جُرم بزرگ ترین سنگ نبشته پهلوی ساسانی و سنگ نگاره بهرام دوم چیست که باید بطور کامل از چهره تاریخ محو شوند؟

بزرگ ترین سنگ نبشته پهلوی ساسانی کشور در روستای سرمشهد کازرون به همراه سنگ نگاره ساسانی بهرام دوم که در سینه کوهی تراشیده شده در حال پاک شدن و حذف از چهره تاریخ است.

به گزارش اول فارس، سیاوش آریا خبرنگار ،پژوهشگر و کنشگر میراث فرهنگی وراهنمای گردشگری در مهرگان نوشت:

بزرگ ترین سنگ نبشته پهلوی ساسانی کشور در روستای سرمشهد کازرون به همراه سنگ نگاره ساسانی بهرام دوم که در سینه کوهی تراشیده شده در حال پاک شدن و حذف از چهره تاریخ است.
بزرگ ترین سنگ نِبشتۀپهلوی ساسانی ایران رنگ باخته و درحال پاک شدن است.برروی بخش هایی ازاین سندبا ارزش،درگذشته بارنگ یادگاری نوشته وآن را سوراخ کرده اند!گُل سنگ ها مانندخُوره به جانش افتاده و نفس هایش رابریده است.دیگرتاب وتوانی ندارد و رنگ از رُخساره اش پریده و هر دَم با مرگ دست وپنجه نرم می ­­کندو چشم به راه است تا شاید من و تو یاری رسانش باشیم.

رطوبت ناشی ازبارندگی ها،لکه های قهوه ای رنگی را پدیدآورده و یادگار ساسانیان راباخطرجدی و نابودی روبه رو کرده است که نبود دورچینی و سایه بان برای حفاظت بهتر از آن،این یادمان تاریخی را با چالش جدی رو به رو کرده است.همچنین سنگ نگارۀ بهرام دوم در پایین سنگ نبشته نیز وضعیت بهتری ندارد و بیش از یک دهه است از دشواری های گوناگونی رنج می برد و کم تر مورد نگرش مسوولان و مدیران میراث فرهنگی و دیگر نهادهای فرهنگی و مدیریت شهری قرار گرفته است.عوامل بیولوژیکی (گل سنگ ها) در میان سنگ ها و نگارکَند (نقش برجسته) بهرام دوم رِخنه کرده و ترک هایی را بر روی یادگار ساسانیان پدید آورده است.

از سویی،گذشت زمان و رسیدگی نکردن مسوولان اَمر، ترک و شکاف هایی که از گذشته وجود داشته،گسترده تر شده و رشد آن شتاب بیشتری گرفته است.رخنۀ عوامل طبیعی همانند باد،باران،آفتاب و تغییر دمای هوای شب و روز از دیگر دشواری های یادگار ساسانیان است.عوامل انسانی نیز رحمی به نگارکَند بهرام دوم نکرده و یادگاری نویسی هایی را از گذشته برجای گذاشته است.
اماآن روی سکه،گونه ای دیگراست.دردبی تفاوتی و بی مسوولیتی و کم کاری مدیران میراث فرهنگی دردولت گذشته که با هیاهو،ندانم کاری و سیاسی شدن آن سازمان،آرامش همۀیادمان های ملی را برهم زده و آنان را باخطر ویرانی وحذف روبه رو کرده بود،دامان برخی ازمدیران امروز وزارت میراث فرهنگی را هم گرفته است و با بی مهری ها و مدیریت ناکارآمد خود،روزگارتاریک و اندوه باری را برای باارزش ترین و مهم ترین سندِ نوشتاری ساسانی رقم زده است و لرزه براندام رنجور و بی دفاع آن انداخته است.
ازسویی،کمبود بودجه و نیروی کارکافی در میراث فرهنگی،یادمان های ملی و تاریخی کشور راتا مرز سقوط و نابودی پیش برده است…

اما با وجود پیشنهاد این کارشناس مرمت و حفاظت از بناها و آثار تاریخی در گذشته که گزارش آن همان زمان در رسانه ها و روزنامه ها بازتاب یافته بود و به آگاهی مدیران پیشین میراث فرهنگی استان رسیده بود، ” در همچنان بر همان پاشنه می چرخد”! و هیچ کدام از پیشنهادهای علمی کارشناسان امر و دلسوزان فرهنگی مورد توجه مسولان میراث فرهنگی جای نگرفته است تا یکی از مهم ترین و ارزنده ترین یادمان های تاریخی کشور در سراشیبی نابودی قرار گیرد و از چهره تاریخ و صفحه روزگار زدوده شود.

کارشناسان میراث فرهنگی به این نکته پافشاری دارند که دست کم،می توان سایه بانی در بالای سر سنگ نبشته نصب کرد یا راه رخنه باران را منحرف کرد تا از شدت فرسودگی و نابودی آن کاسته شود. اما شوربختانه همین موضوع هم، مورد توجه مسولان قرار نگرفته است و فریادها و درخواست های نگارنده تا کنون ره به جایی نبرده است!! هم اینک، در تازه ترین بازدید میدانی نگارنده، وضعیت سنگ نگاره و سنگ نبشته ساسانی سرمشهد نسبت به چندین سال پیش بر اثر گذشت زمان و رخنه عوامل طبیعی بسیار بدتر شده و به ویژه سنگ نبشته پهلوی ساسانی در حال پاک شدن کامل و حذف از چهره تاریخ است.

بیشتر بخوانید:

این باستان‌شناس و پروفسور دوران ایران هخامنشی یک شیرازی اصل بود

مایلید بدانید فرزندتان کی استرس و اضطراب دارد و در این باره چه باید کرد ؟

سنگ نگاره «فراته داران» در قیر را شکستند! / بغداد اولین ساتراپ ایرانی در استخر پس از شکست هخامنشیان

سنگ نبشته ساسانی و سنگ نگاره بهرام دوم به همراه یک دیگراز نخستین یادمان های ملی است که در ۲۰ بهمن ۱۳۱۸خورشیدی با شمارۀ ۳۳۶ در فهرست یادمان های ملی ایران به ثبت رسیده است.سنگ نگارۀ بهرام دوم ساسانی و سنگ نبشته پهلوی آن در شهر تاریخی «خَندجان» که امروزه به سَرمشهد نامدار شده است، جای دارد.

این شهر گویا تا سَده های هشتم مَهی (قمری) پابرجا بوده و از شهرهای مهم در راه گذر بندرهای بازرگانی دریای پارس به سوی فلات مرکزی، بیشاپور، میان رودان (بین النهرین) و در پایان اروپا بوده است. همچنین آثار و بقایای فراوانی همانند بنای نامیده شده به کوشک بهرام و تل و تپه های بی شماری دیده شده که همگی حکایت از وجود بناهای دفن شده، دارند.

…بااین همه،هنوزهم توجه و رسیدگی به یادگارهای نیاکانی،به دغدغه ای برای مدیران فرهنگی کشور واستان تبدیل نشده است و به سادگی وآسودگی ازکنارآن می گذرند.جالب آن جاست که همۀ مدیران بلندپایه کشور واستان شعار زیبا و دلنشین گردشگری هم سرمی دهند! در زمینۀ مرمت و حفاظت بهتراین یادمان تاریخی-فرهنگی نیز پیشتر سیامک علی زاده،مرمتگرآثار،بناها واشیاء به تارنمای فرهنگی مهرگان گفته بود:«شدت آسیب ها بر روی این سنگ نبشته رو به افزایش است،مگراین که تمهیداتی شتابنده(عاجل) برای آن فراهم گردد.

یکی از کارهای مهم،مبارزه با عوامل بوتانیکی گیاهی وگل سنگ هاست که هرچند مدت یک بار بایدآن راضد عفونی کرده تااز رشدوریشه دوانیدن آن ها پیشگیری شود».دکترعلی زاده در ادامه گفته است:«بایدهمۀ ترک ها و شکاف هارا با رزین وترکیبی ازمصالح همانند پرکرده تا از ورود هواورطوبت به درون شکاف ها پیشگیری شود.زیرا این سوراخ ها وشکاف ها سبب گسترش وپیشرفت فرسودگی در درون ساختارسنگ ها خواهد شد».

این استاددانشگاه افزوده است:«پس از پاک سازی یادگاری نویسی ولکه های زنگ و بقایای گل سنگ ها بر روی آن،سنگ نبشته و سنگ نگاره راباید بامواد نگهدارنده(محافظ)تازه ازترکیبات نانویی که هیچ گونه تاثیرظاهری و جانبی بر روی سنگ ندارد،بهره برد وتمیز کرد.این پوشش سبب نگهداری وحفظ نمای سنگ در برابر رطوبت،لکه ها،باران وغیره خواهدشد.ازسویی دیگر،باید هرچند مدت یک بار آن را از سرگرفت(تجدیدکرد)».