یکی از سوالاتی که همواره ذهن انسان امروزی را درگیر می‌کند و پاسخ به آن دشوار است اینکه انسان امروزی چه راهی را برای رسیدن به این نقطه پیموده و چرا منشا ظهور آن آفریقا بوده است؟
اول فارس: به نقل از لایو ساینس، امروزه هر فردی روی زمین می‌تواند اجداد خود را از آفریقا ردیابی کند، جایی که انسان‌های مدرن (هومو ساپینس) حداقل ۳۰۰ هزار سال پیش ظهور کردند. اما جد اصلی ما هوموارکتوس در آفریقا، اروپا و آسیا زندگی می‌کرد، و همینطور نوادگان احتمالی آن هومو هایدلبرگنسیس. H. heidelbergensis حداقل سه انسان را در مکان‌های مختلف به وجود آورد: نئاندرتال‌ها (در اوراسیا)، دنیسوواها (در آسیا) و انسان‌های مدرن (در آفریقا).
چرا هومو هایدلبرگنسیس باعث پیدایش هومو ساپینس در آفریقا شد؟
«برنا هن»، متخصص ژنتیک جمعیت در دانشگاه کالیفرنیا گفت: «این سوال هزار دلاری است.» او گفت برای تلاش برای پاسخ به این پرسش، ابتدا باید فرآیندی را بررسی کنیم که از طریق آن هومو ساپینس برای اولین بار تکامل یافتند. مقاله‌ای که در سال ۱۹۸۷ در مجله نیچر منتشر شد، تمام DNA میتوکندری انسان مدرن را به یک جمعیت در آفریقا که بین ۲۰۰۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰۰ سال پیش می‌زیستند، ردیابی کرد.
با این حال، هن و سایر دانشمندان این ایده را به چالش می‌کشند که تنها یک جمعیت باعث پیدایش انسان مدرن شده است. زمانی که انسان‌های مدرن شروع به ظهور کردند، اجداد انسان‌های انسان خردمند ما در ده‌ها جمعیت تخصصی در سراسر آفریقا پراکنده شدند. آفریقا قاره‌ای بزرگ با مجموعه‌ای از اکوسیستم‌های بسیار متنوع است، بنابراین این جمعیت‌ها باید با مناطق خاص خود سازگار می‌شدند.
در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۲۳ در مجله Nature منتشر شد، هن و همکارانش دریافتند که احتمالاً حداقل دو تن از این جمعیت‌های ساقه مبدع H. sapiens هستند. آن‌ها پیشنهاد کردند که علیرغم زندگی جداگانه برای هزاران سال، افراد این جمعیت‌ها در نقطه‌ای با هم مخلوط می‌شوند و یک جمعیت ساقه شل ایجاد می‌کنند که در نهایت به گونه ما تبدیل می‌شود.
هن بر این باور است که تنوع زیست‌محیطی قاره آفریقا و متعاقب آن اختلاط چند جمعیت ممکن است چیزی باشد که به انسان‌های مدرن اجازه تکامل داده است. او گفت: از آنجایی که شما همه آن تنوع ژنتیکی یا رفتاری را داشتید، این واقعاً چیزی است که بسته پیچیده‌ای را تسهیل کرد که به انسان‌های خردمند اجازه می‌داد همان چیزی باشند که هستند.
کورتیس مارین، استاد دیرینه‌انتروپولوژی و دانشیار مؤسسه ریشه‌های انسانی در دانشگاه ایالتی آریزونا، می‌گوید: دانشمندان هنوز در مورد اینکه آیا یک جمعیت یا نظریه هن در مورد تعداد کمی از جمعیت‌ها باعث پیدایش انسان‌های امروزی شده است، اختلاف نظر دارند. با این حال، او گفت که این دو نظریه مشابه بیشتر از فرضیه پان-آفریقایی که استدلال می‌کند انسان‌ها به طور همزمان در سراسر قاره آفریقا تکامل یافته‌اند، پذیرفته شده‌است.
او گفت: این واقعاً با هیچ نظریه‌ای که ما در مورد چگونگی وقوع تکامل داریم مطابقت ندارد. او با هن موافق است که وسعت آفریقا احتمالاً تنوع ژنتیکی را ایجاد کرده است که امکان تکامل شناخت پیشرفته و همکاری اجتماعی انسان‌های مدرن را فراهم می‌کند.منبع:ایلنا
نظرات