انتخاب و خرید لاستیک فرایند مهمی است. بخش مهمی از امنیت رانندگی وابسته به سلامت و عملکرد درست لاستیک‌ها است. وجود برندها و مدل‌های مختلف هم باعث می‌شود که خرید لاستیک کار آنچنان ساده‌ای به‌نظر نرسد. با این حال، اگر اطلاعات کافی در این زمینه داشته باشید و راهنمای خرید لاستیک را مرور کنید، فرایند برایتان ساده می‌شود.

انواع لاستیک را می‌شناسید؟

تایرها انواع مختلفی دارند و می‌توان آنها را براساس موضوعات مختلف دسته‌بندی کرد. برای مثال، از نظر:

1. نوع ساخت؛
2. کاربرد؛
3. آب‌وهوا؛

انواع لاستیک براساس نوع ساخت

تایرها براساس ساختار به چند دسته تقسیم می‌شوند:

• رادیال؛ طول عمر بالا و مقاومت غلتشی کمی دارند. از مزایای آنها بهبود مصرف خودرو است اما در مسیرهای ناهموار چسبندگی کمی با جاده دارند.
• بایاس مورب؛ دارای تسمه‌های فولادی هستند و در جاده‌های ناهموار انعطاف‌پذیری بالایی دارند.
• بایاس کمربندی؛ چند لایه تنیده‌شده تسمه فولادی در زوایای مختلف دارند و برای آفرود مناسب‌اند.
• ران‌فلت؛ این لاستیک‌ها می‌توانند در حالت پنچر با بیشینه سرعت ۸۰ کیلومتر بر ساعت، دست‌کم در طول ۸۰ کیلومتر به کارشان ادامه بدهند.

انواع لاستیک براساس کاربرد

لاستیک ماشین از نظر کاربرد هم دسته‌بندی‌های مختلفی دارد. لاستیک‌ها براساس کاربرد به سه دسته تقسیم می‌شوند:

• معمولی؛ آج و شیار این لاستیک‌ها عمق زیادی ندارد. با این حال چسبندگی‌شان به سطح جاده مطلوب است و برای خودروهای معمولی در مسیرهای شهری و جاده‌های استاندارد مناسب‌اند.
• آفرود؛ این لاستیک‌ها برای خودروهای شاسی‌بلند و حرکت در مسیرهای ناهموار مناسب‌اند. شیار و آج این‌ها عمیق‌ و پهن است.
• همه‌جارو؛ این مدل از تایر برای مصارف معمولی و آفرود کاربرد دارد. در واقع، ویژگی‌هایش بین لاستیک‌های معمولی و آفرود قرار می‌گیرد.

انواع لاستیک براساس آب‌وهوا

با مرور راهنمای خرید لاستیک خودرو می‌توانید دسته‌بندی دیگری برای انواع لاستیک‌ها هم در نظر بگیرید؛ دسته‌بندی آب‌وهوایی. براساس شرایط فصلی و جَوی، لاستیک‌ها به سه دسته تقسیم می‌شوند:

• زمستانه؛ لاستیک‌های زمستانه آجی عمیق دارند و روی سطحشان پر از شیارهای متقاطع است. بعضی از آنها هم مجهز به میخ‌های فلزی یا سرامیکی هستند.
• تابستانه؛ چسبندگی این تایرها به سطح جاده بالا است و در شرایط نبود رطوبت و هوای خشک فرمان‌پذیری خوبی به خودرو می‌دهند. شیارها و آج روی لاستیک‌های تابستانه کم‌عمق و باریک است. آج‌های تایر تابستانه نامتقارن‌اند و همین ویژگی‌ها باعث چسبندگی مناسب آنها با جاده می‌شود.
• چهارفصل؛ لاستیک خودرو چهارفصل ویژگی‌هایی بین دو مورد زمستانه و تابستانه دارد و برای آب‌وهوای معمولی مناسب است.

آشنایی با ساختار لاستیک، گامی برای یک انتخاب دقیق‌تر

اگر با ساختار لاستیک آشنا باشید، با دید دقیق‌تری می‌توانید وارد فرایند انتخاب و خرید گزینه مناسب شوید. لاستیک از چه بخش‌هایی تشکیل می‌شود؟

• طوقه؛
• بدنه؛
• تسمه؛
• آج؛
• لایه‌های پلی‌استر اضافی؛
• دیواره جانبی؛

طوقه

چند رشته فولادی مقاوم و مستحکم با هم تشکیل حلقه‌ای معروف به طوقه را می‌دهند. روی این حلقه پوششی لاستیکی قرار می‌گیرد و برای هم‌مرکزکردن تایر و رینگ به‌کار می‌رود. نیروهایی که از سمت رینگ به لاستیک وارد می‌آیند هم از سوی طوقه جذب می‌شوند.

بدنه

بدنه هر tire یا همان لاستیک از چند لایه در هم تنیده‌ تشکیل می‌شود. منظور از لایه موادی مانند نخ‌های پلی‌استری است. این لایه‌ها با پوششی لاستیکی پوشانده می‌شوند. ساختار لایه‌ها در انواع مختلف لاستیک متفاوت است؛ برای مثال، نخ‌های پلی‌استری به‌طور عمود بر آج تایر قرار می‌گیرند.

آج

آج بخشی از چرخ است که در تماس با جاده قرار می‌گیرد و از دنده‌ها یعنی برجستگی‌ها، شیارها، بخش‌هایی برجسته موسوم به بلوک و شکاف‌های نازک و کوچکی به‌نام شیرآلات تشکیل می‌شوند.

تسمه

رشته‌هایی فولادی که زیر آج قرار می‌گیرند، تسمه‌های لاستیک را می‌سازند. این‌ها از تایر در مقابل پنچرشدن محافظت می‌کنند.

لایه‌های پلی‌استر اضافی

تمام لاستیک‌ها دارای پلی‌استر اضافی نیستند. برخی از آنها دارای لایه‌هایی اضافی از این جنس‌اند تا لایه‌های دیگر محکم‌تر در کنار یکدیگر قرار بگیرند.

دیواره جانبی

دیواره جانبی بخشی از تایر است که از لایه‌های دیگر محافظت می‌کند و هوای درون آن را نگه می‌دارد.

چه زمانی به لاستیک جدید نیاز داریم؟

لاستیک‌ها تا ابد برای خودروی شما کار نمی‌کنند. برای حفظ امنیت خودرو و رانندگی بهتر باید به‌فکر تعویضشان در فواصل زمانی مشخص باشید. همیشه نگاهی به وضعیت لاستیک‌ها بیاندازید و ببینید که آج آنها سالم است؟ دچار ساییدگی نشده‌اند؟ پوسیدگی یا مشکلات دیگر در آنها به‌جود نیامده است؟ در صورتی که صاحب هر وسیله نقلیه‌ای هستید؛ دوچرخه یا خودرو یا هر وسیله دیگری، باید به وضعیت چرخ‌هایش به‌طور مداوم دقت کنید. اگر نشانه‌های زیر در لاستیک خودرویتان مشخص شد، باید به‌فکر خرید لاستیک باشید:

• ساییدگی لاستیک‌ها؛
• لرزش‌های زیاد در طول حرکت؛
• وجود شکاف و بریدگی؛
• ایجاد برآمدگی در لاستیک؛
• تغییر عمق آج؛

ساییدگی لاستیک‌ها

لاستیک‌‌ها بنا به کیفیت و میزان کارکردشان دچار ساییدگی می‌شوند. آب‌وهوا و مسیری که روی آن در حرکت هستند هم از عوامل اثرگذار روی ساییدگی تایر هستند. برای اینکه بدانید به لاستیک‌های تازه‌ای نیاز دارید یا خیر، حتما میزان ساییدگی آنها را بررسی کنید. اگر حدود ۵۰ تا ۷۰ هزار کیلومتر رانندگی کرده‌اید، ببینید که لاستیک‌ها ساییده شده‌اند یا خیر.

لرزش‌های زیاد در طول حرکت

اگر مدتی است که در طول رانندگی، با لرزش‌های مداوم خودرو روبه‌رو هستید، باید نگاهی به وضعیت چرخ‌ها داشته باشید. شاید به‌واسطه وجود مشکلی درون لاستیک است که خودرو مدام می‌لرزد. البته لرزیدن ماشین می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی رخ بدهد. در صورت سالم‌بودن کمک‌فنر و بالانس‌بودن تایرها، وجود مشکلی درون لاستیک بعید نیست.

وجود شکاف و بریدگی

کناره‌های لاستیک را بررسی کنید و ببینید که شکاف یا بریدگی در آن وجود دارد یا خیر. در صورت وجود، نیاز به تعویض تایر دارید.

ایجاد برآمدگی در لاستیک

وجود برآمدگی در سطح لاستیک هم نشانه خوبی نیست و خبر از نیاز به تعویض می‌دهد. اگر در نقطه‌ای از تایر برآمدگی ایجاد شود، از همان بخش تضعیف می‌شود و امکان دارد که بترکد.

تغییر عمق آج

اندازه آج لاستیک‌ها باید در حدود ۱.۶ میلی‌متر باشد. اگر اندازه آج کوتاه‌تر از این مقدار شود، یعنی باید به‌فکر تعویض باشید. ابزارهایی برای انداز‌ه‌گیری اندازه و عمق آج وجود دارند. اگر به آنها دسترسی ندارید، با قراردادن یک سکه در لابه‌لای شیار آج هم می‌توانید متوجه اندازه عمق آن شوید.

معیارهای مهم برای خرید لاستیک چیست؟

در خرید لاستیک باید به نکاتی دقت کنید. بهتر است با معیارهایی آشنا باشید و با در نظرگرفتن آنها اقدام به خرید کنید. فرقی نمی‌کند که می‌خواهید لاستیک پراید بخرید یا تایر هر خودروی دیگری را تهیه کنید؛ به نکات زیر دقت داشته باشید:

• بودجه؛
• کاربرد؛
• تاریخ انقضا؛
• زمان خرید؛
• گارانتی؛
• بار مجاز؛
• سایز و پهنا؛
• چسبندگی؛
• استایل و کیفیت سواری؛

این نکات راهنمای خرید لاستیک را به‌خاطر بسپارید.

بودجه

یکی از نخستین نکاتی که باید در خرید لاستیک در نظر بگیرید، همین بودجه است. بیشینه و کمینه بازه بودجه خریدتان را مشخص کنید تا راحت‌تر بتوانید از میان محصولات مختلف بازار اقدام به خرید کنید.

کاربرد

اهل آفرود هستید و مسابقه؟ در مسیرهای سخت و جاده‌های ناهموار رانندگی می‌کنید؟‌ یا مسیرتان در خیابان‌های معمولی است؟ با در نظرگرفتن مسیر و مسافتی که معمولا با خودرو می‌پیمایید، دست به انتخاب لاستیک بزنید. برای مثال، کسانی که دارای خودروهای شاسی‌بلند و اهل سفرهای آفرود هستند، باید به‌سراغ لاستیکی مناسب این کار بروند.

تاریخ انقضا

لاستیک‌ها دارای تاریخ انقضا هستند. معمولا این محصولات تا ۴ سال پس از تولید قابل‌استفاده هستند و بعد از آن از کیفیت و کارایی‌شان کم می‌شود. اگر تاریخ انقضای لاستیک بگذرد، امکان بروز مشکلاتی جدی مانند ترکیدن آن به‌وجود می‌آید.

زمان خرید

نگاهی به وضعیت تایرها بیاندازید و ببینید که دچار مشکل خاصی هستند؟ از کیفیتشان کم شده است؟ آج آنها کم‌ارتفاع شده و کارایی سابق را ندارد؟ با بررسی وضعیت درباره تعویض‌کردن تصمیم‌گیری کنید.

گارانتی

وضعیت گارانتی لاستیک‌ها را بررسی کنید. در بیشتر مواقع، ضمانت‌نامه لاستیک‌ها حالت تشریفاتی دارند. با این حال، برخورداری از گارانتی باعث می‌شود که اعتمادتان به یک محصول بیشتر شود.

بار مجاز

همیشه در هنگام خرید لاستیک به میزان بار مجاز توجه کنید؛ یعنی ببینید که لاستیک تا چه میزان بار را تاب می‌آورد. بررسی این موضوع از نظر ایمنی حرکت و رانندگی اهمیت زیادی دارد.

سایز و پهنا

بنا به قطر رینگ خودرو باید لاستیکی با سایز و پهنای مناسب بخرید. خرید لاستیک پهن یا معمولی براساس قطر رینگ و تاحدی سلیقه راننده صورت می‌گیرد.

چسبندگی

منظور از چسبندگی، میزان قابلیت تایرها در متوقف‌کردن خودرو در مسیرهای خیس است. اگر چسبندگی لاستیک بالا باشد، یعنی در مسافت کوتاه‌تری نسبت به لاستیک‌های دیگر می‌تواند خودرو را در مسیری خیس متوقف کند. در بررسی و مرور راهنمای خرید لاستیک باید به چسبندگی هم دقت داشته باشید.

استایل و کیفیت سواری

شکل و استایل لاستیک هم برای بعضی از افراد مهم است. برای نمونه، برخی از محصولات این بازار دارای طراحی و رنگ‌بندی خاص هستند. اگر برای شما هم ظاهر لاستیک مهم است، در هنگام خرید به آن دقت کنید. به کیفیتی که لاستیک به سواری و رانندگی‌تان می‌دهد هم دقت زیادی داشته باشید. سطح نرم یا خشک‌بودن لاستیک عامل مهمی در این زمینه است.

سایز انواع لاستیک

لاستیک‌ها در چند سایز مختلف به بازار روانه می‌شوند. در دفترچه راهنمای هر خودرو، راهنمای سایز آن قید می‌شود. اگر در راهنمای خرید لاستیک ایرانی یا خارجی به‌دنبال آشنایی با اندازه‌ و سایز تایرها می‌گردید، به ادامه مقاله دقت کنید. اندازه رینگ خودروها در سه گروه قرار می‌گیرد:

• رینگ ۱۳ اینچی؛
• ۱۴ اینچی؛
• ۱۵ اینچی؛

 ۱۳ اینچی

خودروهای کوچک بازار تایرهای ۱۳ اینچی دارند. برای مثال، پراید، ام‌وی‌ام، تیبا و وانت‌پیکان از خودروهای جمع‌وجوری هستند که لاستیک‌های ۱۳ اینچی دارند. لاستیک بارز از جمله تولیدکنندگان معروف این سایز از تایرها برای خودرویی مانند پراید است.

۱۴ اینچی

این سایز از رینگ از پرفروش‌ترین موارد است و برای خودروهایی مانند پراید هم استفاده می‌شود. رینگ ۱۴ اینچی مناسب خودروهایی مانند پژوپارس، انواع ۲۰۶ و رانا است.

۱۵ اینچی

خودروهایی از خانواده سمند، سورن و دنا از رینگ‌های ۱۵ اینچی استفاده می‌کنند. بدیهی است که اندازه این رینگ‌ها بزرگ‌تر از دو مورد دیگر است.

معنای اعداد و حروف روی لاستیک چیست؟

در هر راهنمای خرید لاستیک باید به معنای نوشته‌های روی لاستیک‌ها هم توجه شود. پس اجازه بدهید که درباره حروف و اعداد حک‌شده روی لاستیک‌ها هم برایتان بگوییم. روی دیواره جانبی هر چرخ چیزهایی نوشته می‌شود. برای مثال: P207/55R17 87 s ؛ اما معنای این‌ها چیست؟ با همین مثال، درباره معنای بخش‌های مختلف این کد یا عبارت صحبت می‌کنیم:

نوع تایر

تایرها به سه دسته LT، P  و T تقسیم می‌شوند. منظور از نخستین حرفی که در کد بالا می‌بینید هم همین است و در واقع، نشان‌دهند نوع چرخ است. شاید بپرسید که هریک از این حروف به چه معنا هستند؟

• LT نشان‌دهنده تایر خودروهای باری سبک است.
• P یعنی تایر مناسب خودروهای سدان، شاسی‌بلند، ون و وانت است.
• T نشانه تایر یدکی است.

پهنای تایر

عدد سه‌رقمی بعد از حرف نشان‌دهنده نوع تایر، پهنای آن را مشخص می‌کند. برای مثال، عدد ۲۰۷ در این مثال نشان می‌دهد که پهنای تایر به‌اندازه ۲۰۷ میلی‌متر است. این عدد با اندازه‌گیری از دیواره جانبی راست تا چپ به‌دست می‌آید.

نسبت ابعاد لاستیک خودرو

عدد دیگری بعد از عدد سه‌رقمی روی کد وجود دارد که نشان‌دهنده نسبت فاق به پهنای تایر برحسب درصد است. برای نمونه، در این مثال، نسبت فاق به پهنای تایر ۵۵درصد است.

روش ساخت

حرف لاتینی که بعد از نسبت ابعاد لاستیک خودرو به فاق دیده می‌شود هم روش ساخت را نشان می‌دهند. منظور این است که لاستیک رادیال (R) است یا بایاس مورب (D) یا بایاس کمربندی (B).

قطر رینگ

عدد بعدی حکایت از قطر رینگ دارد و واحد آن هم اینچ است. اگر روی کد حک‌شده بعد از حرف نشان‌گر روش ساخت لاستیک، عددی مانند ۱۷ را دیدید، یعنی قطر رینگ معادل این مقدار به اینچ است.

وزن قابل تحمل

عدد دورقمی که در آخر عبارت یا همان کد روی لاستیک دیده می‌شود هم بیان‌گر وزن قابل‌تحمل لاستیک است. منظور چیست؟ یعنی نشان می‌دهد که لاستیک تا چه میزان باری را تحمل می‌کند. اگر مقدار باری بیشتر از ظرفیت تحمل وزن لاستیک‌ها به آنها تحمیل شود، آسیب می‌بینند.

سرعت مجاز

بیشترین سرعتی که لاستیک می‌تواند در ظرف ۱۰ دقیقه تاب بیاورد و با آن به‌حرکت ادامه بدهد هم سرعت مجاز نامیده می‌شود. این شاخص با حروفی از A تا Z نشان داده می‌شود. هریک از حروف لاتین در جدولی تخصصی نشان‌گر میزانی از سرعت برحسب کیلومتر بر ساعت هستند. برای مثال، حرف S نشان می‌دهد که حداکثر سرعت مجاز لاستیک، ۱۸۰ کیلومتر بر ساعت است.

بهترین برندهای لاستیک کدام‌اند؟

برای خرید لاستیک به‌سراغ چه برندی بروید؟ اگر بخواهیم در راهنمای خرید لاستیک به این موضوع اشاره کنیم، باید به موضوع تحریم‌ها هم اشاره‌ای داشته باشیم. واقعیت این است که به‌دلیل مشکلات ناشی از تحریم، شمار برندهای معتبر جهانی در بازار داخلی کاهش پیدا کرده است. با این حال، شناخت برندهای معروف و باکیفیت خالی از لطف نیست. در ادامه با تعدادی از برندهای داخلی و خارجی معروف آشنا می‌شوید. ابتدا از برندهای خارجی می‌گوییم و بعد به‌سراغ معرفی موارد وطنی می‌رویم.

• بریجستون (Bridgestone)؛ از برندهای ژاپنی باکیفیت.
• میشلن (Michelin)؛ از قدیمی‌ترین برندهای فرانسوی.
• گودیر(Goodyear)؛ از برترین برندهای آمریکایی در دنیا.
• یوکوهاما (Yokohama)؛ از بهترین برندهای ژاپنی دنیا.
• هانکوک (Hankook)؛ لاستیک هانکوک از محصولات برتر کره‌جنوبی.
• کومهو (Kumho)؛ لاستیک کومهو برندی معروف از کره‌جنوبی.
• کنتیننتال (Continental)؛ از معتبرترین برندهای آلمانی.
• بارز؛ از بهترین برندهای داخلی برای خرید لاستیک پراید و خودروهای دیگر.
• کویر؛ لاستیک کویر برندی وطنی برای خودروهای سنگین و نیمه‌سنگین و معمولی.
• یزد تایر؛ یکی از خوش‌نام‌ترین تولیدکنندگان داخلی لاستیک.
• گلدستون؛ تولیدکننده مشهور تایر خودروهای سنگین، صنعتی و معمولی.
• دنا؛ یکی از قدیمی‌ترین شرکت‌های تولید انواع لاستیک.
• ایران‌تایر؛ از شرکت‌های پیش‌رو در تولید لاستیک.