ایرانعکس و فیلم

ببینید|عکس باورنکردنی دو مرد شیرازی در ۱۲۲ سال پیش

عکس باورنکردنی دو مرد شیرازی در ۱۲۲ سال پیش را مشاهده می کنید.

شیراز سال 1279خورشیدی

در این گزارش اول فارس ، عکس قدیمی دو مرد در شیراز در سال ۱۲۷۹ خورشیدی که همراه با بار و بنه در حال تردد هستند. بنظر شما این عکس کجای شیراز هست؟


گذری بر تاریخ فارس در دوران قاجار 

آغا محمدخان و فتحعلی شاه شیوهٔ حکومت سلجوقیان را که در آن باید حکومت به یکی از افراد خانوادهٔ شاهنشاهی (کسی با خون شاهی) واگذار شود، دوباره زنده کردند؛ به همین دلیل در بیشتر دورهٔ قاجار حکومت فارس به «شاهزاده – فرمانداران» سپرده می‌شد تا مدیریت کارهای استان را به کمک یک وزیر به عهده بگیرند. پس از سرنگونی حکومت زندیه و رسیدن قدرت به ایل قاجار در دههٔ ۱۷۹۰ آغا محمدخان پایتخت را از شیراز به تهران منتقل کرد و در ژانویهٔ ۱۷۹۵ حکومت فارس و کرمان را به برادرزاده‌اش «خان بابا خان جهانبانی» (فتحعلی شاه) سپرد. او تا سال ۱۷۹۷ که آغا محمدخان کشته شد سرپرست فارس و کرمان بود، پس از آن بابا خان برای تخت پادشاهی به تهران آمد.

فتحعلی شاه فرمانداری فارس را از سال ۱۷۹۷ تا ۱۷۹۸ به دو نفر از افراد برجستهٔ ایل قاجار و یک سال پس از آن به پسر ۹ ساله‌اش حسین‌علی‌میرزا سپرد و به او عنوان «فرمان‌فرما» داد. در این میان سراج علی خان نوایی نیز به عنوان رایزن و وزیر با فرمان‌فرما همراهی می‌کرد. حسین‌علی‌میرزا فرمانفرما بیش از ۳۶ سال، تا مرگ پدرش در فارس فرمانداری می‌کرد بعد از مرگ پدرش در سال ۱۸۳۴ ادعای پادشاهی کرد، سفارش کرد که در خطبه‌ها نام او را ببرند و بر روی سکه‌ها نام او را بزنند اما وقتی به تهران رسید پیش از او محمدشاه تخت پادشاهی را گرفته بود. محمدشاه برادرش فیروز میرزا را فرماندار فارس کرد و منوچهرخان معتمدالدوله را فرستاد تا استان را تصرف کند. پس از پیروزی نیروهای فیروز میرزا در فارس، شاه به او عنوان فرمان‌فرما داد. در طول ۱۳۰ سال حکومت ایل قاجار بر ایران بیش از ۳۰ فرماندار بر فارس حکومت کرد که اکثرا افرادی از خانوادهٔ شاهنشاهی بود

تاریخ فارس در دورهٔ حکومت قاجاریه (۱۹۲۱-۱۷۹۴ میلادی) پر است از رویدادهای گوناگون: حکومت ۱۲ شاهزادهٔ قاجاری، سلطهٔ بریتانیا بر خلیج فارس که خود تأثیر زیادی بر فارس گذاشت، گشایش کانال سوئز که باعث سرازیر شدن کالاها به بندرهای فارس شد،….

دفتر شهردار (کلانتر یا بیگلربیگی) در مرکز استان (شیراز) مهم‌ترین نقش را در ساختار قدرت استانی در دورهٔ قاجار بازی می‌کرد.

آنجا محل ملاقات بزرگان صنف‌ها و مناطق بزرگ شهری بود. کلانتر مسئول اجرای قانون در شهر و جمع‌آوری خراج از ساکنان شهرها بود.

کار اصلی فرمانداران و وزیران جمع‌آوری خراج تعیین شده بر درآمد مردم بود. آن‌ها این کار را به کمک خان‌ها و کلانترها انجام می‌دادند و آن را مستقیم به خزانهٔ شاه منتقل می‌کردند و بخشی از آن را برای ادارهٔ منطقهٔ خود هزینه می‌کردند. بعد از آذربایجان، فارس بیشترین میزان درآمد را در میان استان‌های سرزمین پارس (ایران) داشت برای نمونه در دههٔ آخر قرن ۱۹ و دههٔ اول قرن ۲۰ درآمد کل فارس ۶٫۷ میلیون قران بود که این رقم برابر با ۱۳٪ درآمد کل استان‌ها بود.

 روزنامه وقایع الاتّفاقیه تنها شاهد خبری در رویدادهای محلی بود که بوسیلهٔ یک گزارشگر بریتانیایی از شیراز اطلاعات بدست می‌آورد.

تشکیل یک اتحادیهٔ ایلی به نام ایلات خمسه و رقابت پیوسته میان آن‌ها و ایل قشقایی یکی از بخش‌های مهم تاریخ فارس در نیمهٔ دوم قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ بود. در اوایل دورهٔ قاجار، قشقایی‌ها، ایلخانی‌ها و ایل بیگی‌ها از مدعیان اصلی قدرت در فارس بودند و در بیشتر موارد با خاندان قدرتمند قوامی در تنش بودند.

در سال ۱۸۴۱ بارون دو بود  Baron de bode (ص ۱۸۱) گفته‌است که در آن زمان «شیراز به وسیلهٔ دو رقیب دو نیم شده بود»؛ نیمی از آن زیر نظر محمد قلی‌خان ایل بیگی از قشقایی و نیم دیگر بدست میرزا علی اکبر قوام‌الملک، کلانتر شهر بود.

ناصرالدین شاه در سال ۱۸۶۱ برای خنثی کردن قدرت قشقایی‌ها و ایجاد تعادل در منطقه، دستور داد تا یک اتحاد ایلی میان پنج ایل، زیر نظر علی محمد خان قوام‌الملک صورت پذیرد. این پنج ایل معروف به ایلات خمسه عبارت بودند از: ایل بهارلو، ایل باصری، ایل عرب، ایل اینانلو و ایل نفر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا