گل اگزالیس عضوی از خانواده شبدرترشکیان است. شاخه و برگ های این گیاه حالتی مثلثی منحصر به فردی دارد که به آن زیبایی خاصی می بخشد. بسته به نوع گیاه، برگ‌های مثلثی می‌توانند از نوع سبز ساده و یا به رنگ بنفش تیره باشد. بعضی از انواع این گیاه ممکن است گل‌های پنج برگ کوچک شیپوری در رنگ‌های گوناگون بدهند. گیاه اگزالیس یک گیاه بسیار زیبا و دوست داشتنی است که سرعت بسیار خوبی دارد.
یکی از ویژگی های جالب این گیاه این است که در شب گل و برگ خود را جمع می کند و در روز دوباره آنها را باز می کند که به این پدیده زیبا فوتونیستی گفته می‌شود.
مراقبت از گیاه اگزالیس
اگر شرایط مطلوبی برای اگزالیس فراهم شود، می‌تواند به‌راحتی در باغچه و گلدان رشد کند. برای اینکه اگزالیس سالم بماند کافی است آن را در یک مکان آفتاب‌گیر قرار دهید و هر زمانی که خاک شروع به خشک شدن کرد گیاه را آبیاری کنید. همچنین باید برای تغذیه‌ی اگزالیس در طول فصل رشد برنامه‌‌ی منظمی داشته باشید. این کار برای تقویت رشد گیاه و حفظ سلامت آن لازم است.
خاک
برای نگهداری از گیاه اگزالیس لازم است از خاک مناسب با زهکشی خوب استفاده کنید. یک انتخاب خوب برای این گیاه ترکیب سه قسمت مخلوط گلدانی همه منظوره و ۱ قسمت پرلیت است. این ترکیب استانداردی است که برای اکثر گیاهان مناسب است.
نور
مکانی با سایه مناسب برای این گیاه ایده آل است. همچنین محلی دور از پنجره در یک اتاق روشن نیز می‌تواند مناسب باشد اما در صورتیکه اتاق شمالی باشد می‌توانید گیاه را نزدیک تر به پنجره قرار دهید.
دما و رطوبت
اگزالیس دمای بین ۱۵ تا ۲۴ درجه‌ی سانتی‌گراد را می‌پسندد و این ویژگی باعث می‌شود که برای نگهداری در فضاهای بسته گیاه مناسبی باشد. این گیاه در دمای اتاق به خوبی رشد می‌کند. البته اگزالیس می‌تواند دمای شبانه را تحمل کند به شرطی که این دما کمتر از ۱۰ درجه‌ی سانتی‌گراد نباشد. در فضاهای باز، از گیاه در برابر بادهای شدید محافظت کنید و در فضاهای بسته، مراقب ورود باد و هوای سرد از پنجره‌ها و خروجی هوای وسایل سرمایشی و گرمایشی باشید. اگر گیاه در معرض آنها قرار بگیرد ممکن است آسیب ببیند. محیطی با میزان متوسطی از رطوبت، یک محیط ایدئال برای اگزالیس است.
کوددهی
در طی دوره رشد یک کود متعادل رقیق شده برای این گیاه مناسب است. هر یک یا دو هفته کوددهی کنید و در نظر داشته باشید در طی دوره استراحت نیاز به کوددهی نیست.
آبیاری
گل های اگزالیس نیاز به شرایط رطوبت کم دارند اما اجازه دهید ۲.۵ تا ۵ سانتی‌متر بالای خاک خشک شود و سپس آن را آبیاری کنید. هنگامی که اگزالیس را آبیاری می‌کنید، مطمئن شوید که آبیاری کامل باشد و تا زمانی به گیاه آب بدهید که اضافه‌ی آن از سوراخ‌های زهکشی زیر گلدان خارج شود. زهکشی خوب بسیار مهم است و بنابراین همیشه از گلدان‌هایی با سوراخ زهکشی برای کاشت اگزالیس استفاده کنید. گلدان بدون سوراخ باعث خیس ماندن خاک و پوسیدن ریشه‌های گیاه شما خواهد شد.
از خشک شدن کامل خاک به ویژه برای طولانی مدت اجتناب کنید چرا که در این صورت گیاه وارد دوره‌ی خفتگی می‌شود. بعلاوه آبیاری زیاده از حد گیاه نیز باعث پوسیدگی ریشه‌ها و از بین رفتن گیاه شما خواهد شد.
تکثیر اگزالیس
اگزالیس بالغ را می‌توان به روش تقسیم گیاه تکثیر کرد. البته این تکثیر فقط در طول فصل رشد امکان‌پذیر است. تقسیم گیاه روشی مقرون به صرفه برای داشتن گیاهان جدید است که از رشد نامنظم گیاه بالغ هم جلوگیری می‌کند. برای تقسیم گیاه مراحل زیر را انجام دهید؛
گیاه را با دقت از خاک خارج کنید و مراقب باشید تا جایی که امکان دارد ریشه‌ها آسیب نبینند.
ریشه‌ها را با الگوی روت بال به دو قسمت تقسیم کنید. در الگوی روت بال باید مقداری از خاک به شکل دایره در اطراف ریشه حفظ شود. البته اگر گیاه بزرگی دارید می‌توانید آن را به قسمت‌های بیشتری تقسیم کنید.
برای جلوگیری از آسیب‌دیدن ریشه‌ها، سعی کنید تقسیم ریشه‌ها را با دست انجام دهید و فقط در شرایطی که ریشه‌ها بیش از حد در هم پیچیده هستند از قیچی باغبانی کاملا تمیز استفاده کنید.
هر قسمت جدید را در باغچه یا گلدان بکارید. اگر می‌خواهید گیاهان جدید را در گلدان پرورش دهید، باید گلدانی را انتخاب کنید که فقط کمی بزرگتر از الگوی روت بال باشد.
بعد از کاشت گیاهان جدید، آنها را آبیاری کنید.
تکثیر اگزالیس با بذر
اگزالیس از گیاهانی است که به جای بذر با پیاز تکثیر می‌شود و بهترین زمان کاشت پیاز آن بهار است. برای کاشت پیاز، به صورتی که قسمت باریک‌تر آن رو به بالا باشد، پیاز را در عمق ۳ تا ۵ سانتی‌متری داخل خاک قرار دهید.
تعدادی پیاز را با فاصله‌ای بین ۷ تا ۱۲ سانتی‌متر از یکدیگر به همین روش بکارید. بعد از کاشت پیازها، خاک را آبیاری کنید. باید به اندازه‌ای آبیاری کنید که همه‌ی سطوح خاک مرطوب شود اما مراقب باشید نباید آب همه‌ی گلدان را فرا بگیرد. هر زمانی که سطح رویی خاک خشک شد برای آبیاری مجدد اقدام کنید. فرقی نمی‌کند که پیازها را در گلدان کاشته‌اید یا در باغچه؛ پیازها برای رشد به مکانی گرم و پرنور نیاز دارند. در باغچه مکانی را انتخاب کنید که بیشتر در معرض نور آفتاب قرار می‌گیرد و گلدانی که پیازها را در آن کاشته‌اید در مکانی آفتاب‌گیر قرار دهید. در این شرایط و با این مراقبت‌ها، معمولا بعد از ۳ تا ۴ هفته رشد پیازها را مشاهده خواهید کرد.
تعویض گلدان اگزالیس
باید گلدانی را انتخاب کنید که فقط کمی بزرگتر از الگوی روت بال باشد و به تعداد کافی سوراخ زهکشی داشته باشد. یک گلدان سفالی بدون لعاب گزینه‌ی ایدئالی است چرا که در دیواره‌های این گلدان روزنه‌هایی وجود دارد که رطوبت اضافی خاک از آنها خارج می‌شود. برای پر کردن گلدان، از خاک‌های مخلوط ویژه‌ی گلدان استفاده کنید. سعی کنید خاک مرغوبی را انتخاب کنید و زهکشی مناسبی برای گلدان انجام دهید.
اگزالیس هر دو سال یک‌بار به تعویض گلدان نیاز دارد. هنگام تعویض گلدان، گیاه را به آرامی از گلدان خارج کنید، از خاک قدیمی برای پر کردن گلدان جدید استفاده نکنید و بعد از اینکه گیاه را در گلدان جدید کاشتید آن را آبیاری کنید.
دوره‌ی خفتگی گل اگزالیس
طی چند هفته گیاه به خواب می‌رود و همه‌ی برگ‌های آن فرو می‌ریزد. اما باید حواستان به گیاه باشد چرا که ممکن است دوباره طی چند هفته گیاه رشد خود را آغاز کند. اگر جوانه و رشد جدید را مشاهده کردید، فورا اگزالیس را در نزدیکی پنجره قرار دهید تا بتواند رشد خود را شروع کند.
اگر بعد از ۴ تا ۶ هفته هیچ رشدی در گیاه مشاهده نکردید، نگران نباشید. برگ‌های مرده را جدا کنید و آن را در مقابل یک پنجره‌ی روشن قرار دهید سپس آبیاری را شروع کنید و منتظر علائم رشد جدید باشید. با شرایط خوب محیط خانه، برگ‌های جدید به سرعت نمایان شده و گیاه رشد می‌کند.
هر آنچه باید درباره‌ی گیاهان آپارتمانی بدانید (فواید، مشکلات، انواع، تاریخچه و…)
آفت‌ها و بیماری‌های رایج
اگزالیس مستعد ابتلا به بعضی از بیماری‌های رایج است و به‌راحتی دچار بعضی از آفت‌های شناخته‌شده می‌شود. بعضی از این آفت‌ها عبارتند ا شپشک آردی، شته و کنه‌ی عنکبوتی. گیاهان آپارتمانی بیشتر دچار آفت می‌شوند چرا که در فضای باز باد و باران بیشتر آفت‌ها را از بین می‌برند. در فضای بسته باید آلودگی‌های ناشی از حمله‌ی آفت‌ها را با صابون حشره‌کش از بین ببرید.
بیماری رایجی که اگزالیس به آن مبتلا می‌شود، سفیدک سطحی است. سفیدک سطحی یک بیماری قارچی است که باعث ایجاد لکه‌های سفید روی ساقه‌ها و برگ‌های گیاه می‌شود. معمولا در شرایطی که رطوبت زیاد است و به اندازه‌ی کافی هوا جریان ندارد گیاه به این بیماری مبتلا می‌شود. از پاشیدن آب روی اگزالیس اجتناب کنید و گیاه را در مکان‌های شلوغ قرار ندهید.
گل‌دهی اگزالیس
اگزالیس از پاییز تا بهار گل می‌دهد. گل‌های کوچک اگزالیس که پنج گلبرگ دارند و به صورت خوشه‌ای نمایان می‌شوند در انتهای ساقه‌هایی قرار دارند که بلندتر از ساقه‌های برگ‌دار گیاه هستند. دقیقا شبیه به برگ‌ها، گل‌ها هم شب‌ها و در روزهای ابری بسته می‌شوند. برای اینکه گیاه گل‌دهی بهتری داشته باشد لازم نیست گل‌های پژمرده را از گیاه جدا کنید. البته این کار باعث می‌شود گیاه ظاهری زیباتر و منظم‌تر داشته باشد. اگر از نظر نور، رطوبت و تغذیه شرایط مطلوبی برای اگزالیس فراهم کنید، گیاه گل‌دهی بهتری خواهد داشت. گیاهانی که با کمبودها مواجه می‌شوند به احتمال زیاد یا اصلا گل نمی‌دهند یا گل‌دهی منظمی نخواهند داشت. اما اگزالیسی که در شرایط مطلوب رشد می‌کند، هر ساله به راحتی گل می‌دهد. معمولا در شرایط مطلوب بعد از گذشتن ۱۰ هفته از کاشت اگزالیس این گیاه گل می‌دهد.
علت پژمردگی گل پروانه ای
اگر شرایط نگهداری از گیاه اگزالیس مناسب است اما به نظر می‌رسد گیاه کمی ناهنجار شده است، احتمالا به خودی خود وارد دوره‌ی خواب یا خفتگی شده است. گیاه شما در حال مردن نیست پس نگران نباشید. به این شرایط به عنوان فرصتی برای جوان شدن دوباره‌ی گیاه نگاه کنید. دوره‌ی خفتگی در گیاه اگزالیس طبیعی است و فقط لازم است به آن عادت کنید.
مدتی پس از فصل رشد هر سال ممکن است اگزالیس شما به نظر آویزان و پژمرده برسد و احتمالا در طول روز نیز برگ‌ها باز نشوند. در این مرحله، لازم است به گل اگزالیس پروانه ای فرصت استراحت بدهید. به این ترتیب توصیه می‌شود آبیاری گیاه را متوقف کنید و اجازه دهید برگ‌ها کاملا خشک شوند. سپس برگ‌ها را جدا کنید و گیاه را در نقطه‌ای سرد و تاریک (بالاتر از دمای انجماد) قرار دهید و اجازه دهید گیاه به مدت ۳ تا ۴ هفته یا حتی ۶ هفته استراحت کند. در طول این دوره نیز به گیاه خود آب ندهید.
نظرات