جزئیات تازه از غارت یک مقبره باستانی در بیضای فارس :تلاش برای «فروش کیلویی» اشیای زرین انشان

گزارش رونمایی غارت جدید اشیای تاریخی که چندی پیش در صدای میراث منتشر شد با واکنش‌ وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ستی کشور مواجه شد و در اولین اقدام مرتضی ادیب‌زاده مدیرکل امور موزه‌ها و اموال منقول فرهنگی این وزارتخانه در گفت‌وگو با ایلنا اعلام کرد که در حال بررسی جزئیات گزارش منتشر شده در سایت صدای میراث است.

صدای میراث در گزارش جدید خود پیرامون کشف و غارت یک مقبره باستانی پادشاهان انشان در بیضای فارس نوشت: کامنت‌های منتشر شده در صفحه اینستاگرامی صدای میراث که برخی از آن‌ها متعلق به باستان شناسان بود نیز واکنش‌های متفاوت در پی داشت. اما حالا صدای میراث جزئیات جدیدی از تلاش قاچاقچیان اشیای تاریخی برای فروش این آثار در بازار زیرزمینی اشیای عتیقه بصورت کیلویی دریافت کرده است.

براساس آنچه ناظران بازار زیرزمینی اشیای تاریخی به صدای میراث گفته‌اند، قاچاقچیان اشیای تاریخی قصد فروش بخشی از اشیای زرین این محموله را در بازار زیرزمینی اشیای تاریخی بصورت کیلویی دارند.

براساس گزارشی که به صدای میراث رسیده است، قاچاقچیان اشیای تاریخی تصمیم دارند برخی حلقه‌های زرین این محموله را به همراه اشیای سبک‌تر این محموله را بصورت کیلویی و براساس آخرین پیشنهاد به قیمت هر کیلوگرم ۲٫۵ میلیارد تومان دارند.

ناظران بازار زیرزمینی اشیای تاریخی به صدای میراث گفته‌اند که حدود ۱۲ کیلوگرم از اشیای موجود در این محموله قاچاق اشیای ریز و زینتی و لوله‌های کوتاه زرین و اشیای پولکی شکل زرین به همراه حجم زیادی از سنگ‌های زینتی در اندازه‌های مختلف و گوی‌های کوچک زرین هستند که احتمالا کاربرد زینتی داشته‌‌اند و قاچاقچیان اشیای تاریخی پیشنهاد فروش آن‌ها به قیمت روز طلا را به خریداران ارایه کرده‌اند.

براساس گزارش این ناظران، قاچاقچیان بخشی از محموله غارت شده انشان را در بازار زیرزمینی تهران به رویت خریداران رسانده‌اند و بخشی دیگر را به یکی از شهرستان‌ها منتقل کرده‌اند. تاکنون اما خریداران اشیای تاریخی در بازار زیرزمینی پس از لو رفتن شبکه قاچاق اشیای تاریخی در فرودگاه امام خمینی (ره) حاضر به ورود به این معامله نشده‌اند و این اشیاء همچنان بدون مشتری مانده است.

---

واما اصل ماجرا

وبسایت صدای میراث در گزارشی نوشت: غارت یک مقبره بزرگ که احتمال می‌رود متعلق به یکی از شاهان سلسله‌های پیشا هخامنشی در منطقه باستانی انشان که امروز به‌نام شهرستان بیضا در استان فارس شناخته می‌شود، آثار مفرغین و زرین بسیاری را به بازار زیرزمینی اشیای تاریخی ایران تزریق کرده است. محموله زرین انشان آثار فراوانی از مفرغ، اشیای نقره‌ای و حدود ۲۴ تا ۲۸ کیلوگرم آثار زرین شامل، ظروف، مجسمه، زیورآلات و … را در خود جای داده و حالا این اشیا به دست قاچاقچیان اشیای تاریخی افتاده است.

ناظران بازار زیرزمینی در گفتگو با خبرگزاری میراث گفته‌اند: «در غفلت مسئولان میراث‌فرهنگی استان فارس حفاران غیرمجاز این مقبره را یافته‌اند و احتمالا به اندازه یک وانت نیسان اشیای تاریخی را از این مقبره به سرقت برده‌اند.» به‌گفته این افراد، اشیایی که باند قاچاق اشیای تاریخی در بازار زیرزمینی ایران قصد فروش آن‌ها را دارند بسته‌بندی شده و احتمال خارج کردن آن‌ها از کشور وجود دارد. همچنین به نظر می‌رسد این محموله بسیار ارزشمند اکنون در اختیار کسی است که وظیفه معرفی و فروش آن‌ها به خریداران آثار اشیای تاریخی در بازار زیرزمینی عتیقه را در اختیار دارد.

این محموله ارزشمندی که حفاران غیرمجاز آن‌ها را از مهمترین مقبره باستانی کشور در شهر بیضا استان فارس خارج کرده اند، ظرف ۱۰ سال گذشته از این مقبره غارت شده و احتمالا حفاران غیرمجاز توانسته‌اند با بهره‌گیری از دستگاه‌های جدید فلزیاب که تا عمق ۳ متری زمین را اسکن می‌کنند، این محموله را در مقبره باستانی انشان بیابند.

به‌گفته این افراد، تخمین زده می‌شود بیش از۶۰۰ قطعه اشیای مفرغی که اندازه برخی از آن‌ها نیم متراست و تنگ‌های زرین که دهانه‌شان ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر است و ظرف‌های بزرگ شبیه به گنجینه رامهرمز و جوبجی نیز در بین آن‌ها وجود دارد. یک مجسمه طلایی نیز دراین محموله وجود دارد که احتمالا متعلق به یک الهه باستانی است.

گفته می شود در محموله غارت شده از مقبره شاهانه انشان در بیضا فارس، علاوه بر ابزارهای جنگی و زیورآلات، تعداد زیادی پلاک‌های نقره، آثار سنگی مرمرین و ظروف سنگی و زرین نیز وجود داشته است. به‌گفته این افراد، سفال‌های اندکی نیز در این مقبره وجود داشته اما مهم‌ترین شی موجود در این محموله زیرزمینی ۴ تاج زرین است که یکی از آن‌ها تاج بزرگ و مابقی نیم‌تاج به‌همراه ۴ سنگ آهکی چهار گوش است. به‌گفته ناظران بازار زیرزمینی اشیای تاریخی، در این محموله همچنین یک لیوان زرین نیز وجود دارد که منقش به نقش حیوانات است و کنگره‌های موجود روی این اثر و پشت لیوان، همدوره اشیایی است که مرحوم عزت‌الله نگهبان در تپه مارلیک یافته و احتمال می‌رود متعلق به هزاره اول قبل از میلاد باشد.

به‌گفته ناظران و آگاهان از فعالیت‌ها در بازار زیرزمینی اشیای تاریخی، پس از انتشار خبر قاچاق اشیای تاریخی از فرودگاه امام خمینی در سایت صدای میراث و بازداشت قاچاقچیان اشیای تاریخی در این پرونده، خریداران اشیای تاریخی در بازار زیرزمینی کم شده و به‌رغم عرضه بالای آثار تاریخی در این بازار کسی حاضر به خرید اشیای تاریخی به دست آمده از حفاری های غیرمجاز نیست.