بدن درد یا کوفتگی بدن چه علتی می‌تواند داشته باشد؟

درد بدن، علامت شایع بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات است. یک علت شایع بدن درد،‌ فعالیت ورزشی و تمرین‌های سخت بدنی است که باعث خسته شدن عضلات شما می‌شود. این خستگی عضلانی باعث ایجاد درد شده و تا زمانی که به آن‌ها فرصتی برای بهبودی با استراحت ندهید، این درد بهتر نخواهد شد. اگر به شکل مداوم دچار کوفتگی بدن یا ضعف عضلانی هستید که علت مشخص یا توضیحی برای آن نمی‌یابید، ممکن است بیماری زمینه‌ای وجود داشته باشد که نیاز به بررسی بیش‌تر دارد.

بدن­ درد یا درد عضلانی (Body Ache)، با نام علمی Myalgia، نشانه رایج بسیاری از بیماری‌هاست. بدن‌ درد می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. گاهی به‌خاطر کم‌آبی یا کمبود خواب پیش می‌آید، گاهی هم به‌خاطر استرس یا حتی وجود عفونت در بدن! بنابراین، باید بدن‌ درد را جدی گرفت و در موارد خاصی، برای درمان آن و تشخیص علت بدن­ درد، لازم است حتماً به پزشک مراجعه کرد. برای این‌که همه چیز را درباره بدن‌ درد، علت‌ها و راه‌های درمان آن بدانید، پیشنهاد می­کنیم تا انتهای این مقاله، با ما همراه باشید!

علائم بدن‌ درد و کوفتگی

نشانه اصلی بدن ­درد، همان­طور که از اسم آن پیداست، درد شدید در عضلات بدن و استخوان­هاست؛ اما این درد معمولاً علائم دیگری هم دارد که از میان آن­ها می­توان به موارد زیر اشاره کرد:

• رنگ‌پریدگی در چهره و پوست
• احساس ضعف
• صدا دادن استخوان‌ها در هنگام راه‌رفتن
• نامنظم شدن خواب
• گاهی کبودی و ورم در بافت
• سردشدن دست‌ها یا پاها
• احساس بدن‌درد و کوفتگی در یک یا چند عضو
• 

علل بدن‌ درد و استخوان‌درد

درد عضلانی که قسمت کوچکی از بدن شما را درگیر می‌کند، معمولاً به دلیل استفاده بیش از حد از آن عضو یا رسیدن یک آسیب جزئی به آن است. مثلاً وقتی یک جعبه سنگین را با خودتان حمل کنید، دست‌ها یا بازوهایتان درد می‌گیرد؛ اما وقتی در سراسر بدنتان درد را احساس می‌کنید، باید آن را جدی بگیرید. علت­های شایع بدن ­درد در زیر آورد­ه شده­اند:

۱. تصلب شرایین

اگر بازوها، پاها، یا هر دوی آنها درد دارند، ممکن است به این دلیل باشد که عضلاتتان خون کافی دریافت نمی‌کنند. در ابتدا، شاید فقط موقع ورزش‌کردن این مسئله را متوجه شوید، اما این موضوع به دلیل وضعیتی به نام تصلب شرایین ایجاد می‌شود که در صورت انسداد لوله‌هایی که خون را به ماهیچه‌های شما می‌رسانند، رخ می‌دهد.

۲. کم‌کاری تیروئید

اگر غده‌ی تیروئید شما کم‌کار باشد، می‌تواند باعث ایجاد دردهای عضلانی و مفصلی و همچنین تورم و حساسیت شود. پزشک با تجویز و بررسی یک آزمایش خون ساده، تشخیص می‌دهد که آیا بدن‌ درد شما به‌خاطر کم‌کاری تیروئید است یا علت دیگری دارد؟

۳. آنفولانزا یا سایر عفونت‌ها

وقتی ویروس آنفولانزا وارد بدن می‌شود، بیماری انفولانزا، تب و احتقان ایجاد می‌کند و می‌تواند باعث دردهای عضلانی شود؛ مخصوصاً در پاها، کمر و بازوهایتان. این دردها معمولاً ظرف مدت یک هفته به‌خودی‌خود بهبود می‌یابند؛ اما اگر این دردها، با سرفه‌ای که از بین نمی‌رود همراه بود، ممکن است covid-19 باشد و باید حتماً به پزشک عفونی مراجعه کنید.

۴. داروها

گاهی برای کنترل کلسترول، داروهایی به نام استاتین تجویز می‌شوند که حدود ۳۰ درصد از افرادی که این دارو را مصرف کرده‌اند، درد عضلانی را گزارش کرده‌اند. اگر این اتفاق برای شما هم رخ داده است، با پزشکتان مشورت کنید تا داروی متفاوتی را برایتان تجویز کند.

۵. سندروم خستگی مزمن (CFS)

این سندروم، باعث یک نوع خستگی مفرط می‌شود که استراحت باعث بهترشدن آن نمی‌شود. این دردها معمولاً شامل دردهای عضلانی، مشکلات حافظه، درد مفاصل و سردرد هستند و دارو و فیزیوتراپی می‌تواند به مدیریت آنها کمک کند.

۶. کم‌خونی و بدن ­‌درد

کم‌خونی به علت کاهش عملکرد گلبول‌های قرمز خون رخ می‌دهد. در کم‌خونی، بافت‌های بدن اکسیژن کافی دریافت نمی‌کنند و در نتیجه، بسیاری از قسمت‌های بدن درد می‌گیرد. کم‌خونی ناشی از علت‌های زیادی است که از شایع‌ترین آنها می‌توان به کم‌خونی ناشی از فقر آهن، فولات یا ویتامین B۱۲ اشاره کرد. با مصرف مکمل‌های دارویی، این کمبودها قابل‌درمان است.

۷. بدن‌ درد و ویروس کرونا

خستگی و کوفتگی بدن در کرونا

بدن‌ درد و کوفتگی یکی از علامت‌های بیماری کرونا یا covid-19 است. درد عضلانی ناشی از عفونت کرونا ویروس، در اثر آسیب به فیبرهای ماهیچه‌ای توسط خود ویروس ایجاد می‌شود. درد عضلانی کرونا، معمولاً با حساسیت به لمس همراه است یا وقتی عضله حرکت می‌کند، درد در آن احساس می‌شود. اما بدن‌ دردهایی که به علت‌های دیگری ایجاد شده‌اند، در یک عضله خاص متمرکز هستند و مدام درد می‌کند.

۸. کم‌آبی و بدن­ درد

کم‌آبی بدن به علت ازدست‌دادن آب بدن رخ می‌دهد. کم‌آبی باعث می‌شود که عضلات به‌سختی کار کند و شما را دچار گرفتگی و کرامپ‌های عضلانی کنند.

علت بدن‌ درد و کوفتگی در کودکان

کودکان و نوجوانان معمولاً در قسمت ساق، جلوی ران و پشت زانوها دچار درد عضلانی می‌شوند. این دردها در هنگام ظهر یا عصر شدت می‌یابند و باعث بیدارشدن کودک از خواب می‌شوند. این دردها، دردهای رشد کودک هستند و معمولاً باعث ناتوانی جسمی کودک نخواهند شد اما اگر کودک یا نوجوان به طور مداوم بدن‌ درد داشته باشد و طی چند روز این بدن‌ درد بهبود نیابد، ممکن است این درد علامت عفونت باشد و بهتر است به پزشک مراجعه شود.

درمان‌های خانگی بدن‌ درد

درمان‌های زیادی برای درمان بدن‌ درد وجود دارند که به برخی از ساده‌ترین آن‌ها در زیر اشاره می‌کنیم:

۱. حمام آب گرم

حمام آب گرم نقش بسیار مهمی را در تسکین درد عضلات و کاهش علائم سرماخوردگی و آنفولانزا ایفا می‌کند.

۲. کمپرس یخ

کمپرس یخ، فعالیت عصبی بدن را به طور موقت کاهش می‌دهد و باعث کاهش بدن‌ درد می‌شود. تنها کافی است که یک بسته یخ را روی قسمت‌های دردناک بدنتان قرار دهید و آن را به مدت ۱۰ دقیقه روی آن قسمت بگذارید و ۲ تا ۳ بار در روز این کار را تکرار کنید.

۳. زردچوبه

زردچوبه یکی از موادی است که دارای خاصیت ضد درد و ضدالتهابی است و یکی از بهترین روش‌های خانگی برای درمان دردهای بدن است. یک قاشق چای‌خوری پودر زردچوبه را به یک لیوان شیر داغ و مقداری عسل اضافه کرده و خوب مخلوط کنید. این محلول را حداقل روزی یک‌بار و قبل از خواب مصرف کنید تا تأثیر آن را بر روی کاهش دردهای عضلانی‌تان ببینید.

۴. دارچین

دارچین یکی از مواد شفابخشی است که دارای خاصیت ضدالتهابی و ضد درد است که آن را به یک ماده مناسب برای معالجه‌ی دردهای بدن تبدیل کرده است. یک قاشق چای‌خوری دارچین پودر شده را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید و خوب هم بزنید. کمی عسل هم به آن اضافه کنید و این مخلوط را یک‌بار در روز بنوشید.

۵. روغن خردل

روغن خردل دارای ترکیبی به نام «آلیل ایزو تیوسیانات» است که به کاهش درد ناشی از التهاب در بدن کمک می‌کند. مقداری روغن خردل را روی تمام بدن خود ماساژ دهید. بعد به مدت ۳۰ تا ۴۰ دقیقه آن را به همان حال بگذارید و بعد دوش بگیرید. اگر روزی یک‌بار این کار را تکرار کنید، بدن‌ دردتان به‌سرعت از بین خواهد رفت.

۶. موز

در بیشتر موارد، دردهای بدن و ماهیچه‌ها ناشی از کمبود پتاسیم است. موز، منبعی سرشار از پتاسیم است و برای کاهش دردهای عضلانی و همین‌طور پیشگیری از وقوع آن‌ها، موز را در برنامه غذایی روزانه‌تان قرار دهید.

۷. نمک اسپوم

نمک اسپوم نیز از موادی است که دارای خاصیت ضدالتهابی است و به همین دلیل باعث تسکین دردهای عضلانی می‌شود. یک لیوان نمک اسپوم را به وان حمام آب گرم اضافه کنید. اجازه دهید نمک ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در آن حل شود؛ سپس خود را در آن خیس کنید. در هنگام دچار شدن به دردهای عضلانی، یک‌بار در روز یا یک روز در میان این کار را تکرار کنید.

نوشیدنی‌های مفید برای بدن‌ درد

چای زنجبیل یکی از نوشیدنی‌های بسیار مفید برای تسکین درد و کوفتگی است.

۱. قهوه

خستگی بدن باعث به‌وجودآمدن بدن‌ درد می‌شود. برای کاهش احساس خستگی، نوشیدن قهوه بسیار مهم است؛ اما در مصرف آن زیاده‌روی نکنید.

۲. چای

چای هم یکی دیگر از نوشیدنی‌های کافئین‌دار است که در درمان بدن‌ درد تا حد زیادی مؤثر است. چای سرشار از آنتی‌اکسیدان است و به کاهش التهاب بدن هم کمک می‌کند.

۳. آب پرتقال

در آب‌پرتقال آنتی‌اکسیدانی به نام «بتا کریپتوزانتین» وجود دارد که در کاهش ابتلا به بیماری‌های التهابی بسیار مفید است؛ بنابراین نوشیدن آب‌پرتقال طبیعی برای تسکین بدن‌ درد، می‌تواند بسیار مؤثر باشد.

۴. آب

۷۰ درصد از بدن ما را آب تشکیل می‌دهد. وقتی بدن ما با کمبود آب مواجه می‌شود، عملکرد مفصل دچار اختلال می‌گردد و مفاصل به‌مرورزمان درد می‌گیرند. به همین خاطر، لازم است که در طول روز حداقل روزی ۸ لیوان آب بنوشید تا سموم موجود در بدن دفع شود و بدن‌ درد به حداقل برسد.

۵. چای سبز

چای سبز حاوی «فلاوونوئیدها» است که خواص ضد التهابی دارد و به کاهش ترکیبات التهاب‌زای موجود در بدن کمک شایانی می‌کند.

۶. آب گیلاس

گیلاس سرشار از آنتی‌کسیدان‌هایی مانند «آنتو سیانین‌ها» است که خواص ضد التهابی بالایی دارند و در کاهش دردهای مفاصل یا بدن‌درد ناشی از بیماری‌های التهابی بسیار مفید است.

۷. آب زغال‌اخته

آب زغال‌اخته نیز دارای ترکیبات آنتوسیانین است که به پیشگیری از التهاب و درد استخوان‌های بدن کمک زیادی می‌کند. آب زغال‌اخته، هم‌چنین سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی بسیار زیادی است که برای سلامتی بدن بسیار مفید است.

داروهای درمان بدن‌ درد

پزشکان برای درمان بدن‌ درد، معمولاً داروهای زیر را تجویز می‌کنند:

• داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDS)
• گلوکوکورتیکوئیدها
• داروهای غیررماتیسمی
• داروهای مخدری (استامینوفن کدئین یا مورفین)
• مهارکننده پمپ پروتون (PPI)

راه‌های پیشگیری از بدن‌ درد

دردهای بدن به دلایل مختلفی به وجود می‌آیند و راه‌های مختلفی برای درمان آن‌ها وجود دارد اما همیشه گفته‌اند که پیشگیری بهتر از درمان است؛ بنابراین ما چند راه را به شما پیشنهاد می‌کنیم تا با آنها کمتر دچار بدن‌ درد شوید:

۱. به عضله‌هایتان استراحت دهید

در حین انجام فعالیت‌های بدنی، گاهی چند دقیقه به عضله‌هایتان استراحت دهید. قبل از ورزش آن‌ها را گرم کنید و بعد از ورزش هم کار سردکردن را حتماً انجام دهید.

۲. رژیم غذایی سالمی داشته باشید

در رژیم غذاییتان حتماً از کلسیم و انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی استفاده کنید. میوه‌ها و سبزیجات را در برنامه غذایی‌تان بگنجانید و از مصرف مشروبات الکلی و دخانیات خودداری کنید.

۳. هرروز پیاده‌روی کنید

بسیاری از دردهای عضلانی به این دلیل برای ما رخ می‌دهند که فعالیت جسمی منظمی نداریم. گاهی هیچ تحرک جسمانی نداریم و بعضی از روزها، به شدت فعالیت می‌کنیم. اما اگر هر روز به مدت نیم ساعت پیاده‌روی کنیم، می‌توانیم خود را از ابتلا به دردهای استخوانی مصون نگه داریم.

۴. پروتئین مصرف کنید

پیشگیری از درد عضلات با مصرف برخی از پروتئین‌ها امکان‌پذیر است. آزمایشات نشان داده‌است که مکمل‌های پروتئینی به کاهش درد عضلات پس از تمرین‌های سخت، کمک زیادی کرده‌اند. اما حتماً قبل از مصرف هر نوع مکمل دارویی با پزشکتان مشورت کنید.

۵. آب و مایعات زیاد بنوشید

همان‌ظور که گفته شد، کم‌آبی یکی از دلایل ابتلا به بدن‌ درد است. نوشیدن روزی ۸ لیوان آب را حتماً در برنامه روزانه‌تان قرار دهید و مایعاتی مثل شربت‌های آب‌لیمو، شربت بهارنارنج و بیدمشک و همین‌طور آب‌میوه‌های طبیعی را  حتماً به طور روزانه مصرف کنید.

۶. استراحت کافی داشته باشید

برای اینکه عضلات و ماهیچه‌های شما استراحت کنند، باید در شبانه‌روز حداقل ۸ ساعت خواب کافی داشته باشد. برای انجام کارهایتان، هیچ‌وقت از خوابتان نزنید چون می‌تواند باعث بدن‌ درد و کوفتگی شما در طول روز شود.

۷. دمای بدنتان را با گرم‌شدن و سردشدن هوا تنظیم کنید

یکی از دلایل بدن‌ درد این است که دمای طبیعی بدن شما با دمای محیط سازگار نیست و اصطلاحاً به آن عادت نکرده است. اگر در سرما، لباس کم بپوشید و در معرض باد سرد قرار بگیرید، دچار بدن‌ درد می‌شوید. به این نکته بسیار دقت کنید و در محیط‌هایی که با دمای آن آشنا نیستید، به‌صورت لایه‌ای لباس بپوشید و اگر گرم بود، لایه‌های بالایی را از تن خارج کنید.

بدن‌درد، حاصل کمبود این ویتامین‌هاست

 

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر درد عضلانی به خاطر واردشدن فشار ماهیچه‌ها یا آسیب به آن‌ها باشد، با استراحت‌دادن به آن عضله و مصرف داروهای ضد التهاب یا درمان‌های خانگی، این درد تا ۷۲ ساعت بعد کاهش پیدا می‌کند. اما اگر دلیلی برای درد عضلانی وجود ندارد و درد بیش از ۳ روز طول کشیده است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

چنان‌چه بدن‌ درد با علائمی مانند تنگی نفس، سرفه‌های خشک و تب و لرز همراه است، بهتر است با پزشک درباره این‌که آیا ممکن است به کرونا مبتلا شده باشید یا خیر، مشورت کنید.