این‌طور دنده عوض کنید تا گیربکس ماشین داغان نشود

به گزارش اول فارس ، خیلی از کسانی که به تازگی رانندگی را شروع می‌کنند، هنگام تعویض دنده در زمان شروع حرکت، تمام حواس خود را روی خاموش نشدن ماشین معطوف می‌کنند. این در حالی است که نحوه صحیح تعویض دنده ماشین تنها مربوط به دنده یک نیست. بلکه انتخاب بهترین زمان تعویض دنده از سنگین به سبک و برعکس برای کمک به افزایش عمر مفید گیربکس اهمیت زیادی دارد.

در این گزارش قصد داریم مجموعه‌ای از نکات کاربردی و مهم در خصوص نحوه تعویض دنده خودرو را در شرایط گوناگون مورد بررسی قرار دهیم.

اولین و مهم‌ترین نکته در خصوص نحوه تعویض دنده خودرو آن است که باید پدال کلاچ را هنگام تغییر دنده تا انتها فشار دهید. به‌هیچ عنوان به پدال کلاچ ضربه وارد نکنید. پدال را به‌آرامی فشار دهید. وقتی پدال را تا انتها فشار دادید، نوبت به تعویض دنده می‌رسد. پس از تعویض دنده هم به‌هیچ وجه به‌صورت ناگهانی پا را از روی پدال کلاچ برندارید تا ماشین تکان نخورد. بلکه به‌آرامی طی ۲ تا ۳ مرحله پا را از روی پدال بردارید.

هنگامی که فرآیند تعویض دنده را انجام می‌دهید، به‌هیچ عنوان نباید پدال گاز را بفشارید. در طول رانندگی هم خود را عادت دهید که پای چپ را به‌جای قرار دادن روی پدال کلاچ در کنار آن قرار دهید. یکی از عادت‌های بد رانندگی، استفاده از دسته دنده به‌عنوان تکیه‌گاه است. از همان ابتدای رانندگی خود را عادی دهید که پس از تعویض دنده، دست‌تان از روی دسته دنده بردارید. وارد شدن فشار به دسته دنده در بلند مدت به‌سیستم گیربکس آسیب می‌زند.

بهترین دور موتور برای تعویض دنده

انتخاب زمان تعویض دنده ممکن است در هر خودرو تابع شرایط خاصی باشد. به‌عنوان یک اصل کلی، معمولا وقتی دور موتور ماشین بین ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ دور در دقیقه قرار می‌گیرد، شما باید نسبت به تعویض دنده به‌سمت بالا اقدام کنید. همچنین اگر دقت کنید، متوجه خواهید شد، وقتی زمان تعویض دنده فرا می‌رسد، صدای موتور تغییر می‌کند.

چگونه از دنده دو به یک برویم؟

یکی از موضوعات مهم که در خصوص روش درست تعویض دنده ماشین باید در نظر بگیرید، تعویض از دنده سبک به سنگین است. اگر با سرعت بالا شروع به معکوس کشیدن کنید، فشار بیش از اندازه‌ای به موتور و گیربکس ماشین وارد می‌شود. کافیست چند بار این کار را تکرار کنید تا خسارت سنگین به ماشین وارد شود و برای جبران آن مجبور به صرف هزینه بسیار زیادی شوید.

بنابراین حتما قبل از تعویض دنده از سبک به سنگین، ابتدا با استفاده از ترمز باید سرعت ماشین را کم کنید. دقت داشته باشید که تحت هیچ شرایطی از معکوس کشیدن برای کاهش سرعت ماشین استفاده نکنید. بعد از اینکه سرعت ماشین به‌محدوده مناسب رسید، می‌توانید دنده را متناسب با سرعت تغییر دهید.

نکته مهم دیگر اینکه به‌هیچ عنوان لازم نیست هنگام ترمز گرفتن، پای خود را روی پدال کلاچ فشار دهید. بعد از رسیدن به سرعت مد نظر می‌توانید این کار را انجام دهید. فشردن همزمان پدال کلاچ و ترمز، عادت اشتباه برخی از رانندگان است که تنها باعث آسیب دیدن زود هنگام دیسک و صفحه کلاچ می‌شود.

در مسیرهای سرپایینی و سربالایی با شیب زیاد، تا جای ممکن از دنده ۲ و ۳ استفاده کنید. همچنین اگر دوست ندارید، دائما مجبور به فشردن پدال ترمز شوید، می‌توانید بخشی از توان موتور را با روشن کردن کولر به خود بگیرید. در واقع کولر گرفتن کمک می‌کند تا سرعت ماشین کمی کاهش پیدا کند.

زمانی‌که راننده اصول اولیه در عوض کردن دنده را رعایت کند، به کاهش استرس خود و سرنشینان کمک شایانی می‌کند. به‌طور کلی راننده باید دسته دنده را به شکل درست در دست بگیرید و دنده‌های دور (۱، ۳ و ۵) را با کف دست هل داده و دنده‌های نزدیک (۲، ۴ و عقب) را با ۴ انگشت خود به عقب بکشاند و در هیچ شرایطی نباید در زمان تعویض دنده خودرو، کتف راننده از صندلی جدا شود.

سبک کردن دنده چگونه انجام می‌شود؟

حرکت با دنده سبک در مقایسه با دنده سنگین به مراتب راحت‌تر و کم دغدغه‌تر است. این موضوع زمانی‌که در شهر رانندگی می‌کنید، از اهمیت خاصی برخوردار است و راننده باید تعویض دنده برای سبک کردن آن (به عنوان مثال عوض کردن دنده ۱ به دنده ۲) را در شرایط و زمان مناسب انجام دهد. بدین منظور باید راننده دنده‌ها را در حداکثر دامنه نیرویی، عوض کند و با بازی کردن با پدال گاز به آماده‌سازی دور پیشرانه موتور برای دنده‌های بعدی اقدام کند تا تعویض دنده خودرو در سریع‌ترین زمان انجام شود.

سنگین کردن دنده اتومبیل

حرکت خودرو با دور موتوری کمتر از بازه اعمال نیروی مورد نیاز راننده در حال حرکت یا به اصطلاح «حرکت با دنده مرده» به سنگین کردن دنده نیاز دارد یا زمانی‌که برای عبور از پیچ خودرو، سرعت زیاد است باید در حین ترمزگیری به دنده سنگین‌تر تغییر وضعیت داد. راننده برای سنگین کردن دنده اتومبیل باید با تنظیم دور پیشرانه و کلاچ گرفتن، تعویض کردن دنده را انجام دهد و با فشردن پدال گاز، دور موتور را به محدوده مناسب برساند.

این موضوع زمانی‌که خودرو به پیچ نزدیک می‌شود و برای مثال در دنده ۳ ترمز می‌گیرد و به دنده ۲ تغییر وضعیت می‌دهد، باید به آرامی کلاچ رها شود؛ زیرا در چنین حالتی وزن بیشتری به قسمت جلو منتقل شده و خودرو وارد پیچ می‌شود و با توجه به توزیع نامناسب وزن، احتمال سر خوردن عقب خودرو افزایش می‌یابد و راننده باید با تسلط تعویض دنده خودرو و سنگین کردن آن را انجام دهد. به‌طور کلی به دنده‌های ۱ و ۲ خودروهای سواری با توجه به این موضوع که نیروی بسیاری بالایی دارند، دنده‌های قدرتی یا سنگین می‌گویند و در زمان‌هایی که برای حرکت خودرو به قدرت زیاد نیاز باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

برای مثال دنده‌های سنگین در زمان حرکت در سربالایی‌های تند، سرپایینی‌های تند که راننده می‌خواهد از افزایش سرعت خودرو جلوگیری کند و زمان‌های که قصد دارد استفاده از ترمز را برای کنترل بهتر فرمان و سرعت کاهش دهد، کاربردی خواهند بود.

بهترین زمان تعویض دنده خودرو با توجه به سرعت و دور پیشرانه

راننده برای انجام صحیح و اصولی تعویض دنده، باید از محدوده مناسب سرعت و دور پیشرانه مطلع باشد. به‌طور کلی دنده ۱ بیشترین قدرت کششی و کمترین پتانسیل را برای سرعت ارائه داده و دنده ۵ کمترین قدرت کششی و بیشترین دامنه سرعت را برای حرکت فراهم می‌کند.

در جدول زیر بهترین زمان تعویض دنده با توجه به سرعت و دور موتور آورده شده است: