اصرار آب منطقه‌ای بر ساخت سد تنگ سرخ شیراز با وجود هشدار فعالان محیط زیست
به گزارش اول فارس به نقل از ایلنا پروژه سد تنگ سرخ، واقع در شمال‌غرب شیراز، که در سال ۹۰ کلنگ‌زنی شد، سال‌هاست به یکی از بحث‌برانگیزترین موضوعات در حوزه مدیریت منابع آب و محیط زیست استان فارس تبدیل شده است. این سد که در ابتدا با هدف تأمین آب شرب و کشاورزی طراحی شده بود، با انتقادهای گسترده‌ای از سوی فعالان محیط زیست و کارشناسان مواجه شده است.
نگرانی‌های زیست‌محیطی و زمین‌شناسی
کارشناسان هشدار داده‌اند که احداث سد تنگ سرخ می‌تواند آسیب جدی به زیست‌بوم دریاچه مهارلو و منابع طبیعی منطقه وارد کند. به گفته فعالان، این پروژه تهدیدی علیه کریدور هوایی شمال‌غرب شیراز است که نقش مهمی در تلطیف هوای شهر دارد. همچنین، جنس خاک آهکی منطقه، خطر فرونشست زمین را افزایش داده و می‌تواند به زیرساخت‌های اطراف آسیب برساند. بهمن ایزدی، فعال محیط زیست، با اشاره به ساختار گچی و متخلخل زمین، احداث سد را از نظر زمین‌شناسی خطرناک می‌داند و آن را «تیر خلاص» به اکوسیستم شکننده منطقه می‌خواند. او همچنین به تخریب آبخوان‌های مهم شیراز مانند آبخوان‌های کوه دراک و کوه سرخ و انسداد مسیر هوای پاک به جلگه شیراز هشدار داده است.
ادعاهای تبلیغاتی و تعارض منافع
بهمن ایزدی، فعال محیط زیست، اظهارات مطرح شده درباره اهداف پروژه را صرفاً «تبلیغاتی» می‌داند و سازمان آب را به عنوان ذینفع اصلی این پروژه معرفی می‌کند. به گفته او، این اقدامات با بهانه‌هایی مانند توسعه گردشگری انجام می‌شود. او تأکید می‌کند که این پروژه با مخالفت جدی جامعه دانشگاهی و فعالان محیط زیست مواجه است و اصرار بر اجرای آن به نوعی «دشمنی» با محیط زیست است.
بازنگری در طرح سد و پاسخ شرکت آب منطقه‌ای
در پاسخ به انتقادها، شرکت آب منطقه‌ای فارس اعلام کرده که طرح سد از نیمه دوم سال ۱۴۰۱ بازنگری شده است. در این بازنگری، اهداف ذخیره‌سازی آب کشاورزی حذف و سد به یک سد تأخیری تغییر یافته است. شرکت آب منطقه‌ای تأکید دارد که سد تنها برای توسعه گردشگری و مهار سیلاب‌ها طراحی شده و بدون مداخله در رژیم طبیعی رودخانه، سیلاب‌ها را به دریاچه مهارلو هدایت می‌کند.
در گزارش این شرکت، نگرانی‌ها درباره رسوب نمک و تشکیل شوره زار رد شده و اعلام شده که سازند گچساران در منطقه فاقد لایه‌های نمکی است. همچنین، خطر فرونشست زمین به دلیل طراحی دیوار آب‌بند با عمق ۵۵ متر و نرخ انحلال پایین لایه‌های گچی، شدیداً کاهش یافته است. شرکت آب منطقه‌ای همچنین تأکید دارد که ساختگاه سد روی گسل فعال قرار ندارد.
سرنوشت نامشخص سد و انتظار برای گزارش ارزیابی
قاسم نهاوندی، معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست فارس، اعلام کرده است که پرونده این پروژه به دلیل نداشتن ارزیابی زیست‌محیطی مختومه شده بود، اما فشارهایی برای ازسرگیری آن وجود دارد. او می‌گوید که گزارش ارزیابی مفصل پروژه هنوز به اداره کل محیط زیست نرسیده است و تا زمان ارائه و بررسی آن، هیچ مجوزی برای اجرا صادر نخواهد شد.
نهاوندی تأکید می‌کند که اداره کل محیط زیست نه در مقام موافقت و نه مخالفت با این پروژه است و این موضوع نیازمند بررسی دقیق کارشناسی است. او معتقد است که باید جلسات کارشناسی با حضور نمایندگان هر دو گروه موافق و مخالف برگزار شود تا با تبادل نظر و ارائه دلایل، تصمیم نهایی اتخاذ گردد. در نهایت، سد تنگ سرخ با وجود بازنگری‌ها، همچنان محل اختلاف‌نظر است و سرنوشت آن به نتیجه بررسی گزارش‌های ارزیابی و اجماع میان مسئولان و کارشناسان بستگی دارد.
اکثر سدها نسنجیده و در محیط گرم و خشک ایران باعث تبخیر آب گشته و خیانت محض به حرث و نسل و محیط زیست ایران و ایرانی بوده و هست و باعث نابودی کشور شده و می شود و این … پرزور سد ساز دست بردار هم نیستند!!!