قهر یکی از واکنشهای اخلاقی است که افراد برای نشان دادن ناراحتی و کنترل روابط خود از آن استفاده میکنند. ممکن است در روابط عاطفی، روابط دوستانه و با خانواده این اتفاق رخ دهد. بهترین راه مشاوره با روانشناس است تا بهترین راهکار برای جلوگیری از این واکنش روحی را پیدا کنید.
اگر اعضای خانواده یا شریک زندگی مدام با شما قهر کرده و این موضوع به روان شما آسیب وارد کرده است، بهتر است با روانشناس مشاوره داشته باشید. روانشناس و مشاوره به شما کمک میکند تا راهحل مناسبی پیدا کرده و از مشکلات آینده جلوگیری کنید. برای مشاوره حضوری، آنلاین یا تلفنی با روانشناسان میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در ادامه این مطلب همراه ما باشید که میخواهیم بهترین روش کنار آمدن با قهر طولانی را با شما در میان بگذاریم.
قهر کردن یعنی چه؟
قهرکردن به انگلیسی Silent treatment نامیده میشود. در واقع در زبان انگلیسی قهر کردن نوعی سکوت و بیاعتنایی بهحساب میآید. قهر نوعی امتناع از برقراری ارتباط کلامی با شخص دیگر است. افراد ممکن است در انواع روابط خود مثل روابط عاشقانه، خانوادگی یا دوستانه در بحثها سکوت را انتخاب کنند.
گاهی این رفتار نوعی سوءاستفاده عاطفی محسوب میشود. زمانی که شخصی برای کنترل و حساس شدن فرد دیگر از سکوت استفاده کند، این روش تنها یک ترفند بوده و سوءاستفاده تلقی میشود. اما گاهی قهر واکنشی زودگذر نسبت به یک موقعیت است. افراد ممکن است در شرایطی که احساس عصبانیت، ناامیدی یا ناراحتی دارند، برای مقابله با مشکل قهر کنند. در چنین شرایطی با فروکش کردن عصبانیت یا ناراحتی سکوت هم تمام میشود.
قهر کردن چگونه بر روابط تأثیر می گذارد؟
در بیشتر موارد این رفتار راه سازندهای برای مقابله با اختلافات نیست. تحقیقات نشان میدهد که هم مردان و هم زنان از قهر در روابط خود استفاده میکنند. اما در روابط سالم افراد به جای سکوت مشکلات خود را به شیوه مفید حل میکنند. زمانی که یکی از طرفین بحث میخواهد در مورد مشکل صحبت کند، اما طرف دیگر امتناع میکند، باعث ایجاد احساسات منفی مانند عصبانیت و ناراحتی میشود.
بر اساس یک مطالعهای در سال ۲۰۱۲ افرادی که مدام نادیده گرفته میشوند، سطح عزتنفس و تعلق کمتری داشته و معنای زندگی برای آنها مطلوب نیست. به همین دلیل سکوت و دوری میتواند بر سلامت رابطه تأثیر بگذارد. حتی اگر شخص به دلیل امتناع دعوا و درگیری این راه را انتخاب کرده باشد.
آیا می توان قهر را یک رفتار توهین آمیزمحسوب کرد؟
ممکن است برخی از افراد از این رفتار به شکل توهینآمیزی استفاده کنند. اما چگونه میتوان تشخیص داد که این رفتار سوءاستفاده است یا نه. قبل از توضیح روشهای پاسخ به قهر باید تشخیص دهیم که چه موقع این رفتار نوعی سوءاستفاده بوده و چه موقع ناراحتی است. رفتار افرادی که از سکوت بهعنوان وسیله کنترل استفاده میکنند، شبیه به یکی از موارد زیر است:
- آنها قصد دارند با قهر کردن به شخص دیگری صدمه بزنند.
- سکوت آنها برای مدت طولانی ادامه پیدا میکند.
- این رفتار به طور مکرر اتفاق میافتد.
- قهر زمانی تمام میشود که شخص مقابل عذرخواهی کند یا تسلیم خواستهها شود.
- آنها با افراد دیگر بهراحتی صحبت میکنند. اما با شریک زندگی یا دوست خود صحبت نمیکنند.
- در چنین شرایطی شخص به دنبال اتحاد با دیگران است.
- آنها از سکوت برای سرزنش شریک خود استفاده میکنند.
- از سکوت برای بهبود رفتار شریک خود یا تحتفشار قراردادن او استفاده میکنند.
روانشناسی قهر زنان و مردان
افراد به دلایل مختلفی در مشکلات سکوت و دوری کردن را انتخاب میکنند. این دلایل میتواند شامل موارد زیر باشد:
دلایل قهر کردن | توضیحات |
---|---|
اجتناب | در برخی موارد افراد سکوت را انتخاب میکنند؛ زیرا نمیدانند چه بگویند یا میخواهند از درگیری جلوگیری کنند. |
مشکل در ارتباطات | گاهی افراد نمیدانند چگونه احساسات خود را بیان کنند. اما میخواهند شریک زندگی یا دوست آنها متوجه ناراحتی او شود. در این حالت تنها راه سکوت است. |
تنبیه | اگر کسی برای تنبیه طرف مقابل یا اعمال کنترل و قدرت بر او از قهر استفاده کند، نوعی سوءاستفاده عاطفی محسوب میشود. |
۱.قهر در زندگی زناشویی/علت قهر با همسر
محققان دریافتهاند که قهر کردن بهعنوان رفتاری برای خاتمه دادن به دعوا استفاده میشود. بسیاری از افراد برای جلوگیری از برانگیختن همسر خود این رفتار را انجام میدهند. اما گاهی هم هدف از قهر طولانی مردان یا قهر طولانی زن و شوهر تنها سوءاستفاده بوده و برای اعمال قدرت بر همسر اینگونه رفتار میکنند.
قهر کردن، نادیدهگرفتن یا کنارگذاشتن یک شخص همان ناحیه از مغز را فعال میکند که درد جسمی آن را فعال میکند. در روابط بدون سوءاستفاده گاهی به دلیل ناراحتی شخص سکوت را انتخاب میکند. در این شرایط پس از گذشت مدتی و آرام شدن هر دو طرف باید به گفتگو پرداخت. گاهی نطر فرد سوم و متخصص میتواند راهحل خوبی برای حل این مشکل و جلوگیری از عواقب قهر با شوهر یا همسر باشد. اگر شما هم این مشکل را با همسرتان دارید، مشاوره ازدواج راهحل خوبی خواهد بود.
سوال: چرا نامزدم مدام قهر می کند؟اگر همسر یا نامزد شما به طور مکرر قهر میکند، احتمالاً مشکل شما حاد بوده و نیاز به کمک یک روانشناس دارید. همانطور که گفتیم گاهی قهر میتواند نوعی سوءاستفاده باشد. در چنین حالتی شخص با هر مشکل و چالشی قهر را انتخاب کرده تا شما را تحت کنترل داشته باشد. روانشناسان معتقدند در این شرایط کوتاه آمدن و معذرتخواهی مشکلات را پیچیدهتر کرده و باعث تکرار بیشتر این رفتار میشود.
۲. علت قهر پدر و مادر با کودک
گاهی پدر و مادر برای تنبیه کودک از قهر استفاده میکنند. اما آیا قهر پدر و مادر از نظر روانشناسی تأثیر مخرب دارد یا لازم است؟ معمولاً پدر و مادر برای پاسخ به رفتاری شبیه به رفتارهای زیر با فرزند خود قهر میکنند:
- فرزند در موضوعی با آنها مقابله میکند.
- پدر و مادر دررابطهبا خواسته یا محدودیتی پاسخ «نه» میشنوند.
- فرزند کاری که پدر و مادر تمایل ندارند را انجام میدهد.
- کاری را پدر و مادر میخواهند و فرزند از انجام آن خودداری میکند.
- پدر و مادر میخواهند فرزند به دلیل رفتارهای بد خود از خانواده محروم شود.
در این شرایط ممکن است، خانواده به فرزند بگویند، با او صحبت نمیکنند یا تمامی ارتباطات خود را قطع کنند. در روانشناسی قهر پدر و مادر این رفتار کاملاً سمی بوده و تکرار آن صدمات زیادی به فرد وارد میکند. پدر و مادر سمی این کار را با فرزند خود در هر سنی انجام میدهند.
در صورت قهر پدر و مادر با کودک، فرزند احساس رها شدن، دوست داشته نشدن و منزوی بودن میکند. در این حالت کودک تصور میکند، اگر پدر و مادر بهراحتی به من پشت میکنند و از من دور میشوند، پس من بیارزش هستم. چنین کودکانی معمولاً به دنبال عشق، محبت، توجه و تأیید هستند و این نیازها را در دیگران جستجو میکنند. همین موضوع باعث ایجاد موقعیتهای خطرناک و روابط سمی میشود.
تاثیرات قهر پدر و مادر بر فرزندان چیست؟
از نظر روانشناسی پدر و مادر معمولاً به دو دلیل با کودک خود قهر میکنند. یا پدر و مادر خودشیفته هستند و یا از نظر عاطفی به بلوغ نرسیدهاند. پدر و مادر خودشیفته دوست دارند، همیشه فرزندان را تحت کنترل داشته باشند. زمانی که فرزند میخواهد به موضوعی نه بگوید یا کاری را به روش خود انجام دهد، والد خودشیفته بهسرعت کنترل روابط را در دست میگیرد. برای چنین شخصی قهر بهترین ابزار است. زیرا میدانند این کار برای فرزند دردناک بوده و برای پایاندادن به قهر هر کاری میکند.
برخی پدر و مادرها هم از نظر احساسی نابالغ هستند و به چند دلیل قهر میکنند. برخی از آنها میخواهند از درگیری اجتناب کنند. معمولاً این پدر و مادر با احساسات خود درگیر میشوند. ازآنجاییکه این پدر و مادر از بلوغ کافی برای حل یک وضعیت دشوار برخوردار نیستند، از رفتارهای ناسالم مختلفی استفاده میکنند. این افراد برای اینکه راه خود را پیدا کنند، تنبیه، کنترل کردن، قهر و انواع رفتارهای ناسالم دیگر را به کار میبرند.
در صورت قهر پدر و مادر با کودک، فرزند احساس رها شدن، دوست داشته نشدن و منزوی بودن میکند. این کودک احساس بیارزش بودن میکند. چنین کودکانی معمولاً به دنبال عشق، محبت، توجه و تأیید هستند و این نیازها را در دیگران جستجو میکنند.گاهی پدر و مادر برای تنبیه کودک از قهر استفاده میکنند.
۳. علت قهر با خانواده (قهر کردن با پدر و مادر)
قهر با خانواده طبیعی بوده و گاهی به دلیل اختلافنظر یا ناراحتی این اتفاق میافتد. اما آیا هر دفعه که مشاجره یا اختلافنظر وجود دارد، اعضای خانواده با هم قهر میکنند؟ (به عنوان مثال قهر داماد با خانواده زن یا قهر عروس با خانواده شوهر) آیا به جای صحبتکردن، رسیدن به سازش و عذرخواهی چند روز یا حتی چند ماه با هم صحبت نکردهاید؟
اگر قهر با مادر و پدر به یک روند تکراری تبدیل شده است، میتواند تأثیرات طولانیمدت و مخربی را ایجاد کند. در چنین شرایطی باید از یک روانشناس حرفهای کمک خواست و از راهنماییهای متخصص استفاده کرد. مشاوره خانواده در این موارد راهحل خوبی است.
معمولاً در چنین شرایطی قهر با مادر و پدر بهصورت زیر خود را نشان میدهد:
- بهطورکلی از صحبتکردن خودداری میکند.
- از هرگونه بحث پرهیز میکند.
- دیگر به پیامها یا تماسهای شما پاسخ نمیدهد.
- طوری رفتار میکند که انگار شما در خانه نیستید.
- خودداری از عشق و محبت.
۴. علت قهر با دوست
متأسفانه در بسیاری از موارد قهر با دوست باعث پایاندادن به رابطه یا کمرنگشدن روابط میشود. گاهی این سکوت و دوری به دلیل سوءتفاهمهایی در رابطه دوستانه اتفاق میافتد. برخی افراد تصور میکنند که سکوت راحتتر از صحبتکردن است. در روابط دوستانه هم ممکن است هدف از سکوت فقط سوءاستفاده باشد. افراد برای رسیدن به خواستههای خود و حتی برای جلبتوجه بیشتر قهر را انتخاب میکنند.
شاید شما هم در چنین شرایطی قرار گرفته باشید که دوستتان به دلیل مشغله زیاد از شما فاصله گرفته باشد. در این وضعیت آیا با او در مورد رابطه خود و فاصلهای که ایجاد شده است، صحبت میکنید؟ بسیاری از افراد در این شرایط سکوت را انتخاب کرده و به این فاصله بیشتر دامن میزنند.
اگر حفظ رابطه دوستانه برای شما مهم است، باید بهجای قهر با دوست خود شروع به گفتگو کنید. از آسیبی که دیدهاید صحبت کرده و ناراحتیهای خود را بیان کنید. اگر احساس میکنید که نادیده گرفته شدهاید بهجای قهر با دوست خود صحبت کرده و علت این موضوع را جویا شوید.
۵. قهر طولانی نشانه چیست؟ (علت قهر طولانی مردان و زنان)
آیا قهر طولانی یک مشکل جدی است؟ قهر موضوع بسیار بحثبرانگیزی است. روانشناسان خانواده معتقدند قهر طولانی میتواند منجر به سوءاستفاده عاطفی شود. به همان اندازه که بدرفتاری فیزیکی یک رابطه را نابود میکند، سکوت و دوری طولانی هم مضر است. قهر باعث ایجاد آثار روانی درازمدت شده و بهعنوان ابزاری برای حل تعارض به کار میرود.
برخی افراد در رابطه خود مدام قهر کرده و طرف مقابل را در شرایط دشواری قرار میدهند. اما قهر زیاد نشانه چیست؟ این رفتار میتواند به دلایل مختلفی باشد. اما معمولاً افرادی که بدون توجه به عواقب آن برای حل مشکلات، مدام قهر میکنند، به دنبال کنترل و اعمال قدرت بر شخص مقابل هستند.
پس از تشخیص قهر و ناراحتی شخص مقابل برای حفظ رابطه باید به دنبال راههای پایاندادن به آن باشید. در ادامه چند راهکار به شما معرفی کرده و هر یک را به طور کامل توضیح دادهایم.
۱. درباره مشکل تان صحبت کنید
اگر قهر کردن کاری نیست که طرف مقابل شما همیشه انجام دهد، بهتر است رویکرد ملایمی داشته باشید. در این شرایط میتوان بهآرامی گفتگو را شروع کرد. شاید احساسات شخص مقابل شما صدمهدیده و به دنبال راه چارهای است. با آرامش بهطرف مقابل خود بگویید که متوجه ناراحتی و سکوت او شدهاید و میخواهید دلیل آن را بفهمید. به این موضوع تاکید داشته باشید که میخواهید مسائل را حل کنید.
این که شخصی قهر را انتخاب میکند، تقصیر شما نیست. اما اگر کار اشتباهی انجام دادهاید، یکی از مسئولیتهای شما عذرخواهی است. اگر طرف مقابل طوری رفتار کرد که پذیرای عذرخواهی نیست، به او زمان بدهید. اما به او بگویید که میخواهید زمانی را برای گفتگو و حل مشکل اختصاص دهید.
۲. درباره خودتان با طرف مقابل صحبت کنید
به او بگویید که این سکوت چگونه به شما صدمه میزند و احساس ناامیدی و تنهایی میکنید. این رفتار را شما در رابطه نمیخواهید و باید به دنبال راهحلی باشید. توضیح دهید که نمیتوانید مسائل را به این شکل حل کنید. در مورد این مشکلات با دقت توضیح دهید.
۳. او را نادیده بگیرید
گاهی منظور از قهر صدمه زدن به شخص و سوءاستفاده است. در این شرایط باید به شخص فرصت دهید تا خودش آرام شود. شخص میخواهد شما آنقدر احساس بدی داشته باشید که اولین حرکت را انجام دهید و تسلیم خواستههای او شوید.
در چنین شرایطی باید خود را طوری نشان دهید که این موضوع اذیتتان نمیکند. شاید گفتن این حرف از عملکردن به آن آسانتر باشد. اما در چنین شرایطی بهتر است خود را با کاری مانند کتاب خواندن مشغول کنید. شما باید شخص را عکسالعمل مورد نظرش محروم کنید و نشان دهید که این راه بهدستآوردن خواستهها نیست.
اگر قهر کردن کاری نیست که طرف مقابل شما همیشه انجام دهد، بهتر است رویکرد ملایمی داشته باشید.
۴. راه حل یا پیشنهاد ارائه دهید
برای ارتباط بهتر در آینده پیشنهاد یک گفتگو را به او بدهید. در این گفتگو برخی قوانین را در رابطه مشخص کنید. دررابطهبا نحوه صحبت با یکدیگر و اجتناب از قهر راهحلهایی ارائه دهید. بهنوبت به حرفهای یکدیگر گوش داده و انتظارات خود را از هم مشخص کنید. اگر شما یک زوج هستید، میتوانید از مشاوره ازدواج استفاده کنید. روانشناس با شناخت مشکلات و ارزیابی شما راهحلهای مؤثری را ارائه میدهد.
۵. مرزها و محدودیتهایی را برای خود مشخص کنید
زمانی که احساس کنید منظور از قهر سوءاستفاده عاطفی است، یعنی شما در رابطه سالم نیستید. در این شرایط باید خودتان را در اولویت قرار دهید. اگر فکر میکنید این رابطه ارزش نجات دارد، کارهای زیر را انجام دهید:
- رفتار قابلقبول چیست و انتظار دارید با شما چگونه رفتار شود؟ در این مورد مرزهای محکمی تعیین کنید.
- برای تمرکز روی روابط و ارتباطات مشاوره خانواده یا ازدواج را پیشنهاد دهید.
- دقیق و صریح بگویید که در صورت عبور از خطقرمزها چه اتفاقی میافتد. اگر شخص به خطوط قرمز پایبند نبود، به حرف خود عمل کنید.
درصورتیکه امید به تغییر رویه طرف مقابل ندارید و با مشاوره روانشناسی به نتیجهای نرسیدید، شاید بهترین راه این باشد که این رابطه را ترک کنید.
هنگام قهر کردن از انجام چه کارهایی باید خودداری کنیم؟
وقتی زمان پاسخگویی و پیداکردن راهحل برای قهر کردن میرسد، باید از انجام برخی کارها خودداری کنید. کارهایی مانند:
- پاسخدادن با عصبانیت فقط میتواند اوضاع را پرتنش کند.
- التماس کردن فقط باعث تشویق فرد به تکرار این کار میشود.
- عذرخواهی برای پایاندادن به موضوع در شرایطی که شما کار اشتباهی نکردهاید.
- همراه با یک شخص ثالث (شخص غیرمتخصص) رفتار شریک خود را ارزیابی کردن.
- تهدید به پایاندادن رابطه، مگر این که شما واقعاً قصد انجام این کار را دارید.
وقتی یک مرد قهر میکند بهترین برخورد چیست؟
بهترین اقدام در شرایطی که همسر قهر میکند، این است که اوضاع را تشدید نکنید. آرام و صبور باشید. با عصبانیت پاسخ ندهید، تحقیر نکنید و از همسر خود خواهش نکنید تا پاسخ دهد. پس از مدتی در مورد علت قهر با هم صحبت کنید. در مورد این که سکوت او چه احساسی به شما میدهد، گفتگو کرده و توضیح دهید که این رفتار حل مشکل اساسی را دشوارتر میکند.
اگر احساس کردید زمان مناسبی برای صحبت نیست، به همسر خود بگویید که در زمان دیگری با هم درباره این مسائل صحبت میکنید. در زمان گفتگو صبر کنید تا همسرتان صحبت کند. پس از پایان صحبت او تشکر کنید که این رفتار را ادامه نداده است. اگر کاری انجام داده و باعث ناراحتی همسر خود شدهاید، معذرتخواهی کنید.
آیا قهر در یک رابطه مفید است؟
برای برخی افراد این سؤال وجود دارد که آیا قهر با همسر مفید است؟ متأسفانه افراد غیرمتخصص این رفتار را راهحلی برای موفقیت در رابطه میدانند. اما یافتههای حاصل از تجزیهوتحلیل روابط نشان میدهد که قهر به طور چشمگیری به روابط آسیب میزند. در این شرایط رضایت از رابطه برای هر دو طرف کاهش پیدا کرده و احساس صمیمیت کمرنگ میشود. اینگونه زوجها در برقراری رابطه به شیوه سالم و معنیدار دچار مشکل میشوند.
گاهی زوجین نیاز دارند تا به هم فرصت داده و در زمانی که آرامش دارند به گفتگو مشغول شوند. این مورد را نباید با قهر اشتباه گرفت. در این شرایط بهتر است به جای قهر کردن به همسر خود بگویید، در حال حاضر نمیتوانید صحبت کنید. اما بعداً در مورد این مسئله گفتگو میکنید.
عواقب قهر از نظر دین و جامعه
قهر در دید جامعه هم رفتار مناسبی نبوده و جز واکنشهای ناسالم و مخرب شناخته میشود. ازآنجاییکه قهر از دید اسلام هم نهی میشود، مردم سعی میکنند از این رفتار دوری کنند. به طوری که در دین اسلام حدیثی از پیامبر نقل شده است که میفرمایند: “هر دو مسلمانی که قهر کنند و سه روز در آن حال بمانند و آشتی نکنند از اسلام بیرون روند و میان آنها پیوند دوستی دینی وجود نخواهد داشت.”
قهر به خصوص قهر طولانی میتواند یک مشکل جدی باشد و گاهی نوعی سوءاستفاده عاطفی از طریف مقابل است. در این موارد بهتر است به روانشناس مراجعه کنید و با کمک یک فرد متخصص مسئله را ریشهیابی کنید.
در پایان
اگر احساس میکنید در حال تجربه سوءاستفاده عاطفی هستید یا شخص مقابل شما بههیچوجه رفتار خود را تغییر نمیدهد، نباید چنین وضعی را تحمل کنید. اگر شخص مقابل همسر شما است، میتوانید از مشاوره ازدواج یا زوجدرمانی استفاده کنید. روانشناس به شما در یادگیری راههای بهتر برای مدیریت تعارضات کمک میکند.
در چنین شرایطی مهم است که خود را منزوی نکرده و ارتباطات اجتماعی خود را حفظ کنید. یک روانشناس حرفهای و باتجربه در این مورد شما را راهنمایی کرده و مشکلات را ارزیابی میکند.
پرسشهای متداول
قهر در رابطه عاشقانه چه مضراتی دارد؟
اگر به طور مداوم با عصبانیت به دیگران واکنش نشان میدهید، ممکن است با قهر اطرافیان مواجه شوید. حتی امکان دارد طرف مقابل خسته شده و بخواهد به رابطه پایان دهد.
آیا ادامه پیدا کردن قهر زن و شوهر در خواب بر رابطه زناشویی تاثیر دارد؟
بهتر است زمان قهر کردن را کوتاه کنید و قبل از استراحت، به حل و صحبت درباره آن بپردازید.
در زمان قهر چگونه رفتار کنیم؟
با در نظر گرفتن این ۸ نکته برای کنترل خشم قبل از شروع قهر همسر خود اقدام کنید:
قبل از حرف زدن فکر کنید
هنگامی که آرام شدید، نگرانیهای خود را بیان کنید
در زمان خشمگین شدن کمی ورزش کنید
مراقبه انجام دهید
تمام راه حلهای ممکن را شناسایی کنید
به جملات «من» به جای «تو» پایبند باشید (یعنی مدام از تو مقصر هستی استفاده نکنید)
کینه به دل نگیرید
از طنز برای تمام شدن قهر استفاده کنید.
پس از قهر چه اتفاقی می افتد؟
خشمگین شدن ممکن است به آزار فیزیکی یا خشونت منجر شود. فردی که خلق و خوی خود را کنترل نمیکند میتواند خود را از خانواده و دوستانش منزوی کند و با واکنش قهر اطرافیان رو به رو شود. برخی از افرادی که در خشم فرو میروند، عزت نفس پایینی دارند و از خشم خود به عنوان راهی برای کنترل دیگران و احساس قدرت استفاده میکنند.
قهر زن و شوهر بهتر است چقدر باشد؟
نمیتوان به طور دقیق زمان مشخص کرد. طبق آمار، حداقل زمانی که زوجین همدیگر را در طول شبانه روز میبینند دو ساعت و سی دقیقه است. بنابراین هرچه زمان قهر کمتر باشد بهتر است.
شما هم نظر بدهید
نظرات