خوردن ماهی در آستانه سال نو بهانه ای است تا این سال را با انرژی و انگیزه بیشتری آغاز کنیم.چرا غذای شب عید «سبزی پلو با ماهی» است؟
یکی از غذاهای مخصوص عید نوروز، سبزی پلو با ماهی است. اما بر اساس داستان های قدیمی، خوردن این غذا، فلسفه هایی دارد. در ادامه با فرهنگ و آشپزی آسمونی، همراه باشید.
فلسفه خوردن سبزی پلو با ماهی چیست؟
به گزارش اول فارس،بسیاری از مردم بر این باورند که خوردن سبزی پلو و ماهی در نوروز از ماجرای حضرت سلیمان و انگشترش نشات می گیرد و تجدید خاطره ای از یافتن نگین سلیمان و تلاش انسان برای وصول به اسم اعظم عشق است که با نوروز و رستاخیز بهار همراه می باشد.
حضرت سلیمان دارای انگشتری بود که با آن می توانست دیو و پری را به خدمت خود درآورد. روزی دیوی خود را به شکل حضرت سلیمان در آورد و انگشتر او را به دستآورد و به تخت پادشاهی نشست. دیو برای اینکه انگشتر به دست سلیمان نبی نیافتد، انگشتر را به دریا انداخت.
حضرت سلیمان به مردم گفت که دیو به جای او بر تخت نشسته و انگشترش را به دریا انداخته اما کسی حرف سلیمان را گوش نکرد پس او به کنار دریا رفت و شروع به آغاز ماهیگیری کرد. پس از مدتی حضرت سلیمان ماهی گرفت و شکم ماهی را شکافت و انگشترش را در شکم ماهی یافت و بر دست کرد.
چندی بعد مردم متوجه شدند سلیمان واقعی با خاتم سلیمانی، بیرون شهر است و کسی که بر تخت نشسته حضرت سلیمان نیست بنابراین در سیزده نوروز دیو را از تخت پایین کشیده و همه از شهر بیرون آمدند تا سلیمان را به تخت بازگردانند. بر اساس این داستان مردم می گویند چون حضرت سلیمان انگشتر خود را در شکم ماهی پیدا کرد پس ما ماهی می خوریم به امید اینکه حقیقت را بیشتر درک کنیم.
قبل از آغاز سال نو و در روزهای پایانی سال، ایرانیان در تکاپوی آمادگی برای استقبال از سال جدید هستند. خانه تکانی، کاشت سبزه، تهیه وسایل سفره هفت سین، تهیه لباس نو و… برخی از آداب و رسوم ایرانیان برای استقبال عید نوروز است.
یکی از رسوم رایج ایرانیان در شب سال نو خوردن سبزی پلو و ماهی است. خوردن سبزی پلو وماهی شب عید فلسفه ای دارد و از باورهای قدیمی ما نشات می گیرد.
پس ما ماهی میخوریم به امید اینکه حقیقت را بیشتر درک کنیم.
علاوه بر این خوردن این غذا در آستانه سال نو بهانهای است تا این سال را با انرژی و انگیزه بیشتری آغاز کنیم.
به قول قدیمیها در زمان سال تحویل باید اجاق خانه روشن باشد و دود از دودکش بیرون بیاید.
خوردن برنج به دلیل داشتن برکت در کنار ماهی که نشانه حیات است و سبزی که حکایت از برکت و زایش دارد، در بسیاری از خانوادههای ایرانی در هر کجا که زندگی میکنند، مرسوم بوده و هست.
و دیگر اینکه ماهی سمبلی از جنب و جوش و روشنی بوده بنابراین آغاز سال نو با نشانههای خوب خدا نوعی شکرگزاری بر نعمتهای او خواهد بود. امروزه کمتر کسی است که از خواص ماهی چیزی نشنیده باشد. نام ماهی همواره یادآور امگا-۳ در اذهان است. امگا-۳ که جزء گروه چربی های ضروری به حساب میآید، اعمال بسیار گسترده و پیچیده ای در بدن بر عهده دارد که بسیار حیاتی هستند. همچنین ماهی منبع بسیار خوب پروتئین، اسید آمینهی تورین و غنی از ویتامینهایی مانند ویتامین D.، AA مواد معدنی مانند منیزیم، منگنز، فسفر، سلنیوم، روی و ید میباشد که نقش مهمی در حفظ و ارتقاء سلامتی افراد دارد. بیشترین تاثیر ماهی بر سیستم قلب و عروق از طریق چربی غیر اشباع آن یعنی “امگا-۳” و اسید آمینهی تورین است.
و در آخر اینکه گذشتگان معتقد بودند، کوکو را به این دلیل میخورند تا به «کو … کو» نیفتند و چیز را گم نکنند. خوردن ماهی، فسفر مغز را تقویت میکند و موجب میشود فرد فعال و خوشفکر شود. از آنجا که در برخی شهرها ماهی نبود یا همه مردم توان خریدن ماهی نداشتند، خوردن سبزی کوکو را به جای ماهی توصیه میکردند.
سبزی پلو با ماهی شب عید
مردم معتقد بودند خوردن کوکو، بویژه با سبزی صحرایی، خاصیت نزدیک به ماهی دارد و زمانی که کوکو میخورند، فسفرهای مغز فعال و در نتیجه فرد فعال و خوشفکر میشود، چون هنگام فرا رسیدن عید جابهجایی و خانهتکانی انجام میشود، ممکن است اشیای مختلف در جاهای دیگر گذاشته شود، از این رو به «کو … کو» نمیافتد. این نیز از باورهای است که از قدیم گفته میشد.
مردم اغلب شهرهای ایران، حتی کشورهای همجوار نیز اعتقاد دارند، سبزی بهار دارای خاصیت بیشتری نسبت به دیگر سبزیهاست، چون اولین محصول زمین است و بیشتر شهرها سبزیپلو، آش و کوکو و غذای سبزیدار دارند. در فصلهای دیگر بهجز بهار مثل تابستان و پاییز به کوکوسبزی، گردو و زرشک اضافه میکنند، چون فسفر دارد و مغز را فعال میکند.
طرز تهیه “سبزی پلو با ماهی” خانگی برای شب عید با نکات تکمیلی
“سبزی پلو با ماهی” برای شب عید از جمله امتیاز های دوست داشتنی این شب است که اگر اصولی و با توجه به نکات طبخ شود طعم بسیار فوقالعاده ای را خواهد داشت.
طرز تهیه سبزی پلو با ماهی
سبزی پلو با ماهی یکی از غذاهای محبوب و مهم برای ما ایرانی ها می باشد و مانند ته چین مرغ و رشته پلو جزء غذاهای مناسبتی می باشد که در طول تاریخ از آن استفاده می کردند و این روزها نیز بیشتر در شب عید نوروز از ماهی پلو استفاده می کنند. از این رو ما قصد داریم در ادامه این مطلب اول فارس شما را با طرز تهیه شوید پلو با ماهی آشنا سازیم. همراه ما باشید.
مواد لازم سبزی پلو با ماهی
ماهی ۱ عدد
برنج ۲ پیمانه
سبزی (تره، گشنیز،جعفری،شوید) ۱ لیوان یا ۸۰ گرم
پیاز ۱ عدد بزرگ
لیمو تازه ۱ عدد
کره ۵۰ گرم
زعفران ۳ قاشق غذا خوری
سیر ۴ حبه
زردچوبه ۱ قاشق چای خوری
پودر سیر ۱ قاشق چای خوری
نمک به میزان لازم
فلفل سیاه به میزان لازم
پودر گشنیز ۱ قاشق چایخوری
روغن زیتون ۲ قاشق غذاخوری
آرد ۳ قاشق غذاخوری
طرز تهیه سبزی پلو با ماهی مجلسی و مخصوص
مرحله اول :
برای تهیه سبزی پلو ماهی ابتدا باید برنج با ۱/۵ قاشق نمک خیس کنید و اجازه دهید تا برنج حدود ۳ ساعت خیس بخورد.
مرحله دوم :
ابتدا ماهی را به سه تکه برش بزنید و در ادامه ماهی ها را بشویید و بگذارید تا خشک شود. در ادامه ماهی های خشک و تمیز را در یک ظرف مناسب برای مرینیت کردن بگذارید.
مرحله سوم :
یک عدد پیاز بزرگ را پوست بگیرید سپس آن را شسته و ریز ریز رنده کنید.
مرحله چهارم :
آب پیاز رنده شده را به کمک یک صافی بگیرید و آب پیاز را به ماهی ها اضافه کنید.
مرحله پنجم :
آب یک عدد لیموی تازه را بگیرید و در ادامه به ماهی اضافه کنید.
مرحله ششم :
ادویه ها که شامل (نمک، فلفل سیاه، پودر سیر، زردچوبه ، پودر گشنیز) می باشد را به مواد پیاز اضافه کنید.
مرحله هفتم :
زعفران دم کرده غلیظ را نیز به مواد ماهی اضافه کنید.
مرحله هشتم :
دو قاشق روغن زیتون نیز به مرینیت ماهی اضافه کنید و خوب مواد را ترکیب کنید و به روی ماهی بزنید تا کاملا مواد به خورد ماهی برود.
مرحله نهم :
روی ظرف ماهی را سلفون بکشید و بگذارید تا حدود یک ساعت درون یخچال بماند و استراحت کند تا ماهی مواد را خوب به خود جذب کند.
مرحله دهم :
هم اکنون به سراغ تهیه برنج سبزی پلو بروید ابتدا در یک قابلمه مناسب با حجم مواد آب بریزید و بگذارید تا آب بجوشد.
مرحله یازدهم :
پس از اینکه آب به جوش آمد، آب برنجی که خیسانده اید را بگیرید و برنج را درون آب جوش بریزید.
مرحله دوازدهم :
اکنون سبزی ، سبزی پلو را که شامل (شوید ، تره، گشنیز، جعفری) می باشد را پاک کنید و ریز آن را خرد کنید. میزان شوید با نسبت به دیگر سبزی ها مقداری بیشتر باشد.می توانید ۱ قاشق غذا خوری شنبلیه نیز به این سبزی ها اضافه کنید.
مرحله سیزدهم :
۴ الی ۵ حبه سیر را رنده کنید و به سبزی ها اضافه کنید.
مرحله چهاردهم :
پس از این که مقداری برنج درون قابلمه آب جوش ماند سبزی ها و سیر را به برنج اضافه کنید و هم بزنید تا این مواد با هم ترکیب شوند.سپس اجازه دهید تا برنج به حالت نیم پز در بیاید.
مرحله شانزدهم :
پس از گذشت حدود ۱۵ دقیقه برنج را آبکش کنید.
مرحله هفدهم :
مقداری روغن کف قابلمه برنج بریزید و بگذارید تا روغن کمی گرم شود.
مرحله هجدهم :
هر ته دیگی که دوست دارید را درون قابلمه بچینید.
مرحله نوزدهم :
برنج آبکش شده را در قابلمه بریزید و روی حرارت قرار دهید. شما می توانید مقدار کمی از زعفران دم کرده لابه لای برنج بریزید این کار هم باعث می شود که برنج شما خوش رنگ تر شود و هم عطر و طعم بهتری به برنج می دهد.
مرحله بیستم :
کناره های برنج را رو به وسط برنج بیاورید و با کمک ته کفگیر چند سوراخ درون آن ایجاد کنید.
مرحله بیست و یکم :
نصف لیوان آب پر کنید و آن را کناره های برنج بریزید و درب قابلمه را بگذارید تا برنج بخار کند و دم بکشد.
مرحله بیست و دوم :
کره را برش بزنید و روی برنج بگذارید سپس برنج را حدود ۴۰ دقیقه دم بگذارید.
مرحله بیست سوم :
سه قاشق آرد را در ظرف مناسبی بریزید و مقداری (نمک، زردچوبه، فلفل سیاه، ادویه) به آرد اضافه کنید و هم بزنید تا یکدست شود.
مرحله بیست چهارم :
ماهی هایی را که از یخچال خارج کرده اید را در آرد بغلطانید و آرد اضافه آن را بتکانید.
مرحله بیست و پنجم :
در یک تابه مناسب ماهی های مرینیت شده را با روغن مناسب سرخ کنید.
مرحله بیست و پنجم :
شما می توانید این غذای لذیذ را با کلم قرمز و سالاد سرو کنید.
سرخ کردن ماهی در فر :
ابتدا روی سینی فر فویل بکشید.
ماهی های آماده شده از قبل را روی سینی می چینیم.
در دمای ۱۹۰ درجه در مدت ۲۰ دقیقه ماهی ها در درون فر می پزند.
سرخ کردن ماهی در تابه :
ابتدا به اندازه مورد نیاز روغن داخل تابه می ریزیم و شعله را روشن کنید تا روغن کاملا داغ شود.
سپس ماهی ها را به آرامی درون تابه قرار می دهیم.
اجازه دهید تا یک طرف ماهی ها سرخ شود و بعد ماهی را برگردانید تا طرف دیگر آن هم سرخ شود.
نکته های درست کردن سبزی پلو با ماهی برای شب عید
در تهیه سبزی پلو مخلوط کردن مقداری برنج دودی یا شمالی به برنجتان عطر آن را چندین برابر خواهید کرد.
سبزی استفاده شده در سبزی پلو نباید بیش از حد ریز شود.
وقتی برنج را در دیس کشیدید مقداری از کره را چند تکه کنید و روی قسمت های مختلف برنج بگذارید تا در اثر حرارت ذوب شود و زیر برنج برود.
ماهی را میتوانید به صورت گریل و یا با آرد سفید یا آرد سوخاری سرخ کنید.
نکات تکمیلی در مورد سبزی پلو با ماهی
زمان آماده سازی مواد اولیه و مایحتاج آن حدودا ۳ ساعت و
و زمان پخت و انتظار آن در حدود ۱۰دقیقه میباشد .
سبزی پلو با ماهی را می توانید در وعده نهار – شام – سرو کنید .
توجه نمایید مقدار مواد اولیه و دستور تهیه برای ۶ نفر مناسب میباشد .
جواد مقدم
تاریخ : ۲ - فروردین - ۱۴۰۲
چند خانواده در ایران شب عید سبزی پلو با ماهی می خورند ؟ یکی از شاگردان کلاس پنجم از معلم پرسیده بود آقا مزه ماهی چگونه است ؟