متروپلیس، انجمن جهانی کلانشهرها؛
در پایان سفر دبیرکل متروپلیس به شیراز چه گذشت ؟
متروپلیس، انجمن جهانی کلانشهرها، با ۱۴۰ عضو فعال، از طریق تبادل تجربیات و فناوری‌ها، به بهبود کیفیت زندگی شهری، توانمندسازی متخصصان و حل چالش‌های مختلف شهرها می‌پردازد و شیراز عضو فعال آن است.
به گزارش اول فارس به نقل از شهرداری شیراز، این نخستین‌بار از پایان همه‌گیری جهانی کروناست که ایران، میزبان مقامی بلندپایه از انجمن کلان شهرهای مهم جهان؛ موسوم به متروپلیس است. انجمنی مستقل و بین‌المللی با بیش از ۱۴۰ عضو فعال که تلاش می‌کند با در نظر قراردادن ظرفیت‌ها، ارزش‌ها و عناصر محلی به بهبود کیفیت زندگی و ارتقای هویت شهرها کمک کند.
جوردی واکوئر دبیرکل جهانی متروپلیس که سفر دوره‌ای خود به ایران را از شیراز آغاز کرده، امیدوار است طی سفر چند روز خود از دستاوردهای شهری کلانشهرهای منتخب ایران در زمینه‌های مختلف که به بهبود کیفیت زیست شهری انجامیده؛ بازدید کند.
متروپلیس به‌عنوان یک بستر تعاملی، ظرفیتی دووجهی را در اختیار شهرهای عضو قرار می‌دهد تا از یک سو زمینه افزایش هم‌افزایی‌ها با جامعه جهانی را فراهم آورد و از سوی دیگر با به‌اشتراک‌گذاری طرح‌ها، فناوری‌ها و دستاوردهای نوآورانه، بستری برای توانمندی متخصصان شهری برای عبور از تنگناهای اقلیمی، حمل‌ونقلی، تأمین منابع مالی، راهبردهای جمعیتی و دیپلماسی‌های شهری، منابع باستانی سوخت و انرژی، سرمایه‌گذاری‌ها و تقویت نگاه‌ها به‌سوی حفظ و بهسازی بافت‌های دارای ارزش (بافت‌های فرسوده و تاریخی) را سبب‌ساز شود.
در سال‌های اخیر به‌ویژه متروپلیس در سایه همکاری‌های شهرهای عضو توانسته بافت هم‌پیوندی میان شبکه شهرهای عضو ایجاد کند و از این طریق با تمرکز بر اقدامات امیدبخش خود بر کیفیت حکمرانی شهری تأثیر بگذارد و نتایج مثبتی در حوزه‌های انسجام اجتماعی، تاب‌آوری محیطی، توسعه اقتصادی، آموزش و گسترش شیوه‌های کارآمد مبادلات شهری و بازتعریف نگرش‌های مرتبط با برابری‌های جنسیتی به وجود آورد و بتواند فارغ از سیاست‌زدگی و اعمال‌نفوذ قدرت‌طلبانه، کیفیت زندگی در شهرها را سبب و حیات همکاری‌ها و تعاملات شهرها در سایه انطباق‌پذیری از الگوهای موفق را تضمین و بهبود ببخشد.
شیراز، عضو فعال این انجمن جهانی است که به‌ویژه در حوزه بازآفرینی شهری و باززنده‌سازی بافت‌های تاریخی، روش‌های تأمین مالی کلان پروژه‌ها، توسعه و کارآمدی حمل‌ونقل عمومی و البته شاخصه‌های حفظ محیط زیست توانسته عضو تأثیرگذاری برای این انجمن جهانی باشد.
این مطالب بخشی از مضمون گفتگوهای دبیرکل جهانی متروپلیس و شهردار کلان‌شهر شیراز است که در دیداری صمیمانه بر آنها تأکید و در خصوص چگونگی گسترش چشم‌اندازها تبادل نظر شد.
جوردی واکوئر که سه سالی‌ست دبیرکلی انجمن شهرهای مهم جهان یا متروپلیس را برعهده دارد پس از بازدید روز نخست خود از شیراز، گریزی به مشاهدات عینی چندساعته‌اش از برخی پروژه‌های شهری زده و این اقدامات را قابل‌ستایش توصیف می‌کند.
او نخستین‌بار است که از آغاز خدمت خود به سمت دبیرکلی متروپلیس وارد ایران شده و ماحصل بازدید خود را با این عبارات آغاز می‌کند که آنچه در این ساعات کوتاه از عملکرد شهرداری شیراز مشاهده کرده عمیقاً بلندپروازانه، تحسین‌برانگیز و دور از تصور بوده.
جوردی واکوئر که از پروژه‌های بازآفرینی بافت‌های دارای ارزش و تاریخی شیراز، بازدیدی میدانی داشته، اجرای آن را بسیار الهام‌بخش و جاه‌طلبانه توصیف می‌کند و خواهان به‌اشتراک‌گذاری این تجربیات در شبکه شهرهای عضو متروپلیس است و احساس خود را در مورد شیراز و آنچه در ساعات اولیه حضورش در شهر مشاهده کرده این‌گونه با شهردار شیراز در میان می‌گذارد که: «شیراز، شهر شگفت‌انگیزی است و امروز خوشحالم که مقتضیات مسئولیتم در انجمن جهانی شهرهای مهم (متروپلیس)، سبب تحقق رؤیای همیشگی‌ام یعنی سفر به ایران شده است».
دبیرکل جهانی متروپلیس در گفتگو با شهردار شیراز، میراث ادبی ایرانیان و وجه شاعرانگی فرهنگ ایرانی را بخش متمایزکننده ایران بر می‌شمارد و به تحسین این جغرافیای محبوب اشاره و فرهنگ ایرانی را این‌گونه در کلام، می‌ستاید.
جوردی واکوئر اجمالاً به مأموریت‌های متروپلیس در ایجاد هم وندی بین‌المللی میان شهرهای مهم جهان در قالب ایجاد یک بستر مبتنی بر تعامل که بتواند در سایه انتقال تجربیات و دستاوردها، زمینه‌ساز اهداف و آرمان‌های مشترک باشد اشاره می‌کند و می‌گوید: مایلم به‌رغم شرایط فعلی نه‌چندان ایده‌آل و پر تناقض امروز جهان، از جمله وجود تنش‌های ژئوپلیتیک، مناقشات بین‌المللی، جنگ و ناسازگاری‌های سیاسی دولت‌ها و همچنین وجود واگرایی‌های حمایتی کشورهای توسعه‌یافته و غنی در برابر کشورهای نیازمندِ کمک و درحال‌توسعه که به‌نوعی بر عملکرد انجمن‌های تعاملی همچون متروپلیس سایه افکنده، بگویم: در تلاش هستیم در سایه ارتباطات متعدد و اتخاذ سیاست‌های برانگیزاننده با شهرهای تأثیرگذار جهان و به‌دوراز سیاست‌زدگی، چشم‌اندازی امیدبخش، پویا، تماماً روشن و مشترک از همکاری را در شبکه ارتباطی انجمن رونق ببخشیم.
او تأثیر سیاست بر بسیاری از اهداف و برنامه‌های متروپلیس از جمله چشم‌اندازهای برابرخواهانه جنسیتی و تغییرات اقلیمی را نگران‌کننده می‌داند؛ اما امیدوارانه به تأثیر گفتگوهای سازنده میان شهرهای مهم جهان به‌عنوان بازیگران عرصه حکمرانی شهری معتقد است و آرزو می‌کند بتواند در راستای انجام مأموریتش با ایجاد بستری صحیح و متکی بر تعقل و خرد جمعی، شرایطی را فراهم کند که اهداف حکمرانی شهری، تحت‌تأثیر استیلای سیاست‌زدگی و قدرت‌طلبی قرار نگیرد.
او عمیقاً مشارکت اعضای هیئت‌مدیره متروپلیس که شهردار شیراز نیز عضو فعال آن است را قابل‌ستایش و خوش‌بینانه عنوان می‌کند و چشم‌انداز حاصل از تعاملات اثربخش میان شهرداران شهرهای عضو را بسیار دلگرم‌کننده و روشن می‌داند.
آقای دبیرکل که از مشهد و تهران به‌عنوان مقاصد ادامه سفر خود یاد می‌کند امیدوارانه ابراز رضایت می‌کند که آنچه از شیراز و دستاوردهای شهری آن در حوزه مترو، بازآفرینی بافت‌ها، پاکیزگی، نظم و زیباگرایی سیمای شهر و… مشاهده کردم آن‌چنان الهام‌بخش و تأثیرگذار بود که تماماً نویدبخش تقویت ارتباطات قوی، تأثیرگذار و مبتنی بر مشارکت‌های قابل‌قبول شهرهای ایرانیِ عضو، در شبکه تعاملی متروپلیس خواهد بود.
موضوعاتی که می‌توانند زمینه رشد همکاری‌های نوآورانه را میان سایر اعضای متروپلیس ترغیب و به تقویت دورنمای اهداف مشترک برای تبادل تجربیات و ترسیم یک افق واحد کمک شایانی کند.
روش‌های نوین تأمین مالی پروژه‌ها، شیوه‌های حکمرانی شهری، سیاست‌ها و چالش‌های دیپلماسی شهری، اقدامات صورت‌گرفته در حوزه بازآفرینی بافت‌های فرسوده و تاریخی شیراز، ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری شهر، تمهیدات خلاقانه زیست‌محیطی و نقش دولت مرکزی در سیاست‌های مالی شهرداری از دیگر مواردی بودند که دبیرکل متروپلیس در دیدار خود با شهردار شیراز در مورد آنها به گفتگو پرداخت.
محمدحسن اسدی شهردار شیراز هم ضمن قدردانی از دبیرکل جهانی متروپلیس در مثبت ارزیابی‌کردن اقدامات صورت‌گرفته در عرصه حکمرانی شهر شیراز، بر ابراز تمایل شیراز برای نقش‌آفرینی‌های مؤثر و انتقال تجربیات در شبکه گسترده شهرهای مهم جهان تأکید و به تفاوت‌ها و وجوه مشترک شیوه‌های تأمین چرخه مالی در ایران اشاره کرد.
وی به تشریح چگونگی استفاده از مدل‌های ترکیبی برای تأمین منابع مالی پروژه‌ها پرداخت و نقش دولت مرکزی را مورد بررسی قرار داد.
شهردار شیراز به وجود بحران‌های مالی حاصل از عدم ثبات قیمت‌های جهانی، شرایط نابرابر تحریمی ایران و محدودیت در تبادلات ارزی، واردات واگن و فناوری‌های مورد نیاز شهرها اشاره و ابراز امیدواری کرد: فضای مثبت همکاری‌ها بتواند انتقال تجربیات، فناوری‌ها و دستاوردها را بیش از گذشته تسهیل کند.
او نقش همسوکننده و تأثیرگذار متروپلیس در مشارکت حداکثری شهرها برای رفع نگرانی‌های بهداشتی، زیست‌محیطی و تغییرات اقلیمی را ستایش کرد و خواستار نقش‌آفرینی مقابله‌ای این انجمن جهانی برای مقابله با حاشیه‌نشینی و آگاه‌سازی جهانی به موضوع مخاطرات غفلت از بافت‌های فرسوده و حاشیه‌ای پرداخت و خواستار هم‌اندیشی جهانی برای جستجوی راه‌حل‌های کاربردی برای خروج از تنگناهای موجود، به‌ویژه در مواجهه با بلایای طبیعی از جمله زلزله و سیل شد تا از این طریق متروپلیس با ایجاد تسهیلات و مشوق‌های برانگیزاننده برای بازسازی بافت‌های فرسوده بیش‌ازپیش نقش‌آفرینی کند.
شهردار شیراز در ادامه به ظرفیت‌ها و جذابیت‌های منحصربه‌فرد شیراز در حوزه‌های معدنی، زیست‌محیطی، گردشگری، فناورانه و پزشکی اشاره کرد و افزود: ظرفیت‌ها و مزیت‌های جهانی، تاریخی، تمدنی، تدینی و آب‌وهوایی شیراز موجب شده، شیراز به‌عنوان یک شهر محبوب، کاندیدای بسیاری از رویدادهای جهانی و آسیایی باشد. به‌ویژه برخورداری شیراز از کیفیت هوای کم‌نظیر و کم آلاینده، در کنار سایر جذابیت‌ها باعث شده که شیراز طرف‌داران زیادی داشته باشد.
در ادامه گفتگو، شهردار شیراز افق نگاه خود به شیراز را فراتر برد و اعلام کرد: مایلیم از ظرفیت‌های متروپلیس در ایجاد انگیزه در سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در شیراز استفاده کنیم.
تقاضا برای گفتگوهای اثربخش پیرامون دستیابی به راهکارهای توانمندسازی بافت‌های فرسوده و تاریخی شهر و استفاده از تجربیات موفق سایر شهرهای توسعه‌یافته و بررسی افق سایر اهداف مشترک، از دیگر محورهای گفتگو میان این دو مقام بلندپایه بود که به‌صورت یک دغدغه مشترک مطرح و مورد بحث قرار گرفت.
شهردار شیراز به گستره پهناور چند هکتاری بافت‌های فرسوده شیراز اشاره کرد و از دبیرکل متروپلیس خواست تا در راستای رسالت مأموریت خود راه‌حل‌های مناسبی برای برون‌رفت از چالش‌های موجود در بافت چاره‌اندیشی کند و تمهیدات لازم برای در اختیار قراردادن مشوق‌های تأثیرگذار در این حوزه را در دستور کار متروپلیس قرار دهد.
نکته جالب دیگری که مورد توجه دبیرکل قرار گرفت، اقدام شهرداری شیراز به استفاده از فناوری‌های پیشرفته پلاسمای سرد در تبدیل شیرابه‌های پسماندی به آب قابل شرب – به‌عنوان یک منبع پایدار آبی – بود که با برخورداری از مزیت‌های منحصربه‌فرد زیست‌محیطی، نقش مهمی در حفظ، احیا و توسعه فضای سبز شهری دارد و جایگاه شیراز را در این حوزه ممتاز و پیشرو می‌کند.
ضیافت صمیمانه شام، تبادل هدایای یادمانی و مرور برنامه‌های مختلف روزهای آتی آقای دبیرکل، از جمله بازدید جوردی واکوئر از دستاوردهای سیستم حمل‌ونقل متروی شهری شیراز در کنار سایر جذابیت‌های گردشگری شیراز، پایان‌بخش این دیدار بود.
