استپر موتور ، کارکرد آن و علائم خرابی استپر موتور خودرو

در این مقاله سعی داریم تا شما را با یکی از قطعات مهم خودرو آشنا کنیم. نام این قطعه استپر موتور است و همان‌طور که در ادامه خواهید دید، اهمیت بالایی در مجموعه سیستم اتومبیل شما خواهد داشت؛ بنابراین سعی کنید تا انتهای مقاله ما را همراهی کنید تا بتوانید دانش و اطلاعات لازم را در رابطه با علائم خرابی استپر موتور و نحوه نگهداری از آن به دست آورید.

استپر موتور و کارکرد آن در سیستم خودرو

استپر موتور در واقع قطعه‌ای است که بین کامپیوتر خودرو و موتور قرار گرفته است. البته منظور از این جایگاه به معنای موقعیت ساختاری نیست، بلکه به معنای نقش و وظیفه این قطعه است. استپر وظیفه دارد تنظیماتی را بین موتور و سیستم کامپیوتری خودرو انجام دهد.

به طور مشخص وظیفه عمده استپر موتور، تنظیم دور موتور در حالت آرام است. اگر دقت کرده باشید، اتومبیل‌ها زمانی که سرعتشان کاهش پیدا می‌کند، برای جلوگیری از خاموش شدن آن‌ها استپر، دور موتور آن را تنظیم می‌کند تا خودرو خاموش نشود. در واقع این وظیفه محوری و اصلی این قطعه است. اما استپر موتور وظایف دیگری نیز بر عهده دارد که از جمله آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• یکی از وظایف مهم استپر موتور، به عنوان ساسات یا Choke Valve است. همان‌طور می‌دانید زمانی که اتومبیل مدت زیادی خاموش بوده باشد، ساسات در فراهم کردن استارت موفقیت‌آمیز نقش اساسی دارد. این نقش را استپر نیز نسبت به موتور انجام می‌دهد و شرایط آغاز فعالیت موتور را در صورت خاموشی طولانی مدت فراهم می‌کند
• گاه خودروی شما دچار اضافه بار می‌شود. در این حالت استپر با تنظیم دور موتور، میزان توانایی آن را برای تحمل بار فراهم می‌کند. البته در نظر داشته باشید که منظور از بار اضافی، الزاماً مربوط به خودروهای مخصوص حمل بار نیست، مانند وانت بار. بلکه منظور شرایطی است که برای موتور و کل سیستم اتومبیل ایجاد فشار می‌کند. به طور مثال زمانی که در هوای گرم رانندگی می‌کنید، روشن کردن کولر اتومبیل به معنای یک بار اضافی برای کل سیستم خودرو به حساب می‌آید. به همین دلیل استپر به کمک خودرو می‌آید تا بتواند با تنظیم دور موتور، توان کافی برای تحمل بار اضافی را فراهم کند
• از دیگر وظایف استپر در مجموعه سیستم اتومبیل، تنظیم ورود هوا به موتور در دوره‌های پایین است. به بیان دیگر دورهایی در حدود ۹۰۰ تا ۱۱۰۰ در یک دقیقه است به منزله دور پایین در نظر گرفته شده و تنظیم سوخت هوا در این شرایط به کمک قطعه استپر انجام می‌شود
• گاه در شرایطی رانندگان پای خود را به طور ناگهانی از روی پدال برمی‌دارند. خواه با هدف تعویض دنده و جلوگیری از تصادف، در این شرایط برای جلوگیری از خاموش شدن اتومبیل، استپر با بستن سریع مسیر هوا، از خاموشی خودرو جلوگیری کرده و منجر می‌شود تا سرعت موتور در شرایط جدید تنظیم شود

تا به اینجا دریافتیم هنگامی که سرعت خودرو پایین بوده و دور موتور آرام است، استپر وظیفه دارد تا با کنترل هوا در سیستم موتور اتومبیل از خاموش شدن خودرو جلوگیری کند. در ابتدا نیز اشاره کردیم که این قطعه استپر بین کامپیوتر خودرو و موتور قرار گرفته است. جالب است بدانید که این قطعه از چند قطعه کوچک‌تر ساخته شده که شامل یک موتور الکتریکی، فنر نگهدارنده، پوشش جداکننده، شفت استپر و در نهایت یک کلاهک است.

این قطعه پس از آن که اطلاعات موتور را به کامپیوتر خودرو ارسال کرد، دستورات لازم برای کنترل ورودی و خروجی هوا و تنظیم دور موتور را از آن دریافت می‎کند. این توصیف در رابطه با استپر موتور، وظایف و نحوه عملکرد آن است. حال که با این قطعه تقریباً آشنا شدید، بهتر است در رابطه با علائم خرابی استپر موتور نیز نکاتی را مرور کنیم تا در صورت بروز هر یک از این علائم بتوانید پیش از اینکه آسیب جدی به سایر بخش‌های خودروی شما وارد شود، آن را تعمیر کنید.

بررسی علایم خرابی استپر موتور

باید به این موضوع توجه داشته باشید، از آنجا که وظیفه این قطعه تنظیم دور موتور است؛ لذا بروز علائم خرابی در اسپر موتور، می‌تواند خسارت‌های زیادی را برایتان ایجاد کند؛ بنابراین لازم است حتماً نسبت به علائم خرابی استپر موتور بسیار حساس باشید. اما برای این کار نیاز است که علائم خرابی استپر موتور را نیز بشناسید. یکی از شایع‌ترین و عمومی‌ترین علامت‌های خرابی استپر، ناپایدار بودن سرعت موتور در زمانی است که دور آن پایین باشد. در این حالت می‌توانیم تشخیص دهیم که استپر موتور خراب است، زیرا وظیفه اصلی استپر، حفظ دور موتور در سرعت ثابت است. در ادامه به نکات بیشتری درباره علائم خرابی استپر موتور می‌پردازیم تا بتوانید شناخت دقیقی را از زمان خرابی این قطعه به دست آورید.

فعالیت نامنظم در دور آرام موتور

زمانی که استپر موتور دچار خرابی شود، شما می‌توانید آن را از یک علامت شایع و عمومی متوجه بشوید. آن علامت دور آرام نامنظم موتور است. به عبارت دیگر زمانی که سرعت حرکت موتور در دور آرام نامنظم باشد، این موضوع تابعی از خرابی استپر است. زیرا استپر برای اینکه موتور در دور پایین فعالیت غیرعادی نداشته باشد، طراحی شده است؛ بنابراین زمانی که در دور پایین فعالیت موتور به صورت نامنظم باشد، می‌توانید حدس بزنید که این موضوع از علائم خرابی استپر موتور خواهد بود

علامت هشدار چراغ چک موتور

یکی دیگر از راه‌های تشخیص علائم خرابی استپر موتور، توجه به چراغ هشدار کنترل فنی و ایمنی موتور است. در صورتی این چراغ اخطار فعال می‌شود که کامپیوتر خودرو تشخیص خرابی را در استپر موتور داده باشد

موتور بدون کنترل راننده خاموش می‌شود

یکی از رایج‌ترین علائم خرابی استپر موتور، خاموش شدن موتور به صورت غیر کنترلی و ناگهانی است. در واقع این نوع از خرابی، آخرین مرحله خرابی استپر است. زیرا این مرحله زمانی که نیاز است این قطعه را عوض کنید. دلیل خاموش شدن موتور نیز آن است که در این حالت خودرو هوای کافی به دست نمی‌آورد؛ بنابراین موتور خاموش می‌شود.

دور آرام و ناهنجار سخت

یکی دیگر از علائم خرابی استپر موتور، حالتی است که موتور زمانی که در دور آرام در حال فعالیت باشد، صداهای خشن و ناهنجار از آن به گوش برسد و خودرو دچار لرزش‌های شدید شود. این علامت نیز به این دلیل به وجود می‌آید که با توجه به خرابی استپر موتور، هوای کافی به آن نمی‌رسد و در نتیجه تکان‌های شدید که به نوعی واکنش ناشی از کمبود هوا در موتور است، بروز پیدا می‌کند

بار اضافی موتور

ما قبلاً اشاره کردیم که استپر در هنگامی که بار اضافی در سیستم خودرو ایجاد می‌شود با فعالیت منظم خود موتور را کنترل می‌کند و مانع از خاموش شدن آن می‌شود. همچنین اشاره کردیم که بار اضافی صرفاً به معنای افزایش وزن اتومبیل نیست، بلکه می‌تواند به معنای روشن کردن کولر یا بخاری در زمستان یا تابستان باشد. در این حالت، از دیگر علائم خرابی استپر موتور، زمانی است که با ایجاد بار اضافی برای سیستم اتومبیل، خودرو خاموش می‌شود. یا حتی در حین رانندگی احساس می‌کنید که تعادل فرمان از دستتان خارج شده و خودرو به یک سمت کشیده می‌شود

سخن آخر بررسی علائم خرابی استپر موتور

استپر موتور یک قطعه بسیار کوچک است. اما همان‌طور که دیدیم نقش مهمی در تنظیم کارکرد منظم موتور خودرو دارد؛ لذا پیشنهاد ما آن است تا نسبت به علائم خرابی استپر موتور کاملاً حساس باشید، زیرا همان‌طور که در متن نیز اشاره کردیم، عدم توجه به خرابی این قطعه، می‌تواند به موتور شما آسیب‌زده و به این خاطر متحمل هزینه‌های بسیار زیادی شوید.