گستردگی عجیب شکاف‌های زمین در ایج استهبان استان فارس

به گزارش گروه محیط زیست اول فارس  ، لطمه های جبران ناپذیری که در طول سالیان با عدم مدیریت به منابع وارد شده است مهم ترین  عنصر ثبات بخش یعنی خاک را هم تحت تاثیر قرار داده است. فرایند جابجایی، فعالیت های تکتونیکی طی هزاره ها در پوسته زمین منجر به شکل گیری خلل در منابع زیر زمینی شده است که این روند در خلل تولید و شکل گیری انواع معادن  و در سطح زمین تولید خاک حاصلخیز و پوشش گیاهی و تنوع زیستی گردیده است.

تخریب در مناطق به اصطلاح پیشرفته به مراتب بیشتر و پیشتر صورت گرفته، هر آنچه دستاورد بشری در حوزه صنعت ، کشاورزی و رقابت های تکنولوژیکی بوده منجر به تخریب زمین و تنوع زیستی شده است.

مکانی‌ در حوالی روستای چاه‌دراز به سمت ایج  وجود دارد که با شکافی وحشتناک  چهره خود را نمایان کرده است و از  پیامد فرونشست زمین در این محدوده است و امتداد این شکاف به سمت جاده آسفالت است و به زودی به آن می‌رسد.

ایجاد بزرگترین فروچاله کشور در ایج استهبان

این شکاف به معنای پایان ادامه زندگی در شرق فارس است و ادامه آن به مناطق مسکونی نیز رسیده است. رسول حاجی باقری فعال زیست محیطی حوزه استهبان در این خصوص می گوید: فروچاله مهدی‌آباد در ایجِ استهبان یکی از بزرگترین فروچاله‌های کشور است و این فروچاله زخمی‌ است بر پیکر زمین با حدود ۶۰متر عمق و ۸۰متر قطر که چندین سال قبل مانند گلوله‌ای سهمگین، دل زمین منطقه را شکافت و ردٌ خود را به جا گذاشت.

به گفته وی در همان سال‌ها کمی بعد از وقوع این فاجعه، به راحتی مجوز حفر چاه با عمق۱۳۰متر در فاصله چند صد متری این فروچاله صادر شد و اعتراض و پیگیری‌ها نتیجه‌ای نداشت.

باقری با اشاره به اینکه لایه آبرفتی این محدوده تقریبا ۸۰متر است و صدور مجوز، ورود به بافت‌های آهکی و افزایش فشار بر منابع آبی را منجر می شود، ابراز می کند: نشانه‌های نابودی اکوسیستم‌های کشور در ایجاد این فرونشست‌ها و فروچاله‌ها، حذف تالاب‌ها از پیکره کشور، خشکی رودخانه‌ها، بروز ریزگردها، نابودی حیات‌وحش و…به وضوح می‌بینیم.

وقوع بحران در شرایط عدم رعایت الزامات زیست محیطی

به گفته  سیروس زارع، از فعالان زیست محیطی  هر فعالیتی روی زمین نیازمند مصرف آب به صورت مستقیم یا آب مجازی است و جوانب هر اقدامی باید به درستی مطالعه و ارزیابی شود.

زارع می گوید: رعایت چارت کلیشه ای اداری راه حل برون رفت از بحران نیست و فرو نرفتن در ورطه بحران نیازمند رعایت الزامات زیستی در اجرا بوده و قبل از آن بایسته بود آمایش سرزمینی در اولویت قرار می گرفت. به گفته وی امروز  بحران زایی مستمر دستاورد جوامع  است که یکی از آنها بحران فرونشست است.

زارع خاطر نشان می کند که دلیل عمده فرو نشست ها ایجاد خلاٌ در زیر بستر است و فعالیت های تکتونیکی زمین دامنه این آسیب را گسترده تر می کند.

شکست های زمین در صورت بروز حوادث طبیعی خسارت غیرقابل جبران خواهد داشت

این فعال زیست محیطی خاطرنشان می کند آنچه امروزه عموما در مناطق مختلف با شدت و ضعف تحت عنوان شکاف،  شیار های عمیق، نیمه عمیق و سطحی و یا حفره های بزرگ مانند آنچه در حوالی،مهدی آباد استهبان فارس یا در بستر دریاچه مهارلوی و سایر مناطق مشاهده می کنیم به دلیل ایجاد خلاٌ هایی است که زمینه ساز شکست در سطح زمین شده و این شکست ها در صورت بروز حوادث طبیعی مانند زمین لرزه منجر به وارد آمدن خسارت های غیر قابل جبران خواهد شد.

زارع ادامه می دهد: مهم تر آنکه، خلل و فرج های زیر سطحی یا همان آبخوان ها که طی هزاره ها فعالیت زمین ساختی در پوسته شکل گرفته است با شکست های فرو نشستی پتانسیل ذخیره آب خود را از دست خواهند داد، کما اینکه آبخوانها طی هزاره ها به ثبات پوسته کمک کرده‌اند و تعادل حرکتی لایه های زمین را تسهیل و روان کرده اند.

وی با بیان اینکه عملا سیالات درونی آسیب های بیرونی فعالیت های طبیعی و تکتونیکی پوسته که منجر به جابجایی می شود را کاهش می دهند، ابراز می کند: ما بدون توجه به سلامت زمین که متضمن سلامت جامعه آیندگان است اقدام به تخلیه سیالات خصوصا آب های زیر زمینی کرده ایم.

زارع معتقد است که با فعالیت های فاقد ارزیابی دقیق زیستی عرصه را برای پایداری طبیعت تنگ کردیم و شکنندگی اکوسیستم های متنوع در اقلیم های مختلف را رقم زدیم.

وی خاطرنشان می کند: بستر دریاچه مهارلو مدتها است در بی توجهی دچار شکست هایی شده که از تشکیل بلور های نمک به سمت حفره ها به خوبی می توان تشخیص داد که حجم قابل توجهی از آب تالاب مهارلو را بلعیده است، احتمال اینکه در  بستر دریاچه در حوالی روستای بهاران  و حاشیه اراضی شاهد اتفاقات خارج تصور و بروز مشکلات زیستی باشیم زیاد است و نیازمند مطالعه دقیق تر است.”منبع:ایلنا”