از تعزیه تا تئاتر، مسیرِ هنریِ مردی از شیراز
۴۰ سال پایداری، آفرینش و آموزش در راه هنر؛ پرترهای از محسن شجاعیپور
در پنجمین روز از بهمنماه سال ۱۳۵۷، تنها چند روز پیش از طلوع انقلاب، در دل شهر کهن شیراز، کودکی به دنیا آمد که بعدها صحنه را وطن خود نامید و هنر را آیینی شخصی، جدی، عاشقانه و بیچشمداشت تلقی کرد.
به گزارش اول فارس، محسن شجاعیپور، حالا پس از چهل سال حضور مداوم و پیوسته در عرصهی هنرهای نمایشی، سینما، آموزش، مدیریت فرهنگی و مسئولیتهای اجتماعی، به الگویی تمامعیار برای بسیاری از جوانان این سرزمین بدل شده است؛ مردی که در سکوت و بیهیاهو، در پس هر نقش و اثر، ریشههایی کاشته که اکنون درختهایی تناور از هنرمندان جوان برآمدهاند.
شاید سرنوشت از همان ابتدا خواسته بود او هنرمند باشد؛ چرا که در ششسالگی، هنگامی که بیشتر کودکان در دل بازیهای کودکانهاند، شجاعیپور لباس تعزیه بر تن کرد و بر صحنهای آیینی نخستین زمزمههای نمایشی را با بغض و باور آمیخت.
تعزیه برای او نهتنها یک فرم نمایشی، بلکه دروازهای به جهان روحانی هنر بود؛ جهانی که از همان آغاز، صداقت، صبوری، تمرین، ایثار، و عاطفه را در جانش نشاند.
اگرچه روزگار تغییر کرده و هنر در پیچ و خم رسانهها و سرمایهها گاه به ابزار بدل شده، اما شجاعیپور بر عهد خود با هنر پای فشرده است؛ عهدی که بر اساس صداقت با خویشتن و مخاطب، و عشق به فرهنگ زادبومش استوار مانده.
او در این چهار دهه، در کسوت بازیگر، نویسنده، کارگردان، مربی، داور، و مدیر گروههای نمایشی، حضوری پیوسته، صبورانه و اثرگذار داشته؛ حضوری که نهتنها با آمار و آثار، که با نگاه نسلهای جوان و خاطرات مخاطبان سنجیده میشود.
شجاعیپور در کنار هنرمند فقید، زندهیاد استاد ایرج جمشیدپور، کلاسهایی برای آموزش بازیگری بنیان گذاشت که در آن نه شهریهها سنگین بود، نه نگاهها از بالا.
بلکه در فضایی مملو از حرارت عشق و تعهد، هنرجویانی پرورش یافتند که امروز بسیاری از آنان از چهرههای فعال عرصه فیلم، تئاتر و تلویزیوناند.
او همواره باور داشت که «آموزش هنر، جز با محبت، تواضع، و مسئولیتپذیری معنایی ندارد». این باور نه در شعار، بلکه در دههها حضور بیوقفهاش در کنار هنرجویان متجلی است.
شجاعیپور عضو رسمی صندوق بیمه هنرمندان کشور است و سالهاست که به عنوان مدیر، مسئول و کارشناس فرهنگی در نهادهای مختلف مشغول به فعالیت است.
او مسئول گروه تئاتر سازمان مردمنهاد جوان مهر، مسئول کمیته فرهنگیهنری و بخش آموزش هنری بدلکاری موسسه هنرهای رزمی پارسیان، و نیز مدیر آموزش بسیج هنرمندان استان فارس است.
از سوی دیگر، مسئولیت گروه نمایشی هیئت جوانان حضرت ابوالفضل (ع) را نیز بر عهده دارد؛ گروهی که در مناسبتهای دینی و ملی، آثار برجستهای را به صحنه آوردهاند.
در کنار آثار صحنهای، شجاعیپور به نویسندگی فیلمنامه نیز روی آورده است. از جمله آثار مهم او مجموعه فیلمنامههای زنگ خطر (قسمتهای ۱، ۲ و ۳) است که به مسئله آسیبهای اجتماعی میپردازند.
این مجموعه نهتنها مجوز تولید دریافت کردهاند، بلکه به جشنواره فیلم اعتیاد و آسیبهای اجتماعی نیز راه یافتهاند.
از دیگر آثار فیلمنامهای او میتوان به:
فیلم کوتاه تلنگر خاکستری
و فیلم کوتاه چرا (با مجوز تولید از انجمن سینمای جوان) اشاره کرد که همگی دارای مجوز رسمی از اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس هستند.
مروری بر کارنامه بازیگری و اجرا:
او در مقام بازیگر، بازیگردان، نویسنده یا مجری طرح در آثار متعددی ایفای نقش کرده است؛ از جمله:
فیلم کوتاه آوای سکوت به کارگردانی محمدهادی دهقان
تئاتر فریاد به کارگردانی اسماعیل راد
تئاتر طنز نخبههای دبستانی
تئاتر خلقت انسان (در مقام بازیگر، مجری طرح و جانشین تهیهکننده)
سریال تلویزیونی واقعه به کارگردانی آقای طایفی
او همچنین به واسطهٔ بهرهگیری از تکنیکهای رزمی در اجرا، در بخشهایی از فعالیت خود به تلفیق تئاتر با هنرهای رزمی نیز پرداخته است؛ شیوهای نو که کمتر در فضای جنوب ایران تجربه شده و مخاطب خاص خود را یافته است.
شجاعیپور از جمله هنرمندانیست که در متن جامعه حضور دارد. آثار او نهتنها دغدغههای اجتماعی را بازتاب میدهند، بلکه خود در مقام شهروندی آگاه و کنشگر، در بسیاری از برنامههای فرهنگی، مناسبتی، و مردمی حضوری فعال دارد.
برای او صحنه نه فقط در سالنهای تئاتر، بلکه در کوچه، حسینیه، پاتوق جوانان و کلاسهای آموزشیست. برای همین، آثارش هم صمیمیاند، هم موثر.
محسن شجاعیپور، مردیست که از دل مردم برآمد، با مردم زیست، و برای مردم هنر آفرید.
چه چهل سال دیگر بگذرد یا نه، نام او در حافظهی هنر فارس خواهد ماند؛ همچون نوری آرام، اما ماندگار.