شرایط نگهداری و پرورش افوربیا تریگونا،یک گیاه بسیار خاص و مقاوم آپارتمانی

افوربیا تریگونا ساقه‌هایی مثلثی دارد که در هر گوشه‌ی آن برجستگی‌هایی وجود دارد. تیغ‌ها و برگ‌های اشکی شکل گیاه از این برجستگی‌ها منشعب می‌شوند. افوربیا تریگونا در طول فصل رشد شادابی خود را حفظ می‌کند و جوانه‌های این گیاه به رنگ سبز روشن پدیدار می‌شوند. افوربیا تریگونای قرمز به دلیل رنگ جذابی که دارد از محبوبیت بیشتری برخوردار است. این گونه در اواخر فصل رشد رنگ قرمز به خود می‌گیرد.

افوربیا تریگونا عمری طولانی و رشدی سریع دارد. این گیاه در طول سال بین ۳۰ تا ۶۰ سانتی‌متر رشد می‌کند و ارتفاع آن به نزدیک ۳ متر هم می‌رسد. البته وقتی از افوربیا تریگونا در فضای بسته نگهداری می‌کنید، این گیاه تا نزدیک به نیمی از بیشترین ارتفاع خود رشد می‌کند. تنها در اقلیم بیابانی، یعنی مناطقی که در طول شب دمای هوا از ۱۰ درجه‌ی سانتی‌گراد پایین‌تر نمی‌رود، می‌توانید افوربیا تریگونا را در فضای باز پرورش دهید. اگر در مناطقی با این شرایط زندگی می‌کنید، خوش‌شانس هستید چرا که می‌توانید منظره‌ا‌ی چشم‌نواز از افوربیا تریگونا مشاهده کنید.

افوربیا تریگونا شیره‌ای سفیدرنگ و مانند شیر دارد که برای انسان و حیوانات خانگی سمی است و می‌تواند برای چشم‌ها، دهان و پوست ناراحتی‌هایی ایجاد کند. این ناراحتی‌ها می‌تواند از یک تاول ساده شروع بشود و حتی به التهاب شدید غشاء چشم هم برسد. حتی در بعضی موارد، بلعیدن این شیره می‌تواند منجر به تشنج بشود.

نگهداری از گیاه افوربیا تریگونا

اگرچه در بعضی مناطق افوربیا تریگونا گیاهی محبوب برای تزیین باغچه‌ها است، اما در بیشتر مناطق به عنوان یک گیاه آپارتمانی طرفداران زیادی دارد. افرادی که به پرورش گیاهان علاقه دارند، معمولاً به دنبال این هستند که افوربیا تریگونا را به گونه‌ای پرورش دهند که گیاه به بیشترین ارتفاع خود برسد. البته این کار به مراقبت‌های زیادی نیاز دارد که هرس و بستن گیاه به یک پایه بخشی از این مراقبت‌ها است.

افوربیا تریگونا گیاهی از خانواده‌ی ساکیولنت‌ها است که تنه‌ای قوی و گوشتی دارد. اما از آن‌جا که ریشه‌ی این گیاه نسبت به تنه‌ی آن کوچک‌تر است، اگر به درستی گیاه را هرس نکنید، به راحتی واژگون می‌شود. مانند کاکتوس‌ها، تکثیر افوربیا تریگونا با روش قلمه‌زنی کار نسبتاً آسانی است. البته نباید استفاده از دستکش‌ را فراموش کنید.

افوربیا تریگونا در برابر کم‌آبی مقاوم است و اگر در مناطقی زندگی می‌کنید که باید از روش‌هایی برای کاهش نیاز گیاهان به آبیاری استفاده کنید، این گیاه گزینه‌ای مناسب است.

نور

کاکتوس افوربیا تریگونا نیاز به نور کافی و زیاد دارد. نور و تابش مستقیم آفتاب در فصل تابستان می‌تواند باعث سوختگی و قهوه‌ای شدن تنه گیاه شود پس در صورتیکه آن را در فضای بیرون قرار می‌دهید، باید از تابش مستقیم خورشید دور باشد. پنجره‌های جنوبی موقعیت ایده‌آل برای قرار گیری افوربیا است. این گیاه در سایه رشد می‌کند اما بهترین حالت رشد و برگ‌دهی در صورت قرار گیری در نور کامل غیر مستقیم دیده می‌شود.

خاک

اگرچه افوربیا تریگونا درباره‌ی خاک سخت‌گیر نیست اما برای این گیاه زهکشی مناسب ضرورت دارد. البته اگر می‌خواهید از خاک‌ رسی و متراکم برای پرورش گیاه استفاده کنید باید آن‌ را از نظر زهکشی و pH خاک اصلاح کنید چرا که این گونه خاک‌ می‌تواند مانع رشد گیاه بشود.

اضافه کردن مقداری پوکه‌ی معدنی یا پرلیت می‌تواند زهکشی خاک را بهتر کند. البته خاک‌های مخلوطی که به طور ویژه برای ساکیولنت‌ها آماده شده‌اند، بهترین گزینه برای افوربیا تریگونا هستند. برای اینکه افوربیا تریگونا رشد خوبی داشته باشد، باید بازه‌ی pH خاک بین کمی قلیایی تا کمی اسیدی باشد. برای اینکه نیاز این گیاه به آبیاری را کاهش دهید، می‌توانید از خاک ماسه‌ای یا خاک لوم ماسه‌ای برای پرورش آن استفاده کنید.

آب

افوربیا تریگونا به آبیاری زیادی نیاز ندارد. اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که با خشک‌سالی مواجه نیستید، بارندگی طبیعی منطقه‌ی شما برای آبیاری این گیاه کافی است. اما در شرایط خشک‌سالی باید گیاه را آبیاری کنید.

اگر از افوربیا تریگونا در فضای بسته نگهداری می‌کنید، یک بار آبیاری در هفته می‌تواند کافی باشد. البته برای اینکه شرایطی مشابه با زیستگاه طبیعی گیاه فراهم کنید، باید زمانی برای آبیاری مجدد اقدام کنید که خاک گلدان خشک شده باشد.

دما و رطوبت

افوربیا تریگونا گیاهی مقاوم به خشک‌سالی است که اقلیم خشک یا بیابانی را ترجیح می‌دهد و می‌تواند دمای نسبتاً بالا را تحمل کند. البته اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که در تابستان هوا به شدت گرم می‌شود و از افوربیا تریگونا در فضای باز نگهداری می‌کنید، گیاه را در تابستان به مکانی نیمه‌سایه انتقال دهید یا مکانی را برای گیاه در نظر بگیرید که در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرد. گرمای بیش از حد می‌تواند به گیاه آسیب برساند. برای نگهداری از این گیاه لازم نیست رطوبت محیط را افزایش دهید.

نگهداری از افوربیا تریگونا در محیط مرطوب باعث می‌شود گیاه در یک شرایط نامساعد قرار بگیرد و شرایط مناسبی برای هجوم آفت‌ها و بروز بیماری‌های قارچی فراهم می‌شود.

کود 

کاکتوس افوربیا تریگونا نیاز بالایی به کوددهی نداشته و در فصل بهار و تابستان ماهی یکبار از کودهای مخصوص ساکولنت و کودهای پتاس بالا مثل NPK 12-12-36 به شکل رقیق شده می‌توانید استفاده کنید. درنظر داشته باشید که کوددهی در فصل پاییز و زمستان باید متوقف شود.

هرس

افوربیا تریگونا تنه‌ای بلند و ریشه‌ای کوتاه دارد و به همین دلیل وقتی سن گیاه بالا می‌رود معمولاً تنه‌ی آن سنگین‌تر می‌شود و ممکن است باعث واژگون شدن گلدان بشود. بنابراین، هرس یکی از مراقبت‌های ضروری برای این گیاه است.

وقتی می‌خواهید افوربیا تریگونا را هرس کنید، حتماً از دستکش استفاده کنید و ساقه‌ها را با استفاده از یک چاقوی تیز و کاملاً تمیز جدا کنید. در فرایند واکنش گیاه برای ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده، محل برش خشک خواهد شد و در آن‌جا پینه تشکیل می‌شود. باید تنه‌ی گیاه را به گونه‌ای هرس کنید که وزن یک طرف آن بیشتر از طرف دیگر نباشد. اگر یک طرف تنه سنگین‌تر باشد، ممکن است باعث شود که گیاه از سمت مقابل از خاک خارج شود.

تعویض گلدان

بهترین گلدان برای پرورش افوربیا تریگونا، گلدان‌ سفالی بدون لعاب است چرا که روزنه‌های کوچک روی دیواره‌ی این گلدان به خروج رطوبت اضافی کمک می‌کند. در گلدان‌های سفالی لعاب‌دار رطوبت خاک بیشتر حفظ می‌شود و این شرایط برای افوربیا تریگونا خطرناک است.

برای اینکه افوربیا‌‌‌‌ تریگونا بلندتر شود، هر سال یا هر دو سال یک بار برای تعویض گلدان اقدام کنید. با این کار شرایطی فراهم می‌شود تا ریشه‌ها به اندازه‌ای رشد کنند که بتوانند تنه‌ی گیاه را در جای خودش نگه دارند، (البته با کمک یک پایه‌ی نگهدارنده). هنگام تعویض گلدان حتماً از دستکش استفاده کنید و به این نکته توجه داشته باشید که برای تعویض گلدان گیاه‌های بزرگ باید از کسی کمک بگیرید تا بتوانید بدون آسیب رساندن به گیاه این کار را انجام دهید.

زمستان‌گذرانی

افوربیا تریگونا نمی‌تواند در هوای سرد زنده بماند. این گیاه نمی‌تواند در دمای پایین‌تر از ۱۰ درجه‌ی سانتی‌گراد رشد کند. بنابراین اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که دما به پایین‌تر از ۱۰ درجه‌ی سانتی‌گراد می‌رسد، نباید افوربیا تریگونا را در باغچه بکارید. همچنین اگر این گیاه را در گلدان کاشته‌اید اما گلدان را در فضای باز قرار داده‌اید، قبل از کاهش دما گیاه را به فضای بسته انتقال دهید. البته باید مکانی را برای این کار انتخاب کنید که تهویه‌ی مناسبی داشته باشد.

تکثیر افوربیا تریگونا

بهترین زمان برای تکثیر این گیاه فصل بهار است و تکثیر افوربیا تریگونا از طریق قلمه و بذر تکثیر می‌شود، که بهترین روش تکثیر گل کاکتوس افوربیا از طریق قلمه است:

۱) با استفاده از یک قیچی ضدعفونی شده، قلمه‌هایی به طول ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر را از پایه ساقه ببرید.

۲) انتهای بریده شده را زیر شیر آب بشورید و قلمه‌ها را به مدت ۴۸ تا ۷۲ ساعت در فضای اتاق قرار دهید تا شیره گیاه خارج شده و پینه ببندد.

(شیره گیاه افوربیا تریگونا سمی است و در صورت تماس با دست و صورت می‌تواند باعث آلرژی و حساسیت بشود.)

۳) برای ریشه‌زایی بهتر می‌توانید از هورمون ریشه‌زا استفاده کنید و سپس گیاه را در خاک مخصوص ساکولنت بکارید.

۴) بستر کشت را در دمای ۲۵ درجه قرار دهید.

۵) تا زمان ریشه‌زنی قلمه‌ها خاک را هر روز از نظر رطوبت چک کنید.

۶) بعد از گذشت دو هفته قلمه‌ها ریشه می‌زنند.

آفت‌ها و بیماری‌های رایج

معمولاً افوربیا تریگونایی که کاملاً سالم و شاداب باشد مورد هجوم آفت‌ها قرار نمی‌گیرد و با بیماری‌ها مواجه نمی‌شود. البته باید مراقب تارهای پنبه‌ای شکل باشید چرا که این تارها نشانه‌ی وجود آفتی به نام شپشک آردی است. برای مقابله با این آفت، ابتدا چند قطره مایع ظرف‌شویی را داخل آب بریزید و یک محلول شست‌وشو تهیه کنید. سپس دستمالی پارچه‌ای را با این محلول خیس کنید و با استفاده از آن حشرات را از روی گیاه پاک کنید. همچنین می‌توانید برای این کار از دستمال کاغذی و الکل هم استفاده کنید یا اینکه آب را با فشار اسپری کنید.

زیاده‌روی در آبیاری باعث می‌شود افوربیا‌‌‌‌ تریگونا با بیماری‌های قارچی مانند بیماری چوب‌پنبه‌ای مواجه شود. ایجاد لکه‌هایی شبیه به چوب‌پنبه روی ساقه‌ها نشانه‌ی بروز این بیماری است. در این شرایط باید ساقه‌های آلوده را از گیاه جدا کنید. زرد یا قهوه‌ای شدن ساقه‌‌ها در گیاهان خانواده‌ی ساکیولنت‌ می‌تواند نشانه‌ی پوسیدگی ریشه باشد که دلیل آن زیاده‌روی در آبیاری است. در این شرایط به احتمال زیاد مجبور می‌شوید گیاهتان را دور بیاندازید.

مشکلات رایج در نگهداری از افوربیا تریگونا

یکی از رایج‌ترین مشکلات در نگهداری از افوربیا تریگونا زرد شدن و ریزش برگ‌ها است. حتی کوچک‌ترین اقدام نادرست در مراقبت از گیاه می‌تواند باعث بروز این مشکل بشود. اما معمولاً مقصر آن زیاده‌روی در آبیاری، کم‌آبی یا هوای سرد است. درباره‌ی این مشکل؛ پیشگیری بسیار آسان‌تر از درمان است. کافی است گیاه را در مکانی گرم قرار دهید، هر زمانی که خاک گیاه خشک شد برای آبیاری مجدد آن اقدام کنید و اجازه ندهید برای مدتی طولانی خاک گیاه خشک بماند.