گاهی از ورزشکاران می‌‌‌شنویم که تا عضلات درد نگیرد ورزش فایده‌ای ندارد.
اگرچه این جمله در بیشتر موارد درست است، اما در این مقاله می‌خواهیم ببینیم درد عضلانی پس از ورزش در چه شرایطی خوب نیست و کدام دردها به مداوا و تجدیدنظر در حرکات ورزشی نیاز دارند.
درد خوب چیست؟
برخی از ما ورزش هوازی انجام می‌دهیم و بعضی دیگر، ورزش‌های قدرتی، مانند وزنه‌برداری.
فرقی نمی‌کند چه ورزشی انجام می‌دهیم؛ وقتی می‌خواهیم عملکرد ورزشی یا توانایی‌های جسمی خود را ارتقا دهیم، تحمل کردن درجاتی از درد، موضوعی غیرقابل اجتناب است.
شاید باورکردنی نباشد، اما درد خوب واقعاً وجود دارد. یکی از شایع‌ترین دردهای خوب، دردی سوزشی است که هنگام فعالیت ورزشی مانند بلند کردن وزنه در عضله خود احساس می‌کنیم.
این درد سوزشی بلافاصله با قطع فعالیت ورزشی برطرف می‌شود. علت ایجاد این درد، تولید ماده‌ای به نام اسید لاکتیک است. وقتی عضلات تحت فشار قرار می‌گیرند، اسید لاکتیک تولید می‌کنند.
درد عضلانی تاخیری چیست؟
درد عضلانی تاخیری، نوع دیگری از درد ناشی از ورزش محسوب می‌شود که شاید بیشتر با آن آشنا باشیم. درد عضلانی تاخیری پس از پایان ورزش آغاز می‌گردد. این درد به طور معمول چند ساعت پس از پایان ورزش آغاز می‌شود و تا یکی دو روز بعد ادامه دارد.
درد عضلانی تاخیری معمولاً زمانی رخ می‌دهد که یک حرکت ورزشی تازه را آغاز کرده‌ایم که بدن ما به آن عادت ندارد، یا زمانی که شدت یا مدت انجام یک حرکت ورزشی قدیمی را بیشتر کرده‌ایم.
فشار حرکات ورزشی، به فیبرهای عضلانی و بافت همبند بین عضلات آسیب وارد می‌کند. این آسیب بسیار جزیی، و فقط زیر میکروسکوپ قابل رویت است و باعث احساس درد تاخیری و منتشرشده در یک ناحیه می‌شود.
به طور معمول شدت این درد به اندازه‌ای نیست که فعالیت‌های روزمره یا حرکات مفاصل ما را محدود کند.
درد ورزشی که نباید از آن غافل شد
در بالا گفتیم که درد ممکن است یکی از اجزای شیرین ورزش باشد.
اما اگر درد هنگام انجام ورزش آغاز می‌شود و با قطع حرکت ورزشی پایان نمی‌یابد، یا پس از ورزش همچنان به مدت چندین روز ادامه دارد، باید مورد رسیدگی قرار گیرد.
این دردهای جدی و ناشی از آسیب ورزشی، ممکن است به سبب پارگی یا شکستگی به دنبال استرس فیزیکی باشد (شکستگی استرسی) و حتما باید توسط کادر درمانی بررسی و مداوا شود.
در زیر فهرستی از انواع درد ورزشی را نام می‌بریم که باید جدی گرفته شده و برای مداوای آن‌ها به پزشک مراجعه شود:
- درد تیز (بُرنده) که مانع از حرکت بخشی از بدن می‌شود یا دامنه حرکتی یک مفصل را کم می‌کند یا به طور کلی اجازه حرکت را از فرد گرفته است
- درد در نقطه‌ای از بدن که قبلاً آسیب دیده یا تحت عمل جراحی قرار گرفته است
- درد همراه با تغییر شکل واضح یا تورم زیاد
- عدم رفع درد چند روز پس از استراحت، استفاده از کمپرس یخ و مصرف داروهای ضدالتهاب غیرنسخه‌ای
- دردی که شدت آن ثابت یا رو به افزایش است
- دردی که با حس فشار داخل عضو آسیب‌دیده و خونمردگی همراه است
- دردی بسیار شدید همراه با تهوع یا استفراغ
- درد همراه با تب و لرز
تکنیک ورزشیِ درست، چاره پیشگیری از درد ورزشی
بسیاری از دردهای جدی از حرکت یا تکنیک نادرست ورزشی ناشی می‌شوند. اگر هر بار حین ورزش، همان درد تکرار می‌شود به طور معمول نشانه این است که باید در حرکات ورزشی خود تجدید نظر کنیم وگرنه دچار آسیب مزمن می‌شویم.
اگر ورزشکار نیمه‌حرفه‌ای یا حرفه‌ای هستیم، حتما به طور مداوم با مربی ورزشی مطلع و فیزیوتراپیست ورزشی مجرب مشورت کنیم. بدین ترتیب بهترین نتیجه ورزشی با کمترین درد را به‌دست می‌آوریم.
