دست زدن به تولهها بهمعنای پایان حیات آنها در طبیعت است؛ یعنی به لحاظ طبیعی، باید مرده حسابشان کرد. در شرایطی که تعداد یوزهای موجود در طبیعت به انگشتان دست نمیرسد، هماکنون با زندهگیری این یوزها، ۲عدد ژن باارزش را در طبیعت از دست دادهایم.
زهرا رفیعی _ روزنامهنگار
2توله یوزپلنگ آسیایی که احتمال میرود ماده باشند، از طبیعت ایران در زیستگاه توران برای همیشه حذف شدند. این تولهها را یک چوپان محلی از پارک ملی توران جدا کرد و به پاسگاه محیطبانی تحویل داد. محیطبانان نیز تلاش کردند تولهها را به مادرشان بازگردانند، ولی مادر در منطقه زندهگیری یوزها نبود که تولههایش را هرچند با احتمال پایین به دندان بگیرد و به دل زیستگاه توران بازگرداند. با تاریک و سرد شدن هوا، محیطبانان چارهای جز بردن تولههای کمتر از یک ماه به پاسگاه محیطبانی نداشتند. این تولهها هنوز زندهاند و تیمی از متخصصان استان سمنان و تهران به منطقه اعزام شدهاند تا شرایط را برای حیات این دو توله یوز آسیایی در اسارت فراهم کنند.هنوز معلوم نیست که چوپان چه زمانی و در چه شرایطی ۲توله را از مادرشان جدا کرده است. این احتمال وجود دارد که مادر برای پیدا کردن غذا آنها را برای مدتی ترک کرده باشد یا توسط سگهای گله همان چوپان از بین رفته یا فراری داده شده باشد یا در جاده جانش را از دست داده باشد، ولی قدر مسلم، ۲توله بسیار ارزشمند از گونه در حال انقراض یوزپلنگ آسیایی ایران برای همیشه از طبیعت حذف شدند.
امنیت بالای زیستگاه؟
حسن اکبری، معاون محیطزیست طبیعی سازمان حفاظت محیطزیست درباره پیدا شدن ۲توله یوز که احتمال میرود ماده باشند، میگوید: اینکه در توران امسال اینقدر زادآوری داشتیم، خبر خوبی است. پیدا شدن تولهها نشان میدهد که نحوه حفاظت در توران بهگونهای تقویت شده که پویایی منطقه در زادآوری بهتر شود. در یکسال گذشته در چند خانواده زادآوری داشتهایم، اما اینکه یک چوپان با وجود آموزشهایی که محیطبانان به آنها میدهند و همچنین اطلاعرسانی در رسانههای اجتماعی، دست به چنین کاری میزند، اتفاقی منفی است. نکته عجیب و نادر در مورد این تولهها، به دنیا آمدنشان در خارج از فصل زادآوری است. تولههای اینچنینی احتمال بقا در طبیعتشان هم بسیار کم است؛ چون در این منطقه شبها خیلی سرد است و تولهها هم بسیار ضعیف هستند. سن آنها هم حدود ۳هفته تخمین زده شده است.
او میگوید: گونهها در فرایند تکامل، زمانی به زادآوری روی میآورند که بهترین شرایط دمایی و دسترسی به غذا برای توله فراهم باشد. در بهار، فراوانی جمعیت گونههای علفخوار بهعنوان غذای اصلی گربهسانان بیشتر از سایر فصلهاست و از سوی دیگر یوز ماده میتواند نقاط امن برای زادآوری را در فصل بهار بهتر شناسایی کند. این محدودههای امن بعضا در پاییز چراگاه دامها خواهند شد؛ بنابراین وقتی مجموع عوامل مانند دما، غذا، امنیت و تعارضات زیستگاه پایین باشد، احتمال بقا هم پایین میآید. با این حال فعلا خوشحالیم که تولهها نمردهاند و میتوانند ۲ذخیره ژنتیک باشند؛ هر چند متأسفانه نتوانستیم این دو توله یوزپلنگ آسیایی را به زیستگاه اصلیشان بازگردانیم.پیشتر این مقام مسئول در مورد برنامه تکثیر در اسارت یوزپلنگ آسیایی که در ابتدای سال با زندهگیری یک نر از طبیعت، سزارین ۳توله و مرگ ۲تای آنها شروع شد، گفته بود که بودجه سازمان محدود است و اگر پولی باشد ترجیح سازمان بر این است که برای حفاظت از زیستگاه هزینه شود تا تکثیر در اسارت. او اینبار هم تأکید میکند که هدف همچنان حفظ زیستگاه است و میگوید: با این حال از ظرفیتهای ناخواستهای که فراهم شده استفاده خواهیم کرد. ژنوم این تولهها بسیار ارزشمند است و امیدواریم روزی برسد که نژاد یوز ایرانی را حداقل در مراکز تکثیر، باغوحشها و شرایط نیمه اسارت داشته باشیم. وقتی زیستگاه پویایی مثل توران داریم اولویت یک ما حفظ زیستگاه است.
انتقال توله یوزهای توران به تهران
بهگفته متخصصان حیاتوحش، تولهای که از طبیعت جدا شده و بوی انسان گرفته باشد، با احتمال کمتری توسط مادر پذیرفته میشود. حسن اکبری، معاون محیطزیست طبیعی سازمان حفاظت محیطزیست هم میگوید: این نکته درستی است، اما تجاربی در گذشتههای دور داشتهایم که مادر تولههایش را پذیرفته است؛ با این حال هر چه فاصله جدایی بیشتر شود، این احتمال کمتر میشود. در شبهای اخیر مادری در منطقه وجود نداشته است. در روزهای آینده موضوعات بیشتری مشخص خواهد شد و آزمایشهای ژنتیک، رابطههای احتمالی خانوادگی تولهها را مشخص خواهد کرد و درصورت ضرورت، تولهها را به تهران میآوریم.
برای متخصصان حیاتوحش هر حیوانی که از طبیعت زندهگیری شود، بهخصوص اگر توله باشد برای «طبیعت» مرده بهحساب میآید. ایمان معمارین که سالها در پارک ملی پردیسان دامپزشک کوشکی، دلبر و ایران بوده است میگوید: تولیدمثل یوزها، برخلاف آنچه گفته شد فصلی نیست و در همه سال ممکن است رخ دهد. متأسفانه یافتن ۲یوز در طبیعت کمکاری در حفاظت از زیستگاه است. هنوز در مهمترین زیستگاه دنیا برای یوزپلنگ آسیایی دام میگذارند و گله تردد میکند. این همه سال کمپین و تلاش برای خروج دام از زیستگاه به نتیجه نرسیده است.او تأکید میکند که یوزپلنگها تولههایشان را رها نمیکنند و میگوید: مادر معمولا در فاصلهای کم از یوزها در حال تماشای آنهاست یا اصلا مادر زنده نیست که بتواند از تولههایش مراقبت کند و ممکن است توسط سگهای همان گلهدار یا به هر دلیل دیگری کشته شده باشد. ما اجازه دست زدن به تولهها در هر سنی در طبیعت را نداریم. دست زدن به تولهها بهمعنای پایان حیات آنها در طبیعت است؛ یعنی به لحاظ طبیعی، باید مرده حسابشان کرد. در شرایطی که تعداد یوزهای موجود در طبیعت به انگشتان دست نمیرسد، هماکنون با زندهگیری این یوزها، ۲عدد ژن باارزش را در طبیعت از دست دادهایم.
بهنظر او شواهد امر نشان میدهد که حفاظت از زیستگاه نه کافی است و نه اصولی و میگوید: دیده شدن یک یوزپلنگ چند ماه پیش در کنار جاده، زندهگیری تولههای اخیر و وجود چوپان و گله در منطقه نشان میدهد که حفاظت از زیستگاه کافی نیست؛ بنابراین امیدوارم پیدا شدن این تولهها منجر به توسعه برنامههای حفاظت از اینگونه درون زیستگاه شود.
کورش
تاریخ : ۱۹ - آذر - ۱۴۰۱
خیلی از پیامها رو خوندیم
یه تعدادی گفتن که به چه دردی میخورد این یوزها!!؟؟؟
یه عده گفتن همه چی حل شده حالا فقط مونده مسیله یوز ها!!؟؟؟
هر چیزی بجای خودش
اما واقعا چرا تو منطقه ای که به اسم منطقه محافظت شده هس باید چوپان و گله و سگ ورود کنه!!؟؟؟
چرا باید جون یه حیوان بسیار زیبا بخاطر سهل انگاری عده ای به خطر بیفته اونم با ادعای نجات !!؟؟
طبیعت رو با همه گونه های گیاهی و جانوری ب دست خودش بسپاریم بخدا خودش میدونه چیکار کنه
هرجا که انسان دست به مقررات طبیعی طبیعت دست زد
گند زد به همه قوانین طبیعت
طبیعت رو با همه قوانین طبیعی و ذاتی خودش تنهاش بزاریم
سید دانیال
تاریخ : ۱۹ - آذر - ۱۴۰۱
اونجا پر سگ ولگرده گراز چند صد کیلویی نر بالغ رو میخورن ایتا که تح دیگه براشون ….دستش درد نکنه آورد تحویل داد اگه نمیداد یا میفروخت چی
ناشناس
تاریخ : ۱۹ - آذر - ۱۴۰۱
چرا دارید کاری میکنید که اگر یه چوپان دیگه یا حتی یه فرد عادی یا یک محیط بان به چنین موضوعی برخورد کرد از ترس نفهم بازی ها و هجمه تنگ نزاران بی تفاوت باشه نسبت به موضوع اخه اون .. بی .. که داره میگه مادر رو چوپان کشته خوب نمی تونست ۲تا بچه ها هم بکشه این همه جنجال براش درست نشه یه کم عقل برای انسان چیزه خوبی هست
ناشناس
تاریخ : ۱۸ - آذر - ۱۴۰۱
باسلام افردی که این متن رامیخوانند بنده یکی از دامداران سنگسر هستم ودرهمان پارک توران آغل دارم ودروسط پارک توران آغلی که آبش چشمه هست هرچهار طرف مرتع فوق چشمه دارد و قبل از انقلاب به هرطرفی میرفتم عیرممکن بود یا یوز پلنگ وگورخر وگرگ ودرنده های دیگروشکار ازقوچ وکل وبز وعیره نبینم همان که منطقه مدکور ثبت جهانی شد وپای محیط بانان ودولتی ها باز شد سال بسال نسل یکی پس ازدیگری زده شد عشایر ایل سنگسر خود هریک یک محیط بان واقعی است دوست حیات وحش است اگر نبودند آن همه شکار وحیوانات وحشی درآنجا نبودند همین که پای مامور دولتی درآنجا باز شد نسل حیوانات وحشی زده شد من به جرآت میگویم که هیچ یک از مامور به اصِلاح محیط بان برای گوشت پول نمیدهند درهمانجا شکار میزنند یکی هم ببیند میگویند یکی شکار کرده ما گرفتیم طرف فرار کرده حالا یک چوپان برای نجات دو توله یوز که مطمئن شده مادر ندارند که آنها را نجات دهد برایش داستان شده
مسعود
تاریخ : ۱۸ - آذر - ۱۴۰۱
واقعا جای تاسف داره که نمیدونید توله ها نر هستن یا ماده. شماها کجا درس خوندید من گربه دارم وقتی توله هاش بدنیا میان همون روز اول تشخیص میدم که جنسیت شون چیه. حکایت اون گورخرهاست که بعد از ۳سال فهمیدید هر سه ماده ان خخخ
ناشناس
تاریخ : ۱۸ - آذر - ۱۴۰۱
اای چوپون .. ای محیط بانان.. اینقدر.. هستید مادر توله ها تا دوروز تنهاشون میذاره برای شکار میره مخصوصا شکار کم باشه اما هواسش هم هست به بچه اش نباید دخالت میکردن انسان دخالت نکنه زنده میمونند اگه همین دوتارو هم به کشتن ندادن اون دکتر …که برداشت سزارین کرد یک ماه به وقتش مونده بود که به دنیا بیان این همه حیون انسان وقتش شده بچه شو طبیعی به دنیا اورده حالا این یکی نتونست شما سزارین کردید دست من بود هم دکتر هم چوپون هم محیط بان میبستم به دم اسب
سهرود
تاریخ : ۱۸ - آذر - ۱۴۰۱
کاری کنید که چوپان از کارش پشیمان شود و ازین پس اگر کسی توله یوز پیدا کرد برداره و به قیمت بالایی بفروشه. چراکه در اینجا هر که کار خوبی انجام بدهد محکوم میشود
میلاد
تاریخ : ۱۸ - آذر - ۱۴۰۱
با سلام و خسته نباشید خدمت تمام دوستان عزیز. قصد جسارت ندارم.فقط نکته ای خواستم یاد آور بشم.دوستاتی که تا امروز حتی ی گربه رو از نزدیک ندیدن در واقع از هیچ گونه علم و منطق لازم در مورد جانوران برخوردار نیستند خواهشن هیچ گونه اظهار نظر نکنن.نه تنها دراین مورد بلکه در تمامی مسائلی که به صورت روزمره اتفاق میافته.یاحق….
میلاد
تاریخ : ۱۸ - آذر - ۱۴۰۱
با سلام و خسته نباشید خدمت تمام دوستان عزیز. قصد جسارت ندارم،فقط خواستم نکته ای یاد آور بشم.عزیزانی که تا به امروز حتی ی گربه رو از نزدیک ندیدن در واقع از هیچ گونه علم و منطق لازم در مورد جانوران برخوردار نیستند خواهشن هیچ گونه اظهار نظر نکنند… نه تنها در این مورد بلکه در تمامی مسائلی که به صورت روزمره اتفاق میافته.یاحق…
عباس
تاریخ : ۱۸ - آذر - ۱۴۰۱
فضولی از چوبان دروغگو بوده که به اینا دست زده،بعدشم میگه اوردمش آغول با سرنگ شیرشون دادم،اینا دیگه زنده نمیمونن چون دستکاری شدن!!??
ناشناس
تاریخ : ۱۸ - آذر - ۱۴۰۱
روزنامه نگار در حد فهم اون چوپان محترم نمیفهمی اخه کدوم زیست گاه کدوم امنیت کدام انسانیت
ناشناس
تاریخ : ۱۸ - آذر - ۱۴۰۱
من به نوبه خودم بر دستان پر مهر این چوپان مهربان که در حفظ یکی از آثار کهن کشورش خدمتی انجام داده به نمایندگی از ۸۰ میلیون نفر بوسه میزنم و در مقابل قلب مهربانش که برای ایران می تپه سره تعظیم فرود میارم .افرین بزرگ مرد و دردو بلات بخوره توی سره اون مسولی که فقط از این ملت داره سوء استفاده میکنه با نام ملت