در خودروهای بنزینی که مجهز به موتور احتراق داخلی هستند سیستم سوخت رسانی از حیاتی‌ترین بخش‌های فنی خودرو است. این موتورها برای فعالیت خود نیاز به سه عامل اصلی سوخت، هوا و الکتریسیته دارند. این عوامل لازمه‌ی ایجاد جرقه، رخ دادن احتراق و در پی آن تولید نیرو هستند.
اول فارس| تعمیر و نگهداری خودرو: کیفیت انفجار که درون سیلندرها رخ می‌دهد به طور مستقیم بر کیفیت عملکرد و بازده موتور خودرو تاثیر دارد. کیفیت انفجار نیز وابسته به تنظیم دقیق سه عامل اصلی یعنی میزان سوخت و فشار تزریق آن، میزان هوا و فشار ورود آن به سیلندر و کیفیت جرقه‌زنی و تنظیم زمان بندی آن است و وظیفه سیستم سوخت‌رسانی تنظیم فشار تزریق و میزان دقیق سوخت است. این سیستم از اجزا و بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که هر یک از اهمیت خاصی خود برخوردارند. یکی از این اجزا انژکتور است. نامی آشنا و پرکاربرد در خودرو سازی که وظیفه‌ی مهمی در سیستم سوخت‌رسانی بر عهده دارد.
انژکتور چیست و چه کارایی در خودرو دارد؟
موتورهای احتراق داخلی در دو نوع پاششی و تزریق مستقیم تولید می‌شوند. انژکتور سیستمی است که وظیفه پاشش سوخت درون سیلندر را بر عهده دارد و در نتیجه در خودروهای پاششی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قطعه الکتریکی-مکانیکی در ورودی سیلندر قرار می‌گیرد و عمل تزریق سوخت درون محفظه‌ی احتراق را انجام می‌دهد. انژکتور جایگزینی برای کاربراتور است که در خودروهای قدیمی‌تر بخشی از سیستم سوخت‌رسانی خودرو بود. می‌دانیم که احتراق حاصل از انفجار ترکیب متراکم شده سوخت و هوا، تامین کننده کل انرژی مورد نیاز خود رو است.
بنابراین در صورت عملکرد ناقص و نادرست انژکتور، خودرو دچار مشکل شده و به اصطلاح ریپ می‌زند. نقص عملکرد انژکتور حتی می‌تواند منجر با خاموشی خودرو شود. محل دقیق قرارگیری انژکتور می‌تواند در ورودی هوای سیلندر و قبل از سوپاپ هوا باشد یا درون محفظه احتراق. همچنین ممکن است برای هر سیلندر از یک یا دو انژکتور استفاده شود. البته انژکتور در کنار تنظیم دقیق میزان و فشار پاشش سوخت، به کاهش مصرف سوخت، قابلیت استارت بهتر خودرو در هوای سرد، کاهش سطح آلایندگی خودرو و بالا رفتن راندمان موتور نیز کمک می‌کند.
اجزای انژکتور
انژکتور که در واقع مانند یک سرنگ الکتریکی تزریق و پاشش سوخت را کنترل می‌کند وظیفه خود را به کمک جریان الکتریکی انجام می‌دهد. به این ترتیب که انژکتور سوخت را با فشار حدود ۳کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع (سه برابر فشار هوای جو) در داخل سیلندر یا منیفولد هوا می‌پاشد تا تراکم لازم جهت احتراق را ایجاد کند. این عملکرد توسط مجموعه‌ای از اجزا صورت می‌گیرد که در کنار هم سیستم انژکتور را تشکیل می‌دهند. اجزای سیستم انژکتور عبارتند از:
- ورودی سوخت یا اورینگ
- فیلتر سوخت
- بدنه
- فنر برگشت دهنده یا سلونوئید
- سوزن انژکتور
- خروجی سوخت
- درپوش محافظ
در خودروهای مجهز به سیستم‌های انژکتوری سنسورهای متعددی نیز به منظور بررسی و رصد کردن فعالیت‌های اجزای مختلف فنی خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرند. سنسورهای دور موتور، فشار منیفولد، دریچه گاز، اکسیژن از جمله این سنسورهای هستند. این سنجش‌ها اطلاعات بخش‌های مختلف موتور را به صورت مستمر پایش و جمع آوری کرده، سپس جهت پردازش و بررسی به ECU ارسال می‌کنند. مغز متفکر خودرو با پردازش اطلاعات دریافتی از سنسورها، دستورهای لازم را به عملگرهای مختلف برای تنظیم شرایط فعالیت بهینه موتور ارسال می‌کند. یکی از این عملگرها انژکتور خودرو است. انژکتور مانند یک شیر الکتریکی دقیق با دریافت دستور ارسالی از ECU میزان سوخت مورد نیاز موتور را با فشار مناسب برای آن و طبق زمان‌بندی مشخص درون سیلندرها می‌پاشد.
در این مطلب روش های شستشوی انژکتور را مورد بررسی قرار دهیم. انژکتورهای سوختی که دچار انسداد شده‌اند، می‌توانند عملکرد خودروی شمارا کند نمایند و باعث کاهش قدرت و کارکرد آن شوند. با شستشوی انژکتور موتور شما به‌خوبی کار خواهد کرد و با توجه به خودروی خود در طولانی‌مدت راندمان بسیار خوبی از آن دریافت می‌کنید.
بنابراین بهتر است شستشوی انژکتور سالی یک‌مرتبه صورت گیرد. معمولاً کیت‌های شستشوی انژکتور نحوه استفاده راحتی دارند و از لحاظ قیمتی نیز هزینه زیادی ایجاد نخواهند کرد. در این مقاله متوجه می‌شویم که کی و چگونه باید انژکتور را شستشو دهیم؟ همچنین آشنایی با روش های شستشوی انژکتور را به‌صورت مختصر و مفید خواهید آموخت.
استفاده از کیت شستشوی انژکتور
برای استفاده از کیت شستشوی انژکتور می‌بایست مراحل زیر در نظر گرفته شوند:
مرحله اول
شما می‌توانید یک کیت شستشوی انژکتور به همراه مایع تمیزکننده PEA خریداری کنید. به دنبال خرید کیتی باشید که برای اتومبیل شما مناسب باشد. هر کیت شامل یک قوطی تمیزکننده انژکتور و یک شلنگ است که به انژکتور و ریل سوخت متصل می‌شود. برای کسب نتیجه بهتر، به دنبال مایع تمیزکننده‌ای باشید که در آن از پلی ترامین یا PEA استفاده‌شده باشد. این مایع، رسوبات ضخیم کربنی را حل می‌نماید و دارای عملکرد بهتری نسبت به سایر مواد است. مواردی که در هنگام خرید باید به آن‌ها توجه داشته باشید عبارتند از:
- اکثر کیت‌های شستشوی انژکتور می‌توانند برای هر نوع اتومبیلی استفاده شوند. اما شما باید روی محصول را نیز مطالعه نمایید یا از شخص فروشنده اطلاعات کامل‌تری کسب کنید.
- شما می‌توانید این کیت‌ها را به‌طور آنلاین یا از لوازم‌یدکی فروشی تهیه فرمایید.
- شما می‌توانید محصولات موجود در این کیت‌ها را به‌صورت جداگانه نیز خریداری فرمایید.
- پاک‌کننده‌هایی که شامل پلی سُبوتن یا PIB می‌باشند جلوی تشکیل رسوبات جدید را می‌گیرند، اما قبلی‌ها را از بین نمی‌برند.
- پاک‌کننده‌هایی شامل پلی سُبوتیلن آمین یا PIBA نیز موجود هستند که جلوی تشکیل رسوبات جدید را می‌گیرند، اما به‌اندازه PEA قدرتمند نیستند.
مرحله دوم
در این مرحله شما باید دفترچه موتور اتومبیل خود را مطالعه کنید تا محل انژکتورهای سوختی را به‌راحتی پیدا نمایید. موتورهای مختلف دارای طرح انژکتورهای متفاوتی نیز هستند. همین مسئله نشان می‌دهد تمامی خودروها، انژکتورهایشان در یک محل خاص نصب نشده است. پس پیدا کردن محل انژکتورها نیز می‌تواند بدون دفترچه برای شما کار دشواری باشد. البته به‌صورت اینترنتی نیز می‌توانید این موضوع را جستجو کنید تا سریع‌تر به نتیجه برسید. پس قدم دوم برای شستشوی انژکتور پیدا کردن محل آن است. معمولاً به همراه داشتن شخصی که درک خوبی از ساختمان‌بندی کامل خودرو داشته باشد، در راحت‌تر انجام شدن این کار به شما کمک شایانی خواهد کرد.
مرحله سوم
در سومین مرحله شما باید پمپ سوخت را از انژکتورها جدا کنید. شما باید پمپ سوخت را که نزدیک موتور قرار دارد، بگیرید و به‌آرامی از محل اتصال جدا کنید. سپس باید خط برگشتی سوخت را متصل نمایید تا گاز داخل پمپ، هنگام شستشوی انژکتور به مخزن بازگردد. شما همچنین برای هدایت گاز به مخزن می‌توانید از تیوب‌های U شکل استفاده کنید. همچنین اگر از چگونگی جدا کردن انژکتورها اطمینان ندارید، می‌توانید دفترچه خودروی خود را نگاه کنید. اگر این کار به‌خوبی انجام نشود، نشتی گاز داخل پمپ به فضای بیرون می‌تواند عواقب بدی به همراه داشته باشد که بهتر است سریع‌تر از آن اطمینان حاصل کنید.
مرحله چهارم
در چهارمین مرحله از شستشوی انژکتور باید لوله تنظیم هوا را جدا کنید. اگر خودروی شما دارای تنظیم‌کننده فشار می‌باشد، آن را ابتدا پیدا کنید. سپس به دنبال لوله‌ای دارای خلأ بگردید و به‌محض پیدا کردن، آن را از تنظیم‌کننده جدا کنید. معمولاً محل اتصال آن‌ها به تنظیم‌کننده، از بالا می‌باشد. در بعضی خودروها این قطعه وجود ندارد و کار شما برای شستشوی انژکتور آسان‌تر خواهد شد. معمولاً نیز این تنظیم‌کننده‌ها پشت انژکتورها واقع‌شده‌اند. با جدا کردن این خط اتصال، یک‌قدم دیگر به شستشوی انژکتورها نزدیک می‌شویم. تا اینجا تقریبا مراحل جدا کردن قطعات به پایان خود نزدیک می‌شود و باید تعدادی قطعات را متصل کنیم.
مرحله پنجم
در این مرحله باید کیت شستشوی انژکتور را به ورودی بنزین متصل نمایید. اگر دقت کنید، می‌بینید که این ورودی به یک ریل سوخت در موتور خودروی شما متصل می‌باشد. البته برای سهولت در انجام این کار، بر روی کیت شستشو، نحوه استفاده نوشته‌شده است. برای این کار شما باید شلنگ و دیگر اتصالات را به ورودی بنزین متصل کنید. البته برای کیت‌های مختلف، روش‌های مختلفی نیز وجود دارد. اما درمجموع شما باید از اتصال درست این اتصالات به شلنگ و ورودی بنزین خود مطمئن شوید. به خاطر داشته باشید که به دلیل استفاده از پاک‌کننده‌ها، انژکتور نباید تماسی با بنزین داشته باشد. چراکه این محصولات آتش‌زا هستند.
مرحله ششم
در مرحله بعدی برای شستشوی انژکتور باید درب باک بنزین را برداریم تا جلوی ایجاد فشار را بگیریم. پاک‌کننده‌ها، رسوبات و دوده‌ها را با ایجاد فشار از بین می‌برند. آن‌ها با ایجاد فشار، محلول پاک‌کننده را درون انژکتورها تزریق می‌کنند. قبل از شروع کردن فرایند شستشو حتماً از برداشته شدن درب باک اطمینان حاصل کنید. چراکه این کار جلوی ایجاد فشار اضافی را که ممکن است باعث انفجار شود، می‌گیرد.
مرحله هفتم
برای اجرای مرحله بعدی شستشوی انژکتور باید خودرو را روشن کنید. روشن کردن خودرو باعث جاری شدن مایع پاک‌کننده درون انژکتورها می‌شود. یک‌بار دیگر از جدا شدن پمپ سوخت خود اطمینان حاصل فرمایید. سپس خودرو را روشن کنید و به همان حالت بگذارید. به‌محض تمام شدن مایع پاک‌کننده، موتور خودرو به‌طور خودکار متوقف می‌شود. معمولاً انجام این فرایند میان ۵ الی ۱۰ دقیقه طول خواهد کشید. آن‌هم به این دلیل است که پاک‌کننده باید به‌طور کامل در انژکتورها جریان پیدا کند و به‌طور کامل مصرف شود.
مرحله هشتم
در این مرحله، باید کیت شستشوی انژکتور را خارج نمایید و پمپ و انژکتورها را سر جای خود برگردانید. برای این کار باید شلنگ و اتصالات دیگر را از محل ورودی بنزین جدا کنید. سپس پمپ سوخت و شلنگ تنظیم‌کننده فشار را نیز دوباره سر جای خود قرار دهید. در آخر نیز درب باک بنزین را سر جای خود قرار دهید.
مرحله نهم
در مرحله نهم از شستشوی انژکتور یک‌بار دیگر خودرو را روشن کنید تا از کار کردن انژکتورها مطمئن شوید. اگر خودرو روشن نشد، پس حتماً اتصالات گفته‌شده درست سر جای خود قرار نگرفته‌اند. گاهی اوقات نیز خودرو روشن می‌شود و صداهای عجیبی را تولید می‌کند که ناشی از همین اتصالات نادرست می‌باشد. برای مطمئن شدن، مقداری با خودرو حرکت کنید تا از روان کار کردن آن کاملاً اطمینان حاصل نمایید. اگر تمامی این کارها را انجام دادید و باز صدا قطع نشد، با یک مکانیک مجرب تماس حاصل فرمایید.
نکاتی در مورد شستشوی انژکتور
عمل شستشوی انژکتور باید سالی یک‌مرتبه صورت بگیرد. استفاده سالانه از کیت‌های شستشوی انژکتور می‌تواند جلوی تشکیل رسوبات مضر را بگیرد. هر چه کمتر انژکتورهای موتور را شستشو دهید، رسوبات کربناتی به‌مراتب بزرگ‌تر و سخت‌تر می‌گردند و باعث کاهش عملکرد خودروی شما می‌شوند. البته اگر از خودروی‌تان کمتر استفاده می‌کنید، سعی کنید هر ۲۴۰۰۰ کیلومتر، انژکتورها را شستشو دهید. در ایران معمولاً به این موضوع توجهی نمی‌شود که طبیعتاً تبعات بدی را به همراه دارد و عمر مفید خودرو را جدا از دیگر استهلاکات، کاهش می‌دهد. در کشورهای خارجی معمولاً سالانه، انژکتورها شستشو داده یا تعویض می‌شوند که همین باعث کاهش خرج‌های اضافی در آینده می‌گردد.
زمانی که انژکتورها نشانه‌هایی مبنی بر خرابی از خود نشان دادند، سریعاً آن‌ها را تعویض کنید. نشانه‌های خرابی انژکتور معمولاً جرقه زدن سیلندرها، روشن شدن مداوم چراغ موتور، دود زیاد و روشن نشدن ماشین باوجود بنزین می‌باشد. این نشانه‌ها برای افراد بسیاری مشاهده می‌شود که تنها باید بعد دیدن آن‌ها خودرو را به مکانیکی ببرید و سریعاً انژکتور را تعویض نمایید. تعویض کردن انژکتور معمولاً باعث برطرف شدن تمامی مشکلات گفته‌شده در بالا می‌شود.
جمع‌بندی
شستشوی انژکتور باید سالانه یک‌مرتبه صورت گیرد تا راندمانی خوب از خودروی خود دریافت کنید. اگر سالیانه شستشوی انژکتورها انجام نشود، رسوبات کربنی درون موتور انباشته می‌گردد و باعث کاهش عملکرد مفید خودرو خواهد شد و در کنار آن نیز عوارض دیگری در پی خواهند داشت. برای شستشوی انژکتور می‌توانید از کیت‌های شستشو استفاده نمایید. برای اطمینان حاصل کردن می‌توانید از فردی آشنا با این فرایند در کنار خود نیز استفاده کنید تا دچار مشکلات دیگری نشوید.
این مطلب را حتما بخوانید:
نظرتان را برای ما بنویسید
اسماعیل خدامرادی
تاریخ : ۱۹ - خرداد - ۱۴۰۱
از مکمل بنزین استفاده بشود تاثیر داره