پیر هِریشت از نیایشگاه‌های زرتشتی در شهرستان اردکان در استان یزد است.
گردشگری اول‌فارس: زرتشتیان شریف‌آباد برای فراهم کردن هیزم آتش جشن هیرومبا به نیایشگاه «پیر هریشت» می‌روند. آن‌ها زمانی حرکت می‌کنند که پیش از غروب آفتاب به پیر هریشت برسند.
زیارتگاه پیر هریشت، یکی از آتشکده های مقدس و دارای احترام برای زرتشتیان است.
این آتشکده، در ۹۰ کیلومتری غرب شهر یزد و ۱۵ کیلومتری شهر اردکان، در دامنه کوه واقع شده است.
داستان پیدایش زیارتگاه پیر هریشت نیز، به عهد ساسانیان بر می گردد.
زیارتگاه پیرهریشت بر بالای کوهی از سنگ‌های آهکی سیاه جا گرفته و در پایین کوه ساختمان‌هایی با نیک‌اندیشی دهشمندان ساخته شده، اتاق‌هایی که «خیله» نامیده می‌شود و نیایش‌‌کنندگان که از راه دور و نزدیک به این مکان می‌آیند برای چند روزی در این خیله‌ها به‌سر می‌‍برند.
ساختمان نیایشگاه بر روی صخره ای قرار دارد که پلکانی راه رسیدن به آن را هموار می‌کند. شکل هندسی ساختمان از مربع و دایره است. در ورودی بنا ایوانی در سمت جنوب شرقی قرار دارد. بعد از ورودی، اتاق مدوری با سقف گنبدی قرار دارد که در وسط آن یک کلک هشت ضلعی است. درغرب اتاق مدور، یک درگاهی با دو پله، راه ورود به اتاق اصلی است که مستطیلی شکل و دارای سقف گنبدی است.
در کف این اتاق، بخشی از صخره را، با شیشه محصور کرده‌اند نمادی از آرامگاه را پدید آورده است. در مجاور آن، کلکی قرار دارد که جایگاهی برای چراغ روغن‌سوز ساخته‌اند و بر روی آن سه شعله روشن است. این اتاق دارای سکوی نشیمنی کوتاه است.
نخستین همایش آیینی شادمانی و یا نخستین میعادگاه بهاری زرتشتیان به روز امرداد امشاسپند از ماه فروردین تا پایان روز خیر ایزد در گاهشمار زرتشتی برابر با هفتم تا پایان روز ۱۱ فروردین‌ماه به مدت پنج روز در دیدار با زیارتگاه پیرهریشت است.
گفته می شود که مروارید (در برخی روایات گوهربانو) که یکی از ندیمان دختر یزدگرد سوم ساسانی بوده است، پس از حمله اعراب به ایران، در حین فرار از کاروان جدا می شود و به محلی پناه می برد. سپس در آن محل به نیایش خدا مشغول شده و برای همیشه ناپدید می شود.
بعد از گذشت سال ها بر کودکی نمایان شده و از او می خواهد که با پدرش صحبت کند و پیرهریشت را بنا کند. در این زیارتگاه یک پستو وجود دارد که آن را محل ناپدید شدن مروارید (گوهربانو) می دانند و همیشه آتشی در آن روشن است.
هر ساله، در اواخر فروردین ماه، جشن «هیرومبا» توسط زرتشتیان، در زیارتگاه پیر هریشت برگزار می شود و زرتشتیان با انجام مراسم ستایش اهورامزدا، اوستا خوانی و روشن کردن آتش، به جشن می پردازند.
همچنین هرساله، پیروان آیین زرتشت در فاصله روزهای امرداد (هفتم فروردین ماه) تا خور (یازدهم فروردین ماه)، به این زیارتگاه می آیند و مراسم مذهبی و سنتی خود را برگزار می کنند.
نظرات