با شروع فصل سرما و مشکلات پیرامون آن آبریزش بینی به یک مشکل جدی برای افراد تبدیل می‌شود. اگرچه بعضی افراد در تمام طول سال با این مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند. مشکل آبریزش بینی یک مشکل بسیار جدی است که در بعضی مواقع ممکن است بسیار آزاردهنده باشد. یکی از مهم‌ترین دلایل این بیماری حساسیت فصلی است. اگرچه ممکن است دلایل بسیاری داشته باشد.
آبریزش بینی را معمولا به مخاطی که از بینی خارج می‌شود، اطلاق می‌کنند. این موضوع میتواند ناشی از دمای هوای بیرون، سرماخوردگی، آنفولانزا یا آلرژی باشد. درمان این مشکل معمولا شامل نوشیدن مایعات زیاد به خصوص آب و استراحت تا حد امکان است. می‌توانید علائم این بیماری را با یک اسپری بینی نمکی کاهش دهید و یک مرطوب کننده در نزدیکی تخت خود قرار دهید تا با احتقان تشدید شده توسط هوای خشک سرد مقابله کنید.
چرا آبریزش بینی اتفاق می‌افتد؟ چه چیزی باعث آبریزش بینی می‌شود؟
آبریزش بینی ممکن است یک یا چند علت داشته باشد. علل احتمالی عبارتند از:
- آلرژی
- دماهای سرد
- سرماخوردگی
- آنفولانزا
- رینیت چشایی(که به آن حساسیت غیرآلرژیک نیز گفته می‌شود و ناشی از خوردن غذاهای بسیار تند است.).
چگونه از آبریزش بینی جلوگیری کنیم
اگر آبریزش بینی دارید، به احتمال زیاد از رینیت رنج می‌برید. رینیت التهاب مجاری بینی است که اغلب با احتقان، ترشحات بینی، عطسه، گلو تحریک شده، سرفه و خستگی همراه است. اگر آبریزش بینی شما به دلیل رینیت آلرژیک یا همان آلرژی باشد، بهتر است آنتی هیستامین مصرف کنید. اما اگر آبریزش بینی شما ناشی از رینیت غیر آلرژیک است، برای مثال دلایل، ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا، روش‌های زیادی وجود دارد که میتواند به شما کمک کند تا تسکین پیدا کنید.
۱- درمان‌های خانگی
اغلب، درمان‌های خانگی میتواند آبریزش بینی را برطرف کند. چیزهایی مانند بخار و گرما میتوانند به پاکسازی مجرای بینی و تخلیه آن کمک کنند. این موارد میتوانند فشار را کاهش دهد و به شما کمک کند تا سریعتر احساس بهبود داشته باشید.
آبریزش بینی معمولاً در عرض یک هفته تا ۱۰ روز برطرف می‌شود. با این حال، اگر درمان نشود، میتواند منجر به عوارض شود. برای مثال، زمانی که مایع به طور مکرر در سینوس‌ها جمع شود، عفونت سینوسی ممکن است رخ دهد. آلرژی‌های درمان نشده، سرماخوردگی و عفونت‌های سینوسی میتوانند خطر عفونت گوش را افزایش دهند.
۲- نوشیدنی‌های گرم
نوشیدنی‌های گرم زمانی که دچار آبریزش بینی هستید، آرام‌بخش است و میتواند تاثیر خوبی در درمان گلودرد داشته باشد. این امر مخصوصاً در صورتی مفید است که بیماری باعث آبریزش بینی شما شود. همچنین در صورت آبریز بینی بعد از بیماری نیز بسیار مفید است. مایعات با آسان‌تر کردن رسیدن مواد مغذی به سلول‌های بدن و رقیق شدن مخاط به عملکرد سیستم ایمنی کمک می‌کنند. نوشیدنی‌های گرمی را انتخاب کنید که مغذی هستند و به طور طبیعی بدن را آبرسانی کنند، مانند آب مرغ، چای گیاهی و آب گرم با عسل و لیمو.
۳- بخور صورت
هنگامی که احساس گرفتگی گلو و یا بینی دارید، خم شدن روی یک کاسه یا قابلمه آب داغ ممکن است مخاط بینی را شل کند و به تخلیه موثرتر آن کمک کند. برای استفاده از این روش آب جوشیده را در یک کاسه یا قابلمه بریزید. بعد، یک حوله را روی سر خود بکشید و روی کاسه خم شوید تا صورت شما حدود یک نیم متر بالاتر از آب قرار بگیرد. اطمینان حاصل کنید که کاسه آب روی سطح ثابتی قرار دارد تا نریزد و نسوزید. با حفظ فاصله کافی از آب از سوختگی توسط بخار جلوگیری کنید.
به دلیل خطر سوختگی، استفاده از بخور صورت را برای کودکان منع کرده‌اند. هرگز آب داغ را روی پای خود قرار ندهید. در عوض، آن را روی یک سطح محکم و دور از حیوانات خانگی و کودکان قرار دهید.
۴- دوش آب گرم
دوش آب گرم مانند استنشاق بخار عمل می‌کند. با این حال، شما از بخار حاصل از دوش آب گرم به جای یک کاسه آب گرم استفاده می‌کنید. می توانید دوش بگیرید یا روی زمین بنشینید و بدون دوش گرفتن در بخار حمام نفس بکشید. حمام بخاردار برای کودکان ایمن‌تر از روش‌های دیگر برای تنفس بخار است و میتواند ریختن آب داغ را کاهش دهد. با این حال، همچنان در حمام بر کودکان نظارت کنید.
۵- استراحت
آبریزش بینی یک علامت خوب است زیرا نشان می‌دهد که بدن شما درحال مبارزه با بیماری و البته عفونت است. استراحت مهم‌ترین عامل برای بهبود و تقویت سیستم ایمنی بدن است. یعنی در هنگام مریضی حتما باید استراحت کنید. بنابراین آبریزش بینی را به عنوان یک نشانه در نظر بگیرید و کمی بیشتر استراحت کنید. حتی در طول روز نیز سعی کنید کمی چرت بزنید.
۶- کمپرس گرم
کمپرس گرم روی صورت میتواند به شل شدن مخاط کمک کند، به این ترتیب قادر خواهد بود به طور موثرتری تخلیه شود. می‌توانید با گرفتن یک حوله زیر آب گرم و قرار دادن آن روی بینی و چشم‌ها به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه، کمپرس گرم درست کنید.
۷- دستگاه بخور
دستگاه بخور رطوبت را به هوا اضافه می‌کند. مانند سایر روش‌های درمانی مرتبط با رطوبت، دستگاه بخور به شل شدن مخاط کمک می‌کند تا بینی شما بتواند ترشحات را به طور موثرتری پاک کند. استفاده از دستگاه بخور راحت و بی‌دردسر است زیرا می‌توانید آن را هنگام خواب در اتاقخواب روشن کنید. دستگاه بخور را تمیز نگه دارید تا ناخواسته کپک و سایر عوامل بیماری زا را وارد هوا نکنید.
۸- دستگاه نتی پات
دستگاه نتی پات، ظرفی است که برای کمک به پاکسازی مجرای بینی با شستشوی مخاط و شستشوی سینوس‌ها استفاده می‌شود. فقط در هنگام استفاده، آب مقطر، استریل یا آب جوشیده و خنک شده توصیه می‌شود. آب لوله کشی میتواند حاوی ارگانیسم‌هایی باشد که وقتی به بینی شما وارد شود، باعث ایجاد عفونت شوند.
برای استفاده از دستگاه نتی پات، مراحل زیر را دنبال کنید:
- در ابتدا حتما روی یک سینک خم شوید و سر خود را کج کنید.
- از طریق دهان نفس بکشید و دهانه دستگاه نتی پات را به سوراخ بالای بینی فرو کنید (مایع از سوراخ دیگر بینی خارج می‌شود و به داخل سینک می‌رود).
- در طرف دیگر همین عمل را تکرار کنید.
- سوراخ‌های بینی را با دمیدن در بینی پاک کنید.
دستگاه نتی پات به جای آب ساده به محلول نمکی نیاز دارد تا آب از بافت‌های ظریف بینی عبور کند. از یک داروساز بخواهید تا به شما در یافتن نمکی که برای این استفاده در نظر گرفته شده، کمک کند.
۹- داروها
داروهای زیادی وجود دارد که برای کمک به قطع شدن آبریزش بینی قابل استفاده است. هرکدام از این داروها باید با توجه به منشا آبریزش بینی استفاده شوند. برای مثال اگر شما از آلرژی رنج می‌برید باید از داروهای مخصوص آن استفاده کنید و این داروها برای دلایل دیگر آبریزش مناسب نیست. قبل استفاده از دارو حتما باید اول سرمنشا مشکل را پیدا کنید.
۱۰- اسپری بینی
انواع مختلف اسپری بینی وجود دارد که ممکن است به رفع آبریزش بینی کمک شایانی بکند. نوع آن را باید بر اساس علت و ترجیح خودتان انتخاب کنید. انتخاب اسپری گاهی اوقات نیاز به آزمایش دارد. انتخاب ها عبارتند از:
- اسپری بینی (محلولی متشکل از آب و نمک که معمولا برای شستشوی مجاری بینی استفاده می‌شود)
- استروئیدهای موضعی بینی، مانند ناسونکس (ممتازون) و فلوناز (فلوتیکاسون پروپیونات)
- آنتی هیستامین‌های موضعی بینی، از جمله آستلین و آسپرو (آزلاستین) و پاتاناز (الوپاتادین)
- آنتی کولینرژیک‌های موضعی بینی، مانند آتروونت بینی (ایپراتروپیوم بینی)
- تثبیت کننده‌های موضعی بینی، مانند NasalCrom (کرومولین)
بسیاری از اسپری‌های بینی بدون نسخه (OTC) در دسترس هستند. با این حال، آنتی کولینرژیک‌ها فقط با نسخه در دسترس هستند. علاوه بر این، برخی از انواع OTC نیز با قدرت بالاتر تنها توسط نسخه در دسترس هستند.
۱۱- داروهای با نسخه پزشک
داروهای با نسخه پزشک که ممکن است به آبریزش بینی شما کمک کنند عبارتند از:
- داروهای ضد احتقان، مانند سودافد (شبه‌افدرین) برای از بین بردن احتقان
- آنتی هیستامین‌ها مانند بنادریل (دیفن هیدرامین)، کلاریتین (لوراتادین) و زیرتک (ستیریزین) از تولید هیستامین برای تسکین آلرژی جلوگیری می‌کنند.
- مسکن‌های درد، مانند تایلنول (استامینوفن) و داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، مانند ادویل (ایبوپروفن) یا آسپرین، مستقیما به آبریزش بینی کمک نمی‌کنند. با این حال، اگر علائم درد دیگری مانند سردرد یا تب نیز دارید، میتوانند کمک کنند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
معمولا آبریزش بینی خود به خود برطرف می‌شود. با این حال، آبریزش بینی گاهی اوقات میتواند به چیزی جدی‌تر مانند عفونت تبدیل شود. چنانچه با علائم زیر مواجه شدید به پزشکی حتما مراجعه کنید:
- تورم صورت
- تاری دید
- گلو درد به جای بهبود، وخیم‌تر شود
- لکه‌های سفید و محسوس روی گلوی
- ترشحات بینی که با بوی بد و یا تیرگی زیاد همراه باشد
- علائم که بیش از ۱۰ روز ادامه دار باشد
- ترشحات ناشی از یک اتفاق ناگهانی مانند ضربه به سر
آبریزش بینی چیست؟
آبریزش بینی ممکن است برای هرکسی اتفاق بیافتد و حتی دلیل آن را ندانیم. این موضوع میتواند ناشی از دمای هوای بیرون، سرماخوردگی، آنفولانزا یا آلرژی باشد. «رینوره»، اصطلاحی که اغلب در کنار عبارت «آبریزش بینی» استفاده می‌شود، این اصطلاح مربوط به ترشحات رقیق و عمدتاً شفافی است که ممکن است در طول روز از بینی خود مشاهده کنید. اصطلاح دیگری که ممکن است در مورد این مشکل بشنوید ((رینیت)) است. رینیت به التهاب بافت‌های بینی گفته می‌شود.
هنگامی که ویروس سرماخوردگی یا یک ماده آلرژی‌زا مانند گرده یا گرد و غبار برای اولین بار وارد بدن شما می‌شود، پوشش بینی و سینوس‌های (یا پاکت‌های پر از هوا در اطراف بینی) را تحریک می‌کند و بینی شروع به تولید مخاط شفاف می‌کند. این مخاط باکتری‌ها، ویروس‌ها یا آلرژی‌ها را به دام می‌اندازد و کمک می‌کند تا آنها از بینی و سینوس ها خارج شوند. پس از دو یا سه روز، مخاط ممکن است تغییر رنگ داده، سفید یا زرد شود. با طولانی شدن دوره آبریزش بینی ممکن است برای بعضی افراد نگرانی ایجاد شود. با این حال چنین مواردی به ندرت نشانه موضوع جدی است و معمولا بعد از چند روز برطرف خواهد شد.
چگونه بینی برای محافظت از بدن کار می‌کند؟
روند تنفس از بینی شروع می‌شود. هوا از طریق بینی وارد ریه‌ها می‌شود. این عمل به فیلتر کردن، مرطوب کردن، گرم کردن یا خنک کردن هوای وارد شده از طریق آن کمک می‌کند تا هوایی که به ریه‌ها می‌رسد، تمیز باشد. پوشش خاصی از مخاط یا یک بافت مرطوب، ناحیه داخل بینی را می‌پوشاند و از غدد تولید کننده مخاطی تشکیل شده است. هنگامی که باکتری‌ها، آلرژن‌ها، گرد و غبار یا سایر ذرات مضر به بینی وارد بینی میشوند، مخاط آنها را به دام می‌اندازد. مخاط بینی در واقع برای سلامتی بدن بسیار مفید و به نوعی نقش جلوگیری از وارد شدن عفونت به بدن را برعهده دارد.
پوشش مخاطی همچنین شامل مژک‌ها و ساختارهای ریز مو مانند است. مژک‌ها به طور مداوم در حرکت هستند و ذرات مضر جمع آوری شده و مخاطی را که در آن گیر کرده از طریق بینی به پشت گلو منتقل می‌کنند. سپس توسط اسید موجود در معده بلعیده شده و از بین می‌رود. اگر وجود مخاط در بینی برای شما مشکل ایجاد کند، به راحتی میتوان با سرفه آن را خارج کرد. وقتی دمای هوای بیرون سرد می‌شود، سرعت این فرآیند کاهش می‌یابد. در بسیاری از مواقع، مخاط در بینی ما باقی می‌ماند و سپس موجب آبریزش بینی می‌شود.
کلام آخر
بسیاری از چیزها میتوانند باعث آبریزش بینی شوند، از جمله آلرژی، ویروس‌ها و هوای سرد. اغلب آبریزش بینی نیازی به درمان ندارد. با این حال، ممکن است با برخی اقدامات خانگی مانند بخار، کمپرس گرم و نوشیدنی‌های گرم تسکین پیدا کند. اسپری‌های بینی و داروهای با نسخه پزشک نیز میتوانند کمک کننده باشند. اگر اغلب دچار آبریزش بینی می‌شوید، ممکن است لازم باشد که به دنبال درمان پزشکی باشید زیرا رینیت مزمن میتواند زندگی را دچار مشکل کند و منجر به عفونت شود. حتی ممکن است آلرژی داشته باشید که با تشخیص صحیح آن را کنترل خواهید کرد.
نظرات