آفتاب نیوز:روزنامه کویتی الجریده ادعا کرد ایران و دولت ترامپ در عمان در حال مذاکرات محرمانه هستند.تاکنون هیچ مقام ایرانی یا آمریکایی درباره انجام مذاکرات میان دو طرف خبری منتشر نکرده بودند. مقامات ایرانی بارها هرگونه مذاکره با دولت ترامپ را رد کرده اند. در این مذاکرات، نمایندگانی از دولت ترامپ و یکی از شخصیت های ارشد اصولگرای ایران حضور داشتند. به دنبال این نشست، مذکرات محرمانه دیگری در هفته گذشته در عمان میان دو طرف برگزار شد.
این گزارش حاکیست هنوز هیچ یک از مقامات ایرانی، امریکایی یا عمانی این خبر را تایید یا تکذیب نکردهاند.
یک منبع که از چهرههای ارشد جناح اصولگرایان نیز است، گفت که در این دیدار، نمایندگان ترامپ پیشنهاد کردند که در مورد فرمول همکاری برای دستیابی به توافق مشترک بین دولت بعدی آمریکا و رئیسجمهور بعدی ایران، نه حسن روحانی رییس جمهور فعلی، توافق کنند.
وی گفت نمایندگان ترامپ تایید کردهاند که وی در انتخابات ریاست جمهوری که قرار است سوم نوامبر برگزار شود، ترامپ برای بار دوم پیروز خواهد شد و آنها نمیخواهند با دولت روحانی پشت میز مذاکره بنشینند. زیرا این دولت توانایی اجرای تعهدات خود را ندارد.
وی خاطرنشان کرد: طرف آمریکایی به اصولگرایان اطلاع داده است که تمام برآوردهای اطلاعاتی این کشور موید این است که جریان آنها دولت بعدی ایران را کنترل خواهد کرد و این جریان توانایی کنترل همه نیروهای تأثیرگذار در داخل کشور را دارد و برای این کار آنها ترجیح میدهند با او تفاهم کنند و در نهایت اختلافات بین تهران و واشنگتن را خاتمه دهند.
وی تأکید کرد: نمایندگان ترامپ به جناح اصولگرا پیشنهاد دادند که بدون هیچ گونه هیاهوی رسانهای، در پشت صحنه با همدیگر ارتباط برقرار کنند.
به گفته این منبع، رئیسجمهور آمریکا اصرار به متوقف کردن همه برنامههای ایرانی ندارد و نگرانیهای تهران را میفهمد، اما او میخواهد که ایرانیان نیز نگرانیهای او درباره منافع واشنگتن در منطقه و مسئله امنیت اسرائیل را بفهمند، این نشان میدهد که اگر فرمولی برای توافق در این زمینه حاصل شود، فقط امضای آنها باقی مانده است. در صورت حصول توافق، ترامپ آماده است که شخصاً به ایران سفر کند و با اطمینان از برداشته شدن تحریمها، توافق را امضا کند و تا زمانی که ایران تعهدات خود را اجرا کند، اجرای تحریمهای کنگره به حالت تعلیق در میآید.
به گفته این منبع، طرف آمریکایی اصرار ندارد که همه موارد توافق شده در چارچوب توافق احتمالی با ایران علنی شود و میتوان دو توافق نامه را امضا کرد، یکی از آنها علنی باشد و دیگری مخفیانه.
ترامپ پیشتر گفته بود در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، در مدت یک ماه یا یک هفته با طرف ایرانی به توافق خواهد رسید. ترامپ به تازگی هم به تهران هشدار داد که مذاکرات با امریکا بعد از انتخاب دوباره وی، سخت تر خواهد شد.
قبل از این هم ایران و امریکا در اواخر دولت محمود احمدی نژاد به صورت محرمانه در عمان مذاکره داشتند که در دولت روحانی نیز ادامه یافت و به برجام منتهی شد.
ماجرا چیست؟
صابر گلعنبری، تحلیلگر روابط بینالملل، در یادداشتی تلگرامی در واکنش به ادعای روزنامه کویتی مبنی بر مذاکره محرمانه ایران و آمریکا نوشت: سیاست جهان ممکنات است نه ناممکنات و ازاینرو، چیزی به نام محالات وجود ندارد و آنچه امروز غیرممکن است، فردا میتواند ممکن شود. به همین خاطر، اگر سخنی از مذاکرات محرمانه میان آمریکا و ایران گفته شود، نباید آن را چیز عجیب و غریبی پنداشت؛ بویژه که در گذشته نزدیک چند بار تابوی این مذاکرات شکسته شده است. اما این گزارش متضمن نکاتی است که با خلق و خوی ترامپ سازگار است؛ نخست اعلام آمادگی وی برای سفر به ایران و دیگری هم مذاکره با طرف قوی معادله قدرت در داخل ایران.
در تایید این گزارش میتوان شواهد و قراینی هم بیان کرد؛ از جمله بالا رفتن قابلتوجه فروش نفت ایران به شکل بیسابقهای ظرف یکسال و نیم گذشته و خوشبینی دو هفته پیش ترامپ برای رسیدن به “توافقی بزرگ” با تهران طی یک هفته پس از پیروزیاش در انتخابات.
اما با وجود نکات پیشگفته، شخصا در صحت خبر الجریده تردید جدی دارم. به چند دلیل:
نخست: الجریده کویت به روزنامهای زرد شهره است و معمولا هر از چند گاهی در مسائل مختلف منطقهای و جهانی گزارشهایی از این دست کار میکند که اگر نگوییم کل آنها، بیشترشان نادرست از آب در میآیند.
دوم: همه میدانند که آمریکا در شرایطی انتخاباتی است و اخباری از این دست بر فضای انتخاباتی آن تاثیرگذار است و ترامپ هم در این فضا به دنبال بهرهبرداری از هر مسالهای ولو ناچیز است؛ حال با این وصف خبری به این مهمی را چرا باید یک روزنامه نه چندان معتبر منطقهای و آن هم به نقل از یک مقام ایرانی کار کند؟
اگر چنین چیزی به این شکل صحت داشت که خود ترامپ اگر هم قصد نداشت مستقیما گریزی به آن بزند، لااقل زودتر این مساله را به شکلی و از طریق یک رسانه تاثیرگذار چون رویترز درز میداد و حسابی از آن بهرهبرداری انتخاباتی میکرد که بالاخره موفق شده طرف ایرانی را پای میز مذاکره بکشاند.
سوم: کلیت این گزارش بر فرضیه پیروزی حتمی ترامپ در انتخابات آمریکا استوار است؛ درحالیکه خود ترامپ با چنین قطعیتی از پیروزی خود سخن نمیگوید.
ترامپی که این اندازه خود را مشتاق توافق با ایران جلوه میدهد، وقتی طرف ایران به.زعم الجریده پای میز مذاکرات رفته چه دلیلی وجود دارد که فرصت را مغتنم نشمرده و به جای تسریع در رسیدن به توافق خود خواستار تعویق آن تا دولت بعدی در آمریکا و ایران باشد. تازه خود ترامپ گفته بود ظرف یک هفته پس از انتخابات با ایران توافق میکند؛ یعنی در دولت روحانی، نه حدود هفت ماه پس از آن! یعنی، توافق با ایران کارکرد انتخاباتی خود را از دست داده است؟ یا ترامپ صددرصد مطمئن به پیروزی است؟ اگر چنین است که دیگر تبلیغات انتخاباتی و اینهمه به آب و آتش زدن چه لزومی دارد؟
نظرات