عرضه اولیه سهام شرکت ها در بورس به این دلیل که در بیشتر مواقع برای سرمایه گذاران سود آور است، همیشه طرفداران خاص خودش را دارد. به همین دلیل مقاله ای را در این رابطه منتشر تا هم اطلاعاتی را درباره روش خرید بوک بیلدینگ که به تازگی در بورس ایران مورد استفاده قرار می گیرد، در اختیار شما قرار دهیم. پس اگر علاقه مند به آشنایی با مباحث عرضه اولیه سهام و آموزش بورس و هم چنین روش بوک بیلدینگ هستید، با ما همراه باشید.
عرضه اولیه سهام در بورس
این اصطلاح ترجمه شده عبارت (initial public offering (ipo می باشد. معنی این عبارت، عرضه عمومی اولیه می باشد، که در بورس اصطلاحا به آن عرضه اولیه گفته می شود. هنگامی که سهام شرکتی برای اولین بار در بورس عرضه می شود، به روز اول عرضه سهام اصطلاحا عرضه اولیه گفته می شود.
در این هنگام درصد مشخصی از کل سهام شرکت برای نخستین بار از طریق بورس اوراق بهادار توسط سرمایه گذاران خریداری می شود. تجربه نشان داده که بیش از ۹۰% از عرضه اولیه هایی که در بورس انجام شده، سودآور بوده اند. به همین دلیل برای فعالین بازار همیشه جذابیت داشته است. عرضه اولیه یک شرکت در بورس به این معنی نیست که آن شرکت، شرکت تازه ایست. بلکه به این معنی است که به تازگی اجازه خرید و فروش سهام آن در بورس صادر شده است. خیلی از این شرکت ها ممکن است یک شرکت دولتی باشند که سالهای زیادی سابقه داشته اند. این نوع سهام شرایطش نسبت به خرید و فروش عادی سهام کمی متفاوت است. اما بعد از آن دیگر تفاوتی با بقیه سهام موجود در بورس ندارد. حال سوال اینجاست که وقتی سهام یک شرکت برای بار اول در بورس عرضه می شود ما چگونه می توانیم آن را بخریم؟
چگونه عرضه اولیه بخریم؟
خرید عرضه اولیه سهام سازوکارها و روش های مختلفی دارد. اما در این مطلب فقط به روش هایی که در بورس تهران مورد استفاده قرار می گیرد اشاره می کنیم تا مبحث از حوصله خوانندگان خارج نشود. تا همین چند وقت پیش عرضه اولیه هایی که در بورس ما انجام می شد به روش حراج با اولویت زمان صورت می گرفت. بدین صورت که ابتدا سهم طی یک فرایندی که سرمایه گذاران حقیقی در آن دخالتی نداشتند، اصطلاحا کشف قیمت می شد. یعنی مشخص می شد که سرمایه گذاران می توانند آن سهم را برای بار اول به چه قیمتی خریداری کنند. سپس با توجه به تعداد سهام شرکت و تعداد سهامی که می خواست عرضه بشود، سهمیه هر فردی که می خواست عرضه اولیه بخرد مشخص می شد. در نهایت هم ساعت سفارش گذاری مشخص می شد. مثلا در نهایت بورس اعلام می کرد سرمایه گذاران برای شرکت a که قرار است در ساعت ۱۲:۳۰ دقیقه عرضه شود می توانند هرکدام ۱۰۰۰ سهم و در قیمت ۱۰۰ تومان سفارش بگذارند. پس در این روش قیمت خرید، ساعت خرید و حداکثر حجم خرید از قبل کاملا مشخص شده بود و در نهایت شما باید در ساعت مشخص شده سفارش خود را در سیستم ثبت می کردید. اگر هم تعداد سهم های تقاضا شده از تعداد سهم های عرضه شده بیشتر می شد، اولویت با افرادی بود که سفارش خود را زودتر ثبت کرده بودند. اما مدتی است که روش خرید عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگتغییر پیدا کرده که در انتهای مقاله درباره آن صحبت خواهیم کرد.
چگونه از عرضه اولیه سود کنیم؟
یک باور قدیمی که در بین فعالان بازار وجود دارد این است که خرید عرضه اولیه سودآور است. تجربه نیز نشان داده است که تاکنون بیش از ۹۰% عرضه اولیه های بورس حداقل بین ۲۰-۳۰% سود را برای خریداران آن به ارمغان آورده اند. حتی در برخی موارد این سود به بیش از ۱۰۰% نیز رسیده است. این تجربیات و باور عمومی بازار دراین باره، باعث شده است که در هنگام عرضه اولیه های جدید یک جو روانی مثبت وجود داشته باشد که منجر به افزایش تقاضا برای سهم هایی که برای بار اول عرضه می شوند به وجود بیاید. این افزایش تقاضا در کنار محدودیت های خریدی که در زمان عرضه اولیه وجود دارد، باعث می شود که تقاضا برای سهم عرضه شده نسبت به تعداد سهامی که در بازار عرضه می شود، بیشتر باشد. در نتیجه شما اگر سهام ارائه شده در زمان عرضه اولیه شرکتی را خریداری کنید به دلیل مواردی که گفته شد، به احتمال زیاد چندروزی شاهد صف خرید در سهم خود هستید. البته همانطور که گفته شد این اتفاق در بیشتر مواقع رخ می دهد و همیشگی نیست. پس نمی توان از قبل به صراحت گفت که قیمت آن سهم حتما در روزهای آینده رشد می کند.
نظرات