چند نکته جدید درباره عادت منفی تنبلی
مهم است که تشخیص دهیم بیتفاوتی با تنبلی یکسان نیست، زیرا بیتفاوتی اغلب از عوامل روانی یا عاطفی ناشی میشود. بیتفاوتی همراه احساس ناامیدی، کسالت و عدم رضایت از زندگی است.
به گزارش اول فارس، اگر شما هم مثل من به فیلم «هفت» دیوید فینچر علاقهمند هستید، شاید برایتان این سؤال پیش آمده است که چرا اساسا باید «ترجیح دادن لحظاتی راحت به جای تلاش» گناهآلود تلقی شود. در وهله اول بهتر است منظورم را دقیقتر بگویم و مشخص کنیم که آیا فقط از یک عادت سخن میگوییم یا مرحلهای موقت در زندگی. اگر فقط موقتا احساس کسل بودن میکنید، نگران نباشید و خودتان را درک کنید، به خودتان زمان بدهید و امیدوارم بر آن غلبه کنید؛ اما اگر فکر میکنید کمکم تنبلی به عادت شما تبدیل شده است، این مقاله برای شماست.
برای غلبه بر یک عادت منفی اولین قدم درک این موضوع است که چه تأثیری بر زندگی ما میگذارد.
تأثیر تنبلی بر سلامت جسمی و روان
انسانها برای حرکت طراحی شدند نه ثابت ماندن. میلیونها سال شکار، کشاورزی و زندگی پرتکاپو ما را به شکل فعلی درآورده است؛ اما پیشرفتهایی که در زمینه صرفهجویی در زمان، انرژی و پول کردهایم باعث شده هر روز کمتر و کمتر تحرک داشته باشیم. تنبلی اغلب با سبک زندگی بیتحرک در ارتباط است و ما مدتهاست ارزشهای تمدن باستانی مانند یونانیان که سلامت جسم و روان از اولویتهای اصلی بود را فراموش کردهایم. اجتناب از ورزش یا وقت گذاشتن برای پختن یک غذای خانگی و سالم باعث افزایش وزن و حتی بیماریهای مزمن مانند بیماری قلبی یا دیابت شده است. محققان معتقدند ترک فعالیتهای بدنی نهتنها بدن را ضعیف میکند بلکه بر سلامت روان ما نیز اثر منفی میگذارد و افسردگی و بیانگیزگی اولین نشانههای آن است.
تأثیر تنبلی بر مغز
اما متخصصانی که در زمینه کارکردهای مغز تحقیق میکنند، معتقدند تنبلی بیش از اینکه از کمبود انگیزه یا عدم تحرک بیاید، ریشهاش در عملکرد مغز است نه ضعف اراده. آنها با انجام آزمایش بر روی افرادی که انگیزه خود را از دست داده بودند، متوجه شدند که با تقویت دوپامین میتوانند انگیزه از دست رفته آنها را بازگردانند. همچنین پژوهشگران متوجه شدند کسانی که در تست «انگیزه وظیفه» امتیاز پایینی دریافت کردند، هنگام تصمیمگیری برای انجام یک فعالیت، مغزشان بیشتر فعالیت میکند. یعنی برای این افراد هزینه ذهنی برای انجام یک فعالیت بیشتر است. به همین دلیل اغلب ترجیح میدهند کاری انجام ندهند. یعنی کسی که انگیزه ندارد ممکن است سیستم مغزیاش بهگونهای باشد که هزینه انجام کارها برایش بالا باشد و یا پاداش کافی دریافت نکرده باشد.
بنابراین پژوهشگران پیشنهاد میکنند وقتی فردی انگیزه ندارد شاید بهتر باشد به جای گفتن «بیشتر تلاش کن» روی ایجاد ساختار، برنامهریزی، تقسیم کار به مراحل کوچک و کمک گرفتن از دیگران تمرکز کنند.
تفکیک تنبلی و بیتفاوتی
بهتر است بین بیتفاوتی و تنبلی تفکیک قائل شویم و با تعریفشان متوجه تفاوت آنها شویم.
بیتفاوتی حالتی از عدم علاقه به فعالیتها، رویدادها یا روابط است. افرادی که بیتفاوت هستند ممکن است نگرشی خنثی، فقدان انگیزه و یک حس کلی جدایی عاطفی را نشان دهند. آنها ممکن است علائمی مانند کاهش ابتکار عمل، کاهش اشتیاق و عدم توجه به رفاه خود یا رفاه دیگران را نشان دهند.
مهم است که تشخیص دهیم بیتفاوتی با تنبلی یکسان نیست، زیرا بیتفاوتی اغلب از عوامل روانی یا عاطفی ناشی میشود. بیتفاوتی همراه احساس ناامیدی، کسالت و عدم رضایت از زندگی است. همچنین به دلیل ناتوانی در تجربه شادی یا شور و شوق، کیفیت زندگی میتواند کاهش یابد. علاوه بر این، بیتفاوتی ممکن است نشانه یک بیماری زمینهای سلامت روان مانند افسردگی یا برخی اختلالات عصبی باشد.
افراد مبتلا به بیتفاوتی ممکن است در فعالیتهای اساسی مانند بهداشت شخصی، وظایف مربوط به کار یا مدرسه و مشارکت اجتماعی دچار مشکل شوند. آنها ممکن است انگیزه یا علاقهای برای دنبال کردن اهداف نداشته باشند. علائم رایج بیتفاوت بودن شامل سطح انرژی پایین، مشکلات در تمرکز و فقدان شور و شوق است. مهم است که بیتفاوت بودن را بهعنوان یک علامت به جای یک ویژگی شخصیتی بشناسیم، زیرا میتواند نشانه یک بیماری زمینهای سلامت روان باشد.
در صورتی که تنبلی اغلب یک حالت موقت عدم تمایل به تلاش است. تنبلی یک انتخاب است، در حالی که بیتفاوتی اغلب غیرارادی است و با مشکلات سلامت روان مرتبط است. تنبلی در بین افرادی که مشکلات اساسی سلامت روان ندارند، شایعتر است، در حالی که بیتفاوتی علامتی است که در اختلالات مختلف سلامت روان مشاهده میشود.
با درک تفاوتهای بین تنبلی و بیتفاوتی، تشخیص اینکه آیا نیاز به کمک حرفهای وجود دارد یا اینکه فرد صرفا به تقویت انگیزه برای غلبه بر تنبلی نیاز دارد، آسانتر میشود. هرگونه بیماری زمینهای سلامت روان مرتبط با بیتفاوتی را از طریق درمان و در صورت لزوم دارو، مورد توجه و درمان قرار دهید.
علل و عوامل تنبلی
حالا که تفاوت تنبلی را با بیانگیزگی و بیتفاوتی که سلامت ما را تهدید میکند متوجه شدیم، به بررسی علل و عوامل مختلفی که میتوانند در تنبلی نقش داشته باشند، میپردازیم. برخی افراد ممکن است به دلیل فقدان پاداش یا رضایت درکشده در وظایفی که از آنها انتظار میرود انجام دهند، تنبلی را تجربه کنند. برخی دیگر ممکن است احساس غرق شدن یا فرسودگی کنند که منجر به فقدان انگیزه میشود. گروهی دیگر ممکن است راحتطلبی و تنپروری را به تلاش و مسئولیتپذیری ترجیح دهند یا انتظار داشته باشند با گذر زمان شرایط بهتر شود و اوضاع به نفع آنها شود. ترس از شکست یا قضاوت شدن هم میتواند عاملی برای تنبلی کردن ما باشد. حتی تغذیه نامناسب و عدم تحرک هم میتواند ما را کسل و بیانگیزه کند.
جمعبندی
به خاطر داشته باشید اگر تنبلی شما مقطعی نیست و تبدیل به عادت شده است بهتر است با درک و استراتژیهای مناسب بر آن غلبه کرده و انگیزه خود را در فعالیتهای روزانه بازیابی کنید.
