لکه‌های پوستی که علت ایجاد آنها افزایش سن است از مشکلات رایج پوستی است که جلوه زیبایی به پوست و چهره نمی دهد.اما این روزها روش های بسیاری برای پیشگیری و از بین بردن این مشکل وجود دارد. در ادامه علت وجود این لکه ها و راههای از بین بردن آن را توضیح میدهیم.
دلیل ایجاد لک پیری پوست چیست؟
لک پیری به طور معمول در مناطقی از بدن بروز پیدا می‌کند که در برابر تابش مستقیم آفتاب قرار داشته است. به این معنی که تابش نور خورشید تاثیری مستقیم در بروز و ظهور آنها دارد. به همین علت هم هست که آن را با نام لک آفتاب نیز می‌شناسند.صورت، روی دستها، بازوها و کتف‌ها از رایج‌ترین مناطقی است که درگیر لک پیری پوست یا لک کبدی می‌شوند. این نواحی معمولا بدون محافظت خاصی در برابر تابش نور خورشید بوده‌اند و تغییرات ناشی از افزایش سن در پوست به ظهور لک در آنها دامن می‌زند.
بالا رفتن سن در کنار تابش اشعه‌های مضر خورشید باعث می‌شود تا عملکرد سلول‌های پوستی نظیر کراتینوسیت‌ها و ملانوسیت‌ها دچار اختلال شود. این اختلال با مشکلات فراوانی برای پوست همراه است که یکی از مهم‌ترین و شایع‌ترین آنها افزایش تولید ملانین یا رنگدانه‌های پوست تا میزان ۲ برابر معمول و تجمع و نزدیک شدنشان به سطح پوست و ایجاد لک است.
اتفاق دیگری که معمولا از ۴۰ تا ۵۰ سالگی با تغییر در غشای سلولی پوست می‌افتد، تجمع مادهای تحت عنوان لیپوفوسین در بعضی بافت‌های بدن است. این مسیٔله را نیز می‌توان به عنوان یکی از دلایل ایجاد و افزایش لک در دوران میان‌سالی شناخت.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
لکه‌های پوستی ناشی از افزایش سن نیازی به مراقبت پزشکی ندارند. از پزشک خود بخواهید لکه‌هایی را که سیاه هستند یا ظاهرشان تغییر کرده است را بررسی کند. این تغییرات میتواند نشانه‌ای از ملانوم، یا شکل جدی سرطان پوست باشد.
بهتر است هر گونه تغییر پوستی جدید توسط پزشک ارزیابی شود، به خصوص اگر لکه‌ای ویژگی‌های زیر را دارد:
- سیاه است.
- در حال افزایش اندازه است.
- دارای حاشیه‌ی نامنظم است.
- دارای ترکیبی غیرعادی از رنگ‌ها است.
- خونریزی دارد.
مناطق ایجاد لکه های پیری
لکه های پیری معمولاً در نواحی از پوست بروز می دهند که در معرض نور خورشید هستند. از جمله این نواحی می توان نمونه های زیر را نام برد:
- صورت
- پپشت دست ها
- پشانه‌ها
- کمر
- پبازوها
- روی پاها
چطور می‌توان از بروز و افزایش لک پیری پوست جلوگیری کرد؟
مهم‌ترین و موثرترین کاری که می‌توان در مسیر زیبایی و سلامت پوست انجام داد مراقبت از آن در سنین جوانی و پیش از بروز مشکلاتی همچون لک است.
۱. پرهیز از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید
اگرچه آفتاب با نیروی حیات‌بخش خود امکان زندگی در کره خاکی را برای افراد و سایر موجودات زنده فراهم کرده است، اما نمیتوان از آسیب‌های آن نیز چشم‌پوشی کرد.
علاوه بر نور مریٔی خورشید، اشعه‌های نامریٔی و مضر آن چون پرتوی ماوراءبنفش میتواند سلامت و زیبایی پوست را هدف قرار دهد و به آن آسیب برساند. به همین علت نیز دوری کردن از نور مستقیم خورشید و پرهیز از کارهایی مثل آفتاب گرفتن یا استفاده از تخت‌های سولاریوم، قدم بزرگی در راه سلامت پوست به شمار میرود.متخصصان پوست توصیه می‌کنند در ساعات اوج تابش آفتاب، یعنی از ۱۰ صبح تا ۲ بعدازظهر از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید پرهیز کنیم.
۲. استفاده مداوم و مرتب از ضدآفتاب
علاوه بر دوری از آفتاب، بهترین کار برای محافظت از پوست در برابر آسیب‌های نور خورشید استفاده از ضدآفتاب‌های مناسب است. مقصود از ضدآفتاب مناسب، ضدآفتابی با طیف گسترده و اس پی اف بالای ۳۰ است که بتواند از پوست در برابر طول موج‌های مختلف اشعه ماوراءبنفش (UVA و UVB) محافظت کند. استفاده از ضدآفتاب به مقدار کافی، یعنی برابر با دو بند انگشت و تمدید آن به صورت هر ۲ تا ۳ ساعت یک‌بار کمک زیادی به پیشگیری از ایجاد انواع لک از جمله لک پیری پوست می‌کند.
۷ راهکار موثر برای لکه‌های پوستی ناشی از افزایش سن
اگر کم کم نشانه‌هایی از این لکه‌های پوستی را روی صورت و دستهای خود مشاهده می‌کنید، یا اینکه هنوز نشانه‌های آن را ندیده‌اید ولی دوست دارید جلوی ضرر را زودتر بگیرید، این روش‌ها و راهکارهای موثر را فراموش نکنید. بعضی از آنها روش‌های بدون تجویز و روزانه است و بعضی دیگر باید زیر نظر پزشک متخصص انجام شود.
۱- سرما درمانی
در طی این روش در مطب، نیتروژن مایع (یک عامل انجماد) روی لکه‌های پیری اعمال می‌شود. این کار سلول‌های سازنده‌ی رنگدانه را منجمد می‌کند و از بین می‌برد و باعث پوسته پوسته شدن لکه‌ها می‌شود. با بهبودی پوست، روشن‌تر به نظر می‌رسد و لکه‌ها به مرور زمان محو می‌شوند. این درمان برای لکه‌های تکی یا خوشه‌های کوچک، بهترین گزینه است و در صورت لزوم می‌توان چند بار در ماه انجام داد.
دقت کنید که این کار باید در کلینیک‌های پزشکی و زیر نظر متخصص پوست انجام شود. کلینیک‌های زیبایی که بدون حضور متخصص پوست فعالیت می‌کند یا مجوزهای لازم را ندارند برای انجام این درمان‌های پوستی مناسب نیستند.
۲-سرم‌ها و کرمهای روشن کننده‌ی بدون نسخه
مجموعه‌ای از محصولات شامل انواع سرم‌ها و کرمهای روشن کننده در بازار وجود دارد که بدون نسخه‌ی پزشک عرضه می‌شوند. این کرمهای روشن‌کننده می‌توانند لکه‌های پوستی ناشی از افزایش سن را با سرکوب تولید ملانین، کاهش دهند. فقط در نظر داشته باشید که این محصولات برای لکه‌هایی مناسب‌اند که خیلی زود آنها را تشخیص داده‌اید و هنوز کم‌رنگ هستند.
اگر می‌خواهید از این روش استفاده کنید، مواد فعالی که باید به دنبال آن باشید هیدروکینون، اسید گلیکولیک، اسید کوجیک، عصاره‌ی ریشه‌ی شیرین بیان و نیاسینامید است. هیدروکینون استاندارد طلایی در محصولات روشن‌کننده در نظر گرفته می‌شود، اما به دلیل خشن‌تر بودن روی پوست شناخته شده است و ممکن است عوارض جانبی مانند تحریک پوست و تغییر رنگدانه‌ها را در صورت استفاده‌ی طولانی مدت ایجاد کند.
غیر از کرم، انواع سرم پوست هم برای مشکلات متعدد پوست و همین‌طور نیازهای ضروری پوست تولید می‌شود. اگر با لکه‌های پوست ناشی از افزایش سن دست و پنجه نرم می‌کنید، می‌توانید سرم ویتامین C را نیز در روتین پوستی خود قرار دهید. از آنجاکه ویتامین C آنتی‌اکسیدان است، به محافظت از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از تابش اشعه‌ی خورشید کمک می‌کند، از ایجاد لکه‌های تیره جلوگیری می‌کند و به‌طور کلی اثر روشن‌کننده دارد.
۳- کرمهای روشن کننده نیازمند تجویز پزشک
غیر از محصولاتی که می‌توانید بدون نسخه از داروخانه‌ها و فروشگاه‌های محصولات آرایشی و بهداشتی بخرید، دستهای از محصولات و کرمهای دارویی هم تولید می‌شوند که آنها را فقط با تجویز پزشک عرضه می‌کنند.
داروهای موضعی تجویزی می‌توانند به‌آرامی برای روشن کردن لکه‌های پیری کار کنند (مثلا بین چند هفته تا چند ماه). دو داروی رایج برای این مشکل، هیدروکینون و ترتینوئین است. هیدروکینون با کاهش تولید ملانین عمل می‌کند، در حالی که ترتینوئین یک نوع کرم رتینول است که میتواند بافت پوست را بهبود بخشد و رنگدانه‌ها را کاهش دهد. عوارض جانبی این داروها معمولاً کم است؛ اما میتواند شامل خارش، قرمزی یا خشکی باشد.
۴-روش IPL
راحت‌ترین و تاثیرگذارترین روش برای درمان لکه‌های پوستی ناشی از افزایش سن همین روش IPL است. در این روش از نور برای هدف گرفتن لکه‌های پوستی که قهوه‌ای رنگ شده‌اند استفاده می‌شود. این کار، پیگمنت‌ها را از بین می‌برد و در حدود یک هفته از شر آنها خلاص می‌شوید. بیشتر مردم برای اینکه بیشترین و بهترین نتیجه را از این روش بگیرند، آن را تا ۴ بار تکرار می‌کنند.
نکته‌ی مثبت در مورد این روش درمانی این است که دوران نقاهت ندارد و تقریبا بدون درد است.
۵–لایه‌برداری شیمیایی
بسته به عمق لایه‌برداری که روی پوست انجام می‌شود، این درمان میتواند در کاهش ظاهر شدن لکه‌های پوستی ناشی از افزایش سن مفید باشد. در این روش، متخصص پوست، اسیدی را روی ناحیه‌ی مورد نظر می‌مالد. این اسید، لایه‌ی بیرونی پوست شما را تا جایی که لکه‌های پیری دیده می‌شوند می‌سوزاند. همانطور که این لایه از پوست جدا می‌شود، یک لایه‌ی جدید جایگزین آن می‌شود. تعداد دفعات مورد نیاز بر اساس شدت لکه‌های پیری و نوع لایه‌برداری متفاوت است. عوارض جانبی این میتواند از هیچ تا چند روز پوسته شدن/خشکی پوست متغیر باشد.
۶-درمان لکه‌های پوستی ناشی از افزایش سن با لیزر
بسته به رنگ پوست، ته‌رنگ پوست و محل لکه‌های پوستی ناشی از افزایش سن، انواع مختلفی از لیزر درمانی وجود دارد که میتواند به شما کمک کند تا از شر این لکه‌ها خلاص شوید. این روش برای از بین بردن لکه‌های پیری یکی از توصیه‌شده‌ترین روش‌ها توسط متخصصان پوست است و آنها معمولا همین روش را ترجیح می‌دهند. به دلیل زمان بهبودی سریع‌تر و نتایج طولانی‌تر، این روش نسبت به بسیاری از درمان‌های دیگر ارجحیت دارد.لیزر یک درمان بسیار مؤثر برای لکه‌های پیری است چرا که لیزر پیشرفته از پالس‌های پیکوثانیه‌ای بسیار کوتاه برای شکستن ذرات رنگدانه‌ی پوست استفاده می‌کند.
درمان‌های لیزری فراکسل نیز گزینه‌ای عالی برای لکه‌های ناشی از افزایش سن هستند. این تکنیک از لیزر کسری (پرتوی متمرکز از نور که به چندین نقطه شکسته می‌شود) برای رساندن گرما به پوست استفاده می‌کند. این کار سلول‌های رنگدانه‌ی پوست را تبخیر می‌کند، در حالی که بازسازی کلاژن در لایه‌های عمیق پوست را تشویق می‌کند و علاوه بر کاهش لکه‌های پیری، باعث سفت‌تر و صاف‌تر شدن پوست می‌شود.
نظرات