تابلوی سنجش آلودگی هوای شیراز ۴ سال خاموش است؛ چه کسی «هوای پاک» شیراز را تضمین میکند؟
فارس از شیراز گزارش داد: سردرد، بیماریهای تنفسی و تنگی نفس، تنها بخشی از علائمی است که افراد پس از حضور در هوای “ناسالم” یا “حساس برای گروههای پرخطر” تجربه میکنند. با وجود اینکه گفته میشود شیراز همچنان دارای هوایی پاک برای عموم مردم است؛ اما تابلو سنجش آلودگی هوا در شیراز سالیان متمادی است […]
فارس از شیراز گزارش داد: سردرد، بیماریهای تنفسی و تنگی نفس، تنها بخشی از علائمی است که افراد پس از حضور در هوای “ناسالم” یا “حساس برای گروههای پرخطر” تجربه میکنند. با وجود اینکه گفته میشود شیراز همچنان دارای هوایی پاک برای عموم مردم است؛ اما تابلو سنجش آلودگی هوا در شیراز سالیان متمادی است که از کار افتاده است!
شیراز در قیاس با سایر کلانشهرهای همعرض در کشور هوایی بسیار مطلوب دارد و تعداد روزهایی که هوای این کلان شهر ناسالم گزارش شده بسیار کمتر از سایر کلانشهرهای کشور است اما این موضوع دلیلی برای فعالیت نکردن تابلو سنجش آلودگی هوا در شیراز نیست.پرسشی که مطرح می شود این است که اگر در طول روز وضعیت آب و هوایی شیراز تغییرات قابل توجهی داشت و برای افراد ناسالم شد، شهروندان باید چگونه نسبت به وضعیت شاخص آلودگی هوا مطلع شوند؟
این در حالی است که شاهد اختلاف زیاد شاخصهای آلودگی هوا میان منابع داخلی و خارجی ارائه دهنده شاخص کیفیت هوا در استان هستیم.تعریف شاخص کیفیت هواکیفیت هوا، زندگی و تنفس انسان را تحت تأثیر قرار می دهد. همان گونه که وضعیت آب و هوا روز به روز و حتی ساعت به ساعت تغییر می کند، کیفیت هوا نیز می تواند متغیر باشد.
مدیریت پایش ونظارت بر کیفیت هوا در شهرهای بزرگ داده های مربوط به کیفیت هوا را به شاخص کیفیت هوا تبدیل می کند و اطلاعات مورد نیاز را در اختیار عموم مردم قرار می دهد. بنابراین شاخص کیفیت هوا یک ابزار کلیدی جهت آگاهی از کیفیت هوا، نحوۀ اثر آلودگی هوا بر سلامت و روش های محافظتی در برابر آلودگی هوا است.
به طور کلی AQI شاخصی جهت گزارش روزانه کیفیت هوا است. این شاخص مردم را از کیفیت هوا (پاک بودن یا آلوده بودن آن) آگاه می سازد و اثرات سلامتی مرتبط با آن را ارائه می کند. به عبارت دیگر AQI به اثرات سلامتی ناشی از مواجهه با هوای آلوده (ناسالم) می پردازد.شاخص کیفیت هوا (AQI) برای پنج آلاینده اصلی هوا یعنی ذرات معلق، دی اکسید نیتروژن، ازن سطح زمین، مونوکسیدکربن و دی اکسید گوگرد محاسبه می شود.
تابلو سنجش آلودگی هوا در شیراز چه سرنوشتی داشت؟
برای دانستن سرنوشت تابلو سنجش آلودگی هوا باید به چهار سال قبل یعنی اسفندماه ۱۴۰۰ بازگردیم جایی که مدیرکل وقت محیط زیست استان فارس که اکنون نیز در ستاد این سازمان در حال فعالیت است علت خاموشی این تابلو را سرقت عنوان کرده بود.در سال ۱۴۰۰ حمید ظهرابی، مدیر کل وقت حفاظت محیط زیست استان فارس اعلام کرده بود که علت خاموش بودن تابلوی سنجش آلایندههای هوا در میدان امام حسین(ع) شیراز، سرقت تجهیزات آن است و برای چندمین بار تجهیزات تابلوی نمایشگر به سرقت رفته است؛ البته دستگاه مربوطه پارامترها را اندازه گیری و اعلام میکند، اما تابلو نمایشگر آن از کار افتاده و برای عموم قابل مشاهده نیست.
۴ سال گذشت اما هنوز تابلو خاموش است به نظر می رسد بعد از گذشت نزدیک به چهار سال اداره کل محیط زیست استان فارس برنامه ای برای فعالیت این تابلو نداشته باشد؛ چراکه علاوه بر اینکه این تابلو خاموش مانده است دیگر تابلو ارائه دهنده شاخص های آلودگی هوا در شیراز که نبش خیابان کارگر قرار دارد نیز خاموش است.
البته آنگونه که مسئولان این اداره کل اظهار داشته اند شاخص های آلودگی هوا در شیراز و سایر استان های کشور به صورت برخط توسط سامانه ای که برای این موضوع در نظر گرفته شده است به مردم ارائه می شود.این در حالی است که اختلاف زیادی میان شاخص های ارائه شده توسط این سامانه و سامانه های مشابه خارجی وجود دارد که این شبهه را برای هر مخاطبی ایجاد میکند که کدام یک از این سامانه ها دقیقتر و واقعی است.تجهیزات خریداری شده ولی هنوز وارد کشور نشده است!
معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارسگفت: تابلو سنجش آلودگی هوا در شیراز نیازمند تجهیزات بهروزی است که تاکنون وارد کشور نشده است زیرا امکان تهیه این تجهیزات به علت مشکلات تحریم سخت بوده اما با توجه به صحبت های صورت گرفته مقرر شده تا تجهیزات مورد نیاز خریداری شده و به کشور وارد شوند.
قاسم نهاوندی در پاسخ به این سوال که علت خاموشی این تابلو چیست؟ اظهار داشت: سالیانی است که این تابلو نیازمند بهروزرسانی تجهیزات بوده و با توجه به عدم تامین تجهیزات مورد نیاز این تابلو خاموش شده است.وی در پاسخ به این پرسش که مردم چگونه به شاخصهای آلودگی در فارس و شیراز دسترسی داشته باشند نیز عنوان کرد: در شهر شیراز سه تابلو برای ارائه گزارش های و شاخص های آلودگی هوا وجود داشته که در میدان امام حسین(ع)، خیابان کارگر و تابلو شاخص آلودگی هوا مستقر در اداره کل حفاظت محیط زیست فارس قرار دارد.
نهاوندی تصریح کرد: با توجه به خاموش بودن تابلوهای میدان ستاد و خیابان کارگر مردم میتوانند با مراجعه به سامانه برخطی که برای این موضوع در نظر گرفته شده در لحظه با شاخص های آلودگی در شهر شیراز مواجه شوند البته اگر در شیراز هوا آلوده باشد، این اداره کل آمادگی لازم برای برگزاری جلسه های فوق العاده و حتی تعطیلی مدارس یا ادارات را دارد.
به گفته این مقام مسئول با توجه به تعیین پیمانکار در طرح خرید تجهیزات برای تابلو سنجش آلودگی هوا در شیراز انتظار می رود که پس از خرید تجهیزات لازم زمینه واردات آن به کشور فراهم شود تا پس از طی فرآیند قانونی زمینه فعالیت دوباره این سامانه در شیراز فراهم شود.
از خواب خوش هوای پاک شیراز بیدار شوید
سال ها است که مدیران ارشد فارس دم از هوای پاک شیراز در قیاس با سایر کلانشهرهای کشور زده اند، شهری که باغات قصردشتش بخش قابل توجهی از ریه های شهر بودده و سال ها است که برخی از سودجویان به دنبال تخریب این باغات هستند. البته رشد شهر نشینی در کنار سایر آلاینده های انسانی موجب شده تا این کلان شهر به سمت آلودگی گام بردارد هرچند که این گام ها آهسته باشد اما به نظر می رسد با سیاست هایی که مدیران ارشد استان فارس در پیش گرفته اند این گام های آهسته متاسفانه پیوسته نیز است!مدیران ارشد فارس و شیراز باید از خواب خوش شیراز با آب و هوای پاک بیدار شوند و زمینه مقابله با سودجویان و کانون های آلودگی در این کلان شهر را فراهم کنند البته این در حالی است که اگر شیراز نیز به صف کلانشهرهای آلوده هوایی کشور بپیوندد خسارت هایی که این آلودگی هوا به مردم استان و کشور وارد می شود بسیار بیشتر از سایر کلان شهرهای کشور خواهد بود.
این در شرایطی است که شاهد کاهش مساحت باغات قصردشت طی سه سال اخیر هستیم و با افزایش انبوهسازی در دالان های ورودی شهر شیراز مسیر ورود باد به این کلان شهر نیز در حال بسته شدن است.گزارش:علی رضا پرنیان
