تسهیلات قرض‌الحسنه حقوقی و وام بدون ضامن با سامانه «ضمان» در بانک مهر ایران

«سید سعید شمسی‌نژاد» ضمن بیان اینکه بانکداری قرض الحسنه در اوج مطلوبیت است، گفت: نزدیک به ۲۰ میلیون نفر در ۲ بانک قرض‌الحسنه کشور حساب دارند و از خدمات آن استفاده می‌کنند. خوشبختانه این بانک‌ها به‌خوبی در بین مردم شناخته شده‌اند.
به گزارش روابط عمومی بانک قرض‌الحسنه مهر ایران، نشست خبری دکتر سید سعید شمسی‌نژاد، مدیرعامل این بانک با حضور خبرنگاران رسانه‌های مختلف برگزار شد. شمسی‌نژاد در این نشست، به تشریح عملکرد بانک قرض‌الحسنه مهر ایران پرداخت و گفت: بانک‌های قرض‌الحسنه فضای جدیدی را در صنعت بانکداری ما ایجاد کردند. هدف این بانک‌ها بانکداری خرد است که با نگرش قبلی بانک‌های تجاری که کمتر به این حوزه توجه می‌‌کردند، تفاوت دارد. اکنون دو بانک قرض‌الحسنه وضعیت مطلوبی در حوزه عملکرد خود و خدمت‌رسانی به جامعه دارند.
شمسی‌نژاد با اعلام اینکه نزدیک به ۲۰ میلیون نفر در ۲ بانک قرض‌الحسنه کشور حساب دارند و از خدمات آن استفاده می‌کنند، گفت: تقریباً ۲۵ درصد جامعه از بانک‌های قرض‌الحسنه خدمت دریافت می‌کنند. سالانه بین ۳.۵ میلیون تا ۴ میلیون فقره وام قرض‌الحسنه از طریق این بانک‌ها پرداخت می‌شود و میزان معوقات ۲ بانک حدود یک درصد است. خوشبختانه این بانک‌ها به‌خوبی در بین مردم شناخته شده‌اند.
نقشه راه تحول در حوزه بانکداری قرض‌الحسنه ترسیم می‌شود
وی اظهار کرد: دولت سیزدهم توجه بسیار مناسبی به حوزه قرض‌الحسنه دارد. نگرش رئیس‌جمهوری محترم و وزیر امور اقتصادی و دارایی و همچنین حمایت‌های رئیس کل بانک مرکزی از بانکداری قرض‌الحسنه در جهت رونق آن است. با همکاری بانک مرکزی و وزارت امور اقتصادی و دارایی در حال تدوین یک برنامه تحول در حوزه بانکداری قرض‌الحسنه هستیم. جلسات مفیدی در این حوزه برگزار شده و امیدواریم تا پایان سال جاری یک نقشه راه یا برنامه تحول که می‌تواند توسعه بیشتری را برای بانک‌ها قرض‌الحسنه ایجاد کند، تدوین کنیم.

مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در همین رابطه افزود: چند محور این برنامه عبارت است از توجه ویژه به بانکداری قرض‌الحسنه در بانک مرکزی، افزایش سقف تسهیلات قرض‌الحسنه، توسعه جذب منابع و نحوه تخصیص آن در حوزه قرض‌الحسنه و بحث قوانینی که بانک‌های قرض‌الحسنه را محدود می‌کند. این نقشه راه را با همکاری وزارت اقتصاد و بانک مرکزی تدوین می‌کنیم و به سرانجام می‌رسانیم.
وی با تأکید بر اینکه یکی از اهداف ما این است که همه مردم از قرض‌الحسنه استفاده کنند، گفت: ۸۰ درصد جامعه ما از نظر سطح درآمدی در سطوح خرد و متوسط دسته‌بندی می‌شوند که مخاطب مناسبی برای قرض‌الحسنه به شمار می‌روند. یکی از رویکردهایی که در بانک قرض‌الحسنه مهر ایران دنبال می‌کنیم، بحث تحول دیجیتال است. هدف‌گذاری ما در وهله اول رساندن مشتریان بانک‌های قرض‌الحسنه به ۴۰ میلیون نفر است.
پرداخت ۲ میلیون فقره تسهیلات قرض‌الحسنه برای بیمه شخص ثالث خودرو
مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه مهر ایران خبر داد: بحث «کارت مهر، کارت زندگی» را مطرح کردیم. یکی از تحولاتی که در حال ایجاد آن هستیم، این است که همه مردم خدمات و سرویس‌هایی که دریافت می‌کنند، به‌صورت قرض‌الحسنه باشد که این موضوع پیش از این نیز تجربه شده است. بیمه شخص ثالث عمدتاً بین ۲ تا ۳ میلیون تومان است، اما بسیاری از مردم امکان پرداخت آن را ندارند. ۲ میلیون نفر در طول ۲ سال گذشته از طرح اقساطی بیمه شخص ثالث استفاده کردند و ۳۰ درصد آن‌‌ها افرادی بودند که برای نخستین بار خودروی خود را بیمه می کردند.
وی تصریح کرد: بحث شمولیت مالی یکی از اهداف ما به شمار می‌رود، زیرا می‌خواهیم برکت قرض‌الحسنه به اقشار کم‌درآمد و محروم جامعه برسد که مخاطب شبکه بانکی نیستند و نمی‌توانند از خدمات آن استفاده کنند. این افراد می‌توانند خدمات مختلف اقتصادی خود را به‌صورت قرض‌الحسنه دریافت کنند. در آینده شرایطی فراهم خواهیم کرد تا مردم بتوانند بیمه تکمیلی خود را در قالب قرض‌الحسنه دریافت کنند.
شمسی‌نژاد گفت: در حال تلاشیم تا در بخش‌های مختلف زندگی مردم همچون هزینه مدارس بتوانیم قرض‌الحسنه را جاری کنیم. همچنین در حال برنامه‌ریزی برای هزینه‌های سفر، خودرو و سایر هزینه‌های زندگی مردم هستیم تا بتوانند آن را با استفاده از قرض‌الحسنه پرداخت کنند.

پیشگام شدن بانک قرض‌الحسنه مهر ایران برای آموزش قرض‌الحسنه
وی خبر داد: بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در حوزه آموزش قرض‌الحسنه نیز فعالیت می‌کند. در حال ایجاد تحولی در این بخش هستیم تا با کمک یکی از مراکز علمی کشور، بانک قرض‌الحسنه مهر ایران به مرجع علمی قرض‌الحسنه تبدیل شود. متأسفانه اکنون مراکز مختلف پژوهش‌های مطلوبی را انجام می‌دهند که اغلب آن‌ها در سطح کتابخانه‌ای نگاهداری شده و به محصول تبدیل نمی‌شود.
شمسی‌نژاد افزود: در حال ایجاد واحدی به عنوان مرجع دانش در بانک هستیم تا همه کسانی که می‌خواهند در حوزه قرض‌الحسنه، بانکداری خرد و بانکداری اجتماعی کاری انجام دهند، یکی از مراجع اصلی آن‌ها بانک قرض‌الحسنه مهر ایران باشد و اطلاعات لازم را از این بانک دریافت کنند. از این مرجع دانش در حوزه توسعه محصول نیز استفاده خواهیم کرد و ان‌شاءالله از این محل ابزارهای خوبی در حوزه قرض‌الحسنه تولید خواهد شد.
رشد ۶۲ درصدی منابع بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در کمتر از یک سال
وی درباره شاخص‌های عملکردی بانک اظهار کرد: رشد منابع بانک تا این برهه از سال جاری نسبت به پایان سال گذشته بیش از ۶۲ درصد بوده است. همچنین مطالبات معوق بانک قرض‌الحسنه مهر ایران کمتر از ۰.۶ درصد است که کمترین میزان در سطح شبکه بانکی به شمار می‌رود و از نُرم کشورهای اروپایی نیز به‌شدت پایین‌تر است.
مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه مهر ایران افزود: در سال جاری حدود ۴۰هزار فقره وام ازدواج پرداخت شده که مبلغ آن به بیش از ۳۴هزار میلیارد ریال می‌رسد. بانک قرض‌الحسنه مهر ایران جزو سه بانک نخست کشور در حوزه تسهیلات تکلیفی ازدواج است.
شمسی‌نژاد گفت: کفایت سرمایه بانک قرض‌الحسنه مهر ایران بیش از ۱۲ درصد است که در سطح شبکه بانکی عدد مطلوبی محسوب می‌شود. نسبت مصارف به منابع بانک نیز حدود ۸۱ درصد است. از آغاز سال تا کنون بیش از ۲ میلیون و ۱۰۰هزار فقره تسهیلات قرض‌الحسنه پرداخت شده که پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال به ۲.۵ میلیون فقره برسد. گفتنی است ارزش این تسهیلات نیز به بیش از ۴۵۸هزار میلیارد ریال می‌رسد.
حرکت پرشتاب بانک قرض‌الحسنه مهر ایران به سمت تحول
مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه مهر ایران تأکید کرد: از ادارات کل بانک و همچنین مدیریت شعب استان‌های مختلف خواسته شده تا برنامه تحول خود را ارائه کنند. هدف‌گذاری برای منابع بانک تا پایان سال آینده، ۲۰۰هزار میلیارد تومان است تا بتوانیم بین ۲.۵ تا ۳ درصد سپرده‌های کل کشور در سطح شبکه بانکی را جذب کنیم.
وی درباره حمایت از مددجویان نهادهای مختلف نیز گفت: از ابتدای همکاری با نهادهای حمایتی مختلف از جمله کمیته امداد امام خمینی(ره)، بنیاد برکت، بنیاد مسکن و سازمان بهزیستی، بیش از ۶۳۰هزار فقره تسهیلات پرداخت شده که رقم آن به بیش از ۷۲هزار میلیارد ریال می‌رسد.
شمسی‌نژاد افزود: پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال جاری بانک قرض‌الحسنه مهر ایران رشدی بین ۱۱۰ تا ۱۲۰ درصد در سودآوری خود خواهد داشت. همچنین برنامه‌هایی برای افزایش سرمایه بانک داریم که باعث تقویت ساختار مالی و بنیه مالی بانک خواهد شد.
پرداخت وام بدون ضامن با سامانه «ضمان»
در پایان نشست، مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه مهر ایران به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ داد. وی در پاسخ به پرسشی درباره پرداخت وام بدون ضامن، گفت: بخشنامه وزارت اقتصاد را به شعب ابلاغ کردیم و تسهیلات خرد را بر آن اساس پرداخت می‌کنیم. افزون بر این، در بانک قرض‌الحسنه مهر ایران سامانه‌ای به نام «ضمان» را طراحی کرده‌ایم. سامانه ضمان، اعتبارسنجی مشتریان را انجام می‌دهد. اطلاعات افراد در این سامانه وارد می‌شود و از آنجایی که به یک سری از پایگاه‌های داده متصل است، افراد را اعتبارسنجی می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: علاوه بر این، سامانه ضمان به یک سری از داده‌های دیگر همچون شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه نیز متصل خواهد شد. با این کار سهام عدالت افراد به تسهیلات خرد آن‌ها متصل می‌شود یا بتوانند سهامی که دارند را به سامانه ضمان متصل کنند. همچنین اگر اطلاعات املاک افراد را بتوانیم دریافت کنیم، این موضوع به آسان‌تر شدن فرآیند پرداخت تسهیلات به آن‌ها کمک می‌کند.
شمسی‌نژاد گفت: با سامانه ضمان در حال ایجاد تحولی هستیم که افراد در وهله نخست اعتبارسنجی شوند و اگر پس از آن نیازی به اسناد ضمانتی وجود داشت، از اسناد الکترونیکی استفاده کنیم.
خبرنگار دیگری از شمسی‌نژاد درباره نیاز به قانون جداگانه‌ای برای بانکداری قرض‌الحسنه پرسید که وی پاسخ داد: ما نیاز داشتیم بانک مرکزی نگاه ویژه‌ای در حوزه قرض‌الحسنه داشته باشد که خوشبختانه با مدیریت جدید در بانک مرکزی و همچنین وزارت اقتصاد، این نگرش ویژه به قرض‌الحسنه ایجاد شده است. این درخواست در برنامه تحول قرض‌الحسنه در نظر گرفته شده که اگر برای بانک مرکزی ممکن باشد یک واحد ویژه برای بانکداری قرض‌الحسنه ایجاد کند که همه خواسته‌ها، قوانین و مقررات و نظارت‌ها به‌طور ویژه از آن بخش اعمال شود.
شمسی‌نژاد درباره سرمایه بانک نیز توضیح داد: سرمایه ثبتی بانک در حال حاضر ۲۵۰۰ میلیارد تومان است که با سود انباشته سال جاری و سال گذشته، در نخستین مجمع عمومی به ۵هزار میلیارد تومان خواهد رسید. پس از آن نیز برنامه داریم تا از محل آورده نقدی یا سلب حق تقدم، سرمایه بانک از ۵هزار به ۱۰هزار میلیارد تومان افزایش یابد.
پیشنهاد راه‌اندازی تسهیلات قرض‌الحسنه حقوقی
مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه مهر ایران به پرسش یکی از خبرنگاران درباره آمار بالای تسهیلات پرداختی بانک و نسبت پایین مطالبات به مصارف، این‌گونه پاسخ داد: علت اصلی این است که مردم به قرض‌الحسنه اعتقاد دارند و برای بازپرداخت اقساط وام قرض‌الحسنه به‌طور ویژه عمل می‌کنند. علت آن نیز نرخ کارمزد تسهیلات قرض‌الحسنه است. نکته دیگر خرد بودن وام است که باعث می‌شود مردم اهتمام بیشتری در بازپرداخت وام نشان دهند. همچنین تفاهم‌نامه‌هایی که بانک با سازمان‌های مختلف منعقد کرده و دریافت اسناد ضمانتی نیز در رسیدن به این نرخ مطالبات به مصارف مؤثر بوده است.
شمسی‌نژاد درباره سقف تسهیلات قرض‌الحسنه نیز توضیح داد: سقف تسهیلات قرض‌الحسنه مطابق بخشنامه بانک مرکزی، ۵۰ میلیون تومان در حوزه معیشت و ۱۰۰ میلیون تومان در حوزه اشتغال است. در برنامه تحول خود پیشنهاد داده‌ایم تا با همکاری شورای پول و اعتبار، سقف وام‌های قرض‌الحسنه افزایش یابد. همچنین پیشنهاد داده‌ایم که تسهیلات قرض‌الحسنه به شرکت‌های خرد و دانش‌بنیان تخصیص یابد و بتوانیم تسهیلات قرض‌الحسنه حقوقی را در کشور راه‌اندازی کنیم.