بازدید دانشمندان آلمانی‌ از فرونشست دشتها در فارس

به گزارش اول فارس ، گروه تحقیقاتی مرکز تحقیقات علوم زمین کشور آلمان (GFZ) متشکل از استادان و کارشناسان این مرکز از جمله دکتر هانس اولریش وتزل و خانم مهندس الکه وتزل، مسئول گروه تثبیت فرسایش توده‌ای سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و کارشناسان این سازمان با همراهی پروفسور مهدی معتق استاد دانشگاه هانوفر و پژوهشگر مرکز تحقیقات علوم زمین آلمان، از محدوده‌های دچار زمین لغزش روستای آب باد شهرستان مرودشت و نیز برخی از دشت‌های فارس که آثار فرونشست در آن‌ها مشاهده شده بازدید کردند.

پروفسور مهدی معتق استاد دانشگاه هانوفر و پژوهشگر مرکز تحقیقات علوم زمین آلمان در سفر به فارس و بازدید از دشت‌های بحرانی و فرونشست‌های رخ داده در این استان گفت: بسیاری از چالش‌های کنونی که دامنگیر دشت‌ها بویژه دشت‌های فارس شده ناشی از برداشت بی رویه از منابع آبی و خالی شدن سفره‌های آب زیر زمینی است.

وی افزود: بر اساس مشاهدات موجود در دشت‌های بحرانی، وضعیت اضافه برداشت از این دشت‌ها بسیار شدیدتر است و در حالت بحرانی قرار دارد به طوری که با برداشت آب، آبخوان‌ها که پیش‌تر با آب‌های زیرزمینی پرشده بودند، خالی شده اند و کوچکترین فشاری در سطح زمین موجب ریزش خاک و بدنبال آن فرو نشست کامل دشت در این نواحی شده است.

مسئول گروه تثبیت فرسایش توده‌ای سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور نیز در حاشیه این بازدید با بیان اینکه پدیده فرونشست زمین موجب آسیب‌های جبران ناپذیری به طبیعت و عرصه‌های زیستی در بسیاری از نقاط کشور شده است اظهار داشت: با استفاده از تکنیک‌های سنجش از دور و با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای بویژه تصاویر اپتیکی و راداری مطالعات رفتارسنجی زمین لغزش‌ها درحال بررسی است.

عبدالله اکبری بیان کرد: براساس تفاهم نامه موجود بین معاونت آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و مرکز تحقیقات علوم زمین آلمان، رفتار سنجی مخاطرات زمین در مباحث آبخیزداری و زمین لغزش، علل و عوامل وقوع زمین لغزش و فرسایش خندقی، با همکاری این مرکز انجام شود.

الکه وتزل استاد زمین شناسی مرکز تحقیقات علوم زمین آلمان با اشاره به بازدید‌ها و مشاهداتش از دشت‌های استان بویژه شهرستان مرودشت گفت: به نظر می‌رسد ناپایداری بسیار زیادی در دشت‌های این دو منطقه رخ داده است که نوع خاک و مواد سطحی، شرایط اقلیمی، برداشت بیش از حد آب، پوشش گیاهی و عملکرد انسان می‌تواند از عوامل تشدید بروز پدیده فرونشست در این منطقه باشد.

وتزل افزود: براساس این مشاهدات می‌توان نتیجه گرفت که تعداد و مساحت لغزش‌ها در این مناطق روزبه‌روز در حال گسترش بوده و این روند در آینده نیز می‌تواند موجب تسریع وقوع زمین لغزش‌ها و گسترش پدیده فرونشست باشد.

پس از بازدید کارشناسان مرکز تحقیقات علوم زمین آلمان از مناطق دچار فرونشست شده، پارامتر‌های ساختاری و زمین‌شناسی منطقه توسط آن‌ها تجزیه و تحلیل شد و در نهایت با توجه به اطلاعات برداشت شده از دشت‌های بحرانی دچار فرونشست مقرر شد با همکاری این گروه مطالعات پایش و رفتار سنجی فرونشست‌های های اتفاق افتاده با توجه به حساسیت مناطق در پروسه‌ای معین تجزیه و تحلیل شود.

این گروه تحقیقاتی طی مدت شش سال اخیر از بسیاری از نقاط بحرانی فرونشست زمین، فرو چاله ها، فرسایش و زمین لغزش‌های رخ داده در مناطقی از کشور از جمله گیلان، مازندران، همدان، گلستان و نیز رفسنجان بازدید کرده اند و ارزیابی این مناطق را در برنامه‌های خود قرار داده اند.