کشف سیاره سرگردان “مادهخوار”که ثانیهای ۶ میلیارد تُن ماده میبلعد
ستارهشناسان برای نخستین بار یک سیاره جوان و سرگردان به نام «Cha 1107-7626» را در صورت فلکی آفتابپرست کشف کردند که با سرعتی بیسابقه، از جمله بلعیدن ۶ میلیارد تُن ماده در ثانیه در اوج فعالیت، در حال جذب مواد اطراف خود است. این سیاره که ۵ تا ۱۰ برابر مشتری جرم دارد، در مراحل پایانی شکلگیری است و شباهت رفتاری آن به ستارگان جوان، مرز میان سیارات و کوتولههای قهوهای را کمرنگ کرده و درک ما از تولد سیارات رها را دگرگون میکند.
به گزارش اول فارس، ستارهشناسان برای نخستین بار سیارهای جوان و سرگردان را مشاهده کردهاند که با سرعتی بیسابقه در حال جذب مواد اطراف خود است. این کشف میتواند درک ما از چگونگی شکلگیری سیارات رها از منظومههای ستارهای را دگرگون کند.
این سیاره که «Cha 1107-7626» نام دارد، در فاصله حدود ۶۲۰ سال نوری از زمین و در صورت فلکی «آفتابپرست» قرار گرفته است، و بین ۵ تا ۱۰ برابر مشتری، بزرگترین سیاره منظومه شمسی، جرم دارد.
پژوهشگران با استفاده از تلسکوپ عظیم رصدخانه جنوبی اروپا در شیلی مشاهده کردند که این جرم آسمانی در مرکز قرصی از گاز و غبار قرار دارد، و همچون ستارگان جوان در حال بلعیدن مواد اطراف خود است. در اوج فعالیت خود در ماه اوت، این سیاره در هر ثانیه حدود ۶ میلیارد تُن ماده جذب کرده است، که سرعتی تقریباً ۸ برابر چند ماه قبل آن است.
دکتر ویکتور آلمندروسآباد از رصدخانه اخترشناسی پالرموی ایتالیا که سرپرستی این پژوهش را بر عهده داشت گفت: «این فوران رشد شبیه شدیدترین مراحل شکلگیری ستارگان است، و نشان میدهد که همان فرایندهای فیزیکی در مقیاس سیارهای نیز میتوانند رخ دهند.» او افزود این سیاره فقط ۱ تا ۲ میلیون سال عمر دارد و در مراحل پایانی شکلگیری است.
به گفته پژوهشگران، Cha 1107-7626 احتمالاً دارای میدانهای مغناطیسی قدرتمندی است که مواد را از قرص چرخان اطراف به سمت درون هدایت میکنند. این پدیده پیشتر فقط در ستارگان دیده شده بود.
این سیارهٔ گازی هرگز به جرم کافی برای آغاز همجوشی هیدروژن و تبدیل شدن به ستاره نخواهد رسید، اما شباهت زیاد آن با «کوتولههای قهوهای» – اجرامی میان ستاره و سیاره – باعث شده مرز میان دو دسته کمرنگ شود.
دکتر بلیندا دِیمیَن از دانشگاه سنتاندروز در اسکاتلند گفت: «این کشف هیجانانگیز نشان میدهد که سیارات هم میتوانند مانند ستارگان در مراحل آغازین، پویایی و فورانهای عظیم از خود بروز دهند، و به ما امکان میدهد نگاهی نادر به نخستین مراحل تولد سیارات سرگردان داشته باشیم.»