جغدها اعضای غیرعادی پادشاهی پرندگان هستند. این موجودات دارای چشم های بزرگ، صورت های گرد یا قلبی شکل شایان ستایش و پرهای فراوان هستند. دو نوع جغد وجود دارد: جغدهای انباری و جغدهای واقعی. بیشتر جغدهای جهان – ۲۰۰ گونه – جغد واقعی هستند، در حالی که فقط ۱۶ گونه جغد انباری وجود دارد.
جُغد (بوف، بوم (عربی: بومه)) نام پرنده‌ای شکاری است از راسته جغدسانان، که دارای قدرت شنوایی و بینایی بسیار بالایی است. جغدها در همه قاره‌ها به استثناء جنوبگان مشاهده شده‌اند. جغد پرنده‌ای سودمند است زیرا خوراکش انواع موش است و در شکاف‌های تنه درختان و آشیانه‌های متروک زاغان لانه می‌گذارد. جغدها معمولاً شب‌کوشا و پگاه‌رو هستند یعنی هنگام پگاه و شفق از لانه بیرون آمده و شکار می‌کنند. کوچک‌ترین جغد، جغد جنی است که طول آن فقط ۱۳٫۵ سانتیمتر یعنی به بزرگی یک گنجشک است. تخم جغد همیشه به فاصله چند روز می‌شکند و نوزاد به دنیا می‌آید. نقش و رنگ پرهای جغدها حالت استتاری دارند تا به هنگام استراحت روزانه‌شان از مزاحمت‌ها بکاهند. جغدی به نام اشوزوشت در اسطوره‌های ایرانی نقش زیادی در یاری نیروی خوبی دارد.
جغدها شامل بیش از ۲۰۰ گونهٔ عمدتاً منفرد و شبگرد هستند که دارای حالتی ایستاده، سر بزرگ و پهن و دید دوچشمی هستند. جغدها بیشتر پستانداران کوچک، حشرات و سایر پرندگان را شکار می‌کنند و تعداد کمی از گونه‌ها در شکار ماهی تخصص دارند. جغدها به دو خانواده تقسیم می‌شوند: خانواده جغدهای راستین (یا معمولی) و خانواده جغد انبار.
واژهٔ جغد از زبان سغدی وارد فارسی شده‌است و اصل سغدی آن چَغوت است.در متون فارسی واژه‌های مترادف دیگری که برای جغد به‌کار رفته عبارت است از: بوف، بوم، بهمن‌مرغ، کوف، یوف، گول، چغد، چغو، کُنگُر، کوچ. کوج. پسک. پش. کوکن. کگران. کوال. نهام. نهار. بیقوچ، بیقوش. بایقوش، قوش. سار. به گونه‌های بزرگ‌جثه از جغد در قدیم خرکوف می‌گفتنددر برخی از شهرستان‌های استان اصفهان به جغد کوچک کوکومَعو نیز می‌گویند.
رابط شماری جغد، بَهله است و برای نمونه گفته می‌شود «به دام افتادن یک بهله جغد» یا «آزادسازی سه بهله جغد». بهله در اصل به معنی دستکشی است که بازدارها به دست می‌کنند.
جغد پرنده‌ای است با صورتی پهن، نوک خمیده و چشم‌هایی درشت و پاهای بزرگ، در دو طرف سرش دو دسته‌پر شبیه گوش گربه قرار دارد که گوش‌پر نامیده می‌شوند. دارای سر بزرگ، صورت پهن و منقار قوی قلاب مانند و نیم پیدا و چنگال‌های تیز و نیرومند است. منقار قلاب شکل نیرومندش به همراه چنگال‌های قوی او برای نگه داشتن طعمه به کار می‌رود. رنگش معمولاً کرم قهوه‌ای است. در نوکش یک شکاف هست. سرش بزرگ است. او هوای تاریک را دوست دارد. شب‌ها پرواز می‌کند. جغد نوکی کوچک و ظریف دارد. دور دهانش پرهای زبری هست که شبیه مو می‌باشد ولی مو نیست. پاهایش کوچک است و پنجه‌هایش ضعیف و بی‌طاقت. پر و بال او صاف است و خیلی آرام پرواز می‌کند. لبه بیرونی شاهپرهای بال حالت دندانه‌دار است و در هنگام حمله به طعمه صدای پرها کم باشد.
پرواز آنها بی‌صدا است، بعضی از آنها گوش‌پرهای مشخصی دارند. پاهای پوشیده از پر دارند. تک‌زی‌اند و بیشترشان روی درخت زندگی می‌کنند. نر و ماده آنها همشکل است ولی ماده‌ها بزرگ‌ترند. جغدها همیشه طعمه خود را درسته می‌بلعند و پس از آن‌که بخش‌های گواردنی آن را گواردند بازمانده آن را به شکل تفاله از راه دهان بیرون می‌اندازند.
جغد چشم‌های بزرگ و رو به جلو دارد که استفاده از هر دو چشم را در یک زمان برای او میسر می‌سازد و دید دوچشمی را فراهم می‌کند. دید دوچشمی برای برآورد فاصله‌ها به هنگام حمله سودمند است. چشم‌های جغد بسیار حساس است و به خاطر بزرگی چشم‌ها حتی در نور خیلی کم می‌تواند ببیند و به همین خاطر خوب شکار می‌کند.
چشم‌های جغد اما به چشمخانه چسبیده و ثابت است و از این‌رو جغدها برای دنبال کردن حرکت طعمه، ناچار است سر خود را به پهلو یا پشت بچرخاند. جغد گردن دراز و انعطاف‌پذیری دارد که در زیر پرهایش پنهان شده و این گردن چرخاندن کامل سر را برای او آسان می‌سازد.
نیروی شنوایی جغدها قوی است و شکل پهن و قرص مانند صورت آنها به هدایت صدا به سوی گوش‌های بزرگشان کمک می‌کند. نوک رو به پایین آنها نیز برای این است که برای دریافت صدا کمترین مانع را ایجاد کند. در بیشتر گونه‌های شب‌بیدار جغد، یکی از گوش‌ها کمی بالاتر از گوش دیگر قرار گرفته تا صداها را در حالت حرکات عمودی طعمه نیز دریافت و دنبال کند. جغدها با این قدرت شنوایی خود می‌توانند جهت حرکت طعمه را با دقت بالایی تشخیص دهند. برخی از جغدها دارای چنان قدرت شنوایی هستند که می‌توانند یک طعمه را در تاریکی مطلق تشخیص دهند.
جغدها می‌توانند سر و گردن خود را تا ۲۷۰ درجه بچرخانند. آنها ۱۴ مهره گردن در مقایسه با هفت مهره در انسان دارند که باعث انعطاف‌پذیری بیشتر گردن آنها می‌شود. ساختار مهره‌ها این اجازه را به جغدها می‌دهد که هنگام چرخش سر، جریان خون به‌سوی مغز، مختل نشود.
در اینجا ۱۸ گونه جغد فریبنده با چهره های غیرقابل مقاومت آورده شده است:
۱.جغد گوش دراز
۲.جغد انبار
۳.جغد خالدار
۴.جغد خلیج شرقی
۵- جغد شرقی
۶.جغد برفی
۷.جغد عقاب اوراسیا
۸.جغد گندم گون
۹.جغد خاکستری بزرگ
۱۰.جغد بزرگ شاخدار
۱۱.جغد پیگمی شمالی
۱۲.جغد سوراخ کن
۱۳.جغد اره شمالی
۱۴.جغد راه راه
۱۵.جغد گندمگون ماهی خوار
۱۶.جغد جیغ غربی
۱۷.جغد چوبی خالدار
۱۸.جغد شمالی
خواندن این مطالب جالب را پیشنهاد می کنیم:
حسن علی حسن زاده
تاریخ : ۵ - اسفند - ۱۴۰۱
سلام خیلی عالی متون دست شما درد نکند