۹ راه برای کاهش ریفلاکس معده

اول فارس|سلامت : گاهی به دنبال یک سرماخوردگی، چند روزی صدایمان خش‌دار می‌شود یا گلو درد داریم. اما اگر این علائم را بدون سرماخوردگی و برای چندین روز تجربه کردیم، شاید مشکل مربوط به دریچه بالای معده ماست و به عبارت دیگر به ریفلاکس معده مبتلا هستیم.

دریچه بالای معده، عبور غذا از مری به معده را کنترل می‌کند و اگر به‌خوبی بسته نشود، باعث برگشت اسید معده و محتویات معده به مری و گاهی حتی تا دهان می‌گردد. به این حرکت رو به عقب اسید معده (خلاف جهت طبیعی حرکت محتویات معده)، بازگشت اسید معده یا ریفلاکس معده گفته می‌شود.

سوزش سردل یا بالای شکم (یا به اصطلاح درد معده) از شایع‌ترین علائم ریفلاکس معده است.

اگر هر کدام از شرایط زیر در معده و مری پیش بیایند، ممکن است باعث ایجاد یا بدتر شدن ریفلاکس معده ‌شوند:

• پاکسازی ضعیف و غیرموثر غذا و اسید معده از سطح مری
• تولید اسید زیاد در معده
• تاخیر در تخلیه محتویات معده

ما با ایجاد تغییراتی در شیوه زندگی یا به عبارت دیگر با برخی روش‌های درمان خانگی ریفلاکس معده، در کنار داروهایی که پزشک متخصص داخلی گوارش برای ما تجویز می‌کند، می‌توانیم به بهبود ریفلاکس معده و کاهش علائم خود کمک کنیم.

در زیر با این روش‌های درمان خانگی ریفلاکس معده آشنا می‌شویم:

آهسته و پیوسته خوردن

هر چه معده در یک وعده بیشتر پر شود، احتمال ریفلاکس معده و شدت علائم بیشتر است.

اگر خود را عادت دهیم که به جای سه وعده غذا با مقدار زیاد، وعده‌های بیشتری و هر بار در حجم کم غذا بخوریم، معده کمتر پر می‌شود و علائم ریفلاکس معده کاهش می‌یابد.

پرهیز از برخی غذاها

برخی موادغذایی ریفلاکس معده را تحریک می‌کنند، مانند غذاهای چرب، غذاهای تند و پرادویه، گوجه‌فرنگی، نعنا، پیاز، سیر، قهوه، چای، شکلات، نوشابه گازدار و نوشیدنی‌های الکلی.

اگر این غذاها را مرتباً میل می‌کنیم، بهتر است بررسی کنیم که آیا علائم ریفلاکس معده با خوردن برخی از این غذاها ارتباط دارد یا نه.

به این منظور، از خوردن کل این غذاها برای مدت یک هفته پرهیز کنیم و سپس یکی یکی خوردن آن‌ها را آغاز کنیم، مثلا هفته اول چای، هفته دوم پیاز و به همین ترتیب. دقت کنیم که با افزودن کدامیک از این غذاها به برنامه غذایی علائم ریفلاکس معده بدتر می‌شود.

به احتمال زیاد، قطع کردن مصرف غذای تشدیدکننده علائم ریفلاکس معده، تاثیر زیادی در بهبود علائم ما خواهد داشت.

نوشابه گازدار ممنوع

نوشیدن مایعات گازدار باعث برگشت گاز از معده و دفع گاز از راه دهان می‌شود. برگشت گاز از معده با برگشت مقداری اسید همراه است. بنابراین بهتر است به جای نوشابه گازدار آب بنوشیم.

ایستادن پس از صرف غذا

وقتی در حالت ایستاده یا حتی نشسته هستیم، جاذبه زمین اسید معده را در جای خود یعنی در معده نگه می‌دارد. بهتر است طوری برنامه‌ریزی کنیم که سه ساعت پیش از رفتن به تختخواب، صرف غذا پایان یافته باشد.

به عبارت دیگر، دراز کشیدن بعد از ناهار و  صرف دیرهنگام شام، علائم ریفلاکس معده را بدتر می‌کند.

اجتناب از حرکات سریع پس از صرف غذا

بهتر است چند ساعت پس از صرف غذا حرکات سریع و شدید نداشته باشیم.

پیاده‌روی پس از صرف غذا مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما حرکات ورزشی سریع یا شدید به‌خصوص حرکاتی که با خم شدن به جلو همراه هستند، در فاصله یکی دو ساعت پس از غذا باعث تشدید ریفلاکس معده می‌شوند.

خوابیدن شیب‌دار

اگر سرِ ما حدود ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر بالاتر از پاها باشد، جاذبه زمین از ریفلاکس اسید معده و علائم آن کم می‌کند.

به این منظور باید پایه تخت در بخش فوقانی که سر قرار می‌گیرد، بلندتر از پایه پایینی باشد. استفاده از بالش بیشتر مفید نیست و باید شیب در کل تخت یا حداقل نیمه فوقانی تخت برقرار شود.

رهایی از اضافه وزن

افزایش وزن باعث می‌شود عضلات و اعضای مجاور معده در فواصل تازه‌ای از هم قرار گیرند؛ در نتیجه، وضعیت طبیعی دریچه بالایی معده به هم بخورد و بسته ماندن این دریچه دشوارتر ‌شود.

اگر اضافه وزن داریم، با کاهش وزن می‌توانیم به کنترل علائم ریفلاکس معده بسیار کمک کنیم.

ترک دخانیات

برای بهبود ریفلاکس معده اگر سیگار یا قلیان می‌کشیم، آن‌ها را کنار بگذاریم. نیکوتین باعث باز ماندن دریچه فوقانی معده می‌شود.

چک کردن داروها

برخی داروها مانند داروهای حاوی استروژن که به زنان پس از یائسگی تجویز می‌شود باعث شل شدن دریچه فوقانی معده می‌شود.

همچنین برخی داروها مانند داروهای رفع پوکی استخوان باعث التهاب و آسیب به مری می‌شوند. بنابراین برای آگاهی از تاثیر داروها روی ریفلاکس معده با پزشک معالج مشورت کنیم.

منبع: Harvard University