روزگار غریبِ کامران فانی در خانه سالمندان+بیوگرافی
کامران فانی، نویسنده، مترجم، کتابدار و نسخه‌پژوه پیشکسوت ایرانی و عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی، از تاریخ ۱۵ شهریور ماه به دلیل ابتلا به آلزایمر و ناتوانی در انجام امور شخصی، در یک خانۀ سالمندان در کرج بستری شده است. بستری شدن این استاد ۷۷ ساله که سابقۀ بیماری جدی دیگری نداشته، پس از بیمار شدن خاله‌اش (همخانۀ او) توسط خانوادۀ خواهرزاده‌اش صورت گرفته است.
مریم آموسا در اعتماد نوشت: در هفته گذشته ازسوی یکی از دوستان اهل ادب، در جریان بستری شدن کامران فانی، نویسنده، مترجم، کتابدار و نسخه‌پژوه ایرانی و عضو افتخاری فرهنگستان زبان و ادب فارسی و عضو هیات علمی دانشنامه تشیع در خانه سالمندانی در کرج قرار گرفتم؛ اما برای انتشار این خبر، برخی محدودیت‌هایی ازسوی برخی از اهل ادب وجود داشت، اما درنهایت با پیگیری‌های متعدد یکی از مسوولان خانه سالمندانی در کرج خبر بستری شدن کامران فانی را از ۱۵ شهریور ماه در این مرکز تایید کرد.
پس از پیگیری، نادره منصوری، خاله کامران فانی درباره وضعیت بیماری این مترجم پیشکسوت گفت: چندی پیش من به واسطه کسالتی که داشتم مدتی در بیمارستان بستری شدم، اما پس از بستری شدنم در بیمارستان چون با کامران دو نفری زندگی می‌کردیم؛ چند روزی پسر خواهرزاده‌ام، کامران فانی را به خانه خودشان برد و پس از آن تصمیم گرفتند که او را به خانه سالمندانی در کرج منتقل کنند.
از خاله کامران فانی که خود چند سالی از استاد سن‌دار هستند درباره پیشینه بیماری او پرسیدیم، اما درنهایت متوجه شدم که کامران فانی تا پیش از بستری شدن در خانه سالمندان تنها یک بار آن هم چندین سال پیش به دلیل بیماری سنگ کلیه و عمل آن در بیمارستان بستری شده و پس از آن تا پیش از بستری شدن در خانه سالمندان تمام کارهایش را خودش انجام می‌داده و اتفاقا هیچ قرص و دارویی هم مصرف نمی‌کرده است.
این درحالی است که به گفته پرستار خانه سالمندان، کامران فانی از بیماری آلزایمر رنج می‌برد و توان انجام کارهای شخصی خود را ندارد.
عارف خرمشاهی، ادیب و ویراستار ادبی که به واسطه دوستی دیرینه‌ای که پدرش با کامران فانی دارد درباره سلامت کامران فانی می‌گوید: در سه سال گذشته هم پدرم و هم من متوجه فراموشی‌های مقطعی کامران فانی شدیم و حتی پدرم به او توصیه کرد که نزد پزشک برود، اما در این مدت کم‌کم کامران فانی در محافل دوستانه کمتر حضور پیدا کرد و درنهایت مدتی بود که حتی تلفن‌ها را پاسخ نمی‌داد و همین انزوای خودخواسته موجب شد که ما نتوانیم پیگیر سلامتی استاد فانی باشیم و حتی برای درمان او پیگیر شویم.
او در ادامه صحبت‌هایش اضافه می‌کند: کامران فانی از نظر مالی مشکلی نداشت؛ هم حقوق بازنشستگی داشتند و هم خانه؛ این بسیار عجیب است که او را به خانه سالمندانی در کرج برده‌اند بدون آنکه پیش از آن برای درمان بیماری او کاری کنند.
کامبیز مشاور، نوه خاله کامران فانی که او را در خانه سالمندان بستری کرده، درباره وضعیت این مترجم پیشکسوت می‌گوید: تا پیش از بستری شدن کامران فانی در خانه سالمندان، او در بیمارستان بستری نشده بود، اما چون از بیماری آلزایمر رنج می‌برند تصمیم گرفتیم تا زمانی که خاله‌شان کسالتشان برطرف شود او را در خانه سالمندان بستری کنیم.
او افزود: امیدواریم که با پیگیری‌های مراکز فرهنگی بتوانیم کامران فانی را در مکان بهتری بستری کنیم.
باید به این نکته توجه کرد؛ همه ما در قبال بزرگانی که برای اعتلای فرهنگ و زبان فارسی کوشیده‌اند و خشتی بر بنای سترگ زبان فارسی افزوده‌اند وظیفه داریم و نباید در روزگاری عسرت و بیماری آنها را هر چند که خواسته و ناخواسته به گوشه تنهایی خود فرار می‌کنند به حال خود رها کنیم هر چند که این وظیفه بر دوش فرهنگستان زبان و ادب فارسی و نهادهای فرهنگی و علمی کشور است که زمینه‌ای را برای حمایت همه‌جانبه از استادان و پیشکسوتان فرهنگی کشور که عمرشان در راه اعتلای فرهنگ گذاشته‌اند، فراهم کنند.
باید امیدوار بود با پیگیری‌هایی که فرهنگستان زبان و ادب فارسی انجام می‌دهد زمینه‌ای فراهم شود تا هر چه زودتر استاد کامران فانی برای درمان به بیمارستان معتبری در تهران منتقل شوند و درمان ایشان آغاز شود.
شاید اگر در طول سال، نهادهای فرهنگی در قبال بزرگان ادب و فرهنگ این سرزمین احساس مسوولیت کنند، این بزرگان هنگام بیماری و پیری روزگار بهتری را سپری کنند و لاجرم در سکوت خبری برای نگهداری به مراکز ناشناخته برده نشوند.
بیوگرافی و پیشینه کاری کامران فانی: نویسنده، مترجم، و نسخه‌پژوه برجسته
به گزارش اول فارس، کامران فانی (متولد ۲۵ فروردین ۱۳۲۳ در قزوین) نویسنده، مترجم، کتابدار، و نسخه‌پژوه برجستۀ ایرانی است. او یکی از اعضای پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی و عضو هیئت علمی دانشنامۀ تشیع است.
تحصیلات و زمینۀ علمی
فانی تحصیلات خود را در سال ۱۳۴۱ با ورود به دانشکدۀ پزشکی دانشگاه تهران آغاز کرد، اما پس از دو سال به رشتۀ زبان و ادبیات فارسی تغییر رشته داد. او در سال ۱۳۴۷ از دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد. در دوران تحصیل، از محضر استادان بزرگی چون عبدالحسین زرین‌کوب، ذبیح‌الله صفا، پرویز ناتل خانلری، بدیع‌الزمان فروزانفر، و جلال‌الدین همایی بهره برد.
او همچنین تحصیلات تکمیلی خود را در زمینۀ کتابداری و اطلاع‌رسانی دنبال کرد و در سال ۱۳۵۲، فوق لیسانس خود را از دانشکدۀ علوم تربیتی دانشگاه تهران دریافت کرد.
سوابق و فعالیت‌های حرفه‌ای
کامران فانی از سال ۱۳۵۹ فعالیت خود را در کتابخانۀ ملی ایران آغاز کرده و در حال حاضر عضو هیئت علمی، مشاور ریاست، و عضو شورای عالی مشاوران این کتابخانه است.
علاوه بر این، او در مراکز علمی و پژوهشی دیگر نیز سوابق مهمی دارد، از جمله:
- عضو هیئت امنای کتابخانۀ مجلس
- عضو شورای عالی مرکز دائرهالمعارف بزرگ اسلامی
- یکی از سه سرپرست دائرهالمعارف تشیع (که تاکنون ۱۵ جلد آن منتشر شده است).
مراسم بزرگداشت کامران فانی در سال ۱۳۹۴ در کتابخانۀ ملی ایران با حضور مقامات و چهر‌های علمی برگزار شد.
آثار مهم
کامران فانی سهم بسزایی در تألیف، ترجمه، و سرپرستی پروژه‌های بزرگ دانشنامه‌ای داشته است.
سرپرستی و مشارکت در دانشنامه‌ها:
- سرپرستی دانشنامۀ کودکان و نوجوانان (۱۰ مجلد)
- سرپرستی دائرهالمعارف دموکراسی (سه جلد)
- سرپرستی دائرهالمعارف دانش گستر (۱۸ جلد)
- مشارکت در دائرهالمعارف کتابداری و اطلاع‌رسانی
- مشارکت در تألیف و ویرایش فرهنگنامۀ کودکان و نوجوانان
تألیفات و ترجمه‌ها (منتخب):
- سرعنوان‌های موضوعی فارسی (تألیف)
- فرهنگ موضوعی قرآن (تألیف)
- علم در تاریخ، اثر جان برنال (ترجمه)
- آدم‌های ماشینی: روبات‌ها، اثر کارل چاپک (ترجمه)
- خطابۀ پوشکین، اثر داستایوسکی (ترجمه)
- سه خواهر و مرغ دریایی اثر آنتوان چخوف (ترجمه)
- موش و گربه، اثر گونتر گراس (ترجمه)
