درک دما به عواملی مانند رطوبت و فشار هوای محیط نیز بستگی دارد. بنابراین احساس دمای ۱۰ درجه سانتی‌گراد در محیط مرطوب مانند احساسی که از همین دما در محیط خشک دارید، نخواهد بود. علاوه بر این حس دمای محیط در صورتی که فعالیتی داشته یا نداشته باشید، بدون توجه به دمای بیرونی، نیز متفاوت است. به احتمال زیاد زمانی که ثابت هستید و حرکتی ندارید، احساس سرمای بیشتری می‌کنید زیرا متابولیسم بدن غیرفعال است و سلول‌های بدن گرما تولید نمی‌کنند.
به طور کلی انسان برای اینکه محیط گرمی را برای خود مهیا کند، به گرمای مصنوعی و غیر طبیعی روی می‌آورد. اما درست مانند هر روش غیر طبیعی دیگر در زندگی که اگر بیش از حد مورد استفاده قرار گیرد، عوارض گرما نیز به سراغ شما می‌آیند، بدن را تغییر می‌دهند و حتی ممکن است برای سلامتی‌تان خطرآفرین باشند.
دمای مناسب محیط بین ۲۰-۲۵ درجه سانتی‌گراد و رطوبت نیز در شرایط ایدئال ۵۰ درصد است. هر دمایی بالای ۲۵ درجه سانتی‌گراد به عنوان درجه حرارت بالا در نظر گرفته می‌شود.
عوارض گرما به نوع آن بستگی دارد
دو نوع روش گرمایی وجود دارند که معمولا بیش از حد مجاز مورد استفاده قرار می‌گیرند و در این صورت تاثیرات زیان‌بار و خطرناکی به دنبال دارند:
- هیزم و شومینه
- اسپلیت و دستگاه تهویه مطبوع هوا
حرارت زیاد ناشی از هیزم و استفاده از شومینه ممکن است گازهای سمی تولید کند. زمانی که چوب درختان را بسوزانید، دی اکسید کربن ذخیره شده در آنها آزاد می‌شوند. دی اکسید کربن در انسان به عنوان گاز دفعی به شمار می‌رود که از طریق فرآیند تنفس خارج می‌شود و اکسیژن را به طور جایگزین جذب می‌کند. بنابراین عوارض گرمای حاصل از چوب سوخته ممکن است منجر به مسمومیت شود، خصوصا اگر گردش هوا در فضا به درستی انجام نگیرد، این احتمال افزایش می‌یابد.
دودی که در اثر حرارت زیاد چوب به وجود می‌آید، حاوی گازهای سنگین است. این گازها سمی هستند و در صورتی که تنفس شوند منجر به سردرد، حالت تهوع، استفراغ و حتی تحریک دستگاه تنفسی می‌گردد. پس برای جلوگیری از عوارض گرما در صورت استفاده از شومینه، از سیستمی برای سوخت چوب استفاده کنید که مکانیسم خروج دود هم داشته باشد. البته ممکن است چوب برخی از مواد طبیعی که منجر به ایجاد حساسیت و آسم می‌شوند مانند گرده را هم در بهترین شرایط نصب حمل و آزاد کند.
دستگاه تهویه مطبوع هوا نیز روش دیگری است که با افزایش درجه حرارت محیط عوارض گرمایی به همراه دارد. با استفاده مداوم و طولانی از این دستگاه، هوای محیط به دلیل کاهش رطوبت خشک می‌شود. غشاهای پوستی و مخاطی بدن به خصوص مخاط تنفسی بدون حضور رطوبت کافی تحریک می‌شوند. علاوه بر این موارد، جریان هوای ایجاد شده توسط دستگاه نیز ذرات متحرکی تولید می‌کند که قادرند علائم آسم و آلرژی در افراد به وجود آورند.
عوارض گرما و درجه حرارت بالای محیط
گرمای زیاد محیط بدون توجه به منبع آن، ممکن است به مشکلات زیادی منجر شود، مانند:
۱- هوای خشک و به دنبال آن دستگاه تنفسی خشک در بدن مشوقی برای حضور باکتری و ویروس هستند. معمولا کودکان در این شرایط بیشترین تاثیر را می‌پذیرند. یکی از روش‌های کاهش عوارض گرما و هوای خشک، استفاده از دستگاه مرطوب کننده و فیلترهای میکروارگانیسمی است.
۲- دمای بالا در طول شب استراحت و خواب را دشوار می‌کند. حرارت بیش از ۲۰ درجه سانتی‌گراد باعث می‌شود شرایط برای استراحت عضلات و خواب راحت مناسب نباشد. علاوه بر این زمانی که رطوبت محیط نیز کاهش یابد، دستگاه تنفسی و به دنبال آن کیفیت خواب را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.
۳- درجه حرارت بسیار زیاد باعث خشکی پوست می‌شود و علائم درماتیت پوستی را افزایش می‌دهد. علاوه بر این حرکت هوا در منبع تولید گرما، مواد حساسیت‌زا مانند گرد و غبار، گرده و حشرات ریز را به سمت خود جذب می‌کند.
۴- سردرد یکی از رایج‌ترین عوارض گرما در خانه به شمار می‌رود. زمانی که دمای محیط برای مدت زمان طولانی بالا باشد، به دلیل گشاد شدن عروق خونی احساس سرگیجه می‌کنید. دمای بیش از حد، فشار خون را کاهش می‌دهد و این فشار خون پایین به مغز می‌رسد و منجر به بروز علائم آزاردهنده می‌شود.
۵- خواب در درجه حرارت بالای محیط یکی از دلایل افزایش وزن و چاقی است. این مسئله به آن دلیل اتفاق می‌افتد که بدن چربی ذخیره شده را در دمای بالا نمی‌سوزاند، بلکه آن را نگهداری می‌کند. مکانیسم سوزاندن اسیدهای چرب در شب فعال می‌شود ولی اگر هوا گرم باشد، این اتفاق نمی‌افتد.
مشکل حضور مواد سمی در هوا
مواد سمی موجود در حرارت بالای محیط یکی از بزرگ‌ترین خطرهای سلامتی در زندگی و از عوارض گرما هستند. این مواد در طول مکانیسم تولید گرما آزاد می‌شوند و خطرآفرین هستند.
مونوکسید کربن یکی از این مواد سمی است و از آنجایی که بو ندارد، تشخیص تولید و حضور آن در اثر احتراق و سوخت نادرست به سختی انجام می‌گیرد. این گاز به آرامی جایگزین اکسیژن محیط و خون می‌شود و مسمومیت ایجاد می‌کند. فردی که با مونوکسید کربن مسموم شده باشد، احساس گیجی، غش و بی‌حالی، تهوع و سردرد دارد و تنفس او به عنوان دفاعی برای جایگزین کردن اکسیژن، تندتر می‌شود. اگر این مشکل به سرعت برطرف نگردد، ممکن است کشنده باشد.
دی اکسید نیتروژن یکی دیگر از گازهای خطرناک است. این گاز در اثر احتراق نادرست در دستگاه‌های حرارتی تولید می‌شود و بو ندارد. این گاز بسیار تحریک‌کننده است و مکانیسم تنفسی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
حال که با عوارض گرما و درجه حرارت بالا در محیط داخلی آشنا شدید، همیشه آنها را در ذهن نگه دارید و تلاش کنید دمای خانه را با سالم‌ترین روش گرم کنید.
منبع: دیجی کالا مگ
نظرات