یک مقام وزارت خارجه آمریکا گفته توافق در مذاکرات وین بر سر توافق هسته‌ای برجام امکان‌پذیر است اما برخی «اختلافات جدی» باقی مانده‌اند که بایستی حل شوند.
دور هفتم مذاکرات وین
این مقام آمریکایی که اشاره‌ای به نامش نشده گفته آمریکا در «آینده‌ای نه چندان دور» به دور هفتم مذاکرات وین خواهد رفت.
مقام آمریکایی همچنین گفته مذاکرات بر سر بازگشت به برجام برای مدت نامحدود ادامه نخواهد داشت. او گفت چنانچه طرف‌ها نتوانند اختلافات باقیمانده بر سر برجام را حل و فصل کنند آمریکا باید با طرف‌های دیگر این توافق، درباره تصمیمات آتی همفکری کنند.
ساعاتی قبل‌تر خبرگزاری رویترز گزارش داد آمریکا به منظور هماهنگی با کابینه جدید دولت اسرائیل به دنبال به عقب انداختن دور بعدی برگزاری مذاکرات وین است.
یک منبع مطلع از مواضع دولت «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا به خبرگزاری رویترز گفته بود واشنگتن احساس می‌کند مذاکرات جاری در وین برای مشخص کردن وضعیت اجرای برجام ارزش معوق شدن به منظور ایجاد هماهنگی با اسرائیل را دارند.
ششمین دور مذاکرات وین برای مشخص کردن وضعیت اجرای توافق هسته‌ای چند روز پیش پایان یافت. «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین روز ۳۱ خرداد گفت احتمالاً دور بعدی مذاکرات برجامی وین یک هفته تا ۱۰ روز دیگر آغاز خواهد شد.
دولت «جو بایدن» مدعی است قصد دارد از طریق مذاکرات جاری در شهر وین، پایتخت اتریش زمینه‌های لازم برای بازگشت کشورش به توافق هسته‌ای برجام را فراهم کند.
«دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور سابق آمریکا اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ با نقض تعهدات آن کشور از این توافق مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل متحد خارج شد و سیاست موسوم به «فشار حداکثری» را در دستور کار قرار داد.
مقام‌های دولت جو بایدن بارها به صراحت به شکست سیاست فشار حداکثری اعتراف کرده‌اند اما تا کنون از انجام اقداماتی که برای بازگشت به این توافق لازم هستند سرباز زده‌اند.
جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده تنها در صورتی که واشنگتن، به صورت قابل راستی‌آزمایی به تمامی تعهداتش عمل کند اقداماتی را که در واکنش به نقض عهد طرف‌های غربی در جهت کاهش تعهدات برجامی‌اش در پیش گرفته به عقب برخواهد گرداند. تهران گفته البته اصرار یا عجله‌ای برای بازگشت آمریکا به برجام ندارد.
تمدید توافق ایران-آژانس
مقام وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به این سئوال که در صورت عدم تمدید توافق فنی میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چه اتفاقی خواهد افتاد گفت آمریکا به ایرانی‌ها گفته چنانچه این توافق تمدید نشود، تهران توافق بر سر بازگشت به برجام را به شدت پیچیده خواهد کرد.
او همچنین بار دیگر موضع واشنگتن که در روزهای گذشته بیان شده را تکرار کرد و گفت: «تا زمانی که بر سر همه چیز توافق نشود، بر سر هیچ‌چیز توافق نشده است.»
وی در بخش دیگری از اظهاراتش گفت ایران نباید از تاکتیک‌های «شانه‌زوری» در خصوص تمدید توافق فنی با آژانس اتمی استفاده کند. او تأکید کرد چنانچه برداشت آمریکا این باشد که حصول توافق ممکن است به دور هفتم مذاکرات وین نخواهد رفت.
«رافائل گروسی»، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز ۲۸ خرداد مصاحبه‌ای با بلومبرگ گفته این نهاد بین‌المللی هنوز پیشنهادی از طرف ایران برای تمدید توافق فنی حاصل‌شده میان دو طرف دریافت نکرده است.
ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اسفندماه سال گذشته به توافقی برای ارائه دسترسی‌های داوطلبانه از سوی ایران به دو مکان مشخص شده و تسهیل فعالیت‌های راستی آزمایی آژانس دست یافتند. این توافق حدود دو هفته پیش به مدت یک ماه دیگر (تا تاریخ ۲۴ ژوئن مصادف با سوم تیرماه) تمدید شد.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید پروتکل الحاقی به این نهاد بین‌المللی اجازه دسترسی گسترده‌تر به اطلاعات و اماکن موجود در ایران را می‌دهد.
سال گذشته مجلس شورای اسلامی ایران قانونی را به تصویب رساند که دولت را ملزم می‌کند در صورت عدم رفع تحریم‌ها علیه ایران بازرسی‌های آژانس اتمی در ایران را معلق کند.
آمریکایی‌های بازداشتی در ایران
مقام وزارت خارجه آمریکا علاوه بر این تصریح کرد که در مذاکرات غیرمستقیم با ایرانی‌ها در خصوص مبادله زندانیان هم پیشرفت‌هایی حاصل شده اما طرف‌ها هنوز به توافق نرسیده‌اند.
مقام آمریکایی همچنین گفت که گفت‌وگوها بر سر شهروندان آمریکایی بازداشتی در ایران مستقل از گفت‌وگوهای هسته‌ای در جریان است.
ضمانت درباره عدم خروج مجدد
این مقام آمریکایی درباره درخواست ایرانی‌ها برای ضمانت از آمریکایی‌ها مبنی بر اینکه خروج از برجام تکرار نخواهد شد گفت: «ضمانتی در کار نیست. این را ما می‌دانیم، ایران هم می‌داند. بهترین تضمین بازگشت به توافق و اجرای متعهدانه آن است.»
منابع خبری پیش از این گفته‌اند یکی از مسائل باقیمانده در مذاکرات وین درخواست ایران برای دریافت ضمانت از آمریکا درباره عدم خروج دوباره از توافق هسته‌ای برجام است.
ساعاتی قبل‌تر، میخائیل اولیانوف در پیامی در توییتر نوشت چنانچه آمریکا مجدداً از برجام خارج شود ایران اقدامات شدیدتری را در دستور کار قرار خواهد داد. او نوشت: « «بسیاری از دنبال‌کنندگانم از من می‌پرسند آیا ضمانتی وجود دارد که در صورت احیای برجام، آمریکا مجدداً از آن خارج نمی‌شود؟ به نظر من بهترین ضمانت، تجارب بسیار منفی گذشته است. اگر آمریکا اشتباهات گذشته را تکرار کند ایران ممکن است تصمیم بگیرد با اقداماتی شدیدتر از قبل جبران کند. هیچ‌کس این را دوست ندارد.»
سیاست برجامی در دوران آیتالله رئیسی
مقام آمریکایی درباره سیاست واشنگتن در قبال برجام در دوران ریاست‌جمهوری آیتالله «سید ابراهیم رئیسی»، رئیس‌جمهور منتخب ایران هم اظهار نظر کرد و گفت: «روی کار آمدن رئیس‌جمهور جدید در ایران اثری بر منافع امنیتی آمریکا برای مهار برنامه هسته‌ای ایران ندارد.»
آیتالله رئیسی چند روز پیش در نخستین نشست خبری خود بعد از پیروزی در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ضمن تأکید بر اینکه سیاست خارجی دولت او بر تعامل بر دنیا استوار خواهد بود گفت این سیاست از برجام شروع نشده و به برجام ختم نخواهد شد.
رئیس‌جمهور منتخب گفت: «تا امروز فشار حداکثری بر مردم ما کارساز نشده است، باید تجدید نظر کنند و برگردند. ملت ما نشان داده مقاومت و ایستادگی در مقابل فشارها دارد و دنیا باید بدانند که سیاست خارجی دولت ما از برجام شروع نمی شود چون به برجام هم محدود نخواهد شد.»
وی ادامه داد: «ما تعامل را با همه دنیا و همه کشورهای دنیا به عنوان یک اصل تعاملی گسترده و متوازن را در سیاست خارجی دنبال خواهیم کرد و در مذاکرات هر مذاکره ای که منافع ملی در آن تضمین شود، این مذاکره حتما مورد حمایت خواهد بود، اما ما وضعیت اقتصادی و شرایط مردم را به مذاکرات گره نخواهیم زد.»
توافق متعاقب برجام
مقام وزارت خارجه آمریکا همچنین تصریح کرد که موضع آمریکا کماکان این است که بایستی گفت‌وگوهای متعاقبی برای قوی‌تر کردن توافق هسته‌ای برجام انجام شود. او گفت دولت «جو بایدن» به صراحت بر ضرورت برگزاری گفت‌وگوهای متعاقب برجام تأکید کرده است.
مواضع دولت اسرائیل
او درباره مواضع دولت اسرائیل در خصوص برجام هم اظهارنظر کرد. مقام وزارت خارجه آمریکا گفت اسرائیل دیدگاه متفاوتی درباره توافق هسته‌ای دارد اما گفت‌وگوهایی در جریان است تا واشنگتن و تل‌آویو تا آنجا که ممکن است همسو و هماهنگ باشند.
خبرگزاری رویترز ساعاتی قبل‌تر گزارش داده بود کابینه جدید اسرائیل قصد دارد برای رایزنی درباره روش‌های اجرای بهتر «برنامه جامع اقدام مشترک» و تحریم‌هایی که بایستی علیه ایران حفظ شوندگروهی از متخصصان مسائل تحریمی را روانه واشنگتن کند.
خبرگزاری رویترز نوشته این راهبرد تفاوت زیادی با سیاست «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر سابق دولت اسرائیل دارد که قصد نداشت با دولت «جو بایدن» درباره بازگشت مجدد آمریکا به برجام وارد تعامل شود.
نظرات