تعیین ملک بهعنوان مهریه، تشریفاتی دارد که با سکه و وجه نقد، بسیار متفاوت است.
تعیین مهریه در ظاهر کار سادهای است. خانواده دختر تعدادی سکه تعیین میکنند و خانواده پسر هم با اندکی چانهزنی بر سر تعداد سکهها بالاخره به توافق میرسند. اما عده کمی هم هستند که مهریه عروس را ملک قرار میدهند. حال ممکن است این ملک منزل مسکونی یا باغ و زمین زراعی باشد. در این مطلب به موضوع شرایط قراردادن ملک به عنوان مهریه میپردازیم.
هر مالی، مهر میشود مثل ملک به عنوان مهریه
به طور کلی و بنا بر مقررات شرع و قانون، هر چیزی که مالیت داشته باشد، میتوان آن را به عنوان مهریه یا صداق تعیین کرد. بنابراین قرار دادن مال منقول و مال غیر منقول به عنوان مهریه، صحیح است. مال منقول میتواند سکه یا وجه یا حتی گل یا کتابی خاص مثل قرآن، نهجالبلاغه، کتب تفسیری یا حتی کتاب شعر باشد. مهر غیر منقول هم میتواند خانه یا آپارتمان یا زمین زراعتی یا ملک به عنوان مهریه یا باغ و مانند آن باشد. بنابراین صرف مالیت داشتن بدین معنی که ارزش ریالی داشته باشد، برای اینکه مالی بتواند مهر زن قرار بگیرد کافی است.
بهترین مهر، مال معین است
همانطور که قبلا هم گفته شد، هر چیزی که ارزش مالی داشته باشد و بشود در قبال آن پول دریافت کرد، میتواند مهریه در نظر گرفته شود. همچنین هر آنچه را که بتوان مهریه قرار داد، در ستون مربوط به صداق، در سند ازدواج قابل ثبت است. حتی میتوان چند مورد را به هم ضمیمه و به عنوان مهریه ثبت کرد. اما بهترین مهر مال غیرمنقول معین است چرا که مال معین، بلافاصله پس از جاری شدن خطبه عقد، به ملکیت زن در میآید. این را نیز به خاطر داشته باشید، اینکه واگذاری تمام مهر را به بعد از رابطه زناشویی موکول کردهاند به این معنی نیست که تمام مهر به محض عقد به زن منتقل نمیشود. بلکه منظور این است که اگر قبل از رابطه زناشویی طلاق صورت گیرد، زن موظف است که نیمی از مهر را بازگرداند.
ثبت ملک به عنوان مهریه
برای ثبت ملک به عنوان مهریه مدارکی لازم است که باید در هنگام عقد در دفتر ازدواج آماده باشد. تمام مدارکی که برای انتقال ملک نیاز است و معمولا فروشنده آنها را به دفتر ثبت اسناد رسمی ارائه میدهد؛ از جمله برگه استعلام از ثبت، گواهی از دارایی مبنی بر پرداخت مالیات و گواهی از شهرداری برای اثبات پرداخت عوارض و همچنین سند رسمی ملک.
درصورتیکه زوج تمام این مدارک را آماده کند و همراه خود به دفتر ازدواج بیاورد، سردفتر ازدواج هم در قباله ازدواج مشخصات ملک را به عنوان مهر زوجه وارد میکند. مثلا اینطور مینویسد که «منزل مسکونی با فلان مساحت و به این شماره واقع در فلان محله و …» بعد از مشخصات منزل، باید سردفتر شماره گواهی دارایی و شهرداری و شماره استعلام ثبتی را هم درج کند.
اما جریان قانونی ثبت به اینجا ختم نمیشود. دفتر ازدواج و طلاق موظف است که قباله ازدواج را به نزدیکترین دفتر ثبت اسناد رسمی بفرستد. دفتر ثبت اسناد پس از دریافت قباله، خلاصه معامله صداقی ثبت میکند و نام زوجه را به عنوان مالک جدید در ستون انتقالات مینویسد و شماره آن را به اداره ثبت میفرستد تا سند به نام زوجه ثبت شود.
سندهای دفترچهای قبلی بعد از انتقال به سند تکبرگی تغییر پیدا میکنند. در کل هر کس که سند به او منتقل میشود، باید منتظر بماند که سند تکبرگی جدید به نام او صادر شود.
نظرات