هشدار مدیرعامل آب منطقهای فارس: ۹۰ درصد محدودههای مطالعاتی استان ممنوعه و بحرانی است/ رویداد ارتقاء بهرهوری آب بهمن ماه برگزار میشود
به گزارش اول فارس به نقل از شرکت آب منطقهای فارس، سیاوش بدری، پنجشنبه ۴ آذرماه در یک نشست خبری، ضمن توضیح پیرامون وضعیت بارندگیها در سال آبی جاری و مقایسه با سنوات گذشته، شرایط کنونی سدهای در دست بهرهبرداری، اقدامات سازهای و غیرسازهای، فعالیتهای شاخص با هدف حفظ شرایط موجود و بهبود منابع آبی […]
به گزارش اول فارس به نقل از شرکت آب منطقهای فارس، سیاوش بدری، پنجشنبه ۴ آذرماه در یک نشست خبری، ضمن توضیح پیرامون وضعیت بارندگیها در سال آبی جاری و مقایسه با سنوات گذشته، شرایط کنونی سدهای در دست بهرهبرداری، اقدامات سازهای و غیرسازهای، فعالیتهای شاخص با هدف حفظ شرایط موجود و بهبود منابع آبی و طرحها و پروژههای در دستور کار را تشریح کرد.
سیمای آب، وضعیت بارندگی و ذخایر سدهای فارس
مدیرعامل آب منطقهای فارس با بیان اینکه طی سال آبی گذشته ۱۷۰ میلیمتر میانگین بارندگی را در این استان شاهد بودیم که نسبت به میانگین بارندگی ۵۷ ساله، کاهش ۴۴ درصدی داشت، گفت: ابتدای سال آبی جاری را بدون بارندگی طی کردیم و بهحمدالله طی روزهای پایانی آخرین ماه از فصل پائیز، با ورود دو سامانه بارشی مدیترانهای و سودانی، بارندگی بسیار خوبی را شاهد بودیم.
او با یادآوری اینکه براساس اطلاعات آماری ایستگاههای سنجش آب منطقهای فارس در سامانه اول ۲۵میلیمتر و سامانه دوم ۹۴ میلیمتر و جمعا ۱۲۱ میلیمتر، بارندگی در فارس ثبت شد، گفت: آمارهای این شرکت با اطلاعات آماری هواشناسی اختلاف اندکی دارد که ناشی از مکان قرارگیری ایستگاههای سنجش باران و برف در استان است.
بدری ضمن اشاره به اینکه ۱۲۴ ایستگاه پایش بارندگی در فارس وجود دارد و آمارهای مورد استناد ارائه شده مربوط به ۳۲ ایستگاه منتخب است، گفت: براساس این آمارها، طی ۲ سامانه بارشی اخیر بیشترین بارندگی مربوط به لامرد با ۲۴۴ میلیمتر بود.
رئیس هیئت مدیره آب منطقهای فارس در ادامه خاطرنشان کرد: خوشبختانه و براثر بارشهای اخیر، نسبت به سال آبی گذشته ۱۷۰ درصد مثبت و نسبت به میانگین بلند مدت ۵۷ ساله ۵۹ درصد مثبت هستیم و به فضل خداوند امیدمان به بارش های زمستانه و بهاره است.
او اضافه کرد:حجم رواناب ایجاد شده کل استان فارس ناشی از سامانه اخیر، ۱۱.۵ میلیارد مترمکعب بوده که بر اساس ضریب نفوذ مقداری جذب زمین و تغذیه آبخوانها شده م درصدی پشت سدها ذخیره و مابقی تبخیر، تعرق و بخشی نیز از استان خارج می شود.
وضعیت سدهای فارس
بدری با یادآوری اینکه توان ذخیره آب در مخازن سدهای دهگانه فارس، ۳ میلیارد و ۸۱ میلیون متر مکعب است، گفت: برابر آخرین آمارها، بالغ بر ۹۰۵ میلیون مترمکعب آب پشت سدهای فارس وجود دارد که این میزان معادل۲۹.۴ درصد کل مخازن سدها است.
مدیرعامل آب منطقهای فارس با تاکید براینکه بخشی از آب موجود در مخازن سدها، حجم مرده یا پایداری سد محسوب میشود گفت: هم اینک کل آب قابل استفاده موجود در مخازن ۱۰ سد فارس بالغ بر ۴۲۴ میلیون مترمکعب و معادل ۱۶ درصد کل حجم آب موجود در سدها است.
بدری با تصریح اینکه نسبت به مدت مشابه سال گذشته، حدود ۲۲۷ میلیون مترمکعب کاهش حجم ذخیره مخازن سدها را داریم، گفت: براثر فعالیت سامانههای بارشی اخیر مجموعا ۹۸ میلیون مترمکعب آب در سدهای فارس ذخیره شد که بیشترین حجم آب ذخیره شده مربوط به سد سلمان با ۵۸ میلیون مترمکعب، هایقر و تنگاب هر یک با ۱۰ میلیون مترمکعب و سد درودزن با ۶.۴۵ میلیون مترمکعب، بوده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای فارس با بیان اینکه، سازههای تغذیه مصنوعی، یکی از اقدامات مهم برای کمک به تغذیه سفره های زیرزمینی محسوب میشود، گفت: در فارس از گذشته تاکنون بالغ بر ۸۳ سازه تغذیه مصنوعی توسط این شرکت احداث شده است که در بارندگیهای اخیر منجر به ذخیره بیش از ۳۰ میلیون مترمکعب آب حاصل از بارشها شد.
بدری خاطرنشان کرد: برابر استعلامهای انجام شده از اداره کل حفاظت محیط زیست، بارندگیهای اخیر منجر به آبگیری تالابهای مختلف به لحاظ سطح شد. در این موضوع تالابهای بختگان ۲۰ درصد، طشک ۴۰ درصد و مهارلو هم حدود ۶۰ درصد سطح آبگیری شد.
او با تاکید براینکه این میزان آبگیری به لحاظ سطح مطرح شده و هنوز حجم آبگیری اندازهگیری نشده است، گفت: به حمدالله براثر بارشهای اخیر شاهد آبگیری قابل توجهی در کفههای ایزدخواست، زریندشت، بیدشهر، هرم و کاریون هم بودیم.
سیمای آب فارس
بدری با بیان اینکه استان فارس با ۱۲۲ هزار کیلومتر مربع وسعت و بیش از ۵ میلیون نفرجمعیت، چهارمین استان به لحاظ مساحت و جمعیت در کشور است، گفت: از ۶۰۹ محدوده مطالعاتی موجود کشور، ۱۳۴ محدوده یعنی ۲۲ درصد، در فارس واقع شده است.
او با یادآوری اینکه محدودههای مطالعاتی با هدف بررسی و پایش منابع آب زیرزمینی تعیین شده است، گفت: با توجه به برداشتهای بیرویه، خشکسالیهای مکرر، تغییر اقلیم، کاهش بارندگی و از طرفی قطب کشاورزی بودن فارس، هم اینک بیش از ۹۰ درصد محدودههای مطالعاتی واقع در این استان، ممنوعه و ممنوعه بحرانی است.
بدری ادامه داد: براساس آماربرداری دور سوم مربوط به سال ۱۳۹۸، مجموع برداشت آب از منابع سطحی و زیرزمینی در فارس بالغ بر ۶.۷ میلیارد مترمکعب در سال برآورد میشود و بیشترین مصرف با ۹۰درصد مربوط به بخش کشاورزی است و تنها ۸ درصد به شرب و ۲ درصد به صنعت و خدمات تعلق میگیرد.
او خاطرنشان کرد: برابر همین آمارها، در استان فارس ۸۴ درصد وابستگی به منابع زیرزمینی و ۱۶ درصد منابع سطحی بوده حال آنکه عدد میانگین کشوری، ۵۰ درصد زیرزمینی و ۵۰ درصد سطحی است.
بدری ضمن یادآوری اینکه فشار بر آبخوانها در فارس نسبت به کشور بیشتر است، گفت: میزان استفاده از منابع آب تجدیدپذیر در فارس ۹۰ درصد است حال آنکه استاندارد این عدد ۴۰ درصد است. لذا ما با افت تراز آبخوانها مواجه هستیم، یعنی به طور متوسط سالانه حدود ۳۰ سانتیمتر افت آبخوان و همچنین کاهش کیفیت آب را شاهد بودهایم.
مدیرعامل آب منطقهای فارس گفت: باید برای حفظ و بهبود شرایط موجود اقداماتی نظیر، نصب کنتورهای هوشمند روی کلیه چاههای در حال بهرهبرداری، تعیین و اجرای الگوی کشت مبتنی بر آب قابل بهرهبرداری، استفاده از آبهای نامتعارف و فرهنگسازی را در دستور کار قرار داد.
رئیس هیئت مدیره آب منطقهای فارس با اشاره به اینکه بالغ بر ۳۲ هزار حلقه چاه در این استان به کنتور مجهز شده است، تلاش برای افزایش این آمار را یادآور شد و گفت: در فارس سالانه حدود ۸۶ میلیون مترمکعب پساب تولید میشود، اما باید برای افزایش این میزان مطابق با تکالیف قانونی تلاش کرد.
فرهنگسازی و اهمیت آن
بدری ضمن بیان اینکه فرهنگسازی در بحث آب، اوجب واجبات است، اقداماتی نظیر طرح داناب و گسترش سوادآبی را یادآور شد و گفت: با تبادل تفاهم نامه با آموزش و پرورش استان، طی سالهای اخیر طرح داناب در فارس اجرایی و منجر به ارائه آموزشهای مرتبط با ارتقاء سوادآبی به ۱۲۰۰ معلم و بالغ بر ۲۸۰ هزار دانش آموز مقاطع مختلف تحصیلی شده است.
مدیرعامل آب منطقهای فارس با بیان اینکه تابستان گذشته و علیرغم کاهش ۴۴ درصدی بارشها نسبت به بلندمدت ۵۷ ساله، با کمترین تنش آبی طی شد، گفت: این مهم حاصل تلاشی گسترده در سطح شرکتهای زیرمجموعه صنعت آب و همراهی استانداری و سایر دستگاههای مرتبط بوده است.
بدری گفت: در استان فارس برای تامین مصرف شرب، سالانه به ۶۰۰ میلیون مترمکعب آب نیاز داریم که ۲۲۰ میلیون مترمکعب آن مربوط به شهرستان شیراز و ۳۸۰ میلیون مترمکعب آن مربوط به سایر شهرستانها و روستاها است که البته ۳۷ درصد این نیاز را از منابع آب سطحی و مابقی را از منابع زیرزمینی تامین میکنیم.
مدیرعامل آب منطقهای فارس ضمن یادآوری اینکه طبق تکالیف قانونی باید میزان وابستگی به منابع آب سطحی تا سال ۱۴۲۵ به ۵۰ درصد برسد، گفت: در کلانشهر شیراز به واسطه اجرای خط دوم آبرسانی از سد درودزن، میزان اتکا به منابع آب سطحی به ۵۰ درصد رسید و امکان افزایش این ظرفیت را هم داریم.
اقدامات سازهای
بدری با یادآوری اینکه مسئولیت شرکتهای آب منطقهای، اول حفاظت و صیانت از منابع آبی اعم از زیرزمینی و سطحی و دوم ایجاد و توسعه زیرساختهای مورد نیاز تامین آب است، گفت: در فارس ۲۴ طرح و ۴۵ پروژه در دست اجرا داریم، این طرحها شامل سدسازی، خطوط انتقال، شبکه آبیاری و زهکشی و ترمیم و نگهداری تغذیه مصنوعی که شامل ملی، استانی و متمرکز است.
او با بیان اینکه طی سال گذشته ۱۴ طرح که یکی از آنها خط دوم آبرسانی از سد درودزن با بالغ بر ۱۵ همت ارزش روز آن بود، به بهرهبرداری رسید، گفت: آب منطقهای فارس آمادگی دارد که تا پایان دولت، ۸ طرح دیگر را به بهرهبرداری برساند و با این اقدام میزان استفاده از منابع آب سطحی را به حدود ۴۴ درصد افزایش دهد.
اقدامات شاخص آب منطقهای فارس
مدیرعامل آب منطقهای فارس گفت: برای نگهداشت وضعیت موجود و حفاظت و صیانت از منابع آب اقدامات شاخصی را در دستور کار قراردادهایم، یکی از آنها، مطالعه و تدوین طرح جامع آب استان برای تمام مصارف است که مراحل پایانی فرآیندهای قانونی را طی میکند و به زودی آماده ارائه در شورای برنامهریزی فارس خواهد شد.
بدری با اشاره به تلاش ۲ ساله در مسیر مطالعه و تدوین طرح جامع آب استان و استفاده از یکی از بهترین مشاوران ملی، خاطرنشان کرد: این طرح، نقشه راه جامع استان فارس محسوب میشود.
او دومین اقدام مهم غیرسازهای شرکت آب منطقهای فارس را طراحی و اجرای رویداد ارتقاء بهرهوری آب ذکر و اضافه کرد: با توجه به اینکه فارس در منطقه خشک و نیمه خشک قرار دارد، عدم توازن بارش، خشکسالی، تغییر اقلیم ما را ملزم کرده به سمت افزایش بهرهوری آب حرکت کنیم.
مدیرعامل آب منطقهای فارس گفت: رویداد ارتقاء بهرهوری آب به عنوان یک حرکت ملی برای عموم علاقهمندان دارای ایدههای خلاقانه، به همت این شرکت هشتم بهمن ماه امسال در شیراز برگزار خواهد شد.
رئیس هیئت مدیره آب منطقهای فارس گفت: باتوجهبه اهمیت استفاده از دانش و تجربه افراد و گروههای مختلف در ارتقاء بهرهوری آب، یک رویداد ملی طراحی و وارد فاز اجرایی شده است.
قائممقام رویداد ملی ارتقاء بهرهوری آب، خاطرنشان کرد: هدف اصلی از طراحی و اجرای اینرویداد علمی، جمعآوری ایدههای نوین و تجارب موفق در زمینه “ارتقاء بهرهوری آب” و استفاده از این ایدهها برای رفع چالشهای مرتبط بوده است.
رئیس هیئتمدیره آب منطقهای فارس با یادآوری اینکه فراخوان عمومی رویداد ارتقاء بهرهوری آب از ۱۷ آبان شروع و با توجه به استقبال خوب علاقهمندان یک نوبت تمدید شد، گفت: رویداد ارتقاء بهرهوری آب، در سطح صنعت آب، پرمخاطبترین رویداد بوده و بالغ بر ۴۶۶نفر از استانهای مختلف برای مشارکت در آن ثبتنام و ۴۸۸ ایده خلاقانه، ارسال کردهاند.
بدری گفت: اهداف رویداد ملی بهرهوری به ریاست حسینعلی امیری استاندار فرهیخته فارس که برای نخستین بار در حوزه آب و به ابتکار آب منطقهای برگزار میشود، ترویج تفکر خلاق و نوآور در حوزه بهرهوری آب، استفاده از توان علمی و فناورانه دانشگاهها و نخبگان برای حل مسائل مرتبط با آب و ارتقای فرهنگ مصرف بهینه و مدیریت پایدار منابع آبی، است.
مدیرعامل آب منطقهای فارس با بیان اینکه، هشت محور برای رویداد ملی ارتقاء بهرهوری آب تعیین شده است، گفت: کاربردهای فناوریها و تجهیزات نوین در ارتقاء بهرهوری منابع و مصارف آب، مدیریت هدررفت شبکههای انتقال و توزیع آب، ارزشگذاری و اقتصاد آب در بهبود بهرهوری و حقوق و قوانین مرتبط با آب، بخشی از این محورها است.
رئیس هیئتمدیره آب منطقهای فارس خاطرنشان کرد: آموزش، فرهنگسازی و مدیریت مشارکتی منابع آب، کاربردهای نامتعارف (پساب، دریا، آب شور، جمعآوری باران، رطوبت هوا و…) در مصارف مختلف، همبست آب، انرژی، غذا و محیطزیست در بهرهوری آب و نقش تابآوری تاسیسات در بهرهوری و مدیریت آب، از دیگر محورهای اینرویداد علمی است.
بدری با یادآوری اینکه در چارت تدوین شده، رئیس اینرویداد، استاندار فارس است، گفت: در برگزاری اینرویداد، وزارت نیرو، شرکت مدیریت منابع آب ایران، سازمان ملی بهرهوری ایران، استانداری فارس، سازمانهای مدیریت و برنامهریزی و جهادکشاورزی فارس، شرکتهای آب و فاضلاب استان فارس و شیراز، پارک علم و فناوری فارس، دانشگاه شیراز و دانشگاه آزاد اسلامی، با این شرکت همکاری دارند.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای فارس ضمن بیان اینکه با توجه به اهمیت برگزاری این رویداد، تاکنون جلسات متعدد شورای سیاستگذاری برگزار شده است، گفت: در پایان این رویداد توسط هیئت داوری، هفت ایده به عنوان برتر شناسایی و معرفی خواهد شد، خاطرنشان کرد: استقبال از این رویداد، در سطح مطلوبی بود.
بدری گفت: بیشترین میزان مشارکت از استانهای فارس، خراسان رضوی، اصفهان، تهران و ایلام و سمنان بوده است.
مدرسه زمستانه
مدیرعامل شرکت آب منطقهای فارس، همچنین از اجرای رویداد دیگری توسط این شرکت خبر داد و گفت: رویدادی با عنوان “مدرسه زمستانه” با محوریت مدیریت آبهای زیرزمینی، از ۲۸ دیماه به مدت سه روز در فارس اجرا خواهد شد.
بدری این رویداد را ویژه دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا، دانست و با یادآوری اینکه تاکنون ۳۸ نفر برای مشارکت در مدرسه زمستانه از سراسر کشور نام نویسی کردهاند، گفت: در این رویداد علمی، دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی رشتههای مرتبط با آبهای زیرزمینی و منابع آب، امکان مشارکت دارند.
رئیس هیئت مدیره آب منطقهای فارس خاطرنشان کرد: دانشجویان مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکترای علاقهمند به شرکت در رویداد مدرسه زمستانه، میتوانند با ارسال رزومه خود به نشانی اینترنتی research@frrw.ir در آن مشارکت داشته باشند.
بدری با یادآوری اینکه هدف کلی از این رویداد، توانمندسازی و ظرفیتسازی، انتقال تجربه از صاحبنظران به نخبگان، شناسایی و جذب نخبگان، پیشگیری از مهاجرت افراد نخبه و بهبود ارتباط صنعت و دانشگاه است، اضافه کرد: تائید حضور و شرکت در این دوره علمی آموزشی، پس از بررسی درخواستهای دریافتی، امکانپذیر خواهد بود.
مدیرعامل آب منطقهای فارس یادآور شد که علاقهمندان به شرکت در رویداد علمی آموزشی مدرسه زمستانه، برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانند با شمارههای ۰۷۱۳۲۲۵۲۰۹۳ الی ۶، گروه تحقیقات کاربردی آب منطقهای فارس تماس بگیرند.
رئیس هیئت مدیره آب منطقهای فارس، با قدردانی از همراهی رسانهها، تعامل خبرنگاران و صنعت آب در این استان را بسیار مطلوب دانست و گفت: رسانه نقشی بیبدیل در اطلاعرسانی، آگاهی بخشی و ارتقاء بهرهوری آب دارد و انتظار داریم که ظرفیت خوب رسانهای استان در مسیر حفاظت و صیانت از منابع آبی و بهبود و ارتقاء بهرهوری آب، کمک کند.