مدت ها است که طرح کنتورهای هوشمند در استان سمنان مانند دیگر نقاط کشور مطرح است موضوعی که کشاورزان را ناراضی کرده اما دولت می گوید چاره ای جز اجرا نیست.
بازار : روایت خشکسالی و استان سمنان روایت ۱۸ ساله ای است که یک سوی آن اقلیم و برداشت های بی رویه از منابع آبی و دستکاری طبیعت است و سوی دیگرش بی برنامگی و فقدان یک رویه درست برای اصلاح امور از سوی دولت های مختلف در این دو دهه اخیر؛
روایتی که سال ها است کمر به نابودی کشاورزی و تولیدات و حتی زندگی روستایی استان سمنان بسته تا جایی که بسیاری از روستاهای مناطقی مانند بیارجمند این روزها خالی از سکنه هستند چرا که آب در آنها نیست.
دولت بالاخره بعد از سال ها متوجه شد که در کنار مدیریت منابع آبی باید مدیریت مصرف را هم در نظر داشت پس باید کاری می کرد که بتواند مصرف را هم کاهش دهد و از آنجا که ۹۰ درصد آب گرانبهای استان سمنان صرف کشاورزی عمدتاً سنتی می شود، باید دولت مردان به سراغ کشاورزان می رفتند اما یک اظهار نظر عجیب از سوی معاون استاندار سمنان، از اساس مقوله مدیریت مصرف را در استان با سوالات جدی روبرو می کند. قبل از آن باید ببینیم که وضعیت چاه های هوشمند در استان سمنان چگونه است؟
آمار کنتورهای هوشمند
محسن عسگری مدیرعامل آب منطقه ای استان سمنان شهریورماه امسال از نصب کنتور هوشمند بر روی ۸۳ درصد از چاه های کشاورزی استان با هدف مدیریت مصرف آب در این استان خبر داده بود و اعلام کرد: مدیرعامل آب منطقه ای استان سمنان از نصب کنتور هوشمند بر روی ۸۳ درصد از چاه های کشاورزی استان با هدف مدیریت مصرف آب در این استان خبر داد.
معاون استاندار سمنان: چاه های کشاورزی ۷۰ درصد بیشتر آب مصرف کردند!
اما معاون آب منطقه ای سمنان، با بیان اینکه تا نیمه نخست امسال حدوداً ۴۲ درصد از برنامه ریزی که شرکت برای نصب کنتور هوشمند بر روی چاههای کشاورزی استان داشته محقق شده است، گفت: به عبارت دیگر ۵۸ درصد از چاه های آب استان سمنان فاقد کنتور هوشمند هستند.
حمید احسانی با بیان اینکه طرحهای احیاء و تعادل بخشی در زمره سیاست های وزارت نیرو در مقابله با خشکسالی و کمبود منابع آبی است، تاکید کرد: در این زمینه چند سیاست اجرایی شده که از جمله آنها می توان به نصب کنتورهای هوشمند بر روی چاهها اشاره کرد.
وی با بیان اینکه اصلاح و تعدیل پروانه چاهها دیگر اقدامی است که در دستور کار قرار دارد، افزود: جلوگیری از اضافه برداشت چاههای مجاز به طور مستمر از دیگر دستور العمل های موجود در مجموعه آب منطقه ای استان سمنان است.
تعادل بخشی و مدیریت
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقهای سمنان با بیان اینکه امسال برای ۳۰۰ نصب کنتور هوشمند بر روی چاه های استان برنامه ریزی شد که در هفت ماهه اول سال توانستیم شاهد نصب ۱۲۵ کنتور باشیم و تلاش برای نصب دیگر کنتورها هم ادامه دارد.
معاون استاندار سمنان: در هشت ماهه اول سال جاری چاه های کشاورزی استان ۱.۷ برابر بیشتر از سال قبل برق مصرف کردند
احسانی با بیان اینکه پروژههای اصلاح و تعدیل پروانه چاههای استان هم در دست اجرا قرار دارد، ابراز کرد: برای این شاخص در سال جاری اصلاح و تعدیل ۴۰۰ حلقه چاه هدفگذاری شد که در هفت ماهه سال جاری ۴۰ درصد از این مهم محقق شده است همچنین در همین بازه زمانی با هدف مقابله با سوء برداشت از منابع آبی، ۳۳ حلقه چاه غیرمجاز کشف و به نفع مردم سلب امتیاز شد.
اما کنتورهای هوشمند در کنار آب، در موضوع برق هم با چالش هایی روبرو است چرا که در تابستان به خصوص در پیک گرمایشی، برق این کنتورها به صورت ساعات طولانی از سوی شرکت برق قطع و در نتیجه برای کشاورزان مشکلاتی پدید می آمد از طرف دیگر طبق تفاهم نامه بین آب منطقه ای و برق، مقرر شده که مصرف برق چاه های دارای کنتور ثبت و ملاکی برای استحصال آب باشند یعنی به عبارت دیگر شرکت آب از روی میزان ساعاتی که چاه روشن بوده می تواند محاسبه کند که آیا این چاه اضافه برداشت داشته یا خیر؟
چاه های کشاورزی ۷۰ درصد بیشتر کار کردند !
معاون عمرانی استاندار سمنان در گفتگو با خبرنگار بازار، ضمن بیان اینکه برای مقابله با کم آبی اقداماتی در دستور کار قرار دارد که شناسایی انشعاب های شربی که مصرف کشاورزی دارند از جمله این اقدامات است که در این زمینه از ابتدای سال جاری ۱۶۰ مورد انشعاب غیرمجاز شناسایی شده است.
محمد حمیدی با بیان اینکه نصب کنتورهای هوشمند از دیگر اقدامات است، ابراز کرد: یکی از برنامه های ما محاسبه میزان برق و آب مصرفی چاه های کشاورزی است که کنتورهای هوشمند به ما این امکان را می دهند تا بتوانیم تصویری روشن از میزان مصرف منابع آبی به خصوص در بخش کشاورزی داشته باشیم.
وی با بیان اینکه برآورد های آب منطقه ای سمنان نشان می دهد در هشت ماهه اول سال جاری چاه های کشاورزی استان ۱.۷ برابر بیشتر از سال قبل برق مصرف کردند، گفت: برای مثال اگر چاهی قرار بوده ۱۰۰ واحد برق مصرف کند تا ۱۰۰ واحد آب را به سطح زمین بیاورد تا کشاورزان از آن استفاده کنند ۷۰ درصد بیشتر کار کرده و این یعنی ۱۷۰ واحد برق را به استفاده رسانده است این گزاره سوی دیگری هم دارد و آن اینکه چاه ها ۷۰ درصد هم بیشتر آب استحصال کرده اند.
برخورد جدی با متخلفان
معاون عمرانی استاندار سمنان با بیان اینکه بررسی این موضوع در جلسه شورای حفاظت از منابع آب استان صورت گرفت، تاکید کرد: در چهار ماه باقی مانده از سال مقرر شد تا با کسانی که بیشترین تخطی را در این زمینه داشتند برخورد صورت گیرد تا بتوانیم شاهد رعایت سقف برداشت منابع آبی باشیم.
کارشناس کشاورزی: استنباط دولت برای اینکه افزایش مصرف برق به معنای افزایش مصرف آب است، اشتباه به نظر می رسد
این صحبت های معاون استاندار سمنان این سوال اساسی را در ذهن ایجاد می کند که مگر قرار نبود دولت با اجرای طرح کنتورهای هوشمند مصرف را مدیریت و یا هدفمند تر کند حال چطور می شود که شاهد افزایش مصرف آن هم به میزان ۷۰ درصد هستیم؟ یا به عبارت دیگر پس از اساس کارکرد و کاربرد این کنتورهای هوشمند چه بوده است؟
جبران کمبود آب
یک کارشناس کشاورزی می گوید: اطلاعات دقیقی از میزان مصرف چاه ها و مقایسه آن با سال های قبل در دست ما نیست اما از اظهارات رسمی مسئولان استان سمنان می توان یک احتمال را داد و آن هم این است که کشاورزان به واسطه قطعی برق مکرر از سوی شرکت برق که موجب نارضایتی شدید آنها هم شده بود، تلاش کرده اند در ساعاتی که برق جریان دارد، آب بیشتری مصرف کنند تا جبران آن ساعات قطعی برق باشد.
مهدی عامری که خود نیز کشاورزی داشته و سال ها است از همین چاه های آب استفاده می کند، ابراز کرد: دولت در واقع با قطعی مکرر آب کشاورزی کشاورزان را به دردسر های زیادی انداخت در نتیجه کشاورزان هم تلاش کردند که کمبود را جبران کنند شاید دولت احتمال این امر را نمی داد.
وی با بیان اینکه موضوع بعد این است که استنباط دولت برای اینکه افزایش مصرف برق به معنای افزایش مصرف آب است، اشتباه به نظر می رسد چرا که دبی چاه ها یک میزان مشخص نیست و سال به سال شاهد کاهش دبی آب هستیم برای مثال اگر یک چاه با ۱۰ واحد برق سال گذشته می توانست سه هزار لیتر آب استحصال کند امسال باید ۲۰ واحد برق مصرف کند تا دو هزار لیتر آب را بیرون بکشد لذا مشخص نیست که مسئولان استان سمنان چه شاخصی را برای این امر در نظر گرفته و ملاک آنها چیست؟
شما اگر کشاورز هستید یا چاه دارید نظر تون چیه؟
امير مهدوى
تاریخ : ۲۳ - بهمن - ۱۴۰۲
با توجه باینکه قسمت عمدهاى ازچاههاى کشاورزى از موتور هاى عمودى وروش هاى شافت وغلافى وپمپهاى طبقاتى در استهسال اب از عمق چاه استفاده میکنن راندمان مصرف برق بسیار پایین واتلاف انرژى بسیاربالایى دارندکه مستلزم جایگزینى با روش هاى جدید بدون غلاف واستفاده از پمپهاى شناور میباشد که البته بادرنظر گرفتن هزینه هاى بسیار زیاد در جایگزین کردن ان ازعهده وتوان بسیارى از کشاورزان خارج است و على الرغم نصب کنتور هوشمند واقدامات دیگر اتلاف انرژى ومصرف برق همچنان بالاست