جهانبخش کردیزاده مشهور به بخشو یا بخشی ، زادهٔ ۱۰ خرداد ۱۳۱۵، بوشهر – درگذشته ۱۹ مرداد ۱۳۵۶، شیراز نوحهخوان و مداح استان بوشهر در جنوب ایران بود. او صاحب سبکی خاص و صدای استثنایی در عزاداری و سینهزنی سنتی بوشهر بودهاست. وی همچنین موجب معرفی این نوع و شیوهٔ عزاداری، در سطح کشور و جهان شد.
بخشی در ۱۰ خردادماه سال ۱۳۱۵ شمسی در بوشهر محلهٔ باغ ملاّ متولد شد. از او به عنوان «اعجوبهٔ عالم مداحی، نوحهخوانی و سینهزنی سنتی بوشهر» یاد میشود. وی از کودکی همراه پدرش مفتاح کردیزاده به مسجد امامزاده میرفت و به نوحهخوانی روان و دلنشین سیدعلی مهیمنیان گوش میداد.
نوجوانی
جهانبخش از نوجوانی به تشویق سیدعلی مهیمنیان و خانوادهاش در سال ۱۳۳۰ در محله تنگک رئیسی، به نوحهخوانی رو آورد و کمکم پایش به مساجد محلات دیگر باز شد و صدایش مورد توجه قرار گرفت.مهیمنیان که علاوه بر مداحی و نوحهسرایی، آهنگسازی نوحههای خویش را انجام میداد منبع انتقال تجربیات خوب و ارزندهای برای جهانبخش کردیزاده شد.
در اندک زمانی استعداد ذاتی، صدای بینظیر و مهارت بخشو در این امر باعث شد آوازه او در سراسر شهر بپیچد و با استفاده از راهنماییهای استادانی همچون سیدعلی مهیمنیان، غلامرضا اصلاحپذیر و بویژه محمد شریفیان که از خویشاوندان وی بود، در ردیف بهترین نوحهخوانهای بوشهر قرار گرفت.
نوع حنجرهٔ او به اعتقاد بسیاری از اهل فن از معدود حنجرههایی بود که در دنیای موسیقی و خوانندگی وجود داشته و دارد. آوازهٔ اجرای بینظیرش باعث شد تا علاقهمندان زیادی از استانهای خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، فارس، کشورهای حوزه خلیج فارس و حتی هنرمندان و موسیقیدانان فرانسوی، اروپایی و روسی برای شنیدن صدای جذاب و دلنشین او به بوشهر کشیده شوند. همچنین لوریس چکناواریان موسیقیدان، آهنگساز و رهبر ارکستر ایران و محمدرضا لطفی نوازندهٔ موسیقی اصیل ایرانی به همراه مدیر وقت سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران برای صحبت و ضبط صدای جهانبخش کردیزاده به دیدار او رفتند.
وی علاوه بر اجرای زیبا و بینقص نوحهها و مرثیههای سنتی بوشهر در اجرای شروه، چاوشخوانی، مناجاتخوانی، صبحدمخوانی، بیتخوانی، جنگنامهخوانی، مصیبتخوانی و خیامخوانی نیز از تبحر خاصی برخوردار بود. از نکات برجستهٔ اجرای کردیزاده علاوه بر حجم صدا و زنگ حزین و گیرای نوایش میتوان به تسلط در اجرای اوج و فرودهای شروه و تحریرهای بینقصش در نوحه و واحدخوانی اشاره نمود.
جهانبخش کردی زاده (بخشی) در مسجد دهدشتی بندر بوشهر سال ۱۳۴۹
بسیاری از ملودیها و سبک نوحههای وی، الهام بخش تعدادی از نوحهخوانان جنوب کشور و تعدادی از ترانهسرایان گشت که تا کنون نیز ادامه داشتهاست. از جمله ترانه معروفی با نام «ممد نبودی ببینی» که بعد از آزادسازی خرمشهر در سال ۱۳۶۱ و به یاد محمد جهانآرا، توسط غلامعلی کویتیپور خوانده شد. ملودی و سبک این ترانه کاملاً مشابه نوحه «لیلا بگفتا ای شه لب تشنه کامان» از محمد محزون میباشد که سالها پیش از ترانه کویتیپور، توسط جهانبخش کردیزاده خوانده شده بود.
لیلا بگفتا ای شه لب تشنه کامان
دستم به دامان آقا الامان
رودم به میدان میرود در چنگ گرگان
از هجر اکبر مشکل برم جان
آه و واویلا کو اکبر من
نور دو چشمان تر من
ثبت معنوی
صدای جهانبخش کردیزاده «بخشو» به عنوان صدای ماندگار با تلاش و کوشش حماسه حق پرست، رئیس انجمن موسیقی استان بوشهر در فهرست آثار معنوی و ناملموس ملی کشور به ثبت رسیدهاست.
درمان طبیعی عرق کردن و رفع بوی بَد بدن
با عضویت در کانالها زیر از اخبار اول فارس آگاه شوید
کانال تلگرام
کانال واتساپ
در کانال ایتا
کانال سروش
کانال روبیکا
کانال بله
نظرات