بهترین شامپو برای انواع حالت‌های مو کدام است؟

انواع شامپو مو جزء محصولاتی محسوب می‌شوند که مدام از آن‌ها استفاده می‌کنیم؛ به همین دلیل اگر شامپوی ما مناسب موهایمان نباشد، در بلندمدت آسیب‌های جدی برای مو و پوست سرمان ایجاد می‌شود. شامپوها انواع مختلفی دارند و شامپوی مناسب را باید با توجه به نوع مو و پوست سر تهیه کرد.

تقریباً همه ما ویژگی‌های یک شامپو خوب را می‌دانیم؛ شامپوی خوب چربی و آلودگی‌ها را پاک می‌کند، به‌راحتی از روی موها شسته می‌شود و به مو درخشندگی، حالت‌پذیری و انعطاف می‌بخشد. اگر بخواهیم تبلیغات شامپوها را در نظر بگیریم، شامپوی خوب شامپویی است که افراد را جذب زیبایی موهای شما کند.

البته باید این نکته را مدنظر داشته باشید که بهترین شامپو برای شما با بهترین شامپو برای افراد دیگر متفاوت است و اینکه چه شامپویی برای شما مناسب است، به نوع مویتان بستگی دارد. بیایید خودمان را درگیر تبلیغات نکنیم و به دنبال هدفی دست‌یافتنی مانند داشتن موهایی تمیز، سالم و حالت‌پذیر باشیم.

خیلی از ما نمی‌دانیم کدام شامپو برای موی ما مناسب است؛ به همین دلیل ممکن است شامپویی که موهای یک نفر را براق و خوش‌حالت کرده است را برای گرفتن همان نتایج استفاده کنیم و نتیجه عکس بگیریم.

با خواندن این مطلب یاد می‌گیرید که چطور فقط با نگاه کردن به بطری شامپو، شامپوی مناسب خود را پیدا کنید.

آیا شستشوی موها با شامپو ضروری است؟

برای پاک کردن چربی موها باید از صابون یا شوینده استفاده کنید. حتما می‌دانید که چربی هیچ‌وقت با آب مخلوط نمی‌شود. چربی و روغن در آب حل نمی‌شوند و روی آب شناور باقی می‌مانند؛ بنابراین شستن مو با آب و بدون شوینده، چربی آن را از بین نمی‌برد.

مولکول‌های صابون و مواد شوینده ماهیتی دوگانه دارند؛ این مولکول‌ها از یک طرف به مولکول‌های چربی و از طرف دیگر به مولکول‌های آب می‌چسبند. بنابراین وقتی مو را با صابون یا شوینده می‌شوییم، چربی به شوینده می‌چسبد و با آب شسته می‌شود.

برای شستشوی مو صابون بهتر است یا مواد شوینده؟

ممکن است این‌طور به نظر برسد که شوینده‌ها برای شستشوی مو بیش از حد قوی هستند، ولی این موضوع واقعیت ندارد. بر اساس نظر متخصصان، شوینده‌ها (که با نام سورفکتانت یا مواد فعال سطحی نیز شناخته می‌شوند) نسبت به صابون عملکرد بهتری روی موها دارند.

محلول‌های صابونی خاصیت قلیایی دارند، باعث تورم سلول‌های کوتیکول (لایه خارجی مو) می‌شوند و مو را زبر و کدر می‌کنند. علاوه بر این، صابون مقداری کلسیم و منیزیم (تفاله صابون) روی مو باقی می‌گذارد و باعث کدر شدن بیشتر مو می‌شود.

کتاب‌های قدیمی در حوزه زیبایی پیشنهاد می‌کردند که پس از استفاده از صابون برای شستن موها، مو با آبلیمو یا سرکه شسته شود؛ چراکه اسید به حل شدن تفاله صابون کمک می‌کند، باعث بسته ماندن کوتیکول مو می‌شود، از لایه میانی مو (کورتکس) محافظت می‌کند و مو را نرم و درخشان می‌سازد. به همین دلیل بیشتر شامپوها و نرم کننده ها تا حدودی خاصیت اسیدی دارند.

آیا تا به حال مواد تشکیل‌دهنده شامپو را از روی برچسب آن خوانده‌اید؟

به فهرست ترکیباتی که روی بطری شامپو نوشته شده است، نگاهی بیندازید. این فهرست تقریباً در همه موارد با آب شروع می‌شود؛ چراکه بیشترین ماده تشکیل‌دهنده شامپو آب است.

بعد از آب، شوینده‌‌ها معرفی می‌شوند که نقش اصلی را در ساخت شامپوها ایفا می‌کنند و وظیفه تمیز کردن پوست سر و مو را به عهده دارند.

سایر مواد تشکیل‌دهنده شامل رنگ‌دهنده‌ها، خوش‌بوکننده‌ها، غلیظ‌کننده‌ها و ترکیب شیمیایی «گلیکول دی‌استئارات» است. ترکیب گلیکول دی‌استئارات باعث ایجاد حالت صدفی و مات شامپوها می‌شود.

در پایان فهرست مواد تشکیل‌دهنده شامپو ترکیبی معرفی می‌شود که دلیل اصلی کف‌کردن شامپو است. بیشتر شامپوها حاوی ترکیباتی هستند که مو را نرم می‌کنند و باعث حالت‌پذیری بهتر مو می‌شوند.

بیایید یک باور اشتباه درباره شامپو خوب را از بین ببریم!

کف کمک می‌کند ماده شوینده به‌خوبی روی سر پخش شود. با این حال کف بیشتر الزاماً به این معنا نیست که موی شما بهتر تمیز می‌شود.

بیشتر مردم فکر می‌کنند کف بیشتر به معنی تمیزی بیشتر است؛ به همین دلیل بیشتر تولیدکنندگان شامپو ، ماده کف‌ساز بیشتری را به ترکیبات شامپو اضافه می‌کنند تا محصول نهایی کف بیشتری تولید کند.

اما این مواد برای مو بدون ضرر هم نیستند؛ بنابراین، اگر شامپویی را بر اساس ترکیبات آن انتخاب کردید و برخلاف انتظار شما کف زیادی تولید نمی‌کرد (که این موضوع گاهی اوقات در مورد شامپوهای مناسب موی خشک و آسیب دیده ، موهای رنگ‌شده و شامپو بچه صادق است) ناراحت نشوید.

در عوض به این موضوع توجه کنید که وضعیت موی شما بعد از شستشو با این محصول بهتر می‌شود یا نه؛ آیا این شامپو موی شما را سرزنده و خوش‌حالت می‌کند یا نه. اگر جوابتان مثبت است، انتخاب شما درست بوده است.

تعریف یک شامپو خوب چیست؟

برای پاسخ به این سؤال، باید ابتدا بپرسیم که چه کسی می‌خواهد از شامپو استفاده کند؟ موهای آن فرد خشک است یا چرب؟ فر است یا صاف؟ تار موهایش نازک است یا ضخیم؟ آیا موهایش را رنگ کرده یا از مواد شیمیایی برای صاف یا فر کردن موها استفاده کرده است؟ آیا ریزش مو یا شوره سر دارد؟

همان‌طور که انتظار می‌رود، همانند سایر نیازهای فردی، همه افراد به شامپوی مشابه نیاز ندارند. برای پیدا کردن مناسب‌ترین شامپو، بهتر است به ترکیبات شامپوها نگاهی بیندازیم.

فرمولاسیون پایه شامپو

اصولاً شامپوها پاک‌کننده‌های مایعی هستند که به‌منظور تمیز کردن موها از ترکیب چندین شوینده مصنوعی ساخته می‌شوند. برخی ترکیبات شامپوها شامل تمیزکننده‌های مو و پوست سر است و سایر ترکیبات برای افزودن ویژگی‌های زیبایی‌شناختی به شامپو اضافه می‌شوند. این ترکیبات در ساخت یک شامپو خوب ، طبق اصول علمی انتخاب می‌شوند.

مواد اولیه شامپو

مواد تشکیل دهنده شامپو و کاربرد هریک از آن‌ها در جدول ۱ آورده شده است.

در میان ترکیبات شامپوها، به کدام باید توجه کرد؟

بین همه ترکیبات اصلی درون بطری شامپو، مهم‌ترین آن‌ها شوینده‌ها و نرم کننده ها هستند.

• شوینده‌ها

شوینده‌ها مهم‌ترین ترکیبات موجود در شامپوها هستند که برای انتخاب یک شامپو خوب از بین هزاران شامپوی موجود در بازار باید به آن‌ها توجه کرد.

در جدول ۲ معمول‌ترین شوینده‌ها بر اساس کاربرد و نوع موی مناسب آن معرفی شده‌‌اند. با دانستن نام شوینده‌های مناسب برای موهای خود می‌توانید هنگام خرید شامپو ، انتخاب مناسب و رضایت‌بخشی داشته باشید.

برندهای مختلف، چگونه مواد شوینده خود را انتخاب می‌کنند؟

اساساً برای رسیدن به یک محصول خوب و ایده‌آل باید چند شوینده را با هم ترکیب کرد. روی برچسب شامپو، بعد از آب، اولین شوینده‌ای که نام برده می‌شود، شوینده اصلی است و بیشترین غلظت را دارد؛ دومین مورد ذکرشده، شوینده ثانویه است که وظیفه آن تکمیل کاستی‌های موجود در شوینده اول است.

واضح است که نوع مو در این مسئله اهمیت بسیار زیادی دارد؛ به‌طور مثال، برای تهیه شامپوی مخصوص موهای چرب، مواد شوینده‌ای با قدرت چربی‌زدایی زیاد انتخاب می‌شوند، در حالی که برای تهیه شامپو برای موهای رنگ شده یا فر شده، از شوینده‌های ملایم‌تری استفاده می‌کنند تا محصول چربی‌زدایی کمتری داشته باشد.

یک شامپو خوب ، شامپویی است که ترکیبات شوینده به‌درستی در آن به کار رفته باشند. این شامپو باید هم‌زمان هم پوست سر را تمیز کند و هم باعث زیبایی مو شود.

ممکن است این‌طور به نظر بیاید که در جدول ۲ برخی از انواع مو ذکر نشده است، اما در واقع این‌طور نیست. به طور مثال، موهای فر ، طبیعت خشک و شکننده‌ای دارند؛ بنابراین شوینده‌های ملایم مخصوص موهای خشک برای این نوع مو هم مناسب هستند.

در مورد موهای شوره‌دار هم باید گفت که چون شوره عمدتاً ناشی از چربی پوست سر است، شوینده‌های مناسب موی چرب برای این نوع مو هم مناسب هستند. البته برای مبارزه با سایر عوامل ایجاد شوره، ترکیبات دیگری نیز به شامپو ضد شوره اضافه می‌شود.

همچنین برای افرادی که از ریزش مو رنج می‌برند، با توجه به دلیل ریزش، نوع شوینده‌ها با هم تفاوت دارد.

نکته‌ای درباره موهای چرب

فرمول شامپو موهای چرب به گونه‌ای است که چربی را تا حد زیادی از روی مو پاک می‌کند. افرادی که موهای چربی دارند، خواستار پاک شدن چربی از روی پوست سر خود هستند تا بدین طریق فاصله بین حمام رفتن را بیشتر کنند.

با این حال، استفاده از صابون‌های قوی و محصولاتی که میزان سولفات آن‌ها خیلی زیاد است، تعادل طبیعی تولید سبوم (چربی طبیعی پوست) را در فولیکول مو و پوست سر مختل می‌کند و باعث افزایش تولید چربی می‌شود.

بنابراین، اگر موهای چربی دارید و دوست دارید موهای خود را هر روز بشویید، از شامپوهایی استفاده کنید که با مواد طبیعی ساخته شده‌اند و برای سلامت مو مفید هستند.

اگر حس می‌کنید موهای شما هر از گاهی به شستشوی عمیق‌تری نیاز دارد، از شامپوهای شفاف‌کننده (Clarifying shampoo) استفاده کنید که در ترکیبات آن‌ها مواد شوینده قوی‌تری وجود دارند تا آلودگی‌هایی را برطرف کنید که شامپوهای ملایم قادر به از بین بردن آن‌ها نیستند.

نرم کننده ها افزودنی‌هایی هستند که نرمی، زیبایی، حجم، درخشش و حالت‌پذیری مو را افزایش می‌دهند.

با پیشرفت‌هایی که در فرمولاسیون شامپوها ایجاد شده، نیاز به استفاده از نرم کننده ها بیشتر شده است؛ چرا که با استفاده از شامپوهای جدید، چربی طبیعی ایجادشده توسط غدد پوست سر به همراه دیگر آلودگی‌ها بهتر از روی پوست سر و مو پاک می‌شوند.

این چربی طبیعی پوست که در واقع یک نرم کننده طبیعی است، باید دوباره جایگزین شود و به جای آن نوعی چربی مصنوعی مناسب به شامپوها اضافه شود. این چربی مصنوعی به عنوان نرم کننده باعث کاهش الکتریسیته ساکن مو، افزایش درخشندگی، افزایش حجم مو و بهتر شدن حالت‌پذیری مو می‌شود.

همچنین نرم کننده ها برای موهایی مناسب هستند که با استفاده از مواد شیمیایی، صاف، فر و رنگ شده‌اند یا با روش‌های فیزیکی مثل سشوار کشیدن آسیب دیده‌اند.

چگونه یک شامپو خوب با خاصیت نرم‌کنندگی مناسب انتخاب کنیم؟

بعضی از نرم کننده ها مانند روغن جوجوبا سبک و بی‌خطر هستند؛ بنابراین، تقریباً برای همه انواع مو قابل استفاده‌اند. با این حال، برخی دیگر از نرم کننده ها را باید بر اساس نوع مو انتخاب کرد؛ به طور مثال، برای موهای چرب که نسبت به موهای خشک به نرم کننده کمتری احتیاج دارند، ماده‌ای مانند روغن زیتون که یک نرم کننده قوی است، انتخاب خوبی نیست.

موهای صاف و فر نسبت به نرم‌کننده های مختلف واکنش‌های متفاوتی دارند؛ به طور مثال، چون سیلیکون‌ها ترکیبات سنگینی هستند، تأثیر خوبی روی موهای فر یا نازک ندارند و باعث سنگین شدن آن‌ها می‌شوند، اما برای موهای صاف یا ضخیم فوق‌العاده هستند و به درخشش این نوع موها کمک می‌کنند. در کنار استفاده از محصولات حاوی سیلیکون، هر ۲ یا ۴ هفته یک بار باید از شامپوهای شفاف‌کننده استفاده کرد تا تجمع مواد زائد روی کف سر برطرف شود.

برای موهای نازک و فر به‌جای روغن‌های مصنوعی مانند سیلیکون‌ها، ‌بهتر است از روغن‌های سبک طبیعی مانند روغن هسته انگور یا روغن جوجوبا استفاده شود.

عوامل نرم کننده در شامپو ها

در جدول ۳ ترکیباتی معرفی شده‌اند که روی برچسب شامپوها نوشته می‌شود. این موارد با میزان اثر نرم‌کنندگی شامپو ارتباط دارند.

یک شامپو خوب نباید حاوی کدام ترکیبات باشد؟

جدا از شوینده‌ها و نرم کننده ها (که پیشتر کاملا توضیح داده شدند) مواد اولیه شامپوها عبارت‌اند از مواد کف‌ساز، غلیظ‌کننده‌ها و مات‌کننده‌ها.

این مواد با عملکرد شامپو در زمینه تمیز کردن مو ارتباطی ندارند.

برای انتخاب یک شامپو خوب لازم نیست همه ترکیبات شامپو را بشناسید، مگر آنکه موردی باشد که مضر بودن آن ثابت شده باشد و شما باید به دنبال وجود نداشتن آن در شامپو باشید.

مهم‌ترین این مواد مضر در زیر فهرست شده‌اند :

• پارابن‌ها (به دنبال کلمه‌ای باشید که به پارابن ختم می‌شود؛ مثل بوتیل ‌پارابن، اتیل‌ پارابن یا متیل ‌پارابن)
• پلی‌اتیلن گلیکول‌ها (PEG)
• فرمالدهید (به دنبال کواترنیوم-۱۵ باشید)
• رنگ‌ها و مواد معطر مصنوعی (به دنبال واژه‌های FD&C یا D&C به همراه یک عدد باشید)
• تری‌کلوزان
• رتینیل پالمیتات

نتیجه‌گیری

شامپوها اصلی‌ترین پاک‌کننده‌های پوست سر هستند و تأثیر زیادی بر سلامت مو و پوست سر و زیبایی آن‌ها دارند. کسی که نگران زیبایی و سلامت موهای خود است، باید نوع موی خود را بشناسد و به دنبال شامپویی مناسب باشد که به موهایش آسیبی نرساند.

بسیاری از شامپوها بر اساس نوع مویی که برای آن طراحی شده‌اند عرضه می‌شوند. شامپو مخصوص موهای چرب خاصیت پاک‌کنندگی قوی‌تری دارد، در حالی که شامپو های مخصوص موهای رنگ شده، صاف، فر شده با استفاده از مواد شیمیایی، دکلره یا خشک و همچنین شامپو بدون سولفات ، از سورفکتانت‌های ملایم‌تری برای کاهش چربی برخوردارند.

از آنجایی که نمی‌توان به تبلیغات اعتماد کرد، افزایش آگاهی و آموزش درباره چگونگی پیدا کردن بهترین محصول راه حل مناسبی است. مطالعه برچسب یک محصول قبل از خرید آن چندان وقت‌گیر نیست، اما اگر این کار را انجام دهید، می‌توانید سلامت و زیبایی موهای خود را تا حد زیادی تضمین کنید.

 شما نیز تجربیات خود را در زمینه استفاده از انواع شامپو با ما در میان بگذارید.