلا به دوقطبی با آن مواجه میشود
در‌صورتی‌که اختلال دوقطبی درمان نشود، می‌تواند خطرات جدی برای افراد دو قطبی ایجاد کند که عبارت‌اند از:
- مشکلات مرتبط با سوءمصرف مواد و الکل
- افکار خودکشی و یا اقدام به خودکشی
- مشکلات مالی و یا قانونی
- روابط مخرب و ناسالم
- عملکرد ضعیف در تحصیل یا کار
اختلالاتی که ممکن است همراه با دوقطبی بروز کنند کدامند؟
برخی علائم و اختلالات ممکن است همراه با دوقطبی بروز کنند و یا در صورت وجود دوقطبی درمان‌نشده، تشدید شوند. اگر این اختلالات در کنار دوقطبی درمان نشوند، روند درمان را مختل کرده و از اثرپذیری درمان می‌کاهند. برخی از آنها عبارتند از:
- اختلال اضطرابی (اضطراب منتشر، اختلال اضطراب اجتماعی، استرس)
- اختلال خوردن
- بیش فعالی (ADHD) یا اختلال نقص توجه
- سوءمصرف الکل و مواد مخدر
- مشکلات جسمی همچون چاقی، بیماری‌های قلبی، ناهنجاری‌های تیروئیدی و سردرد.
افسردگی دو قطبی می‌تواند تأثیر منفی زیادی روی زندگی شخصی و اجتماعی فرد اعم از کار و تحصیل داشته‌باشد. همچنین می‌تواند همراه با اختلالات روانی دیگری ظاهر شود یا باعث تشدید آنها شود.
اختلال دو قطبی در رابطه عاطفی چه مشکلاتی را ایجاد می کند؟
افراد مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است در حالت جنون، رفتارهای پرخطری مانند رابطه جنسی محافظت نشده یا روابط خارج از ازدواج داشته باشند. در طول دوره‌های افسردگی، شریک زندگی شما ممکن است به طور کلی از تماس جنسی اجتناب کند.
می توان از ابتلا به دوقطبی پیشگیری کرد؟
هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از اختلال دو قطبی وجود ندارد. هرچند تشخیص به موقع و درمان زودهنگام بیماری از بدتر شدن اختلال و بروز سایر اختلالات پیشگیری می‌کند. در صورت تشخیص بایپولار، رعایت برخی نکات می‌تواند از تبدیل علائم کوچک و کم‌اهمیت به حالات روانی خطرناک و تغییرات خلق‌و‌خوی فاحش جلوگیری کند. این نکات عبارت‌اند از:
- توجه‌کردن به علائم خطر: اگر علائم خطر را بشناسید، می‌توانید از شروع یک دوره جدید پیشگیری کنید. ممکن است الگوی تغییر حالات خود را به‌خوبی درک کرده‌باشید و عواملی که سبب تحریک شروع آنها می‌شوند را شناسایی نموده‌باشید. در‌صورتی‌که به شروع فاز مانیا یا افسردگی نزدیک می‌شوید به روانپزشک خود اطلاع دهید. از اعضای خانواده و دوستان خود برای تشخیص علائم خطر کمک بخواهید.
- عدم مصرف مواد و الکل: یکی از مواردی که به بدتر شدن حالات تغییر مود شما کمک می‌کند، مصرف مواد و الکل است. تا جایی که می‌توانید از مصرف آنها بپرهیزید.
- مصرف داروهای تجویزی طبق دستورالعمل: شاید دلتان بخواهد داروهای خود را کنار بگذارید و از مصرف آنها خودداری کنید. این کار را نکنید! تا زمانی‌که می‌توانید طبق دستور روانپزشک خود پیش بروید. سرخود دوز داروهای خود را کاهش ندهید و آنها را قطع نکنید زیرا ممکن است دچار سندرم ویدراوال (علائمی که حین قطع یک دارو با مصرف منظم، در بیمار ایجاد می‌شوند) شوید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
بیماری‌های روانی هم به اندازه بیماری‌های جسمی مهم هستند، حتی شاید مهم‌تر هم باشند. بیماری‌های روانی می‌توانند منجر به اختلالات روانی و جسمی مختلفی شوند و بر کیفیت زندگی فرد و اطرافیانش تأثیر زیادی می‌گذارد. مهم است که نشانه‌های اختلال روانی دو قطبی را بشناسیم و در صورت مشاهده در خودمان یا اطرافیانمان، به دنبال درمان و حمایت باشیم.
تشخیص و درمان افسردگی دو قطبی بر عهده روانشناس و روانپزشک است. مانند هر بیماری دیگری، در مورد اختلال دو قطبی هم مهم است که بهترین و در دسترس‌ترین پزشک و درمانگر را انتخاب کنیم.
اول فارس مراقب سلامتی شماست!
پرسش‌های متداول
اختلال دو قطبی یعنی چه و شخصیت دو قطبی چیست؟
افرادی که گاهی افسرده هستند و گاهی پرانرژی و خوشحال، معمولا به اختلال دوقطبی مبتلا هستند. کسانی که شخصیت دوقطبی دارند، مدام تغییر شخصیت میدهند. بنابراین نمی‌توان به تصمیم‌گیری‌های آنها به خوبی اعتماد کرد. در واقع معنی اختلال دو قطبی یعنی شخصی که رفتار ثابتی ندارد.
بیماری دو قطبی از چه سنی شروع میشود؟
بیماری دو شخصیتی یا دوقطبی می‌تواند در هر سنی رخ دهد اما بیشتر در سنین ۱۵ تا ۱۹ سالگی ایجاد میشود.
اختلال دوقطبی و ازدواج نیز مقوله‌ای است که بسیاری از افراد را برای ازدواج با شخصیت دارای افسردگی شیدایی دچار تردید کرده است.
تاثیر اختلال دو قطبی بر مغز چیست؟
بیماری دوقطبی بر روی ساختارهای مختلف مغر تاثیر می‌گذارد و می‌تواند تغییراتی بر روی آن ایجاد کند. از طرفی این بیماری بر روی رفتار و عملکرد برخی از ارگان‌ها نیز در بدن فرد تاثیر می‌گذارد. این بیماری می‌تواند بر روی اندازه مغز تاثیر بگذارد و آن را کوچک‌تر کند. همچنین ممکن است که این بیماری بر روی برخی از انتقال‌دهنده‌های شیمیایی مغز هم اثر بگذارد. بیش فعالی و اختلال دو قطبی نیز همین کار را با مغز می‌کند.
فواید بیماری دو قطبی چیست؟
این بیماری فایده‌ای ندارد و برای درمان آن باید به دکتر روانشناس و یا دکتر روانپزشک مراجعه کنید. در سایت اول فارس می‌توانید برای درمان سریع‌تر از مشاوره تلفنی اعصاب و روان استفاده کنید.
عاقبت بیماران دوقطبی چیست؟
اگر به بیماری دو قطبی مبتلا شده‌اید، برای درمان آن باید به دکتر مراجعه کنید. در صورتیکه برای درمان این بیماری اقدام کنید، مشکلی برای شما پیش نخواهد آمد. اما اگر آن را به حال خود رها کنید، به عوارض این بیماری به خصوص در فاز مانیک اختلال دو قطبی یا دوره شیدایی اختلال دو قطبی دچار خواهید شد.منبع: doctoreto
نظرات