میگویند مارگزیده از ریسمان سیاه و سفید هم میترسد اما کار «عسگر» که شاید مارگزیدهترین مرد ایران یا حتی دنیا باشد از این حرفها هم گذشته است و مارها کابوس زندگیاش شدهاند. ۳۰ سالی میشود که مارها دست از سرش بر نمیدارند و هرکجا که میرود به او حمله میکنند. خودش میگوید انگار مارها همه جا هستند. هرجایی! در خانه، کوه و روستا فرقی ندارد من را پیدا میکنند.
«عسگر شریفی»، مرد ۵۰ ساله ساکن روستای تل پوک سروستان در استان فارس که با عنوان «مارها از جان عسگر چه میخواهند» در یک گزارش تلویزیونی معروف شد، از ماجرای عجیب مارگزیدگیهایش در ۳۰ سال گذشته به «ایران» میگوید: از سال ۷۰ مارگزیدگیهایم شروع شده. در تمام این سالها هر کاری که فکرش را بکنید انجام دادهام تا از شر این مشکل خلاص شوم اما فایدهای ندارد. این قدر این ماجرای مارگزیدگیهای من برای اطرافیانم تکراری شده که بعضیها آن را به سخره میگیرند و میخندند، اما من بدجوری گرفتار شدهام و هر بار عذاب بیشتری میکشم. میگویند معروف شدهای اما من نه این معروفیت را میخواهم نه اینکه هربار طعمه مارها شوم.
نمیخواهم معروف شوم
عسگر میگوید: تا حالا چندبار به برنامههای تلویزیونی دعوتم کردهاند، ولی نرفتهام، چون بعد در فضای مجازی، حرف و حدیثهای زیادی درست میشود. این معروفیت سودی برایم نداشته و تا به امروز هیچکسی کاری برای من نکرده است. مارها امانم را بریدهاند و حتی جرأت ندارم به خانه فرزندانم بروم. همیشه ترس دارم و ناراحت هستم. استرس مارگزیدگی گاهی باعث میشود نتوانم درست صحبت کنم، گاهی هم لرزش بدن دارم و خلاصه زندگی برایم تیره و تار شده است. خودم به کنار، خانوادهام هم از دست مشکل من گرفتار شدهاند و هر بار کمی دیر به خانه بروم در بیمارستانها دنبال من میگردند.
مارها زمان سرشان نمیشود
عسگر که همیشه و همه جا منتظر حمله مارهاست، میگوید: ۱۷ ساله بودم که اولین بار مار من را نیش زد. اولین باری که مارگزیده شدم خیلی ترسیدم و حالم بد شد. این ماجرا تمام شد و تا سه، چهار سال دیگر تکرار نشد، اما از نوبت بعدی که طعمه مار شدم دیگر نتوانستم با خیال راحت در روستا راه بروم. جالب این جاست که اگر تنها باشم، مارها حمله میکنند، اما اگر کسی همراهم باشد، با من کاری ندارند. هر لحظه امکان دارد ماری سر و کلهاش پیدا شود. مارها زمان سرشان نمیشود. بعضی وقتها در فاصله یک هفته، دو بار مرا نیش میزنند و گاهی هم دو ماه خبری از نیش مارها نیست. اما برعکس جایی که هر بار به آن حمله میکنند مشخص است. در تمام این سالها مارها فقط ساق پای راستم را نیش میزنند؛ حتی یک بار به توصیه دیگران برای مدتی پایم را بستم، ولی مارها به دستم حمله کردند و اوضاع بدتر شد.
شریفی که از حرفهای مردم خسته شده میگوید: یکی میگوید مارها را اذیت کردهای و این چوب خداست، دیگری میگوید به دنبال گنج بودهای و مارها هم که نگهبان گنج بودهاند حالا به دنبالت هستند، بعضیها هم میگویند پایت بوی خاصی دارد که مارها به آن جذب میشوند و هزار تا حرف دیگر که هیچ کدامشان حقیقت ندارد و تا الان هیچ دلیلی برای این موضوع پیدا نشده است. یک تصور هم این است که اولین ماری که من را نیش زده، چیزی در بدنم گذاشته و مارهای دیگر پای من را دشمن خودشان تشخیص میدهند.
همه پولم خرج شد و من ماندم و مارها
او یک بار خانه و همه گوسفندانش را فروخته تا درمان شود، اما نتیجه نگرفته و حالا خسته از این مشکل ادامه میدهد: ما عشایر هستیم. تا چندسال پیش هرچند وقت کوچ میکردیم و از جایی بهجای دیگری میرفتیم اما باز مارها بودند همه داراییام را فروختم تا دوای دردم شود اما همه پولم خرج شد و من ماندم و مارها.
بارها برای مدتی به شهر آمدم و مدتی از شر مارها در امان بودم اما شغل من دامداری است و باید در روستا باشم تا به گوسفندها برسم و خرج و مخارج خانواده را تأمین کنم. از فرار کردن از دست مارها خسته شدهام، بالاخره من هم زن و بچه دارم باید کار کنم نمیشود که همیشه خانه نشین باشم. با وجود اینکه بیشتر مارگزیدگیها هم در چرای دام اتفاق میافتد اما چند سال پیش با وام و قرض گوسفند خریدم و دوباره کار میکنم. وقتی به کوه میروم، تنها هستم. اگر طعمه مار بشوم به دامادهایم زنگ میزنم و آنها من را پیش دکتر میرسانند. الان حدود ۶ سال است که در روستایی نزدیک سروستان زندگی میکنم. این جا منطقهای محروم است. ما هم وضع مالی خوبی نداریم. نمیتوانم گوسفندها را بفروشم و دوباره به شهر بروم تا از مارها در امان باشم. مجبورم و با مارها میسوزم و میسازم.
عسگر که حساب و کتاب مارگزیدگیها از دستش در رفته میگوید: قبلاً چون ییلاق و قشلاق داشتیم هر بار که ماری من را نیش میزد به شهرستانهای اقلید یا لار میرفتیم اما الان چند سال میشود که ساکن تل پوک هستیم. بعضی وقتها که مار بزرگ تری نیشم میزند سریع به بیمارستان میروم اما گاهی هم که بچه مارها به پایم حمله میکنند حتی به بیمارستان هم نمیروم بهخاطر همین آمار دقیقی از من ثبت نشده اما حدوداً بیشتر از ۵۰ بار دچار مارگزیدگی شدهام.
مارها با خانوادهام کاری ندارند
این مرد روستایی که نگران خانوادهاش است، میافزاید: مارها به هیچکدام از اعضای خانوادهام کاری ندارند اما من و خانوادهام همیشه میترسیم. با وجود آنکه من و همسرم در یک خانه هستیم اما خدا را شکر او هیچ وقت دچار گزش نشده است. بارها مار به داخل خانه ما آمده، اما از بین تمام اعضای خانواده فقط من را نیش زده است. شاید اشتباه کنم اما فکر میکنم یک مار در خانه ما وجود دارد که هیچوقت پیدایش نکردهایم وگرنه آن را میکشتم تا حداقل در خانه آسایش داشته باشم.عسگر میگوید: الان در فصل سرد سال با خیال راحتتری بیرون میروم و تابستان و بهار کمتر راهی کوه میشوم. بعضی وقتها اما مجبورم و باید گوسفندها را به بیرون ببرم. قبلاً خیلی میترسیدم الان دیگر این قدر استرس ندارم. اگر در کوه، ماری به من حمله کند یکی دوساعت مینشینم تا حالم جا بیاید. قبلاً وقتی مارگزیده میشدم با سرعت میدویدم تا به بیمارستان برسم، ولی الان مینشینم یک چای میخورم تا دامادها برسند و من را دکتر ببرند.
در جستوجوی دلیل علمی
«دکتر فاضل گودرزی»، فوق تخصص پزشکی قانونی و مسمومیتها و سم شناسی بالینی در این زمینه به «ایران» میگوید: از لحاظ علمی در خصوص حمله مارها به انسان سابقهای مانند آنچه برای آقای شریفی اتفاق میافتد وجود ندارد. اینکه مارها یک فرد خاصی را به دفعات یا ناحیه خاصی را نیش بزنند در هیچ کجا ثبت نشده است. عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز ادامه میدهد: ممکن است مارها در منطقه ایشان زیاد باشند و به دفعات وی را نیش میزنند اما نمیتوان دلیلی علمی برای آن بیان کرد. ممکن است اینکه همیشه پای راست ایشان مورد گزش قرار میگیرد تصادفی باشد.
وی خاطرنشان میکند: در خصوص مارها چیزی در این مورد ثابت نشده اما در دنیای حشرات این موضوع تا حدی ثابت شده است. بهطور مثال در مورد پشهها در منابع علمی آمده که این موجودات در هنگام غروب فعالتر میشوند و بیشتر به لباسهای تیره حمله میکنند اما در مورد مارها هیچ سابقه علمی وجود ندارد. در مورد اینکه ایشان ادعا کردهاند که بعضی میگویند پایش بوی خاصی دارد هم هیچ سابقه علمی ندارد فقط بهصورت تجربی مارگیرها میگویند مارهای ماده مادهای از خود ترشح میکنند که برای جفتگیری از آن استفاده میکنند ولی در این مورد واقعاً دلیل مستند و علمی وجود ندارد.وی با تأکید بر اینکه این جریان غیرطبیعی است، میافزاید: ایشان باید مورد تحقیقات و یکسری آزمایشها قرار بگیرند اما تاکنون تیمی برای بررسی مشکل ایشان اعلام آمادگی نکرده است. ما با گروه های سم شناسی، داروشناسی و ایمونولوژی دانشگاه علوم پزشکی صحبت خواهیم کرد تا این فرد را مورد بررسی قرار دهند و راه حلی علمی برای حل مشکل این فرد پیدا کنند.
اگر دانشگاه بودجه این طرح تحقیقاتی را تأمین کند گروهها حتماً این کار را انجام خواهند داد و البته طی مراحل بوروکراسی اداری هم بسیار زمان گیر بوده و یکی از مشکلات اساسی در راه بررسی این موضوع است.
مارگزیدگیها ثبت شدهاند
«عبدالرسول همتی» معاون دانشگاه علوم پزشکی فارس هم در این زمینه به «ایران» میگوید: اینکه ایشان مراجعاتی به خانههای بهداشت یا بیمارستانها برای دریافت سرم و مداوا داشتهاند ثبت شده اما آمار دقیقی از تعداد مراجعات ایشان وجود ندارد.
رئیس مراکز بهداشت استان فارس ادامه میدهد: بنا بر ادعای خودشان ایشان بارها در خانه مداوا شدهاند و اصلاً به درمانگاه مراجعه نکردهاند بههمین خاطر تعداد مارگزیدگیها مشخص نیست.
وی با اشاره به اینکه علت این موضوع مشخص نیست، میافزاید: در نظر داریم با همکاری گروه سمشناسی این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم اما تاکنون اقدامی در این زمینه انجام نشده است.
نیم نگاه
عسگر شریفی : مارها زمان سرشان نمی شود. بعضی وقتها در فاصله یک هفته دو بار مرا نیش می زنند و گاهی هم دو ماه خبری از نیش مارها نیست. اما برعکس جایی که هر بار به آن حمله می کنند مشخص است. در تمام این سال ها مارها فقط ساق پای راستم را نیش می زنند؛ حتی یک بار به توصیه دیگران برای مدتی پایم را بستم، ولی مارها به دستم حمله کردند و اوضاع بدتر شد
علیرضا
تاریخ : ۱ - اسفند - ۱۳۹۹
مارها اعم از نر و ماده ، هورمونهای خاصی در بدنشان ترشح میشود که بوسیله سایر مارها قابل حس و استشمام میباشد .
احتمال دارد بصورتی کاملا نادر، هورمون مارهای نر در بدن ایشان وجود داشته باشد که بوسیله کلیهٔ مارهای نر قابل تشخیص بوده و وی را رغیب طبیعی خود میدانند و حمله میکنند.
در سایر حیوانات هم، جنسهای نر برای تصاحب بیشتر جنس ماده و نیز غذای بیشتر ، سعی میکنند نرهای دیگر را از قلمرو خود دور کنند .
با یکسری آزمایشات هورمونی میتوان این فرضیه را بررسی کرد .
صبحان
تاریخ : ۱ - اسفند - ۱۳۹۹
احتمالآ جفت گیری مارها رو دیده ، جفت گیری مارها امری است سری و مخفی و اگر شخصی ببیند مار ها و فرزندانش به فرد حمله می کنند یا دلیلی دیگری هم دارد و آن اینکه مهره مار تکی دارد و مارهای مخالف به فرد حمله می کنند در صورت داشتن مهره مار باید یک جفت مهره نر و ماده داشته باشد.