این گاز میوه‌ها،سبزیجات و گل‌های شما را فاسد و از بین می‌برد
اتیلن، گاز طبیعی تولیدشده در محصولات، نقش اصلی را در تنظیم سرعت رسیدن و فساد میوه‌ها و سبزیجات دارد و نگهداری صحیح با جداسازی تولیدکنندگان و حساس‌ها به این گاز، عمر محصولات را افزایش می‌دهد.
به گزارش اول فارس، بررسی‌ها نشان می‌دهد یکی از عوامل کلیدی در تعیین زمان فساد میوه‌ها و سبزیجات، گازی است که به‌طور طبیعی در خود این محصولات تولید می‌شود: اتیلن.
اتیلن یک گاز و هورمون طبیعی گیاهی است که به فرایند رسیدن میوه‌ها و سبزیجات کمک می‌کند. تولید اتیلن آغازگر تغییرات زیستی شامل افزایش شیرینی، کاهش اسید و ایجاد عطر و طعم خاصی است که نشان‌دهنده آماده بودن محصول برای مصرف است.
دکتر مکارنا فارکو، استادیار علوم گیاهی دانشگاه مریلند، به اپک تایمز توضیح داد که اتیلن علاوه بر کمک به رسیدن، وظایف دیگری از جمله پژمرده‌شدن گل‌ها، ریزش برگ‌ها و کمک به گیاه برای دوام آوردن تحت فشار را نیز بر عهده دارد.
میزان تولید اتیلن و انواع محصولات
به گفته لینت جانستون، متخصص ایمنی غذا در دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی، میزان تولید اتیلن در همه میوه‌ها و سبزیجات یکسان نیست.
- بالاترین تولیدکنندگان اتیلن: موز، سیب، گوجه‌فرنگی و آووکادو.
- کمترین تولیدکنندگان اتیلن: هویج، بروکلی و سبزیجات برگ‌دار.
رسیدن میوه‌ها بسته به زمان برداشت متفاوت است:
- میوه‌های فرازگرا (Climacteric): این میوه‌ها مانند سیب، موز، انبه و آووکادو قبل از رسیدن کامل برداشت می‌شوند و برای رسیدن نهایی به گاز اتیلن نیاز دارند.
- میوه‌های غیرفرازگرا (Non-Climacteric): این میوه‌ها شامل انگور، توت‌فرنگی و گیلاس، در زمان رسیدن برداشت می‌شوند و نیازی به اتیلن ندارند.
- سبزیجات: بیشتر سبزیجات بعد از رسیدن برداشت می‌شوند و قرار گرفتن آن‌ها در معرض اتیلن می‌تواند باعث فساد سریع‌تر شود.
فارکو تأکید کرد که مقدار اتیلن تولیدی بسته به میزان رسیدگی و حتی گونه‌های زراعی مختلف یک میوه متفاوت خواهد بود (مانند تولید اتیلن بیشتر توسط سیب‌های مکینتاش نسبت به سایر گونه‌ها).
عوامل مؤثر بر فرایند رسیدن محصولات
علاوه بر اتیلن، عوامل مختلفی روی سرعت رسیدن میوه‌ها اثر می‌گذارند:
- گونه‌های زراعی یا پرورشی
- مرحله رسیدن
- دمای محیط
- نور
- تنش‌های فیزیولوژیک (مانند ضربه یا آسیب‌دیدگی)
- سطح اکسیژن و دی‌اکسید کربن
- رطوبت نسبی
راهنمای نگهداری: محصولات تولیدکننده و حساس به اتیلن
نگهداری محصولات تولیدکننده اتیلن در کنار محصولات حساس به این گاز، عامل اصلی فساد سریع‌تر است.
| تولیدکنندگان اتیلن (باعث رسیدن/فساد می‌شوند) | حساس به اتیلن (زودتر فاسد می‌شوند) | غیرحساس به اتیلن (کمترین تأثیر را می‌پذیرند) |
| سیب، آووکادو، موز، گرمک، کیوی، هلو، گلابی، فلفل، گوجه‌فرنگی | سیب، مارچوبه، آووکادو، موز، بروکلی، گرمک، کلم سبز، خیار، بادمجان، انگور، طالبی، کیوی، لیمو، کاهو، لیموترش، انبه، پیاز، هلو، گلابی، فلفل، کدو، سیب‌زمینی شیرین، هندوانه | بلوبری، گیلاس، لوبیا، سیر، گریپ‌فروت، پرتقال، آناناس، سیب‌زمینی، تمشک، توت‌فرنگی، گوجه‌فرنگی، یوکا |
نکته مهم: سبزیجاتی مانند فلفل، بادمجان و خیار که از نظر گیاه‌شناسی میوه هستند، تحت تأثیر اتیلن قرار می‌گیرند. قرار گرفتن سایر سبزیجات در معرض اتیلن سرعت رسیدن را افزایش نمی‌دهد، بلکه فقط به روند پیر شدن و فساد محصول سرعت می‌بخشد (مانند زرد شدن بروکلی و گل کلم یا قهوه‌ای شدن کاهو).
شیوه‌های کاربردی نگهداری برای کنترل زمان رسیدن و تازگی
۱. کاهش سرعت فرایند رسیدن:
- یخچال: نگهداری در یخچال سرعت رسیدن را به حداقل می‌رساند (به جز سیب‌زمینی، پیاز و سیر که نباید در یخچال نگهداری شوند).
- جداسازی: محصولات با تولید اتیلن بالا (سیب، موز) را از محصولات حساس (خیار، بادمجان) جدا نگهداری کنید.
- بسته‌بندی: میوه‌ها و سبزیجات را از داخل کیسه‌ها و نایلون‌ها بیرون بیاورید تا گاز اتیلن به دام نیفتد و سرعت رسیدن افزایش نیابد.
۲. سرعت بخشیدن به فرایند رسیدن:
- هم‌جواری با تولیدکنندگان اتیلن: میوه‌های نارس را کنار میوه‌هایی مانند سیب یا موز که اتیلن زیادی تولید می‌کنند، قرار دهید.
- کیسه کاغذی: میوه‌ها را داخل یک کیسه کاغذی قرار دهید. فارکو توضیح داد که کیسه‌های کاغذی امکان تبادل هوا را فراهم کرده و با انباشت اتیلن، به رسیدن سرعت می‌بخشند. (کیسه‌های پلاستیکی محیط مرطوب ایجاد کرده و فساد را تسریع می‌کنند).
- محیط گرم و هوا: جانستون افزود قرار دادن محصولات برش‌خورده در معرض هوا و نگهداری در نقاط گرم و آفتاب‌خور می‌تواند سرعت رسیدن را چندبرابر کند.
۳. نکات تکمیلی برای حفظ تازگی:
- شست‌و‌شو: میوه‌ها و سبزیجات را فقط قبل از مصرف بشویید (توت‌ها تنها استثنا هستند که با شست‌وشوی محلول آب و سرکه و خشک شدن کامل ماندگاری بیشتری خواهند داشت).
- خشک کردن: محصولات را قبل از نگهداری به‌طور کامل خشک کنید.
- کنترل رطوبت: رطوبت محیط را برای سبزیجات برگ‌دار بالا و برای پیاز و سیر به حداقل برسانید.
- انتقال به یخچال: میوه‌های رسیده را در صورت عدم مصرف فوری، از روی پیشخوان آشپزخانه برداشته و داخل یخچال بگذارید.
رعایت این نکات به مصرف‌کنندگان کمک می‌کند تا طعم، کیفیت و تازگی میوه‌ها و سبزیجات را تا زمان خرید بعدی حفظ کنند.
