رمزگشایی از مکانیسم اثر قارچ جادویی برای درمان افسردگی
دانشمندان با کمک یک ویروس مهندسیشده، برای اولین بار نقشه بازسازی مغز توسط ماده روانگردان «سیلوسایبین» را ترسیم کردهاند.
دانشمندان با استفاده از یک ویروس مهندسیشدهی هوشمندانه، موفق شدند برای نخستین بار مشاهده کنند که «سیلوسایبین»، مادهی موثر در قارچهای جادویی، چگونه مدارهای مغزی را برای مبارزه با افسردگی از نو سیمکشی میکند و حلقههای بیپایان افکار منفی و نشخوار فکری را در هم میشکند.
کشف تازه میتواند توضیح دهد چرا سیلوسایبین در کارآزماییهای بالینی نتایج فوقالعادهای در درمان افراد مبتلا به افسردگی شدید داشته است؛ اختلالی که بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان با آن دستوپنجه نرم میکنند و درمانهای فعلی اغلب برایشان ناکارآمد یا پر از عوارض جانبی است. الکس کوان، مهندس زیستپزشکی در دانشگاه کرنل، میگوید:
نشخوار فکری یکی از جنبههای اصلی افسردگی است؛ وضعیتی که در آن افراد روی افکار منفی متمرکز میشوند و مدام در حال کلنجاررفتن با این افکار هستند. یافتههای ما نشان میدهد که سیلوسایبین با کاهش برخی از این حلقههای بازخورد، مغز را به شکلی بازآرایی میکند که چرخهی معیوب شکسته یا ضعیف شود.
اما دانشمندان چگونه این فرآیند پیچیده را مشاهده کردند؟ آزمایشگاه دکتر کوان در سال ۲۰۲۱ نشان داده بود که سیلوسایبین پیوندهای مغزی را بازسازی میکند، اما مشخص نبود که کدام مدارها تقویت و کدام تضعیف میشوند. برای یافتن پاسخ، آنها به سراغ یک ابزار غیرمنتظره رفتند: نسخهای مهندسیشده از ویروس هاری.
ویروس هاری در حالت طبیعی با عبور از سیناپسها (محل اتصال سلولهای عصبی) در مغز پخش میشود. محققان با دستکاری این ویروس، آن را به یک ردیاب درخشان تبدیل کردند. آنها به یک گروه از موشها دوز مشخصی سیلوسایبین و به گروه دیگر دارونما دادند. یک روز بعد، ویروس ردیاب به مغزشان تزریق شد و یک هفته بعد، محققان ردپای نورانی ویروس را در دو گروه مقایسه کردند.
نتایج شگفتانگیز بود. اسکنها نشان داد که در مغز موشهای دریافتکننده سیلوسایبین، اتصالات بین نواحی مرتبط با پردازش حسی و بخشهای مسئول انجام عمل و واکنش به شدت تقویت شده بود. در مقابل، اتصالات درون قشر پیشانی مغز (کورتکس) کاهش یافته بود؛ یعنی دقیقاً همانجایی که در انسانها، مرکز شکلگیری حلقههای بازخورد افکار منفی و نشخوار فکری است.
به عبارت سادهتر، سیلوسایبین به مغز کمک میکند تا کمتر در خودش غرق شود و بیشتر با دنیای بیرون و واکنش به آن درگیر باشد. تیم همچنین دریافتند که به نظر میرسد فعالیتهای خود مغز، مسیر سیمکشی دوباره را هدایت میکند. این یافته میتواند راه را برای ترکیب روانگردانها با روشهایی مانند «تحریک مغناطیسی» برای هدفگیری دقیقتر مدارهای مغزی هموار کند.
اگرچه نتایج تازه ابتدا باید در انسانها تأیید شود، تین پژوهش ضمن تأیید یکی از جذابترین نظریهها دربارهی نحوهی عملکرد روانگردانها، مسیر هیجانانگیزی را برای آیندهی درمان بیماریهای روانی ترسیم میکند.
محتوای این مقاله صرفاً با هدف اطلاعرسانی تهیه شده و به هیچ وجه نباید جایگزین مشاوره پزشکی تخصصی یا تشخیصهای بالینی تلقی گردد.
مطالعه در مجلهی معتبر Cell منتشر شده است.
